Την Δευτέρα της 21ης Απριλίου 1914 έγιναν τα εγκαίνια της εκκλησίας του Αγίου Γρηγορίου Παλαμά που είναι και ο Μητροπολιτικός Ναός την Αρχιεπισκοπής Θεσσαλονίκης. Κτίστηκε μετά από πυρκαγιά του 1890, στον χώρο που..
από τον 15ο αιώνα ήταν η εκκλησία του παραθαλάσσιου Αγίου Δημητρίου . Κατά την μεγάλη πυρκαγιά του 1890 το σκήνωμα του Γρηγορίου Παλαμά σώθηκε και μεταφέρθηκε στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου του Τρανού.
Η ανέγερση της νέας εκκλησίας ανετέθη , από την επιτροπή ανεγέρσεως , στον αρχιτέκτονα Καμπανάκη σε αρχικά σχέδια Ερνέστου Τσίλερ και αρχιτεκτονικές παρεμβάσεις του Ξενοφόντα Παιονίδη . Οι εργασίες ανέγερσης του ναού έγιναν στο χρονικό διάστημα 1891-1914 και η επιτροπή ανέγερσης ανέθεσε στον ζωγράφο Νίκο Κεσανλή από την Κωνσταντινούπολη να κάνει την εικονογράφηση .
Να σημειώσουμε ότι κατά τον μεγάλο διωγμό από τον Γιουσούφ Αγά τον Απρίλιο του 1821 στο μητροπολιτικό ναό είχαν προσφύγει εκατοντάδες Θεσσαλονικέων πιστεύοντας ότι θα σωθούν, αλλά οι Τούρκοι σπάζοντας τις πόρτες του ναού όρμησαν μέσα και άρχισαν την σφαγή.
Όσοι δεν σφαχτήκανε εξανδραποδίστηκαν .Κατά τους σεισμούς του 1978 ο ναός υπέστη αρκετές ζημίες που αποκατασταθήκανε και επαναλειτούργησε την 13η Νοεμβρίου 1980 .
Το ίδιο οικοδομικό τετράγωνο ( Μητροπόλεως – Βογατσικού- Προξ. Κορομηλά & Αγίας Σοφίας ) είναι και το Μητροπολιτικό Κτίριο και το κτίσμα του Μουσείου του Μακεδονικού Αγώνα , που κατά την χρονική περίοδο 1915-1978 λειτουργούσε το 43ο Δημοτικό Σχολείο .Στο ίδιο οικοδομικό τετράγωνο βρίσκετε και το Μητροπολιτικό Μέγαρο & το Εκκλησιαστικό Μουσείο της Ιεράς Μητρόπολης Θεσσαλονίκης που εγκαινιάστηκε την 27η Οκτωβρίου 2006.
Ν.Μήττας
Ν.Μήττας