ΚΡΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΗΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ (2013)

Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού ανακοινώνει σε εφαρμογή της νέας νομοθεσίας που διέπει τον θεσμό των Κρατικών Λογοτεχνικών Βραβείων (Ν. 3905/23/12/2010), τους βραχείς καταλόγους για τα Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνικής Μετάφρασης, Μετάφρασης έργου ξένης λογοτεχνίας σε

ελληνική γλώσσα, Μετάφρασης έργου ελληνικής λογοτεχνίας σε ξένη γλώσσα και Απόδοσης έργου της αρχαίας ελληνικής γραμματείας στα νέα ελληνικά.

Οι βραχείς κατάλογοι συνοδεύονται από Αιτιολογημένη Έκθεση της Επιτροπής.

ΚΡΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΗΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ (2013)

ΒΡΑΧΕΙΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΙ (ΕΚΔΟΣΕΙΣ 2012)

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΕΡΓΟΥ ΞΕΝΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ ΣΕ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

Η Επιτροπή Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνικής Μετάφρασης, ύστερα από  20 συνεδριάσεις, οι οποίες έλαβαν χώρα από τις 14 Οκτωβρίου 2013 έως τις 11 Μαρτίου 2014, κατέληξε σε έναν βραχύ κατάλογο που αριθμεί επτά (7) βιβλία. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται λογοτεχνικά έργα πεζογραφίας, ποίησης και θεάτρου.

Η Επιτροπή κατέληξε στις συγκεκριμένες επιλογές, αφού εξέτασε τα 565 κατατεθέντα στην Εθνική Βιβλιοθήκη έργα, καθώς και τα υποβληθέντα στην Επιτροπή βιβλία, σύμφωνα με τα κριτήρια που ορίζει ο Ν. 3905/23-12-2010.                    Οι τίτλοι τού βραχέος καταλόγου παρατίθενται ακολούθως με τη σειρά που εμφανίζονται στον κατάλογο της Εθνικής Βιβλιοθήκης:

1.     Πιέρ Μπριάν, Ανοιχτή επιστολή στον Μέγα Αλέξανδρο, μετ. Κατερίνα Σχινά, εκδόσεις Πατάκης

2.     Ρόμπερτ Βάλζερ, Γιάκομπ φον Γκούντεν, …..αυτό το όνειρο που ονομάζουμε ανθρώπινη ζωή….., μετ. Βασίλης Πατέρας, εκδόσεις Ροές.

3.     Jean-Marie Blas de Robles, Εκεί που ζουν οι τίγρεις, μετ. Ρίτα Κολαϊτη, εκδόσεις Πόλις

4.     Ράινερ Μαρία Ρίλκε, Ελεγείες από το Ντουϊνο, μετ. Συμεών Σταμπουλού, εκδόσεις Στιγμή

5.     William Shakespeare, Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας, μετ. Διονύσης Καψάλης, εκδόσεις Άγρα

6.     Hans Fallada, Ο πότης, μετ. Έμη Βαϊκούση,  εκδόσεις Κίχλη

7.     Όσκαρ Ουάιλντ, De Profundis, μετ. Ανδρέας Παππάς, εκδόσεις Σμίλη

Το έργο της Επιτροπής κατέστη εξαιρετικά δύσκολο, καθώς ανάμεσα στους 600 περίπου τίτλους που εξετάστηκαν, υπήρξε μεγάλος αριθμός πολύ αξιόλογων μεταφράσεων, γεγονός ιδιαιτέρως ενθαρρυντικό μέσα στην κρίση που πλήττει τον χώρο του βιβλίου και του πολιτισμού εν γένει.

Η επιλογή των έργων πραγματοποιήθηκε με βάση μια δέσμη κριτηρίων, μεταξύ των οποίων ήταν η μεταφραστική δυσκολία, η ευρηματικότητα της μετάφρασης, ο σεβασμός στην ιδιοπροσωπία του συγγραφέα και την ιδιαιτερότητα του κειμένου, αλλά και η μέριμνα του μεταφραστή για την ενσωμάτωση του έργου στο λογοτεχνικό σύστημα υποδοχής.          Επισημαίνεται ότι στους μεταφραζόμενους συγγραφείς περιλαμβάνονται κλασσικοί και νεώτεροι δημιουργοί, καθώς και σημαντικοί συγγραφείς που είναι λιγότερο γνωστοί στη χώρα μας.

ΑΠΟΔΟΣΗ ΕΡΓΟΥ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ ΣΤΑ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ

Τα παρακάτω έργα επελέγησαν με βάση την επιτυχημένη μεταφραστική απόδοση, που σε ορισμένες περιπτώσεις συνοδεύεται από πλούσιες βιβλιογραφικές αναφορές και υποσελίδιο υπομνηματισμό. Οι τίτλοι της βραχείας λίστας παρατίθενται ακολούθως με τη σειρά που εμφανίζονται στον κατάλογο της Εθνικής Βιβλιοθήκης:

1.     Αίλιος Αριστείδης, Ιεροί λόγοι, μετ. Γιώργης Γιατρομανωλάκης, εκδόσεις Άγρα

2.     Αίλιος Αριστείδης, Ιεροί λόγοι, μετ. Ελισάβετ Κούκη, εκδόσεις Σμίλη

3.     Ευριπίδης, Μήδεια, μετ. Θ.Κ. Στεφανόπουλος, εκδόσεις Κίχλη

4.     Ιαμβλίχου Χαλκιδέως εκ της Κοίλης Συρίας, Προτρεπτικός επί φιλοσοφίαν: Όπου και ο προτρεπτικός του Αριστοτέλους, τα πυθαγορικά συμβολικά παραγγέλματα και ο ανώνυμος σοφιστής του 5^ου αιώνος, μετ. Λίνος Γ. Μπενάκης, εκδόσεις Ακαδημίας Αθηνών (Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Φιλοσοφίας)

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΕΡΓΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ ΣΕ ΞΕΝΗ ΓΛΩΣΣΑ

Στο ίδιο πλαίσιο, από τις 12 μεταφράσεις έργων νεοελληνικής λογοτεχνίας σε ξένες γλώσσες, που κατατέθηκαν στην Εθνική Βιβλιοθήκη ή υποβλήθηκαν απευθείας στην Επιτροπή, επελέγησαν πέντε (5) μεταφράσεις, που παρατίθενται ακολούθως με αλφαβητική σειρά:              

1.     Kiki Dimoula, The brazen plagiarist, μετ. Cecile Inglessis Margellos and Rika Lesser, εκδόσεις Yale University Press-New Haven & London

2.     Ανδρέας Εμπειρίκος, Κράμα Ενιαυτών και άλλα ποιήματα, μετ. Γιάννης Γκούμας, εκδόσεις Άγρα      

3.      Petros Markaris, Ein Fall fur Kostas Charitos, μετ. Michaella Prinzinger, εκδόσεις Diogenes

4.     George Seferis, Collected Poems, μετ. Manolis, εκδόσεις Libros Libertad

5.     Nouvelles Grecques Contemporaines, Prends-moi au mot et donne-moi la main, μετ. Jacques Bouchard, εκδόσεις L’ instant meme

Τα έργα επελέγησαν με κριτήρια ανάλογα αυτών που ίσχυσαν και κατά την επιλογή των μεταφρασμένων προς τα ελληνικά έργων. Επίσης συνυπολογίστηκε η συνεισφορά της μετάφρασης στη διάδοση της νεοελληνικής λογοτεχνίας, σε συνάρτηση πάντα με την ποιότητα του έργου.

Η σύνθεση της αρμόδιας επιτροπής έχει ως εξής:

Επιτροπή Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνικής Μετάφρασης

1.     Γεράσιμος Ζώρας, Πρόεδρος του Τμήματος Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, (Πρόεδρος).

2.     Ξανθίππη Δημητρούλια, Επίκουρη Καθηγήτρια του Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης-Κριτικός Λογοτεχνίας, (Αντιπρόεδρος).

3.     Αναστασία Αντωνοπούλου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Τμήματος Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

4.     Κατερίνα Τικτοπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

5.     Αθανάσιος Χρήστου, Επίκουρος Καθηγητής του Τμήματος Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Διαχείρισης Πολιτιστικών Αγαθών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου

6.     Βασίλειος Κωνσταντινόπουλος, Αναπληρωτής Καθηγητής του Τμήματος Φιλολογίας της Σχολής Ανθρωπιστικών Επιστημών και Πολιτισμικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου

7.     Κωνσταντίνα Σιδέρη, Μεταφράστρια

8.     Γρηγόρης Μπέκος, Δημοσιογράφος, Κριτικός Λογοτεχνίας

9.     Κλαίτη Σωτηριάδου, Συγγραφέας-Μεταφράστρια (μέλη).