Μια φωτογραφία από το παρελθόν ήρθε να μας θυμίσει τα γενέθλια της Οικολογικής Κίνησης Θεσσαλονίκης που είναι αυτές τις ημέρες και συμπληρώνει 29 χρόνια ζωής, δράσης και παρέμβασης στην Θεσσαλονίκη αλλά και την ευρύτερη περιοχή της. Κι αν πολλοί το ξεχνούν ή δεν θέλουν να το θυμούνται, «καλοθελητές» υπάρχουν και μάλιστα έχουν στη διάθεσή τους και φωτογραφικό αρχείο!
Η φωτογραφία που βλέπετε δημοσιεύτηκε στο φιλοκυνηγετικό ένθετο της εφημερίδας Έθνος στις 13/7/2011 και ο δημοσιογράφος θέλει να «τεκμηριώσει» τον γνωστό θρύλο ότι οι «οικολόγοι απελευθερώνουν οχιές«. Το άρθρο επεσήμανε σήμερα και απάντησε ήδη στην εφημερίδα, ένας φίλος από εκείνη την εποχή, μαζί με πληροφορίες για την πραγματική ιστορία που αφηγείται η φωτογραφία, ο καθηγητής Ζωολογίας του Βιολογικού Τμήματος του ΑΠΘ Βασίλης Γκούτνερ, μέλος της «θρυλικής» ομάδας που δημιούργησε τότε το Κέντρο Περίθαλψης στη Θεσσαλονίκη του οποίου συέχεια είναι το Ελληνικό Κέντρο Περιθαλψης Άγριων Ζώων (ΕΚΠΑΖ) στην Αίγινα.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΕ ΦΙΛΟΚΥΝΗΓΗΤΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ
Με έκπληξη, ομολογώ, διάβασα το άρθρο στην ιστοσελίδα σας που αφορά το κυνήγι της 14ης Ιουλίου -μάλλον- με τίτλο «Οι αλήθειες μιας φωτογραφίας» του κ. Δημήτρη Στριλάκου. Κατά την ανάγνωση έψαξα να βρω το νόημα της συγγραφής του άρθρου που μάλλον, όπως καταλήγει είναι «σοβαρότητα του εντύπου» σας που «αναζητά τις πραγματικές αιτίες» και δεν επαφίεται στις πλάνες κάποιων οικολόγων που αγαπάνε τα φίδια. Για τη σοβαρότητα του εντύπου και του αρθρογράφου ας μην επεκταθώ, αλλά κοιτάξτε τι έκανε ο άνθρωπος! Έψαξε και βρήκε μια φωτογραφία μελών της Οικολογικής Κίνησης Θεσσαλονίκης από τη δεκαετία του ’80 για να δυσφημίσει τους όποιους οικολόγους και να «αποδείξει» την μη εγκυρότητά τους. ΄Ετσι λοιπόν ο αρθρογράφος αναρωτιέται για το «μήνυμα» της φωτογραφίας (μετά περίπου 30 χρόνια!). Τι συμβόλιζε λοιπόν; Και τι γνωρίζει ο αρθρογράφος από την ιστορία αυτή; Τίποτα προφανώς επειδή δεν μπήκε στον κόπο να ρωτήσει. Θα σας πώ λοιπόν την ιστορία ως βασικός συμμετέχων της, αν και δεν περιλαμβάνομαι στη φωτογραφία. Τους λαφιάτες αυτούς 8 τον αριθμό κι όχι δεκάδες, τους είχε μαζέψει κάποιος απ’ αυτούς τους αχαρακτήριστους που τριγυρνάνε εδώ κι εκεί στην ύπαιθρο και κάνουν διάφορα τρελά πράγματα. Τους μάζεψε λοιπόν από το Δέλτα του Έβρου κι όταν τους βαρέθηκε τι έκανε; Βρήκε το Γιάννη Πουλόπουλο, βασικό ιδρυτικό στέλεχος του Ελληνικού Κέντρου Περίθαλψης Άγριων Ζώων που ξεκίνησε από τη Θεσσαλονίκη από αυτόν και τον γράφοντα και σήμερα εδρεύει στην Αίγινα. Είναι ο τύπος με τα λιγότερα ρούχα στη φωτογραφία. Επειδή όμως ήταν πλέον αργά φθινόπωρο και τα ζώα άρχισαν να πέφτουν σε χειμέρια νάρκη ο Γιάννης προέβη σε μια πράξη που όταν τη σκέφτομαι με συγκλονίζει: τα κράτησε στο σπίτι του σε κατάλληλο θερμαινόμενο κλουβί και κάθε μέρα τα τάιζε ένα-ένα στο στόμα με τροφή όπου είχε προσθέσει και άλλα χρήσιμα συστατικά ώστε να επιβιώσουν. Όταν ήρθε η επόμενη άνοιξη μία ήταν η πράξη που έπρεπε να γίνει: να επιστραφούν τα ζώα αυτά εκεί όπου ανήκουν. Σκεφτήκαμε λοιπόν, ότι αυτό θα ήταν καλό να συνδυαστεί με κάποιες δράσεις περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης. Έτσι πρόκυψε η εν λόγω φωτογραφία, αν απαντώ στον αρθρογράφο. Έτσι λοιπόν κύριε, ναι, η φωτογραφία πρόκυψε ως α) ανάγκη προστασίας των φιδιών. Δεν ξέρω αν το έχετε υπόψη αλλά τα φίδια και οι λαφιάτες εν προκειμένω είναι εξολοθρευτές ποντικών και σημαντικά μέλη της τροφικής αλυσίδας στα φυσικά οικοσυστήματα. β) ως κίνηση ευαισθητοποίησης των ανθρώπων στο θέμα επειδή λόγω λανθασμένων θρησκευτικών και άλλων προκαταλήψεων πολλά ζώα όπως και τα φίδια έχουν περιθωριοποιηθεί στη συνείδηση του λαού. Εφόσον δεν κατανοείτε τους απλούς αυτούς λόγους γιατί δε ρωτάτε; Ακόμα και σήμερα ισχύουν οι ίδιες απλές αρχές αλλά, στη δεκαετία του ’80, μόνο κάτι σαν τους εικονιζόμενους στη φωτογραφία, τους οποίους σνομπάρετε, είχαν το θάρρος να τις βγάλουν μπροστά. Κι επίσης, η φωτογραφία δημοσιεύτηκε σε έγκριτη εφημερίδα της Θεσσαλονίκης. Αφελής δηλαδή ήταν ο συνάδελφός σας τότε;
Τέλος πάντων, η περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση στην οποία εν πολλοίς στόχευε η συγκεκριμένη δράση δεν τελείωσε εκεί. Στα πλαίσια εκδηλώσεων που διοργάνωνε ο Δήμος Αλεξανδρούπολης προσκληθήκαμε και δώσαμε διάλεξη σχετική με την φυσική κληρονομιά μας και στο τέλος παρουσιάσαμε τα φίδια αυτά στον κόσμο. Στην αρχή οι μεγάλοι εξαφανίστηκαν στα πίσω καθίσματα και ξέρετε ποιοι ήρθαν πρώτοι; Τα παιδιά. Και μετά και οι γονείς. Πήραν στα χέρια τους τα φίδια και είδαν δεν ήταν όλα αυτά που τους είχαν μάθει, δηλαδή «γλοιώδη» άσχημα» κτλ. Ήταν συγκλονισμένοι από την εμπειρία και με δυσκολία τα επιστρέψαμε στο καλάθι τους. Την επομένη τα απελευθερώσαμε στο Δέλτα του Έβρου όπου ανήκουν. Αυτό είναι κύριε δημοσιογράφε η πράξη της «απελευθέρωσης» την οποία σνομπάρετε. Και βέβαια, όπως ευτυχώς αναγνωρίζετε, δεν υπάρχει συστηματική απελευθέρωση ζώων στη περιβάλλον. Αυτό είναι τεχνικώς αδύνατο και περιβαλλοντικώς αντιδεοντολογικό. Το σκεπτικό των απελευθερώσεων του ΕΚΠΑΖ είναι ταυτισμένο με τη φιλοσοφία που προανέφερα. Αφού γίνει περίθαλψη των πουλιών (όχι άλλων ζώων) αυτά, εφ’ όσο κριθεί ότι μπορούν να επανέλθουν στο περιβάλλον τους, απελευθερώνονται και αυτά συνοδεύονται από ευαισθητοποίηση του κόσμου μέσω μιας κοινωνικής εκδήλωσης όπου συμμετέχουν παιδιά και μεγάλοι. Γιατί δε σας αρέσει; Και ξέρετε κάτι; Αυτή η δυσφήμιση του οικολογικού κινήματος και της δραστηριότητας του ΕΚΠΑΖ έγινε από τους φίλους σας του κυνηγούς και τους προσκείμενους δημοσιογράφους. Ότι δηλαδή οι οικολόγοι απελευθερώνουν ασύστολα επικίνδυνα ζώα στη φύση κι έτσι προσπαθείτε να δημιουργήσετε αρνητικό κλίμα στον απλό άνθρωπο της υπαίθρου εναντίον των ελλήνων οικολόγων, ό,τι κι αν σημαίνει η λέξη. Κι αυτά γιατί; Επειδή οι κυνηγούντες και φιλοκυνηγοί έχουν αφρίσει που έχει περιοριστεί η «αθλητική» δραστηριότητά τους με τόσους κανονισμούς και τόσα special protected areas.
Για να καταλήξω, θα πρότεινα, πριν ξαναπιάσετε την «ενημερωτική» φιλοκυνηγητική πέννα σας, να κάνετε κάποια έρευνα για το θέμα σας. Κάποιοι συνάφελφοί σας δημοσιογράφοι παλεύοντας να είναι αντικειμενικοί έχασαν και τη ζωή τους σε επικίνδυνα ρεπορτάζ. Βέβαια, πολύ ευκολότερο είναι κανείς να ξεσκαλίζει παλιές εφημερίδες με τον καφέ του μπροστά στον υπολογιστή στο γραφείο.
Βασίλης Γκούτνερ
Καθηγητής Ζωολογίας
Τμήμα Βιολογίας ΑΠΘ
