Οι μέλισσες στο μέλι. Και οι μύγες...

Χθες, από τα χαράματα, κόσμος πήγαινε κι ερχόταν στο καταραμένο θέατρο – Κι η μαρκίζα, σκεπασμένη προσεκτικά – Κάποιος, με σίγουρες κινήσεις έσβηνε με νέο χρώμα, ονόματα και φιλοδοξίες – Δεν τον δυσκόλευε καθόλου το υπερμεγέθες της σιλουέτας του – Κι έγραφε νέα ονόματα, όποια ήθελε, όπου ήθελε – Κι έτσι ανέβηκε η παράσταση με τον τίτλο «Ανασχηματιζόμαστε!» – Υπομονή, το θέατρο μετράει μέρες, καθώς χτυπάει μύγες

Γράφει ο Θάνος Τάκης

Ολοκληρώθηκε μια ακόμη παράσταση του έργου με το όνομα «Η κυβέρνηση που σώζει την χώρα», η οποία συμπλήρωσε τα δύο χρόνια και πήρε παράταση για τρίτη χρονιά. Έτσι αναφέρεται στην κακοσυντηρημένη και ίσως υπό κατάρρευση μαρκίζα με τα μεγάλα ονόματα του παρελθόντος, η οποία, συν τοις άλλοις, υποφωτίζεται, καθώς πλήθυναν επικίνδυνα οι καμένες λάμπες και ο ιδιοκτήτης ούτε που θέλει ν’ακούσει για καινούριες. Κάτι λέει ότι δεν προβλέπεται στον προϋπολογισμό και δεν ξοδεύει χωρίς ισοδύναμο ψαλίδι αλλού, αν άκουσα καλά.

Δυστυχώς, παρότι οι αρχικές πληροφορίες έδειχναν υπερπαραγωγή, το κοινό όχι μόνο δεν γοητεύτηκε, αλλά μετά από σύντομο χρονικό διάστημα, αντιλαμβανόμενο την απωθητική κενότητα του σχήματος, άρχισε να φυλλορροεί. Σε πρόσφατη καταμέτρηση του ταξιθέτη, η γύμνια φάνηκε με την σκληράδα που φανερώνουν οι άκαρδοι αριθμοί: πληρώθηκε το 22% των θέσεων, και έστω κατά μία δεύτερη εκδοχή, το 30%, καθώς μετρήθηκαν ως θεατές και τα δωρεάν εισιτήρια που δόθηκαν σε ορισμένους φανατικούς της συγκεκριμένης παράστασης – σας είπα τον τίτλο - που δεν λένε να ξεκολλήσουν από το συγκεκριμένο έργο, με μια άρρωστη (ή και αρρωστημένη, αν προτιμάτε) λατρεία. Πάντως, να το πούμε κι αυτό: μέχρι και οι τζαμπατζήδες λιγόστεψαν στο τεφτέρι της καταμέτρησης. Μέχρι και αυτοί, προτίμησαν άλλες διαδρομές.

Έτσι όμως, δεν γίνεται προκοπή.

Ως συνεπακόλουθο της αποδεδειγμένα κατηφορικής πορείας, όλοι οι συντελεστές, συμφώνησαν σε μια κοινή παραδοχή: με τόσους λίγους πιστούς θεατές, πρέπει να γίνουν αλλαγές. Αλλά ποιες;

Ας πούμε, βέβαιον είναι ότι το μαγαζί χρειάζεται ανακαίνιση. Σκέφτηκαν ότι χρειάζεται μία εκ βάθρων, δηλαδή άλλη σκηνή, άλλα καθίσματα, άλλα φώτα, πιο πλούσιο κυλικείο, αλλά πώς να τολμήσουν κάτι τέτοιο. Εύκολο να το λες, δύσκολο να το καταφέρεις. Είπαμε, χρειάζεται – πώς το έφερε ο παραγωγός; – ισοδύναμη μείωση δαπάνης από τρίτες πηγές. Και τι να κόψεις κι από πού; Αυτό λοιπόν, δεν γίνεται.

Κι αφού δεν γίνεται τούτο, ο θίασος σκέφτηκε να δώσει μια ειδική παράσταση, ένα μονόπρακτο έργο μέσα στο έργο δηλαδή, με τον ειδικό τίτλο «Ανασχηματιζόμαστε!». Ξέρετε, όχι τίποτε ιδιαίτερο, δεν είναι η πλοκή το σημαντικό, δεν έχει αλλάξει και το σκηνικό ή η σάλα. Αλλά είναι η αίσθηση της αλλαγής, την κίνησης και κινητικότητας, η νέα (φτηνή) ταμπέλα στη μπαλωμένη μαρκίζα, με καινούργια πρόσωπα, χαμόγελα και σηκωμένα μανίκια κι επιχρωματισμένες ντεμπιτάντ. Με όρεξη για δουλειά, καθώς αυτοί, πράγματι, έχουν. Δουλειά εννοώ. Και όρεξη επίσης, αλλά τι είδους όρεξη και τι ακριβώς ορέγονται, προτιμώ να μην πω. Ούτε και χρειάζεται, αν με καταλαβαίνετε...

Το μονόπρακτο ξεκίνησε χθες, είχε πρεμιέρα. Κάποτε πλήρωνε πολλά λεφτά στους επιχειρηματίες της προβολής, και τώρα εισπράττει χατίρια, όπου μπορεί, κι έτσι είχε μπόλικη από δαύτη, δωρεάν. Πάντα είχε, είναι η αλήθεια. Στήθηκαν οι κάμερες και τα μικρόφωνα, έξω από το θέατρο. Έδειξαν την ξαναβαμμένη μαρκίζα, με τις διορθώσεις να ξεχωρίζουν για την φρέσκια μπογιά τους, νέα ονόματα και νέα χαμόγελα δίπλα στα παλιά, σαν παράταιρα πλαστικά δόντια δίπλα στα πολυκαιρισμένα. Που είναι καινούργια, αλλά δεν είναι ούτε χειρότερα, ούτε καλύτερα. Που απλώς, καταδεικνύουν τη φθορά.

Μέσα δεν μπήκαν. Έκαναν την δουλειά τους, μάζεψαν τις πληρωμένες με εθνικό ιδρώτα κάμερες, τις δωρεάν χειραψίες και τα χαμόγελα που ενίοτε οδηγούν στην ευρωβουλή και αποχώρησαν πριν αρχίσει το μονόπρακτο.

Εμείς, το πληρώσαμε το εισιτήριο. Όπως πάντα, φυσικά, η σκαλομαρία στο πόπολο απαγορεύεται δια ροπάλου. Ακριβό είναι και η θέση κακή, αλλά ήμασταν προετοιμασμένοι. Άλλοι παίρνουν τις καλές, αυτοί με τους γερούς, κομματικούς αγκώνες, κι εμείς δεν διαθέτουν τέτοιο ζεύγος. Τα φώτα χαμηλώνουν...

Δεν ξεκινά με πρωτοτυπία φοβερή. Θα ήταν τέτοια, μέχρι και πρόβλεψη υπήρξε για πιθανή αλλαγή του, αλλά ο ηθοποιός που κρατά τον ρόλο του «Πρωθυπουργού» δεν άλλαξε. Παραμένει ο ίδιος, γνωστός για την μετριότατη εκφραστικότητά του, με άνευρες και δήθεν μεγαλοπρεπείς κινήσεις των χεριών, έμφορτες μηνυμάτων διδακτισμού, συγκαταβατικό ύφος και ξέπνοο χαμόγελο, και τις ίδιες πάντα κλισέ φράσεις που του έχουν όμως κερδίσει σημαντικό κοινό ανάμεσα στις τάξεις της τρίτης ηλικίας, να το παραδεχθούμε αυτό. Έλαβε το χειροκρότημα, από τους ελάχιστους θιασώτες. Που σε κάνει να απορείς για την αντοχή και την βιωσιμότητα της επιχείρησης. Η αλήθεια είναι ότι ο δικός του ρόλος, είναι σοβαρά υποβαθμισμένος και σχεδόν ασήμαντος για την εξέλιξη. Μην παρασύρεστε από τον μεγαλοπρεπή του τίτλο, όσοι δεν έχετε άρτια γνώση της πλοκής του έργου. Άλλος είναι ο κεντρικός ήρωας του έργου.

Σχεδόν αμέσως, το μάτι πέφτει σε άλλα πρόσωπα, γνώριμα. Πλέον, φορούν άλλα κοστούμια, κι εκεί που τους είχες για ραβδούχους, εμφανίζονται με το κράνος του τεχνοκράτη, π.χ. Και την ρωμαϊκή virga έλαβε αυτός που έβγαλε το αθλητικό σορτσάκι, που τον έκανε γνωστό. Σαν σκυτάλη, ένα πράγμα.

Πλήθυναν και οι ωραίες παρουσίες. Ντίβες παλιές και καινούριες, θηλυκές κι αρσενικές αντάμα, ξανά στο σανίδι, για μια ακόμη φορά. Με νέα διάθεση, κόμμωση και ξαναγεννημένη επιθυμία να μας πείσουν γι’αυτό που δεν μπορούν και δεν μπόρεσαν ποτέ. Δεν επιθυμούν να διαβάσουν την απογοήτευση του κοινού. Ή την απουσία του, όπως ήδη είπαμε. Ο μισθός να πέφτει.

Είναι κι άλλοι. Γνωστοί ηθοποιοί, άνεργοι από καιρό, που είχαν αποτύχει σε προηγούμενες παραγωγές, επανεμφανίζονται. Δεν ξέρω ποιος τους ξεδιάλεξε απ’το καλάθι με τ’αζήτητα, αλλά έχω μια ιδέα. Είναι και η τιμή χαμηλή, κι αυτό παίζει ρόλο, το δίχως άλλο. Πλέον, σε νέους ρόλους, τους οποίους δεν είχαν αναλάβει ποτέ στο παρελθόν. Που δεν τους ταιριάζουν, ούτε τώρα. Κι εδώ που τα λέμε, είχαν αποτύχει στην ερμηνεία άλλων, που γνώριζαν καλύτερα. Τώρα, τι ελπίζουν να επιτύχουν;

Ένας, μόνος, γελούσε ευτυχής, μετά το τέλος της βαρετής παράστασης. Είναι, το δίχως άλλο, ο πραγματικός πρωταγωνιστής. Είναι αυτός που κατ’αποκλειστικότητα μοιράζει τα δωρεάν εισιτήρια και βοηθά το 22% των πληρωμένων, να ψιλο-γεμίσουν την κρύα αίθουσα. Ας είναι ετερόκλιτο και ανομοιογενές το πλήθος. Τα κεφάλια μετράνε. Πλέον, προχώρησε και στην διανομή των ρόλων των ηθοποιών. Έβαλε, έβγαλε, έφαγε. Είναι που είχε την ιδέα του χθεσινού μονόπρακτου και νιώθει ιδιοκτήτης.

Ας τον αφήσουμε να χαρεί την επιτυχία του. Έτσι κι αλλιώς, η κλεψύδρα αδειάζει. Όπως, θα αδειάσει και το θέατρο που δίνει τις παραστάσεις του, το αργότερο σε μερικούς μήνες.

Η έξωση, από τον ιδιοκτήτη, πρέπει να θεωρείται δεδομένη. Εξάλλου, η παράσταση δεν τραβά. Κι εμείς το βλέπουμε κι αυτοί το ξέρουν.

Ότι χτυπάνε μύγες.

Και ξέρουμε που συχνάζουν οι τελευταίες...