Γράφει ο Θάνος Τάκης
Η Θεσσαλονίκη εντάχθηκε στο «Δίκτυο Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών της Ελλάδας περιόδου 1940 – 1945», τον Μάιο του 2012, με προσπάθειες του Πρόεδρου του Δημοτικού Συμβουλίου, κ. Αβραμόπουλου, ο οποίος επικαιροποίησε μια απόφαση του...
Δημοτικού Συμβουλίου, από το 2008, και τόνισε ότι, «αποκαθίσταται η ιστορία της πόλης και αναγνωρίζονται με επίσημο τρόπο οι θυσίες των πολιτών της Θεσσαλονίκης εκείνη την μαύρη περίοδο. Μέχρι τώρα υπήρχε η άρνηση της πολιτείας. Όμως με την απαραίτητη συνεισφορά από το Κέντρο Ιστορίας και τα ντοκουμέντα από την Εβραϊκή κοινότητα ελήφθη η απόφαση».
Επιπλέον, ο κ. Μπουτάρης ανέφερε ότι, «απομένει τώρα να αποδοθεί η ελληνική ιθαγένεια στους απογόνους των θυμάτων του Ολοκαυτώματος. Είναι η τελευταία εκκρεμότητα που πρέπει να επιλύσουμε και θα πιέσουμε σχετικά το αρμόδιο υπουργείο για να είμαστε καθ’ όλα εντάξει με τη συνείδησή μας».
Καταρχήν η φράση “αποκαθίσταται η ιστορία” είναι ατυχής. Κανείς δεν διατεινόταν ότι επί γερμανικής κατοχής όλα ήταν υπέροχα και ανθηρά. Τουλάχιστον κανείς, που να το παραδέχεται σήμερα. Άρα, τι να «αποκαταστήσεις»;
Αφετέρου, οι θυσίες των πολιτών, δεν αναγνωρίζονται απλώς επειδή η πόλη εντάχθηκε σε ένα ημεδαπό «δίκτυο» μετά από απόφαση μιας επιτροπής του Υπουργείου Εσωτερικών. Και φυσικά, δεν μπορεί η Θεσσαλονίκη να προβάλλει, ως μόνη υφιστάμενη και τελευταία εκκρεμότητα την απόδοση της ελληνικής ιθαγένειας στους απογόνους των θυμάτων του Ολοκαυτώματος. Κι αυτό να γίνει άλλα και πολλά άλλα πράγματα πρέπει να γίνουν, επίσης.
Τούτο διότι, πέραν του γεγονότος ότι η Θεσσαλονίκη υπέστη βομβαρδισμούς ακόμη και κατά τον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο από γερμανικά Zeppelin, οι καταστροφές που έγιναν στις υποδομές τις στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν ιδιαίτερα σοβαρές. Κατά την αποχώρησή τους, οι Γερμανοί προέβησαν σε εκτεταμένες καταστροφές, ειδικά στο λιμάνι το οποίο κατέστη ανενεργό. Σύγχρονες αξιολογήσεις φέρουν την πόλη να έχει χάσει το 7% του κτιριακού αποθέματός της και όλες τις μεγάλες υποδομές της.
Προφανώς γνωρίζει η Διοίκηση του Δήμου Θεσσαλονίκης, ότι τον Μάρτιο του 2013 ο τότε υπουργός Εξωτερικών Δημήτρης Αβραμόπουλος διαβίβασε την απόρρητη έκθεση της Ομάδας Εργασίας του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, για την έρευνα των αρχείων που αναφέρονται στον Α’ και Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, στον Πρόεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους Φωκίωνα Γεωργακόπουλο, προκειμένου να γίνει νομική επεξεργασία, αξιολόγηση και στοιχειοθέτηση των αξιώσεων του Ελληνικού Δημοσίου και να υποβάλει σχετική γνωμοδότηση. Σύμφωνα με την έκθεση, η Ελλάδα δεν έλαβε ποτέ αποζημιώσεις για τα δεινά που υπέστη στη ναζιστική κατοχή, ή για το κατοχικό δάνειο.
Mε αφορμή τα παραπάνω, το Διοικητικό Συμβούλιο του «Δικτύου Μαρτυρικών Πόλεων» συνήλθε, έκτακτα και εξέδωσε ομόφωνο ψήφισμα. Σε αυτό, μεταξύ πολλών, αναφέρεται ότι «Ένας από τους βασικούς σκοπούς του Δικτύου Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών της Ελλάδας Περιόδου 1940 – 1945 “Ελληνικά Ολοκαυτώματα” είναι και η αναζήτηση και διεκδίκηση των εύλογων, δίκαιων και πλήρων, ηθικών και υλικών, αποζημιώσεων για τις καταστροφές που υπέστησαν, οι μαρτυρικές πόλεις και χωριά μας, σε ανθρώπους, υποδομές και περιουσίες, κατά τη διάρκεια της κατοχής, από τις Γερμανικές δυνάμεις κατοχής. Επί σειρά ετών, το Δίκτυο Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών Ελλάδας δίνει μια μεγάλη εθνική μάχη για το ανοιχτό ζήτημα των γερμανικών πολεμικών αποζημιώσεων... Είναι δε παγκόσμια συνείδηση ότι η καταστροφή, υλική και ανθρώπινη, που προκάλεσε η Γερμανία στην Ελλάδα αλλά και στις άλλες χώρες, ήταν απαράμιλλης σκληρότητας... Ως Δίκτυο Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών της Ελλάδας περιόδου 1940 – 1945, συνεχίζουμε, σταθερά και αταλάντευτα, να διεκδικούμε την καταβολή των πολεμικών αποζημιώσεων και των οφειλομένων από τη Γερμανία στους έλληνες και στους πολίτες των πόλεων και των χωριών μας».
Εφόσον το ψήφισμα είναι ομόφωνο, προφανώς και ο Δήμος Θεσσαλονίκης διεκδικεί, όπως οι τα λοιπά μέλη, τις βαρύτατες αποζημιώσεις που οφείλει η Γερμανία, στη χώρα μας.
Εφόσον συνυπογράφει το πιο πάνω κείμενο που αφορά στις διεκδικήσεις, πώς αναφέρει ο κ. Μπουτάρης ότι η μόνη και τελευταία εκκρεμότητα αφορά στην απόδοση της ελληνικής ιθαγένειας στους απογόνους των θυμάτων; Βέβαια η συνυπογραφή του ψηφίσματος των Μαρτυρικών Πόλεων είναι μεταγενέστερη, αλλά δεν είδα και δεν διάβασα κάποια σχετική διορθωτική δήλωση του Δημάρχου όπου αναγνωρίζει και αυτή την ελάχιστη λεπτομέρεια της «εκκρεμότητας» των αποζημιώσεων.
Οπότε, πάλι διγλωσσία Δήμαρχε;
Άλλα λέμε, άλλα πιστεύουμε, άλλα υπογράφουμε;
Επί της ουσίας, η υπόθεση καρκινοβατεί. Εννιά μήνες μετά, με νέο Υπουργό Εξωτερικών τον κ. Βενιζέλο, τίποτε δεν έχει φανεί στον ορίζοντα από πλευράς Νομικού Συμβουλίου του Κράτους το οποίο ολιγωρεί και ο Υπουργός Εξωτερικών αδιαφορεί, εφόσον ούτε πιέζει ούτε ρωτά.
Μήπως ο κ. Μπουτάρης ως «περισσότερο ΠΑΣΟΚος από τους ΠΑΣΟΚους» μπορεί να πιέσει, τον πρόεδρο του αγαπημένου κόμματός του, κ. Βαγγέλη Βενιζέλο, αφενός με την ιδιότητά του ως Δημάρχου πόλης που θα έπρεπε να ενδιαφέρεται σχετικά, αφετέρου ως μέλος του Δικτύου Μαρτυρικών Πόλεων που, ως καταστατικό σκοπό έχει την αναζήτηση και διεκδίκηση των εύλογων, δίκαιων και πλήρων, ηθικών και υλικών, αποζημιώσεων για τις καταστροφές που υπέστησαν, οι μαρτυρικές πόλεις-μέλη;
Να δούμε την πρόθεση πίεσης και σε ένα ψήφισμα, ή μια δημόσια τοποθέτηση, τουλάχιστον, από την τωρινή διοίκηση του Δήμου Θεσσαλονίκης; Γιατί δεν το κάνει;
Φοβάται ότι θα κακοκαρδίσει τον Φούχτελ;
Ή, μήπως, τον Βενιζέλο;
