της Μαριλίζας Ξενογιαννακοπούλου
1ον. Ήταν μήνυμα ισχυρό προς τη Γερμανία και την κρατούσα Ευρωπαϊκή αντίληψη, που συνεχίζει να επιτάσσει την ίδια αδιέξοδη πολιτική της λιτότητας, της κατάλυσης των εργασιακών σχέσεων και του κοινωνικού κράτους, τροφοδοτώντας τον φαύλο κύκλο της ύφεσης και της αποσταθεροποίησης των κοινωνιών του Νότου. Το μήνυμα και οι συνέπειες του είναι ανάλογα δυνατό με τη σημασία που έχει η Ιταλία στην Ευρωζώνη και την Ευρωπαϊκή οικονομία..
2ον.Επιβαλλόμενες κυβερνητικές λύσεις από το σύγχρονο Ευρωπαϊκό διευθυντήριο, ακόμη και όταν έχουν «αξιοπρεπές» πρόσωπο, όπως του Μάριο Μόντι, δεν γίνονται αποδεκτές από τους λαούς , παρά την μεγάλη πολιτική και επικοινωνιακή στήριξη που τους παρέχεται. Ο περιορισμός στην πράξη των δημοκρατικών λειτουργιών στη λογική εκβιαστικών διλημμάτων και η επιβολή του μονόδρομου των επιλογών τελικά όχι μόνο προκαλεί λαϊκή αντίδραση, αλλά οδηγεί και στην ανάδειξη δυνάμεων όπως το κίνημα του Γκρίλο. Μια τέτοια εξέλιξη ενισχύεται όταν δεν υπάρχει συντεταγμένη εναλλακτική πολιτική λύση. Η Ιταλική Κεντροαριστερά είχε αφήσει ανοικτό το θέμα της συνεργασίας με τον Μόντι, και συνεπώς τη συνέχεια κατά βάση της ίδιας πολιτικής.
3ον. Η Ευρωπαϊκή μονόπλευρη αντιμετώπιση της κρίσης τροφοδοτεί τον ευρωσκεπτικισμό, ακόμη και σε χώρες όπως η Ιταλία με μεγάλη παράδοση στήριξης της Ευρωπαϊκής ενοποίησης. Αντίθετα με την προσπάθεια ταύτισης αυτής της πολιτικής με την Ευρώπη στη λογική ενός «Ευρωπαϊκού Μετώπου», η αλήθεια είναι ότι αντιστρατεύεται βασικές ευρωπαϊκές αρχές, και πλήττει την ίδια την δυναμική της Ε.Ε.
4ον. Μόνο η λαϊκή εντολή έχει τη δυνατότητα διαμόρφωσης εξελίξεων. Δυστυχώς στην Ελλάδα η ισχυρή εντολή επαναδιαπραγμάτευσης του Μνημονίου εγκαταλείφθηκε αμαχητί μετά τις εκλογές. Τα αποτελέσματα στην Ιταλία, σε συνδυασμό με τα αυξανόμενα προβλήματα και τις εξελίξεις στις άλλες χώρες του Νότου, δημιουργούν την ελπίδα διαμόρφωσης νέων δεδομένων και αλλαγής συσχετισμών σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Απέναντι στην αδιαλλαξία και την ιδεοληπτική εμμονή που βυθίζει την Ε.Ε. σε στρατηγικό αδιέξοδο, η έκφραση της λαϊκής κυριαρχίας είναι ο καταλύτης για μια νέα προοπτική.