Ο μεγαλοπρεπής αρχαίος τάφος ο οποίος έχει βρεθεί στην Αμφίπολη Σερρών και εικάζεται ότι ίσως είναι η τελευταία κατοικία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, δεν άφησε αδιάφορο το Associated Press, το οποίο συμμερίζεται την άποψη του υπουργείου Πολιτισμού ότι...
Σε άρθρο του με τίτλο «Αρχαίος Τάφος στην Ελλάδα τροφοδοτεί πολλές συζητήσεις», το Associated Press αναφέρεται στον αρχαίο τάφο μήκους 498 μέτρων ο οποίος βρέθηκε στην Αμφίπολη Σερρών και είναι υπό ανασκαφή, ενώ παράλληλα αναφέρονται στο ενδεχόμενο να είναι η τελευταία κατοικία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, καθώς και της γυναίκας του Ρωξάνης και του νεαρού διαδόχου του. «Οι ελληνικές ιστοσελίδες, είναι ενθουσιώδεις από το γεγονός ότι μπορεί να βρέθηκε ο τάφος του βασιλιά- πολεμιστή Μεγάλου Αλεξάνδρου του 4ου αιώνα π.Χ, τον οποίον ψάχνουν για αρκετά χρόνια και θεωρούταν ότι βρίσκεται στην Αίγυπτο.
Παρακινδυνευμένη η όποια θεωρία ώσπου να ολοκληρωθεί η ανασκαφή
Το Associated Press, αναφέρεται και στην δήλωση του υπουργείου Πολιτισμού, το οποίο επεσήμανε πως το συγκεκριμένο αρχαιολογικό εύρημα είναι πολύ σημαντικό, ωστόσο είναι «παρακινδυνευμένη» η θεωρία πως είναι ο τάφρος του μεγάλου βασιλιά, μέχρι τουλάχιστον να ολοκληρωθεί η ανασκαφή.
Οι αρχαιολόγοι οι οποίοι κάνουν έρευνες στην Αμφίπολη Σερρών, έχουν ανακαλύψει έναν τάφο 498 μέτρων ο οποίος είναι σχεδόν δέκα φορές μεγαλύτερος από αυτόν του πατέρα του Αλεξάνδρου, Φίλιππου στη Βεργίνα. Ο τάφος, ο οποίος παραπέμπει σε ένα δημιούργημα το οποίο θα κατασκευαζόταν μόνο για ένα πολύ σημαντικό πρόσωπο, έχει επενδυθεί εξωτερικά με άριστης ποιότητας μάρμαρο, με ιδιαίτερη αρμονία και συμμετρία.
Το λιοντάρι της Αμφίπολης
Ο τάφος έχει πυραμιδωτό σχήμα, ενώ στην κορυφή του φαίνεται πως είχε τοποθετηθεί ένα λιοντάρι, το οποίο είναι και το χαρακτηριστικότερο σύμβολο του Μακεδονικού Βασιλείου, πυροδοτώντας έτσι την θεωρία πως ανακαλύφθηκε η τελευταία κατοικία του Μακεδόνα βασιλιά.
Οι ανασκαφές στη θέση Καστά Αμφίπολης είχαν ξεκινήσει στη δεκαετία του '60 από τον Δημήτρη Λαζαρίδη και συνεχίζονται τα δύο τελευταία χρόνια από την ΚΗ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, με υπεύθυνη την Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων, Αικατερίνη Περιστέρη.
Υπουργείο Πολιτισμού: Παρακινδυνευμένη η θεωρία πως βρέθηκε ο τάφος ιστορικού προσώπου
Από την πλευρά του, το υπουργείο Πολιτισμού θέλησε να «ρίξει τους τόνους» όσον αφορά αυτό το σπουδαίο αρχαιολογικό εύρημα, λέγοντα σε ανακοίνωση του πως δεν θα πρέπει να συνδέεται ο εν λόγω τάφος με ιστορικές προσωπικότητες, μέχρι να γίνει η ανασκαφή.
Ωστόσο το υπουργείο Πολιτισμού, επεσήμανε στην ανακοίνωσή του πως «ο εντυπωσιακός περίβολος φαίνεται να συνδέεται με τον Λέοντα της Αμφίπολης, που κατά μία εκδοχή ήταν τοποθετημένος στην κορυφή του χωμάτινου τύμβου».
Η ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού
«Η Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς με αφορμή τα πρόσφατα δημοσιεύματα και ανακοινώσεις στα ΜΜΕ, σχετικά με την ανασκαφή μεγάλου κτιστού περιβόλου του 4ου αι. π.Χ. στη θέση Καστά Αμφίπολης, ενημερώνει για τα ακόλουθα:
Οι ανασκαφές στη θέση Καστά Αμφίπολης είχαν ξεκινήσει στη δεκαετία του '60 από τον αείμνηστο Δ. Λαζαρίδη και συνεχίζονται τα δύο τελευταία χρόνια από την ΚΗ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, με υπεύθυνη ανασκαφέα την Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων, κ. Αικατερίνη Περιστέρη.
Οι έρευνες φέρνουν στο φώς ιδιαίτερα σημαντικό κυκλικό περίβολο, που χρονολογείται με τα έως τώρα δεδομένα στο τέλος του 4ου αι. π.Χ. Πρόκειται για εξαιρετικά αξιόλογο κτιστό περίβολο που ορίζει χωμάτινο τύμβο και είναι κατασκευασμένος με βάσεις, ορθοστάτες, ανωδομή και επιστέψεις από λευκό μάρμαρο Θάσου. Έχει συνολικό ύψος 3,00μ. διάμετρο 1,60μ. και υπολογιζόμενη περιφέρεια μήκους περίπου 500 μ., από τα οποία έχουν ανασκαφεί σήμερα τα 405μ. Το μνημείο καταστράφηκε στα μεταγενέστερα χρόνια, με αποτέλεσμα αρκετά μαρμάρινα αρχιτεκτονικά μέλη να μην βρίσκονται στη θέση τους. Η έρευνα της ΚΗ΄ ΕΠΚΑ εντόπισε αρχιτεκτονικά μέλη του μνημείου εγκατεσπαρμένα στην περιοχή του χώρου του Λέοντα της Αμφίπολης, πολλά από τα οποία είχαν ήδη επαναχρησιμοποιηθεί για την κατασκευή της βάσης του και, επομένως, ο εντυπωσιακός περίβολος φαίνεται να συνδέεται με τον Λέοντα της Αμφίπολης, που κατά μία εκδοχή ήταν τοποθετημένος στην κορυφή του χωμάτινου τύμβου.
Το εύρημα της Αμφίπολης είναι οπωσδήποτε ιδιαίτερα σημαντικό, όμως πριν προχωρήσει η ανασκαφική έρευνα, οποιαδήποτε ερμηνεία και πολύ περισσότερο οποιαδήποτε ταύτιση με ιστορικά πρόσωπα στερείται επιστημονικής τεκμηρίωσης και είναι παρακινδυνευμένη».
Η ιστορία της ανασκαφής
Συγκλονιστική ήταν η παρουσίαση της αρχαιολόγου Κατερίνας Περιστέρη υπεύθυνης της ανασκαφής στον τύμβο Καστά, στην 26η επιστημονική συνάντηση που γίνεται κάθε χρόνο με θέμα «Το αρχαιολογικό έργο στη Μακεδονία και Θράκη».
Μετά το θάνατο του Μέγα Αλέξανδρου, ο διάδοχός του Κάσσανδρος είχε στείλει στην Αμφίπολη τη Ρωξάνη και το μικρό Αλέξανδρο, όπου στη συνέχεια τους θανάτωσε.
Το ταφικό μνημείο κατασκευάστηκε από τον αγαπημένο αρχιτέκτονα του Μέγα Αλέξανδρου, Δεινοκράτη, και όπως αναφέρει και ο Διόδωρος ο Σικελιώτης, ο Μέγας Αλέξανδρος ήταν θαυμαστής της Αμφίπολης και σκόπευε να φτιάξει ένα μεγαλοπρεπή ναό για να τιμήσει την πόλη απ όπου απέπλευσε το 334π.χ. ο στόλος του για την εκστρατεία στην Ασία.
Το μνημείο είναι καλυμμένο με ποταμίσια άμμο και κοκκινόχωμα σχηματίζοντας ένα μεγάλο τύμβο που μοιάζει με λόφο. Η ανασκαφή προς το παρόν προχωράει με γοργό ρυθμό γιατί γίνεται με σκαπτικά μηχανήματα και δεν απαιτεί τη γνωστή κοπιαστική αρχαιολογική λεπτολόγηση.
Μέχρι τώρα έχουν αποκαλυφθεί 310 μέτρα από τα 497 συνολικά του περιμετρικού τείχους του μνημείου, το οποίο αποτελείται από έναν εσωτερικό τοίχο από πωρόλιθο που είναι επενδυμένος με μεγάλα παραλληλόγραμμα κομμάτια Θασίτικου μαρμάρου και προκαλεί μεγάλη εντύπωση η άριστη κατάσταση στην οποία διατηρείται. Σημαντικό όμως τμήμα της επένδυσης έχει αποδομηθεί και μεταφερθεί. Ακόμα οι αρχαιολόγοι δεν ξέρουν τι βρίσκεται στο εσωτερικό του τύμβου, κάτι που αναμένουμε να μάθουμε με μεγάλο ενδιαφέρον.
«Επικίνδυνα» τα σενάρια περί εντοπισμού του τάφου του Μεγάλου Αλεξάνδρου, λέει η προϊσταμένη της ΚΗ' Εφορείας Αρχαιοτήτων Αικατερίνη Περιστέρη
Την έντονη αντίδραση της Αικατερίνης Περιστέρη, που είναι η υπεύθυνη ανασκαφέας - προϊσταμένη της ΚΗ΄ Εφορείας Αρχαιοτήτων στις έρευνες που γίνονται στην Αμφίπολη των Σερρών, προκαλούν τα συνεχιζόμενα δημοσιεύματα και οι πληροφορίες που αναφέρουν ότι ο τάφος που ανακαλύφθηκε στη θέση Καστά, είναι εκείνος του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Η κ. Περιστέρη, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, χαρακτηρίζει αντιεπιστημονικά και επικίνδυνα τα σενάρια περί εντοπισμού του τάφου του μεγάλου στρατηλάτη και γραφική την αναπαραγωγή της συγκεκριμένης «είδησης». Κάνει μάλιστα έκκληση σε όλους να επιδείξουν σοβαρότητα και σεβασμό στο επιστημονικό έργο.
Είχε προηγηθεί σχετική ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού, που χαρακτήριζε παρακινδυνευμένη την εκτίμηση ότι ο τάφος που βρέθηκε στην Καστά είναι εκείνος του μεγάλου στρατηλάτη.
Όπως σημειώνει η αρχαιολόγος, «είναι τουλάχιστον απίθανο και στερείται κάθε επιστημονικής σοβαρότητας το να υποστηρίζουμε πως το εύρημα της Αμφίπολης 'κρύβει' τον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Για τον απλούστατο λόγο ότι, στον έναν χρόνο που διαρκεί η ανασκαφή, δεν σκάβουμε ακόμα τον τάφο. Προς το παρόν είμαστε μπροστά σ' έναν λαμπρό ταφικό περίβολο - μοναδικό στον ελληνικό χώρο».
Αγανακτισμένη, θορυβημένη και άναυδη από τον θόρυβο και τη συζήτηση που έχει δημιουργηθεί, η κ. Περιστέρη τονίζει ότι «καθίσταται πλέον γραφική αυτή η αναπαραγωγή μιας 'είδησης' που - προς το παρόν τουλάχιστον - δεν υφίσταται και ουδέποτε κάποιος επιστήμονας το υποστήριξε. Αναρωτιέμαι πόσο εύκολα τελικά μπορεί το οποιοδήποτε επιστημονικό επίτευγμα - προϊόν μόχθου ομάδας και ομάδων ανθρώπων, να γελοιοποιηθεί από τους επίδοξους δημοσιογράφους και αρθρογράφους του διαδικτύου και όσων τους καθοδηγούν...».
Κάθε εποχή χρειάζεται και «γεννά» τους μύθους της - πολύ δε περισσότερο η σύγχρονη εποχή της απομυθοποίησης - ο θόρυβος και ο «πολύς και αστοιχείωτος» λόγος περί της σοβαρής πιθανότητας ο τύμβος Καστά στην Αμφίπολη να «εμπεριέχει» τον επί 2.336 χρόνια (ο Μέγας Αλέξανδρος γεννήθηκε το 356 π.Χ στην Πέλλα και πέθανε στις 10 Ιουνίου του 323 π.Χ στη Βαβυλώνα) μη εντοπισθέντα ανά τον κόσμο τάφο του Μακεδόνα στρατηλάτη, ξέσπασε ξανά.
Η αναζήτηση του τάφου του Μέγα Αλέξανδρου ξεκίνησε εκατοντάδες χρόνια πριν ανά τον κόσμο (από την Ιταλία, την Αίγυπτο, την Ασία - ακόμα και την Αυστραλία), η διεκδίκηση του χώρου γέννησης και ταφής τροφοδότησε την τέχνη, τη φιλοσοφία, την αρχαιολογία, τους θαυμαστές του μύθου του αλλα κυρίως την πολιτική και τους επίδοξους πολιτευτές ανα τους αιώνες που διεκδίκησαν τη δημιουργία του δικού τους ... μύθου, με μόνο όπλο στην πολιτική τους φαρέτρα την αποκάλυψη του μεγαλείου Του και τη γεωστρατηγική, μικροπολιτική ακόμα και τουριστική αξιοποίηση των γεωγραφικών περιοχών που τον γέννησαν, τους κατέκτησε, τον «έζησαν» ή τον κρατούν ως πολύτιμο μυστικό στη γη τους.
Οι ανασκαφές στη θέση Καστά της Αμφίπολης ξεκίνησαν στη δεκαετία του '60. Συνεχίζονται διεξοδικά από το περσινό καλοκαίρι από την ΚΗ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, με υπεύθυνη ανασκαφέα την Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αικατερίνη Περιστέρη.
Μέχρι στιγμής, οι έρευνες αποκάλυψαν έναν ιδιαίτερα σημαντικό κυκλικό κτιστό περίβολο, που χρονολογείται με τα έως τώρα δεδομένα στο τέλος του 4ου αι. π.Χ.(περί το 325-300 π.Χ). Ο εντυπωσιακός - μοναδικός για τα ελληνικά δεδομένα περίβολος - είναι κατασκευασμένος με βάσεις, ορθοστάτες, ανωδομή και επιστέψεις από λευκό μάρμαρο Θάσου κι εχει συνολικό ύψος 3,00μ. και υπολογιζόμενη περιφέρεια μήκους περίπου 500 μ., από τα οποία έχουν ανασκαφεί σήμερα τα 405μ. Το μνημείο καταστράφηκε στα μεταγενέστερα χρόνια, με αποτέλεσμα αρκετά μαρμάρινα αρχιτεκτονικά μέλη να μην βρίσκονται στη θέση τους. Η έρευνα της ΚΗ΄ ΕΠΚΑ εντόπισε αρχιτεκτονικά μέλη του μνημείου εγκατεσπαρμένα στην περιοχή του χώρου του Λέοντα της Αμφίπολης, πολλά από τα οποία είχαν ήδη επαναχρησιμοποιηθεί για την κατασκευή της βάσης του και, επομένως, ο εντυπωσιακός περίβολος φαίνεται να συνδέεται με τον Λέοντα της Αμφίπολης, που όπως φαίνεται ήταν τοποθετημένος στην κορυφή του χωμάτινου τύμβου.
Η ανασκαφή (η οποία προς το παρόν έχει διακοπεί εδώ και περίπου 20 μέρες και αναμένεται να συνεχισθεί απο τις αρχές Σεπτεμβρίου) χρηματοδοτήθηκε τον τελευταίο χρόνο με ποσό 180.000 ευρώ (από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, το Υπουργείο Μακεδονίας - Θράκης και το Υπουργείο Πολιτισμού).
Ως το τέλος του χρόνου, οι ανασκαφείς αναμένεται να ολοκληρώσουν την ανασκαφή του ταφικού περιβόλου και να προχωρήσουν στο άνοιγμα του περιεχόμενου του.
