Τα Χριστούγεννα της ενεργειακής φτώχειας των ελληνικών οικογενειών

Του Αθανάσιου Κατσίμπελη*

Μέσα σε συνθήκες ενεργειακής φτώχειας, σε μια Φάτνη που ζεσταινόταν από τα χνώτα των ζώων γεννήθηκε ο Θεάνθρωπος Ιησούς Χριστός. Μέσα σε συνθήκες ενεργειακής φτώχειας διαβιούν σήμερα και οι ελληνικές οικογένειες καθώς...

τα σπίτια των ελλήνων δεν ήταν ποτέ τόσο κρύα εξαιτίας της υπέρμετρης φορολογίας στα καύσιμα, το ακριβό χαρατσωμένο ηλεκτρικό ρεύμα και της αδυναμίας να καταστούν τα σπίτια τους ενεργειακά αυτόνομα.

Αδιανόητο θα ήταν για μια ελληνική οικογένεια πριν μερικά χρόνια το να αδυνατεί να καλύπτει τις ενεργειακές της ανάγκες. Να μην μπορεί να ζεστάνει το σπίτι της και να μην μπορεί να εξασφαλίσει την αυτάρκειά της σε βασικά είδη διατροφής για τα μέλη της. Σήμερα στην Ελλάδα η κρίση που επωαζόταν για πολλές δεκαετίες αποδομώντας θεσμούς, αξίες και παραδόσεις έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις. Τα ελληνικά νοικοκυριά είχαν σταδιακά χάσει την αυτάρκειά τους και την ενεργειακή τους αυτονομία και έγιναν εξαρτημένα αποκλειστικά από το πετρέλαιο και το ηλεκτρικό ρεύμα. Η υπερφορολόγηση ηλεκτρικού ρεύματος και πετρελαίου έχει οδηγήσει σε τραγικές ιστορίες ανθρώπων που βλέπουν το φως της δημοσιότητας μαρτυρώντας το απύθμενο βάθος της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης που λαμβάνει πλέον ανθρωπιστικές διαστάσεις. Έλληνες πολίτες πεθαίνουν από αυτοσχέδιους τρόπους θέρμανσης. Πεθαίνουν από μαγκάλια τον 21ο αιώνα. Πεθαίνουν επειδή οι πολιτικοί που μας κυβέρνησαν δεν επένδυσαν στην ενεργειακή αυτονομία και στην αυτάρκεια τόσο των ελληνικών νοικοκυριών όσο και του ελληνικού κράτους αλλά στην διάλυση κάθε παραδοσιακής δομής της ελληνικής οικογένειας. Οι έλληνες ξεπαγιάζουν στα σπίτια τους. Παιδάκια και ηλικιωμένοι υποφέρουν. Γονείς απελπίζονται που βλέπουν τα παιδιά τους να κρυώνουν.

Τραγικές είναι οι συνέπειες της ενεργειακής φτώχειας και στο περιβάλλον. Το νέφος αιθαλομίχλης καταπνίγει ξανά τις πόλειςς από την καύση ξύλων προερχόμενων πολλές φορές από παράνομη υλοτομία. Ακόμα και μνημεία της φύσης σαν την υπεραιωνόβια ελιά του Πλάτωνα στην Αθήνα, τα ελαιόδεντρα χιλιετιών στην περιοχή Αμαρίου της Κρήτης και πολλές βελανιδιές στο δρυοδάσος της Φολόης μας αφανίζονται εν μία νυκτί μπροστά στην ανάγκη των ανθρώπων να επιβιώσουν από το κρύο.

Το οξύμωρο είναι πως όλα αυτά συμβαίνουν σε μια χώρα πλούσια ενεργειακά (τόσο σε ορυκτό πλούτο όσο και σε εναλλακτικές πηγές ενέργειας) που θα μπορούσε όχι μόνο να παρέχει οικονομική και οικολογική ενέργεια στους πολίτες της, αν αξιοποιούσε τον πλούτο αυτό προς όφελός τους και επένδυε στις νέες τεχνολογίες, αλλά και να ξεπεράσει τις οικονομικές της δυσκολίες διεκδικώντας τον ορυκτό της πλούτο που παραμένει ανεκμετάλλευτος.

Τελικά δεν αποκλείεται όλη αυτή η κρίση που βιώνει ο λαός μας σήμερα να είναι μια κρίση ενέργειας και των συμφερόντων που κρύβονται πίσω από την εκμετάλλευση της ενέργειας αυτής. Είναι όμως και μια κρίση δοκιμασίας της δομής της ελληνικής οικογένειας και η υπέρβασή της εξαρτάται από τους τρόπους που θα βρει η κάθε οικογένεια να ξεπεράσει την έλλειψη της ενεργειακής αυτονομίας και της αυτάρκειάς της και να επιβιώσει με εναλλακτικούς τρόπους.

Δεν θα πρέπει να έχει κανείς αμφιβολία για το γεγονός πως ο βασικός πυλώνας που στηρίζει τη χειμαζόμενη από την κρίση κοινωνία μας είναι η οικογένεια. Κι αυτά τα Χριστούγεννα της ενεργειακής φτώχειας, οι ελληνικές οικογένειες που θα βρεθούν ξανά θα έχουν πολλά να πουν και να οργανωθούν...Καλό είναι να αναγνώσουν ξανά και τα λόγια του Γιώργου Σεφέρη όταν παρέλαβε το βραβείο Νόμπελ το Δεκέμβριο του 1963 που είπε ανάμεσα στα άλλα απευθυνόμενος στους Σουηδούς που τον βράβευσαν :

«Ανήκω σε μια χώρα μικρή. Ένα πέτρινο ακρωτήρι στη Μεσόγειο, που δεν έχει άλλο αγαθό παρά τον αγώνα του λαού του, τη θάλασσα, και το φως του ήλιου. Είναι μικρός ο τόπος μας, αλλά η παράδοσή του είναι τεράστια και το πράγμα που τη χαρακτηρίζει είναι ότι μας παραδόθηκε χωρίς διακοπή. Η ελληνική γλώσσα δεν έπαψε ποτέ της να μιλιέται. Δέχτηκε τις αλλοιώσεις που δέχεται καθετί ζωντανό, αλλά δεν παρουσιάζει κανένα χάσμα. Άλλο χαρακτηριστικό αυτής της παράδοσης είναι η αγάπη της για την ανθρωπιά• κανόνας της είναι η δικαιοσύνη. Στην αρχαία τραγωδία, την οργανωμένη με τόση ακρίβεια, ο άνθρωπος που ξεπερνά το μέτρο πρέπει να τιμωρηθεί από τις Ερινύες. O ίδιος νόμος ισχύει και όταν ακόμη πρόκειται για φυσικά φαινόμενα:

«Ήλιος ουχ υπερβήσεται μέτρα» λέει ο Ηράκλειτος• «ει δε μη, Ερινύες μιν Δίκης επίκουροι εξευρήσουσιν»…»

*Δάσκαλος-ME.d, Νομικός