Αφιέρωμα στις περί την Ιστορία σελίδες της “Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας“ 15/9/2013 (στο ένθετο Plus), στη Μικρασιατική Καταστροφή και στην πυρπόληση και τη σφαγή της Σμύρνης…..
Περιλαμβάνει δύο θέματα:.
-τη μεταχείριση των λειψάνων των θυμάτων από τους Κεμαλιστές όπως την είδαν οι εφημερίδες NewYorkTime και γαλλική Midi
[Το Δεκέμβρη του 1924 είχε διαρρεύσει το γεγονός ότι η εθνικιστική κυβέρνηση του Μουσταφά Κεμάλ πούλησε 400 τόνους ανθρώπινα οστά (αντιστοιχούν σε 50.000 ανθρώπους, περίπου) σε Γάλλους επιχειρηματίες για "βιομηχανική χρήση" (πιθανότατα για την μετατροπή τους σε ζωοτροφές ή λίπασμα, ακόμα και σε ποιοτικά οδοντιατρικά υλικά κυρίως για σφράγισμα )), τα οποία μεταφέρθηκαν στη Μασσαλία με βρετανικό πλοίο μέσω Θεσσαλονίκης]
.
-Hervé Georgelin, “Παραφωνίες στα γαλλικά αρχεία σχετικά με την καταστροφή της Σμύρνης”
.
Αφιέρωμα στη Μικρασιατική Καταστροφή θα κάνει επίσης και η εφημερίδα“Αγγελιοφόρος” της Θεσσαλονίκης.
Επίσης θα περιέχει ένα συγκλονιστική θέμα:“Η ιστορία της Ευαγγελίας Κουτσαντώνη – Αϊβάζογλου που έχασε 23 άρρενες συγγενείς“.
Παρακάτω μια παράθεση αυτής της, κοινής στους Μικρασιάτες, ιστορίας:
Aπό τη Σμύρνη στη Θεσσαλονίκη
Στην παρακάτω σύγχρονη φωτογραφία, που τραβήχτηκε κάπου μεταξύ των οδών Δελφών, Μακεδονίας και Καραϊσκάκη της Θεσσαλονίκης , η Ευαγγελία Κουτσαντώνη-Αϊβάζογλου, συνταξιούχος εκπαιδευτικός, μου αφηγείται την οικογενειακή της ιστορία….
Η Ευαγγελία γεννήθηκε το 1921 στην ευρύτερη περιοχή της Σμύρνης, στο χωριό Μουραντιέ (ή Χαμηδιέ, που παλιότερα οι μουσουλμάνοι το αποκαλούσαν «Γκιαούρκιοϊ») της Μαγνησίας. Στην παρακάτω φωτογραφία απεικονίζεται ο πατέρας της Θεόδωρος (δεξιά) με έναν πρώτο του ξάδελφο. Συνελήφθη από τους Κεμαλικούς στην προκυμαία της Σμύρνης, όπου είχε καταφύγει όλη η οικογένεια για να σωθεί από τους τσέτες και τον τουρκικό εθνικιστικό στρατό που προέλαυνε. Η ελληνική μοναρχική κυβέρνηση των Γούναρη-Πρωτοπαπαδάκη, είχε αποφασίσει να εγκαταλείψει τους άμαχους χριστιανικούς πληθυσμούς στο έλεος του Κεμάλ, αφού προηγουμένως τους είχε απαγορεύσει να εξοπλιστούν. Ήδη, δύο μήνες πριν την κατάρρευση του μετώπου, είχε νομοθετήσει με την υπογραφή του Βασιλιά Κωνσταντίνου, το νόμο (2870/1922) με τον οποίο απαγόρευε την έξοδο των χριστιανικών πληθυσμών από τη Μικρά Ασία. Τα ελληνικά πλοία αναχώρησαν από το λιμάνι της Σμύρνης το Σεπτέμβρη του 1922 χωρίς να πάρουν μαζί τους ούτε έναν Έλληνα ή Αρμένιο της Ιωνίας. Ενώ τα ξένα πολεμικά που ναυλοχούσαν εκεί (αμερικανικά, βρετανικά, ιταλικά και γαλλικά) είχαν εντολή να μην παρέμβουν στη σφαγή.
Ο πατέρας της Ευαγγελίας, όπως και όλα του τα αδέλφια και τα ξαδέλφια, συνελήφθησαν και εξοντώθηκαν από τους Κεμαλικούς την επόμενη περίοδο. Η Ευαγγελία Κουτσαντώνη καταμέτρησε σε 23 τους άρρενες συγγενείς που αγνοούνται. Ο Ηλίας Βενέζης υπολογίζει ότι τις επόμενες ημέρες από την κατάληψη της Ιωνίας από τους Κεμαλικούς, περί τους 40.000 Έλληνες από τη Σμύρνη και τη Μαγνησία εκτελέστηκαν σε μια χαράδρα στο Σίπυλο όρος. Στη συνέχεια, η μητέρα της, Μαργαρώ Αϊβάζογλου-Χ’’χριστοδούλου, με τις μόλις ενός έτους δίδυμες κόρες της, την Ευαγγελία και την Έλλη, εγκαταστάθηκαν ως πρόσφυγες στη Θεσσαλονίκη.
Η πορεία της προοδευτικής αυτής οικογένειας έχει απ’ όλα: Μικρασιατική Καταστροφή, προσφυγιά, ορφάνια, δύναμη για ζωή, νέο ξεκίνημα εκ του μηδενός, συμμετοχή στα πολιτικά δρώμενα, επαγγελματική συνέπεια, κοινωνική συνείδηση και βέλτιστη αίσθηση του δικαίου. Η ιστορία της τραγικής και περίεργης «πόλης των προσφύγων» -που δεν έχει ούτε ένα γνωστικό αντικείμενο στο Πανεπιστήμιό της για τη μελέτη του ελληνισμού της Ανατολής- βρίσκεται αποτυπωμένη στους λίγους ανθρώπους που ακόμα αποτελούν ζωντανή μαρτυρία της πιο σημαντικής σελίδας στην ιστορία του νεότερου ελληνισμού, αλλά και ολόκληρης της Εγγύς Ανατολής -που βίωσε το πέρασμα από την προνεωτερικότητα στη νεωτερικότητα μέσα από Γενοκτονίες και μια πρωτοφανή ανθρωπιστική καταστροφή, την οποία ακολούθησε η -κοινή συναινέσει- εκκωφαντική Σιωπή στην κατ’ όνομα «μητέρα-πατρίδα» .