Πιο εύκολα λεφτά και μάλιστα εκατομμύρια ευρώ δεν μπορεί να βγάλει κανείς. Αρκεί να στήσεις ένα εργοτάξιο. Για τα υπόλοιπα φροντίζουν όλοι οι άλλοι....
Του Τάσου Τασιούλα
Αν ήμουν μεγαλοεργολάβος θα έκανα τα πάντα για να πάρω έργο υποδομής στη Θεσσαλονίκη. Πιο εύκολα λεφτά και μάλιστα εκατομμύρια ευρώ δεν μπορεί να βγάλει κανείς. Αρκεί να στήσεις ένα εργοτάξιο. Για τα υπόλοιπα φροντίζουν όλοι οι άλλοι.
Εξηγούμαι: Γίνεσαι ανάδοχος ενός μεγάλου έργου (παραδείγματα στη συνέχεια). Το έργο «κολλάει». Περιμένεις σαν τους τύπους που πετούν τους φελλούς στη διαφήμιση του Jack Daniels και μόλις περάσουν μερικοί μήνες βάζεις τον δικηγόρο σου να ζητάει αποζημιώσεις για καθυστερήσεις. Περνούν οι μήνες, περνούν τα χρόνια (ωριμάζει και το ουίσκι…) και έρχεται μια ωραία πρωία ένα δικαστήριο που λογικά σε δικαιώνει και χωρίς να έχεις ιδρώσει μπαίνουν στον τραπεζικό λογαριασμό σου κάποια εκατομμύρια.
Δεν είναι όνειρο θερινής νυκτός, ούτε με πείραξε η ζέστη. Είναι η ωμή πραγματικότητα και η λογική του παραλόγου που βιώνουμε σ’ αυτήν την πόλη.
Ας περάσω στα παραδείγματα… Την αλήστου μνήμης υποθαλάσσια αρτηρία τη χρυσοπλήρωσε ο Ελληνας φορολογούμενος όχι ως έργο, αλλά ως «μακέτο».
Υποθαλάσσια δεν είδαμε ποτέ, αλλά κάτι εκατομμύρια ο ανάδοχος τα τσίμπησε ως αποζημίωση για την ταλαιπωρία του, αφού το εργοτάξιο υπήρχε, αυτός ήταν εντάξει στις υποχρεώσεις του, αλλά η άπαιχτη γραφειοκρατία του Δημοσίου, οι δικαστικές διενέξεις και οι αντιδράσεις, όπως και ο κακός αρχικός σχεδιασμός οδήγησαν στην ακύρωση (με υπαιτιότητα του Δημοσίου) του έργου, ύστερα από χρόνια... Κάθε μέρα που περνούσε όμως, ο εργολάβος έβαζε και ένα ποσό στο λογαριασμό…
Στην περίπτωση του μετρό της Θεσσαλονίκης κάτι ανάλογο συμβαίνει, όπως άλλωστε και στην περίπτωση του ΣΜΑ Ευκαρπίας, που μόνο για το 2012 ο ανάδοχος διεκδικεί (με αγωγή παρακαλώ) 4 εκ. ευρώ. Ηθελε να δουλέψει και δεν τον άφηναν. Τα μηχανήματα ήταν εκεί και περίμεναν το πράσινο φως για να ξεκινήσουν. Φταίει ο εργολάβος; Φυσικά όχι. Τώρα, έπειτα από μια σειρά από παθήματα, οι νομικές υπηρεσίες των αρμοδίων –όχι για το συγκεκριμένο έργο, γενικά- προσπαθούν να συγκεντρώσουν επιχειρήματα και να καλυφθούν νομικά απέναντι στις διεκδικήσεις αποζημίωσης που εγείρει ο εκάστοτε ανάδοχος. Προσπαθούν να πείσουν ότι δεν είναι αποκλειστική η ευθύνη των φορέων, αλλά ένα μέρος το έχει και ο εργολάβος, μήπως και πείσουν το εκάστοτε δικαστήριο να δείξει κατανόηση…
Κι έρχεται κι άλλη περίπτωση. Αυτή του ανισόπεδου κόμβου στη Λαχαναγορά (Κ16), όπου επίσης ο εργολάβος δε φαίνεται τόσο διατεθειμένος να προχωρήσει το έργο.
Στη θέση του το ίδιο θα κάναμε όλοι. Δεν ολοκληρώθηκαν οι απαλλοτριώσεις, οπότε την ευθύνη την έχουν εκείνοι που δεν τις ολοκλήρωσαν… Υπάρχουν κι άλλα «κενά» που καθυστερούν το έργο. Συνεπώς, αφού τα χρονοδιαγράμματα έτσι κι αλλιώς ξέφυγαν από κάθε λογική, πλέον είναι πιο συμφέρον να πάρεις μια γενναία αποζημίωση παρά να παλέψεις και να πάθεις εγκεφαλικό για να ολοκληρώσεις ένα έργο στο μισό χρόνο από τον προβλεπόμενο.
Δε συμβαίνει το ίδιο με τους μεγάλους οδικούς άξονες που είχαν κολλήσει, μεταξύ των οποίων και η παράκαμψη των Τεμπών; Καθίστε και σκεφτείτε πόσα έργα καθυστερούν επί μήνες και χρόνια μέχρι να γίνουν και θα καταλάβετε για τι ποσά μιλάμε σε αποζημιώσεις για το τίποτα…
Την ευθύνη για όλη αυτή τη «στρεβλότητα» θα την πάρει κάποτε κάποιος ή θα πληρώνουμε τα… ακατονόμαστα (ο θυμόσοφος ελληνικός λαός έχει την κατάλληλη ορολογία, αλλά εμπίπτει στα περί αθυροστομίας και δεν την αναπαράγω) όλοι εμείς που και έργα δε βλέπουμε στην ώρα τους και χρυσοπληρώνουμε την ανικανότητα ορισμένων;
Συζητώντας με έναν από τους μεγαλοεργολάβους που κατά τον ίδιο «θα έπρεπε σε τουλάχιστον δυο έργα» να είχε κάνει το ίδιο και να βγάλει… ξεκούραστα λεφτά, μου είπε ότι δεν το έκανε για να «μη χαλάσει τις σχέσεις του με τους αρμόδιους». «Καλώς ή κακώς αναγκάζεσαι να μη φτάσεις στο σημείο να πας δικαστικά, διότι αφενός με τους ίδιους ανθρώπους θα συνεργαστείς ξανά στο μέλλον, αφετέρου δεν είμαστε απατεώνες να παίρνουμε ένα έργο μόνο και μόνο για να τσιμπήσουμε την παχυλή αποζημίωση… Παρότι δεν αποκλείω να υπάρχουν και τέτοιοι, αλλά δεν είναι σοβαρές και μεγάλες εταιρίες», μου επισήμανε.
Φαντάζομαι πως ένα επιχείρημα είναι και το γεγονός ότι ορισμένοι δε θέλουν καν να μπλέξουν σε χρονοβόρες δικαστικές περιπέτειες, διότι χάνοντας χρόνο χάνουν και χρήμα. Και κάπως έτσι δε φτάσαμε να κάνουν πλάκα οι εργολάβοι και να γλιτώνουν όσοι με περισσή αφερεγγυότητα αναλαμβάνουν να υλοποιήσουν ένα έργο ως «φορείς υλοποίησης».
Εξηγώ ότι επιρρίπτω ευθύνες σε εκείνους που δε σχεδίασαν και δεν προετοίμασαν σε όλες τις παραμέτρους του ένα έργο (και στις περισσότερες των περιπτώσεων δεν έκαναν την απαραίτητη κοινωνική διαβούλευση για να ξέρουν τι τους περιμένει) και δεν έχω την πρόθεση να κακίσω ή να τσουβαλιάσω και εκείνους τους αρμόδιους που για άλλους (και υπάρχουν πολλοί) λόγους, άσχετους με τις δικές τους αρμοδιότητες, έπεσαν θύματα και οι ίδιοι της ελληνικής κακοδαιμονίας και τέλος πάντων αστάθμητων παραγόντων. Θεούς δεν ψάχνουμε, αλλά λίγη περισσότερη υπευθυνότητα και προσοχή. Κοστίζει σε προετοιμασία και κόπο, αλλά δεν κοστίζει σε χρήμα.
Και στην εποχή μας «λεφτά δεν υπάρχουν».
Πηγή: Voria.gr
