Τον άκουσες που το είπε – Ή το έγραψε – Μη βιαστείς να κρίνεις ένα βιβλίο απ' το εξώφυλλο κι έναν άνθρωπο από μία φράση
Γράφει ο Θάνος Τάκης
... Αυτός: τι έκανε ο Γκρουλ στη στρατιωτική φυλακή και μετά την αποφυλάκισή του; Ο Γκρουλ κουρασμένος και τώρα πια αδιάφορος: «Επισκεύαζα έπιπλα, αργότερα στο Άμστερνταμ». Ερωτηθείς από το συνήγορο αν είχε πάρει μέρος σε μάχες, ο Γκρουλ είπε: «Όχι, αγωνίστηκα μόνο στο μέτωπο του επίπλου, κυρίως στα μέτωπα Λουδοβίκου ΙΣΤ’, Διευθυντηρίου και αυτοκρατορικού ρυθμού». Ο εισαγγελέας ζήτησε αμέσως από τον κατηγορούμενο να ανακαλέσει την έκφραση «μέτωπο επίπλου» γιατί διαβλέπει σε αυτήν μια υποτίμηση των πεσόντων του τελευταίου πολέμου, όπως επίσης και του πατέρα του, που δεν έπεσε στο «μέτωπο του επίπλου».
Ο πρόεδρος ζήτησε από τον Γκρουλ να πάρει θέση σε αυτό το δικαιολογημένο αίτημα, κι αυτός είπε με ήσυχη φωνή στον εισαγγελέα πως δεν έχει καμιά πρόθεση να μειώσει την μνήμη των πεσόντων. Από την οικογένειά του, έπεσαν ένας αδελφός, ένας θείος, ένας κουνιάδος, και εκτός αυτού είχε χαθεί και ο καλύτερος φίλος των νεανικών χρόνων του, ο αγρότης Βερμελσκίρχεν από το Ντουλμπενβάιλερ. Αυτός όμως, ο Γκρουλ, είχε πολεμήσει μόνο στο μέτωπο των επίπλων και είχε συζητήσει συχνά με τα αδέλφια του, τον κουνιάδο του, τον Χάινριχ Λόιφεν, και τον πεθαμένο φίλο του, τον Βερμελσκίρχεν, για την δραστηριότητά του. Ο φίλος του μάλιστα, ο Βερμελσκίρχεν, που ήταν ένας παρασημοφορημένος υπαξιωματικός της αεροπορίας, τον είχε προτρέψει: «Κράτα εσύ τη θέση σου στο μέτωπο των επίπλων». Η έκφραση δεν προέρχεται λοιπόν από αυτόν, τον Γκρουλ, αλλά από το στόμα ενός παρασημοφορημένου στρατιώτη, που είχε σκοτωθεί. Γι’αυτό δεν αισθάνεται υποχρεωμένος να πάρει πίσω την έκφραση.
(Χάινριχ Μπελ, Το τέλος ενός υπηρεσιακού ταξιδιού, 1966)
Παραθέτω το συγκεκριμένο απόσπασμα του εξαιρετικού λογοτεχνήματος, με αφορμή την επίκαιρη συζήτηση, σχετικά με την προβολή μιας φράσης και την βαρύτητά της. Πριν αποδώσουμε πατρότητα, σκαρώσουμε σενάριο, δικάσουμε και καταδικάσουμε, ρωτάμε. Κι ακούμε. Μετά, αξιολογούμε - όχι πριν!
Αυτό, για τους βιαστικούς εισαγγελείς της καθημερινότητάς μας.
Υ.Γ. (Η ‘στήλη’ αργεί. Όπως και η πληροφόρηση που υποσχέθηκε ο κ. Μπουτάρης, για την μισθοδοσία«από το Βερολίνο»).
