Πριν μερικές μέρες, παρακολουθώντας μία τηλεοπτική εκπομπή με θέμα το λαθρεμπόριο, άκουσα μία φράση ενός ομιλητή που με προβλημάτισε για αρκετές ώρες.
Άρθρο
Του Ιακώβου Κώστα*
Ένας καθηγητής πανεπιστημίου από την Αμερική, αναφερόμενος στην διακίνηση λαθραίων τσιγάρων επισήμανε ότι «η χώρα μας αναδεικνύεται σε ένα από τα σημαντικότερα διαμετακομιστικά κέντρα του λαθρεμπορίου τσιγάρων», την ίδια στιγμή που η κατανάλωση παράνομων καπνικών προϊόντων αυξάνεται σημαντικά εντός των τειχών.
Συνεχώς ακούμε και βλέπουμε στα ΜΜΕ, ειδήσεις που αναφέρονται στην έξαρση της διακίνησης των λαθραίων τσιγάρων, αλλά ουδέποτε είχαμε επίσημη πληροφόρηση για την άνθιση και την εξάπλωση του φαινομένου αυτού.
Οι τρόποι με τους οποίους ταξιδεύουν, παραπέμπουν σε ανθρώπους με μεγάλη φαντασία. Μία από τις συνήθεις διαδικασίες είναι να κρύβονται σε εμπορευματοκιβώτια που διέρχονται νομότυπα με δηλωμένο φορτίο ότι μπορεί κανείς να φανταστεί. Πηγές του ΣΔΟΕ αναφέρουν πως έχουν κατάσχει παράνομα τσιγάρα σε κοντέινερ που υποτίθεται πως περιείχαν: ξύλινα έπιπλα γραφείου, δοχεία συσκευασίας φαγητού, κεραμικά είδη, ρούχα, ακτινίδια, καραμέλες, συσκευασίες, καλαμπόκι, βαλίτσες, ανθοδοχεία. Σύνηθες είναι επίσης να μπερδεύονται με κηπευτικά, φρούτα, λαχανικά ή ακόμη και ψάρια που εξάγονται από την Ελλάδα.
Μεγάλες ποσότητες φτάνουν με πλοία-φαντάσματα που φέρουν σημαίες χωρών εξωτικών και προσεγγίζουν μυστικά στις ελληνικές ακτές. Κάποιες μικρές ποσότητες εισέρχονται σε κρύπτες φορτηγών, που κατά την είσοδό τους στην Ελλάδα, συνήθως από Αλβανία, δηλώνονται κενά φορτίου. Εναλλακτικά, μεταφέρονται με πλοία-φαντάσματα στις ελληνικές ακτές για να προωθηθούν σε αγορές της Βόρειας Ευρώπης.
Λόγω της κρίσης βέβαια, ένα μεγάλο μέρος τους καταλήγει στην εγχώρια αγορά της Ελλάδας, στα στενά της Αθήνας και στο κέντρο της Θεσσαλονίκης καθώς επίσης και στις εγχώριες λαϊκές αγορές.
Σύμφωνα με το ΣΔΟΕ, το 2012 πιάστηκαν 1.151 φορτία (αύξηση 176%) με 456 εκ. τσιγάρα. Οι διαφυγόντες φόροι για το 2012 μόνο από τα κατασχεμένα ανέρχονται σε 70,5 εκ. ευρώ. Κατά 8% αυξήθηκαν οι κατασχέσεις παράνομων τσιγάρων τον τελευταίο χρόνο, ενώ κατά 10% αυτές του παράνομου χύμα καπνού, που αποτελεί τη νέα δυναμική στη μαύρη αγορά του κλάδου.
Το νέο φαινόμενο στην ελληνική αγορά είναι η αύξηση του παράνομου χύμα καπνού που διακινείται κυρίως στις λαϊκές αγορές αλλά και στο Διαδίκτυο. Θραύση κάνουν επίσης και οι «άγνωστε μάρκες» τσιγάρων λόγω της χαμηλής τιμής, τα λεγόμενα illicit whites που διακινούνται αποκλειστικά στη μαύρη αγορά χωρίς δασμούς και φόρους.
Η πιο πρόσφατη μόδα στις παράνομες πιάτσες της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, είναι τα τσιγάρα Gold Mount που πουλιούνται 1 έως 1,5 ευρώ το πακέτο. Οι διωκτικές αρχές κατέσχεσαν 28 εκατομμύρια τσιγάρα Gold Mount το 2012.
Μην τρομάζετε στο άκουσμα αυτό. Διότι με τους ρυθμούς που εξαπλώνεται η μάστιγα του λαθρεμπορίου, το 2013 θα υπάρξουν πολύ μεγαλύτερα νούμερα.
Και ο λόγος της εξάπλωσης; Ποιος άλλος; Το χρήμα!!!!! Μεγαλύτερους τζίρους ακόμη και από το λαθρεμπόριο όπλων και ναρκωτικών έχει το λαθρεμπόριο τσιγάρων, εκτιμούν ειδικοί αναλυτές του ΣΔΟΕ. Οι ίδιοι επισημαίνουν πως η μαύρη αγορά των παράνομων καπνικών συνδέεται με το οργανωμένο έγκλημα και το χρηματοδοτεί.
Άντε μετά να προσπαθήσεις με εκστρατείες και καμπάνιες να σταματήσεις τα λαθραία. Όταν εμπλέκεται ο UCK και άλλες αντάρτικες ομάδες διεθνούς κυκλώματος.
Πώς να επιβιώσει ο κλάδος του (νόμιμου) καπνού, όταν το θρίλερ του λαθρεμπορίου εξαπλώνεται με γοργούς και άνευ ορίων ρυθμούς; Την θέση της νόμιμης πώλησης παίρνει πλέον η παράνομη διακίνηση.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Κομισιόν, η Ευρώπη χάνει κάθε χρόνο 10 δισεκατομμύρια ευρώ από το λαθρεμπόριο τσιγάρων και προϊόντων καπνού. Ελληνικές καπνοπαραγωγικές εταιρείες εκτιμούν πως αν ισχύσει η πρόταση της Επιτροπής για αναθεώρηση της σχετικής Οδηγίας και απαγορευθούν τα τσιγάρα «Menthol» και «Slims» μπορεί να διπλασιαστεί το παράνομο εμπόριο τσιγάρων.
*Προέδρου της Ένωσης Καπνοπωλών,
Ψιλικών & Περιπτέρων Μακεδονίας
Μέλος Δ.Σ. Ε.Ε.Θ.
