Στην 'σκληρή' Αμερική, δεν πετάνε στα αζήτητα
τους οικονομικά αδύναμους και δεν κλείνουν τα μάτια – Πέραν των λοιπών, υπάρχει
πρόγραμμα το οποίο οι παλαιότεροι ίσως γνωρίζουν ως Food Stamps – Μιλάμε για κουπόνια,
αποκλειστικά για αγορά τροφής – Εμείς, ως πετυχημένη χώρα, προτιμούμε να μην
κλείσει το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών – Να μην στεναχωρήσουμε τους Λαγκαρντιανούς –
Να πληρώσουμε bonus του Θεοχάρη – Και να
πιστολιάσουν τα δάνειά τους, ΝΔ και ΠΑΣΟΚ Γράφει ο Θάνος Τάκης
«Ξαφνικά, μου
έρχεται η ιδέα να πάω στην Κρεαταγορά και να ζητήσω ένα κομμάτι ωμό κρέας.
Σηκώνομαι, κατεβαίνω τα σκαλιά και κατευθύνομαι προς την Αγορά. Μόλις φτάνω
στους πρώτους πάγκους, αρχίζω να φωνάζω και να χειρονομώ, σαν να μιλούσα σε ένα
σκυλί που βρισκόταν πίσω μου. Και με θράσος, απευθύνομαι στον πρώτο κρεοπώλη
που συναντώ.
— Θα είχατε την καλοσύνη να μου δώσετε ένα
κόκαλο για το σκυλί μου, λέω. Μόνον
ένα κόκαλο, δεν χρειάζεται να έχει κρέας πάνω του· έτσι, για να έχει κάτι να
κουβαλάει στο στόμα του.
Μου έδωσε ένα
κόκαλο, ένα υπέροχο μικρό κόκαλο, όπου είχε μείνει λίγο κρέας, και το έχωσα
κάτω απ΄το σακάκι μου. Ευχαρίστησα εκείνον τον άνθρωπο, τόσο θερμά, που με
κοίταξε έκπληκτος...
— Παρακαλώ, είπε.
— Μην το λέτε, ψέλισα, είναι πολύ ευγενικό εκ μέρους σας.
Κι έφυγα. Η
καρδιά μου χτυπούσε δυνατά.
Χώθηκα στην
πάροδο των Σιδηρουργών, όσο πιο μακριά μπορούσα, και σταμάτησα μπροστά στη
σαραβαλιασμένη πόρτα μιας αυλής. Δεν υπήρχε καθόλου φως, ένα ευλογημένο σκοτάδι
βασίλευε γύρω μου· άρχισα να μασουλάω το κρέας που υπήρχε πάνω στο κόκαλο. Δεν
είχε γεύση· έβγαζε μια αηδιαστική μωρωδιά αίματος που μ’ έκανε να ξεράσω
αμέσως. Προσπάθησα πάλι. Αν τουλάχιστον το στομάχι μου κρατούσε εκείνο το
κομματάκι κρέας θα ένοιωθα καλύτερα· το πρόβλημα ήταν να το κάνω να μείνει
μέσα. Όμως πάλι μου ήρθε τάση για εμετό. Έγινα έξαλλος, δάγκωσα άγρια το κρέας,
ξεκόλλησα ένα κομματάκι και το κατάπια με το ζόρι. Όμως δεν χρησίμευε σε
τίποτα· μόλις έμεινε για λίγο στο στομάχι μου άρχισε πάλι ν΄ανεβαίνει. Έσφιξα
με λύσσα τις γροθιές, άρχισα να κλαίω από απόγνωση και να δαγκώνω το κόκαλο σαν
δαιμονισμένος· έκλαψα τόσο που το κόκαλο μούσκεψε από τα δάκρυα, ξέρασα, έβριζα
και μασουλούσα βάζοντας τα δυνατά μου, έκλαιγα λες και η καρδιά μου είχε
σπάσει, και ξέρασα γι’ άλλη μια φορά. Τότε, με δυνατή φωνή, καταράστηκα όλες
τις δυνάμεις του κόσμου να πάνε στο πυρ το εξώτερο».
Αυτά έγραφε το 1890 ο Νορβηγός συγγραφέας
Κνουτ Χάμσουν, στο βιβλίο του «Η πείνα».
Ένα δοκίμιο, το οποίο χαρακτηρίζεται ως αυτοβιογραφικό. Ο συγγραφέας-ήρωας προσπαθεί
να τα βγάλει πέρα, πασχίζοντας να πουλήσει ένα δοκίμιο ή ένα διήγημα που θα του
επιτρέψει να φάει κάτι και να κοιμηθεί αξιοπρεπώς σε ένα κρεββάτι. Δεν τα
καταφέρνει πάντα, όμως, και περιπλανιέται στους δρόμους, όπου βυθίζεται ολοένα
και περισσότερο στην παράνοια, στην πείνα για φαγητό μα περισσότερο για
αξιοπρέπεια, μια αξιοπρέπεια που τον γεμίζει συχνά με ενοχές. Ο πεινασμένος
συγγραφέας τού Χάμσουν αναζητά τον αυτοσεβασμό και την καταξίωση, αλλά το
στομάχι του τον υποχρεώνει σε παραχωρήσεις για τις οποίες μετανοιώνει.
Αγνοώ ακριβώς πόσοι συμπατριώτες μας νιώθουν
τα ίδια, αλλά δεν διαθέτουν την αιχμηρή πένα του Νορβηγού, ώστε να μας τα
περιγράψουν με γλαφυρότητα. Η οργή τους, είναι άηχη. Όμως τα ολοένα και αυξανόμενα
σε πλήθος, συσσίτια, οι ουρές των χιλιάδων στις διανομές τροφίμων και ο διαρκώς
αυξανόμενος αριθμός των ανθρώπων που ξεδιαλύνουν σχεδόν σάπια λαχανικά στο κλείσιμο
των λαϊκών αγορών και σκουπίδια στους κάδους, συνηγορούν ότι ο αριθμός είναι (ντροπιαστικά
για την κοινωνία μας) μεγάλος.
Και έχει τη σημασία του το γεγονός ότι
αυτάρεσκα και ηλιθιωδώς, βαυκαλιζόμαστε ότι εμείς, οι Ευρωπαίοι, ενδιαφερόμαστε
‘πρώτα για τον άνθρωπο’. Ενώ οι ‘αγροίκοι’ Αμερικανοί, πρώτα για το κέρδος. Και
το γράφω αυτό, ακριβώς επειδή στην πλούσια Αμερική, από το μακρινό 1939,
θεσμοθετήθηκε το πρόγραμμα των Food Stamps, για την καταπολέμηση της πείνας, διότι και εκεί, εκατομμύρια άνθρωποι
στερούνται των βασικοτέρων αγαθών. Ένα πρόγραμμα, που φυσικά συνεχίζεται μέχρι
σήμερα και μάλιστα σήμερα, συμμετέχουν περισσότεροι δικαιούχοι παρά ποτέ, όπως
πιθανόν να υποπτευθήκατε. Λόγω κρίσης. Εκεί, συνεχίζουν να την διακρίνουν, δεν
είναι όπως εδώ.
Διότι με το SNAP (Supplemental Nutrition Assistance Program) ωφελούνται περίπου 48 εκατομμύρια Αμερικανοί πολίτες και λαμβάνουν ειδικά
«κουπόνια» αποκλειστικά για αγορά τροφίμων. Λαμβάνουν για την ακρίβεια 125$, σε
κουπόνια φαγητού. Προϋπόθεση συμμετοχής, το πολύ χαμηλό ή ανύπαρκτο εισόδημα. Χρήσιμη
λεπτομέρεια: πολύ χαμηλό εισόδημα, για την Αμερική θεωρείται εκείνο που δεν
ξεπερνά το 130% του ορίου της φτώχειας
και ανέρχεται έως τα 25.400$ ετησίως. Συγκρίνετε την αντίληψη αυτή με εκείνη στην
Ελλάδα, όπου ως όριο της φτώχειας θεωρείται το ποσό των 665 ευρώ (κατά κεφαλήν)
και ταυτόχρονα ο βασικός μισθός είναι σημαντικά χαμηλότερος από αυτό! Του χρειάζεται
ή όχι, του βουλευτή που ψήφισε τέτοιο νόμο η γνωριμία με το τουρκικής αντιλήψεως
ριάλιτι-σόου όπου έπρεπε να ζήσεις έναν μήνα, αποκλειστικά και μόνο με τον
βασικό μισθό;
Η σημερινή Ελλάδα, έσβησε το πρώτο κεράκι
της σαξεστόρικης ζωής της, κατά την αντίληψη της καλύτερης συγκυβέρνησης όλων
των εποχών, από εποχής Περικλή, τουλάχιστον. Ταυτόχρονα, μόλις πρόσφατα, η φιλοκυβερνητική
Καθημερινή κατέγραφε νέο, ιστορικό ρεκόρ: 44%
του πληθυσμού της Ελλάδας ζει με εισοδήματα κάτω του ορίου της φτώχειας! (Συγκρίνετε
με το 2008: τότε το 19,7% βρισκόταν σε αυτή την κακή θέση. Το 2011, 35,8%. Άριστος
δρόμος!).
Τα 125 δολάρια του αμερικανικού προγράμματος,
μετατρεπόμενα σε ευρώ μας κάνουν περίπου 95 ευρώ. Εφόσον οι «δικαιούχοι» στην
Ελλάδα είναι αυτοί που, έστω, έχουν εισόδημα κάτω του ορίου της φτώχειας, δηλαδή
4.000.000 ψυχές, τότε έχουμε σε ετήσια βάση 4.000.000 (δικαιούχοι) Χ 95 (ευρώ
το μήνα) Χ 12 (μήνες) = 4,56 δις ευρώ. Για την σημερινή Ελλάδα της κατάντιας,
το ποσό είναι άπιαστο.
Άρα, για όλους, δεν γίνεται, δεν φτάνουν.
Έστω όμως, να πριμοδοτούνταν αυτοί οι
οποίοι δεν έχουν κανένα απολύτως εισόδημα. Θα μπορούσε η αρχή να γίνει με
τους ανέργους οι οποίοι ολοκληρώνοντας το πρόγραμμα της επιδότησης παραμένουν άνεργοι.
Αυτοί είναι περίπου 700.000 άτομα. Με τον ως άνω υπολογισμό, το απαιτούμενο ποσό
είναι 798 εκατομμύρια ευρώ. Μοιρασμένο στις Περιφέρειες, θα μπορούσε να
διεκδικηθεί μέσα από ευρωπαϊκά κονδύλια, δεν χρειάζεται καν να προέρχεται από
εθνικούς πόρους, στο σύνολό του.
Τούτο διότι οι εθνικοί πόροι, γνωρίζετε
καλώς, ότι πηγαίνουν αλλού. Σε πρώτες, απαραίτητες, απαρέγκλιτες και πιεστικές
ανάγκες.
Τι, δεν είναι παρόμοιες οι 300 εκατομμύρια
ευρώ καταπτώσεις εγγυήσεων δανείων και ανάγκες λειτουργίας του Μεγάρου Μουσικής
Αθηνών; Και τα άλλα τόσα, απλήρωτα δάνεια ΝΔ και ΠΑΣΟΚ;
Αν έτσι πιστεύεις, είσαι απολίτιστος,
αγαπητέ αναγνώστη!
Απολίτιστος, και πολιτικά αχάριστος, αυτό είσαι!
Αν μη τι άλλο, ζήτα κι εσύ ένα κόκκαλο, απ΄τον χασάπη...
[Πηγή εισαγωγικού
κειμένου: Κνουτ Χάμσουν, Η πείνα, Εκδόσεις Ζήτρος, Θεσσαλονίκη 1997, σ.
170-172]
Πρόγραμμα SNAP:
«Κάτω από το
όριο της φτώχειας το εισόδημα για το 44% του πληθυσμού», άρθρο σε «Καθημερινή»,
4.01.2014: http://www.kathimerini.gr/507758/article/oikonomia/ellhnikh-oikonomia/katw-apo-to-orio-ths-ftwxeias-to-eisodhma-gia-to-44-toy-plh8ysmoy