[υπόμνηση: Αρχή = μεγάλη εξουσία, Αρχίδιον = μικρή εξουσία, Μέγα Αρχίδιον = ό,τι φαντάζεται καθείς]
Γράφει ο Σωτήριος Καλαμίτσης
Η «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ» [ΕΛ.ΣΤΑΤ.] είναι ανεξάρτητη Αρχή, αλλ’ υποδεέστερη της ...
μεγάλης Αρχής που είναι η κυβέρνηση αποτελούμενη από πολλά Αρχίδια. Την ανεξαρτησία εξασφαλίζει ο ιδρυτικός αυτής νόμος 3832/2010, ο οποίος, επίσης, όριζε ότι η ΕΛ.ΣΤΑΤ. διοικείται από Διοικητικό Συμβούλιο δρων ως συλλογικό όργανο. Μόλις, όμως, άρχισαν ορισμένα μέλη του να δυσανασχετούν για τις πρακτικές και τα μαγειρέματα του Προέδρου του ΔΣ κ. Γεωργίου, άρχισε και το ψαλίδισμα των αρμοδιοτήτων τους που έφτασε μέχρι την πλήρη φίμωσή τους.
Έτσι, κατά τον νόμο [άρθρο 13 ν. 3832/2010]
«1.Τα μέλη της ΕΛ.ΣΤΑΤ. συνεδριάζουν τουλάχιστον μία φορά το μήνα τακτικώς και εκτάκτως όποτε χρειαστεί, μετά από πρόσκληση του Προέδρου της, στην οποία ορίζονται ο τόπος και ο χρόνος της συνεδρίασης…»
(Όταν ο Πρόεδρος ελλείπει, απουσιάζει ή κωλύεται, η ΕΛ.ΣΤΑΤ. μπορεί να συγκαλείται από τον Αντιπρόεδρο της. Ο Πρόεδρος της ΕΛ.ΣΤΑΤ. είναι υποχρεωμένος να συγκαλέσει συνεδρίαση εκτάκτως, αν το ζητήσουν τέσσερα (4) μέλη).»
Επειδή, όμως, μέλη τινά της ΕΛ.ΣΤΑΤ. ήταν άτακτα και χάλαγαν τη σούπα του Μπένι και των λοιπών Μνημονιακών Δυνάμεων, καταργήθηκαν οι εντός παρενθέσεως διατάξεις με το άρθρο 10§5 ν. 3899/2010. Άρα, μόνον ο Πρόεδρος μπορούσε πλέον να συγκαλέσει το ΔΣ τακτικώς ή εκτάκτως και δεν υπεχρεούτο προς τούτο αιτήσει μελών του ΔΣ.
«2. (Εάν απουσιάζει ή κωλύεται ο Πρόεδρος της ΕΛ.ΣΤΑΤ., ο Αντιπρόεδρος ασκεί χρέη Προέδρου.) Η ΕΛ.ΣΤΑΤ. συνεδριάζει έγκυρα εφόσον παρίστανται πέντε (5) τουλάχιστον μέλη, μεταξύ των οποίων ο Πρόεδρος ή ο Αντιπρόεδρος "ο οποίος διευθύνει τη συνεδρίαση όταν ο Πρόεδρος απουσιάζει ή κωλύεται". Οι αποφάσεις λαμβάνονται με απλή πλειοψηφία των παρόντων και, σε περίπτωση ισοψηφίας, υπερισχύει η ψήφος του Προέδρου. Χρέη Γραμματέα εκτελεί υπάλληλος της ΕΛ.ΣΤΑΤ., ο οποίος ορίζεται με απόφαση του Προέδρου της».
Επειδή, όμως, ο Αντιπρόεδρος δεν ήταν του χεριού των κυβερνώντων, οι οποίοι εκόπτοντο για «αδιάβλητα» στατιστικά στοιχεία, καταργήθηκε με το άρθρο 10§5 ν. 3899/2010 και η εντός παρενθέσεως διάταξη, οπότε δεν μπορούσε ο Αντιπρόεδρος να αναπληρώνει εν παντί τον Πρόεδρο. Ούτε βεβαίως να συγκαλεί το ΔΣ. Αν, όμως, συγκαλέσει το ΔΣ ο Πρόεδρος, αλλ’ απουσιάζει κατά τη συνεδρίαση, μπορεί να προεδρεύσει αυτής ο Αντιπρόεδρος. Έτσι, ο Πρόεδρος φρόντιζε να συγκαλεί το ΔΣ όποτε ευκαιρούσε ο ίδιος, για να μη γίνει καμμιά στραβή.
Όμως, ήταν ενδεχόμενο ν’ αποφασίσει το ΔΣ κατά πλειοψηφία να συστήσει κλιμάκιο από μέλη του για να ασχοληθεί με κάποιο θέμα, οπότε ο έλεγχος των δραστηριοτήτων της ΕΛ.ΣΤΑΤ. θα εξέφευγε των χειρών του κ. Προέδρου. Έτσι, με το άρθρο 10§7 ν. 3899/2010 ορίσθηκε ότι
«Η ΕΛ.ΣΤΑΤ. ως συλλογικό όργανο δεν επιτρέπεται να σχηματίζει κλιμάκια από τα μέλη της και να αναθέτει σε αυτά την άσκηση αρμοδιοτήτων της».
Άρα, το ΔΣ της ΕΛ.ΣΤΑΤ. είχε πλήρως ξεδοντιαστεί. Δεν μπορούσε να κάνει το παραμικρό χωρίς τη συναίνεση του κ. Προέδρου. Τούτο, όμως, δεν ήταν ως φαίνεται αρκετό για να έχει η χώρα «αδιάβλητα» στατιστικά στοιχεία, οπότε με το άρθρο 321§§10,11 ν. 4072/2012 [κυβέρνηση Λουκά] καταργούνται όλες οι ανωτέρω διατάξεις και αντικαθίσταται το άρθρο 14 του ν. 3832/2010 με το ακόλουθο άρθρο:
«Άρθρο 14 Αρμοδιότητες Προέδρου
1. Ο Πρόεδρος της ΕΛ.ΣΤΑΤ. είναι το ανώτατο όργανο της ΕΛ.ΣΤΑΤ, ασκεί όλες τις αρμοδιότητες της και έχει την ευθύνη της εύρυθμης λειτουργίας της για την εκπλήρωση των σκοπών της σύμφωνα με τις διατάξεις της εθνικής και ευρωπαϊκής νομοθεσίας, του Κώδικα Ορθής Πρακτικής για τις ευρωπαϊκές στατιστικές και των βέλτιστων διεθνών στατιστικών πρακτικών.
Ο Πρόεδρος της ΕΛ.ΣΤΑΤ. έχει ιδίως τις ακόλουθες αρμοδιότητες:
α) εγκρίνει το ΕΛ.Σ.Π,
β) καταρτίζει τον Κανονισμό Στατιστικών Υποχρεώσεων των φορέων του ΕΛ.Σ.Σ. και τον Κανονισμό Λειτουργίας και Διαχείρισης της ΕΛ.ΣΤΑΤ,
γ) καταρτίζει το ετήσιο στατιστικό πρόγραμμα εργασίας της ΕΛ.ΣΤΑΤ. και την έκθεση αξιολόγησης του στατιστικού προγράμματος, του προηγούμενου έτους,
δ) αποφασίζει την επιβολή διοικητικών κυρώσεων, σύμφωνα με τα άρθρα 9 και 12 του παρόντος νόμου,
ε) λαμβάνει τις αποφάσεις σχετικά με τις στατιστικές μεθόδους, τα πρότυπα και τις διαδικασίες, καθώς και με το περιεχόμενο και τη χρονική στιγμή της δημοσίευσης στατιστικών στοιχείων, σχετικά με τη διαβίβαση των επίσημων στατιστικών του ΕΛ.Σ.Σ. στην Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία (Eurostat) και γενικότερα σχετικά με τη διαβίβαση, υποβολή ή γνωστοποίηση στατιστικών στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής και διεθνούς στατιστικής συνεργασίας.
στ) Είναι αρμόδιος για το συντονισμό όλων των δραστηριοτήτων των λοιπών φορέων του ΕΛ.Σ.Σ. που αφορούν την ανάπτυξη, την παραγωγή και τη διάδοση των επίσημων στατιστικών της χώρας, καθώς και για την εφαρμογή του εθνικού πλαισίου διασφάλισης ποιότητας των στατιστικών.
ζ) Μπορεί να αποφασίζει τη διενέργεια κάθε είδους στατιστικών ερευνών, απογραφών και μελετών, επιπλέον αυτών που προβλέπονται στο ΕΛ.Σ.Π. και στο ετήσιο στατιστικό πρόγραμμα εργασίας της ΕΛ.ΣΤΑΤ.
η) Εκπροσωπεί την ΕΛ.ΣΤΑΤ. δικαστικώς και εξωδίκως, ενώπιον των Δικαστηρίων, κάθε Αρχής και τρίτων. Ο Πρόεδρος της ΕΛ.ΣΤΑΤ. μπορεί να αναθέσει την εκπροσώπηση της στον Νομικό Σύμβουλο της ΕΛ.ΣΤΑΤ. ή σε υπάλληλο της ΕΛ.ΣΤΑΤ.
θ) Προΐσταται των υπηρεσιών της ΕΛ.ΣΤΑΤ, συντονίζει και κατευθύνει τη λειτουργία τους, παρέχει τις υπηρεσιακές εντολές για την εκτέλεση κάθε ενέργειας που αφορά την εκπλήρωση της αποστολής της ΕΛ.ΣΤΑΤ. και συγκροτεί ομάδες εργασίας από το ειδικό επιστημονικό ή το λοιπό προσωπικό της ΕΛ.ΣΤΑΤ. ορίζοντας και το αντικείμενο τους.
ι) Προΐσταται ιεραρχικά και πειθαρχικά του προσωπικού της ΕΛ.ΣΤΑΤ. και μεριμνά για τη συγκρότηση και τη λειτουργία του Υπηρεσιακού και του Πειθαρχικού Συμβουλίου, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
ια) Καταρτίζει τους ετήσιους προϋπολογισμούς, απολογισμούς και ισολογισμούς της ΕΛ.ΣΤΑΤ.
ιβ) Είναι αρμόδιος για κάθε θέμα που αφορά τη διοικητική λειτουργία και την οικονομική διαχείριση της ΕΛ.ΣΤΑΤ. και αναλαμβάνει ως διατάκτης των δαπανών της ΕΛ.ΣΤΑΤ. τις υποχρεώσεις σε βάρος των πιστώσεων του προϋπολογισμού της.
ιγ) Δύναται να μεταβιβάζει αρμοδιότητες του σε άλλα όργανα της ΕΛ.ΣΤΑΤ. και να εξουσιοδοτεί με απόφαση του όργανα της ΕΛ.ΣΤΑΤ. να υπογράφουν «με εντολή Προέδρου» έγγραφα ή άλλες πράξεις της με αποφάσεις που δημοσιεύονται με ανάρτηση στο διαδικτυακό τόπο της ΕΛ.ΣΤΑΤ. χωρίς να απαιτείται άλλη δημοσίευση τους.
ιδ) Ασκεί κάθε άλλη αρμοδιότητα της ΕΛ.ΣΤΑΤ. που προβλέπει ο νόμος και ο Κανονισμός Λειτουργίας και Διαχείρισης της ΕΛ.ΣΤΑΤ.
2. Σε περίπτωση απουσίας ή κωλύματος του, ο Πρόεδρος αναπληρώνεται στην άσκηση όλων των καθηκόντων του από τον Γενικό Διευθυντή Στατιστικών Ερευνών, και σε περίπτωση απουσίας ή κωλύματος και αυτού, από τον Γενικό Διευθυντή Διοίκησης και Οργάνωσης.»
Δεν χρειάζεται να είσαι νομικός για να καταλάβεις τί έγινε και τί ψηφίζουν αυτοί που ανεβαίνουν κάθε λίγο και λιγάκι στα κάγκελα, μόνον και μόνον επειδή τρίζει η βουλευτική καρέκλα τους! Εμένα δεν με εκπλήσσει πλέον τίποτε, αλλά διερωτώμαι: γιατί όλοι λέμε «Ο Πρόεδρος της ΕΛ.ΣΤΑΤ. κ. Γεωργίου» και δεν λέμε απλά και εν συντομία «Ο κ. ΕΛ.ΣΤΑΤ.».
Αυτά συντάσσουν οι συνταγματολόγοι/συνταγματάρχες και αυτά ψηφίζουν τα στρατιωτάκια του συνταγματικού τόξου.
Σωτήριος Καλαμίτσης
Φίλος του γιατρού Γωγούση
