[Ενενηκοστή τρίτη ημέρα από την υποβολή στην Εισαγγελία του Αρείου Πάγου της μήνυσης της ΧΑ για την τρύπα στα Ταμεία του ΠΑΣΟΚ (βλ. και http://taxalia.blogspot.gr/2013/05/blog-post_7741.html ), ογδοηκοστή πέμπτη από τη δημοσιοποίηση της φήμης ότι παρακολουθούνται τα τηλέφωνα των βουλευτών της αντιπολίτευσης και τριακοστή τέταρτη από τη δημόσια καταγγελία της Λ. Κατσέλη αφ’ ενός ότι την «έφαγαν» οι τραπεζίτες, επειδή δεν τους εξυπηρετούσε ο «νόμος Κατσέλη», αφ’ ετέρου ότι αποτελεί έγκλημα η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών με χρήματα του Έλληνα φορολογουμένου. Κανένα παπαγαλάκι δεν με ενημέρωσε για το αν κινήθηκε κάποια διαδικασία διερεύνησης των καταγγελλομένων. Τί συνέβη; Δεν τηλεφωνούν πλέον οι παπαγάλοι στους Εισαγγελείς;].
Αφού ψηφίστηκαν δύο νόμοι που φέρνουν πρόσθετα δεινά [ΕΝΦΙΑ, μερική άρση πλειστηριασμών], ο πρωθυπουργός απεφάσισε να μη γίνονται κατασχέσεις για χρέη προς το Δημόσιο μέχρι € 500 ανεβάζοντας έτσι το όριο κατά € 200. Επίσης, διέταξε να μην κατάσχονται μισθοδοτικοί και συνταξιοδοτικοί λογαριασμοί επί επτά 24ωρα και όχι μόνον ένα 24ωρο. Χαράς ευαγγέλια. Η αλαζονεία και η ανομία σε όλο της το μεγαλείο. Ο νόμος ορίζει άλλα αυτή τη στιγμή.
Αφού ψηφίστηκαν δύο νόμοι που φέρνουν πρόσθετα δεινά [ΕΝΦΙΑ, μερική άρση πλειστηριασμών], ο πρωθυπουργός απεφάσισε να μη γίνονται κατασχέσεις για χρέη προς το Δημόσιο μέχρι € 500 ανεβάζοντας έτσι το όριο κατά € 200. Επίσης, διέταξε να μην κατάσχονται μισθοδοτικοί και συνταξιοδοτικοί λογαριασμοί επί επτά 24ωρα και όχι μόνον ένα 24ωρο. Χαράς ευαγγέλια. Η αλαζονεία και η ανομία σε όλο της το μεγαλείο. Ο νόμος ορίζει άλλα αυτή τη στιγμή. Πώς δεν θα τον εφαρμόζουν οι εφοριακοί; Είναι πολύ απλό: με απλή εντολή του Καίσαρα, ο οποίος στη συνέχεια θα βάλει τους Ταμήλους να ψηφίσουν και μια διαταξούλα με αναδρομική ισχύ από 23.12.2013, για να είναι όλα νόμιμα, προ πάντων δε ηθικά. Αφού η ουσία εξυπηρετεί, θα κολλήσουμε στον τύπο, δηλαδή στη Βουλή, ρε παλληκάρια; Δικιά μας είναι η Βουλή, ό,τι θέλουμε την κάνουμε. Κι’ αν αντιδράσει κάποιος Πολύδωρας; Σιγά τα ωά. Του θυμίζουμε ότι διόρισε την κόρη του στη Βουλή και τον «στρατηγό άνεμο» και καθαρίζουμε. Παστρικά πράγματα. Αλήθεια, αφού ένας τέτοιος διορισμός δεν είναι πρέπων, γιατί τον επαναλαμβάνουν οι άλλοι;
Επί του θέματος τώρα!
«΄ Αρθρο 20 ν. 4161/2013
Απαιτήσεις από καταθέσεις σε πιστωτικά ιδρύματα είναι ακατάσχετες μέχρι του ποσού των χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ και των δύο χιλιάδων (2.000) ευρώ σε περίπτωση κοινού λογαριασμού. Από το προηγούμενο εδάφιο εξαιρείται ως δανειστής το Δημόσιο, για το οποίο ισχύουν οι διατάξεις του άρθρου 31 του ν.δ. 356/1974 (Κώδικας Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων, Α` 90). Με δήλωση του καταθέτη προς ένα εκ των πιστωτικών ιδρυμάτων προσδιορίζεται ο λογαριασμός για τον οποίο θα ισχύει το ακατάσχετο. Καταθέσεις που αφορούν σε μισθούς ή συντάξεις ή ασφαλιστικές παροχές προσδιορίζονται υποχρεωτικά ως τέτοιες και κατά το υπερβάλλον του ποσού του ανωτέρω εδαφίου α΄ καταλαμβάνονται από τις διατάξεις του άρθρου 982 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (π.δ. 503/1985, Α` 182).»
Τί μας λέει ο νόμος;
1.Πρέπει ο καθένας μας να δηλώσει στην τράπεζα τον λογαριασμό, για τον οποίον ισχύει το ακατάσχετο. Για όλους τους άλλους λογαριασμούς μας δεν θα ισχύει το ακατάσχετο.
2.Από αυτόν τον δηλωμένο λογαριασμό δεν μπορεί να κατασχεθεί ποσό € 1.500, αν ο λογαριασμός είναι ατομικός και το ποσό των € 2.000, αν ο λογαριασμός είναι κοινός.
3. Το ακατάσχετο ισχύει έναντι πάντων, με τις ακόλουθες εξαιρέσεις:
Α. Κατάσχεση μπορεί να επιβάλει το Δημόσιο με βάση το άρθρο 31 ν. 356/1974, ήτοι μπορεί να κατάσχει
- το 1/4 των μισθών, συντάξεων και πάσης φύσεως ασφαλιστικών βοηθημάτων καταβαλλομένων περιοδικώς,
- το 1/5 των ημερομισθίων,
- το 1/2 των εφ’ άπαξ καταβαλλομένων, υπό οιουδήποτε ασφαλιστικού φορέως, βοηθημάτων επί τη εξόδω εκ της Υπηρεσίας ή του επαγγέλματος [ = εφάρπαξ],
υπό την προϋπόθεση ότι το ποσό του μισθού ή της σύνταξης υπερβαίνει τα € 1.000 μηνιαίως. Αν δεν υπερβαίνει το ποσό αυτό, δεν μπορεί το Δημόσιο να επιβάλει κατάσχεση. Αν το υπερβαίνει, μπορεί το Δημόσιο να κατάσχει μέρος του, αρκεί το εναπομένον ποσό να μην υπολείπεται των € 1000.
Παράδειγμα: ο λογαριασμός έχει υπόλοιπο ΜΗΔΕΝ. Πιστώνεται με τη σύνταξη ύψους € 1.100. Το χρέος στο Δημόσιο είναι € 500. Το Δημόσιο κατάσχει τα πέραν των € 1000 εκατό ευρώ. Το όριο των € 1.500 και € 2.000 δεν εφαρμόζεται. Και φυσικά, κάθε άλλος δανειστής δεν μπορεί να κατάσχει τίποτε, αφού γι’ αυτόν ισχύουν τα όρια των € 1.500 και € 2.000.
Τί μας λέει το άρθρο 982 του Κώδικος Πολιτικής Δικονομίας;
« 2. Εξαιρούνται από την κατάσχεση [εις χείρας τρίτων]
………..
δ) απαιτήσεις μισθών, συντάξεων ή ασφαλιστικών παροχών, εκτός αν πρόκειται να ικανοποιηθεί απαίτηση για διατροφή που στηρίζεται στο νόμο ή σε διάταξη τελευταίας βούλησης ή για συνεισφορά στις ανάγκες της οικογένειας, οπότε επιτρέπεται να γίνει κατάσχεση έως το μισό, αφού ληφθούν υπόψη τα ποσά που εισπράττει ο υπόχρεος, το μέγεθος των υποχρεώσεων που του δημιουργεί ο γάμος του για αντιμετώπιση των οικογενειακών αναγκών και ο αριθμός των δικαιούχων.
…………
3. Η εξαίρεση της περίπτωσης δ` της παραγράφου 2 ισχύει και όταν η καταβολή του ποσού γίνεται με κατάθεση σε τραπεζικό λογαριασμό του οφειλέτη σε πιστωτικό ίδρυμα. Η εξαίρεση ισχύει μόνο στην έκταση που ο λογαριασμός παρουσιάζει υπόλοιπο που δεν υπερβαίνει, κατά το χρονικό διάστημα από την επιβολή της κατάσχεσης έως την επόμενη ημέρα της καταβολής, το ποσό της εξαιρούμενης από την κατάσχεση απαίτησης.» [η διάταξη αυτή προστέθηκε με το άρθρο 3 ν.3714/2008.]
Άρα, οποιοσδήποτε δανειστής μπορεί να κατάσχει τον συνταξιοδοτικό λογαριασμό για εκείνο το ποσό, κατά το οποίο ο λογαριασμός παρουσιάζει υπόλοιπο ανώτερο του ποσού της σύνταξης από την ημέρα της κατάσχεσης μέχρι την επομένη.
Παράδειγμα: σύνταξη € 2000. Κατατίθεται σήμερα, οπότε επιδίδεται στην τράπεζα και το κατασχετήριο για € 5000. Επί ένα 24ωρο το ποσό δεν κατάσχεται. Αν ο δικαιούχος δεν το αναλάβει εντός 24ώρου, η τράπεζα το δεσμεύει και αποδίδει στον κατασχόντα € 3.500 [€ 5.000 – € 1.500 που δεν κατάσχεται]. Αυτό το επί 24ωρο ακατάσχετο ισχύει έναντι παντός δανειστού, του Δημοσίου περιλαμβανομένου. Τώρα θα επιμηκυνθεί κατά έξη 24ωρα με βάση την απόφαση του πρωθυπουργού. Στην ουσία, δηλαδή, ενώ από τη μία μεριά απεφάσισε η κυβέρνηση να εισπράττει τους φόρους και με κατάσχεση λογαριασμών, από την άλλη έχει δώσει στον δικαιούχο το χρονικό περιθώριο να αναλάβει το υπόλοιπο του λογαριασμού του εντός 24ωρου, για να μην κατασχεθεί. Τώρα δίνει στον δικαιούχο του λογαριασμού την άνεση να αναλάβει το υπόλοιπο εντός εβδομάδος. Κοινωνικώς επαινετέο, φορολογικώς όμως;
Συνδυάζοντας τώρα το άρθρο 982 ΚΠολΔ με το άρθρο 20 ν. 4161/2013 καταλήγω στο ακόλουθο συμπέρασμα: δεν κατάσχεται επί ένα 24ωρο [στο εξής επί επτά 24ωρα] η σύνταξη/μισθός ανεξαρτήτως ποσού. Μετά το 24ωρο [στο εξής επτά 24ωρα] κατάσχεται από οιονδήποτε ο,τιδήποτε πέρα των € 1.500 προκειμένου για ατομικό λογαριασμό και € 2000 προκειμένου για κοινό λογαριασμό. Προκειμένου, όμως, για το Δημόσιο, θα πρέπει πάντοτε να παραμένει στον λογαριασμό άθικτο το μέχρι των € 1000 μηνιαίως ποσό της σύνταξης ή του μισθού.
Εγώ αυτό το συμπέρασμα έβγαλα, αλλά είναι πολύ μπερδεμένο το ζήτημα με τον τρόπο που νομοθετούν. Ας ψηφίσουν άλλη μία διάταξη να το ξεμπερδέψουν, αλλά προσεκτικά. Όχι να προκαλέσουν πρόσθετη σύγχυση. Πάντως, το θέμα είναι κατάλληλο για μια νομική διατριβή. Γράφοντας 200 σελίδες μπορεί ένας επιμελής μεταπτυχιακός φοιτητής της Νομικής να μας δώσει να καταλάβουμε τί εννοούσε ο νομοποιητής.
Σωτήριος Καλαμίτσης
Φίλος του γιατρού Γωγούση
