του Δημήτρη Πανοχάζου
Όσοι ασχολούμαστε με τη φορολογία στη χώρα γνωρίζουμε ότι η συζήτηση για την κατάργηση των «επιβαρύνσεων υπέρ τρίτων» έχει φουντώσει.
Είναι αλήθεια ότι οι «επιβαρύνσεις εκτός προγράμματος» για τις επιχειρήσεις είναι πολλές και δυστυχώς όχι πάντα ασήμαντες.
Θεωρώ, όμως, ότι οποιαδήποτε τέτοια συζήτηση πρέπει να ξεκινήσει από το «Χαρτόσημο». Είναι ένας έμμεσος φόρος που «έρχεται από το παρελθόν».
Ο Κώδικας Τελών Χαρτοσήμου είναι Προεδρικό Διάταγμα του 1931 (28/28-7-1931) . Μόνο ο χρόνος έναρξης ισχύος επιβεβαιώνει ότι είναι επιτακτική ανάγκη να επανεξεταστεί το συνολικό πλαίσιο εφαρμογής του. Η ελληνική οικονομία παρότι έχει μεταβληθεί απροσδιόριστα την τελευταία πενταετία με την οικονομική κρίση, σίγουρα και πριν, αυτήν δεν ήταν ίδια τα τελευταία ογδόντα χρόνια. Αλίμονό μας αν τα τελευταία ογδόντα χρόνια δεν είχε εξελιχθεί η οικονομία της χώρας μας.
Μπορεί κανείς να επιχειρηματολογήσει ότι στα ογδόντα αυτά χρόνια έχει αλλάξει πολλές φορές η νομοθεσία για την εφαρμογή των διατάξεων «περί χαρτοσήμου» και συνεπώς έχει προσαρμοστεί στις τρέχουσες οικονομικές καταστάσεις. Η εκάστοτε, όμως, προσαρμογή δεν αποτελεί συνολική επανεξέταση μιας φορολογικής επιβάρυνσης. Για τον ΦΠΑ, που αποτελεί τον κύριο έμμεσο φόρο, η αναδιατύπωση πραγματοποιήθηκε εντός είκοσι τεσσάρων ετών (από τον Ν.1642/86 στον Ν. 2859/200). Για τη φορολογία εισοδήματος οι συνολικές αναδιατυπώσεις είναι συχνές. Γιατί όχι και για το χαρτόσημο;
Σήμερα επιβαρύνονται με χαρτόσημο πλέον τον αναλογούντα ΟΓΑ οι επαγγελματικές μισθώσεις αλλά όχι οι μισθώσεις κατοικιών. Όλοι επιχειρηματολογούν για την έλλειψη ρευστότητας αλλά όλες οι χρηματοδοτήσεις, εκτός τραπεζικού συστήματος, επιβαρύνονται με χαρτόσημο πλέον τον αναλογούντα ΟΓΑ. Η «καθημερινότητα» των επιχειρήσεων ταλαιπωρείται από τις διατάξεις «περί χαρτοσήμου» σε όλα τα επίπεδα. Στις αστικές διαφορές με «τα δικαστικά έξοδα», τις εμπορικές συναλλαγές όπως τα ασφάλιστρα, τις δαπάνες με την έκδοση «Τίτλων Κτήσης» και τόσες άλλες αναρίθμητες περιπτώσεις.
Είναι τυχαίο που από την ηλεκτρονική εφαρμογή υποβολής φορολογικών δηλώσεων παρακρατούμενων φόρων λείπουν τα πεδία που σχετίζονται με την απόδοση του «χαρτοσήμου και λοιπών συνεπακόλουθων επιβαρύνσεων» που επιβαρύνουν για παράδειγμα ειδικές περιπτώσεις αμοιβών μισθωτών υπηρεσιών όπως αυτές ορίζονται στον Ν.4172/13 ; Μήπως και οι νέοι εργαζόμενοι στις φορολογικές υπηρεσίες δεν γνωρίζουν απολύτως ποιες οικονομικές πράξεις επιβαρύνονται με «χαρτόσημο» ;
Το «χαρτόσημο» ως έμμεσος φόρος επιβαρύνει γραφειοκρατικά την επιχειρηματικότητα, γιατί αναγκάζονται οι επιχειρήσεις να δαπανούν χρήματα για εξειδικευμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες στην προσπάθεια τους να ανταποκριθούν νόμιμα στις φορολογικές υποχρεώσεις που προκύπτουν για αυτό.
Η άποψη μου, λοιπόν, είναι ότι επιβάλλεται να καταργηθεί άμεσα στο σύνολό του ο «Κώδικας Τελών Χαρτοσήμου» και, όπου χρειάζεται να παραμείνει κάποιο τέλος, να νομοθετηθεί ένα νέο προσαρμοσμένο στις σύγχρονη οικονομική πραγματικότητα. Η κατάργησή του θα διευκολύνει αφάνταστα τις υγιείς οικονομικές συναλλαγές στην Ελλάδα και θα εξαλείψει ένα ακόμη αναχρονιστικό φορολογικό πλαίσιο που δημιουργεί «γκρίζες ζώνες» σε κάθε φορολογικό έλεγχο.
Η κατάργηση του «Κώδικα Τελών Χαρτοσήμου» θα αποτελέσει μια πραγματική μεταρρύθμιση και έμπρακτη απόδειξη της πολιτείας, ότι επιθυμεί να καταργήσει τις «κρυφές» επιβαρύνσεις, που επιβαρύνουν τις οικονομικές δραστηριότητες στη χώρα. Το κράτος θα ξεκινήσει την κατάργηση των επιβαρύνσεων «υπέρ τρίτων» από ένα δικό του αναχρονιστικό τέλος και θα έχει ένα ισχυρό επιχείρημα έναντι όλων αυτών των συντεχνιών που έχουν αποκτήσει υγιή ασφαλιστικά ταμεία, αυθύπαρκτα οικονομικά σωματεία «ξεζουμίζοντας» για δεκαετίες την ελληνική κοινωνία.
Διατηρώ πολλές επιφυλάξεις για την οικονομική απόδοση του εν λόγω κώδικα. Θεωρώ ότι τα έσοδα που προσφέρει στο κράτος είναι αμελητέα στο άθροισμα του κόστους λειτουργίας των αρμοδίων φορολογικών τμημάτων πλέον των αναλωμένων χρόνων κατά τους φορολογικούς ελέγχους και των διοικητικών και γραφειοκρατικών εξόδων, που πραγματοποιούν οι επιχειρήσεις, για να ανταποκριθούν στις σχετικές φορολογικές υποχρεώσεις τους.
Τώρα, λοιπόν, που όλη η ηγεσία του Υπουργείου Οικονομικών στα έσοδα αποτελείται από νομικούς με εμπειρία σε φορολογικές συμβουλευτικές υπηρεσίες (Υφυπουργός κ. Μαυραγάνη , Γ.Γ.Δ.Ε κα. Σαββαϊδου) ας αποδείξουν ότι μπορούν να εκσυγχρονίζουν τη φορολογική νομοθεσία με απλές και καθαρές διαδικασίες, καταργώντας το Προεδρικό Διάταγμα (Κώδικας Τελών Χαρτοσήμου) που υπάρχει από το 1931, χωρίς να προσφέρει πλέον ουσιαστικά στα έσοδα της χώρας !!!
Πανοζάχος Δημήτρης
Οικονομολόγος – Φοροτεχνικός
Msc Εφαρμοσμένης Λογιστικής & Ελεγκτικής
Επιστημονικός Υπεύθυνος της ΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΑΕ
