Γιουσουρούμ
Σε συνθήκες «υψηλής θερμοκρασίας και πίεσης» πραγματοποιήθηκε η συζήτηση για το «Γιουσουρούμ» της Νικηφόρου Ουρανού, με τοποθετήσεις και από τις...
δύο αντιμαχόμενες, και εξίσου πληττόμενες κοινωνικές ομάδες. Κατά την διάρκειά της, αποδείχθηκε για άλλη μια φορά η αδυναμία της διοίκησης να συγκροτήσει μηχανισμούς διαβούλευσης και συννενόησης, ώστε να συνθέτει αιτήματα και ανάγκες επί μέρους κοινωνικών ομάδων. Δίχως σύνθεση, όμως, δεν υφίσταται διακυβέρνηση. Το «ουάν μαν σώου» είναι καλό για τα ΜΜΕ και την επικοινωνία. Η τέχνη της πολιτικής απαιτεί άλλες αρετές. Και μετά το Φιλοξενείο, μετά το παζάρι της Νικηφόρου Ουρανού αποδεικνύεται ότι η «Πρωτοβουλία» δεν τις διαθέτει. Και τα δύο, ήταν ζητήματα που θα μπορούσαν να έχουν επιλυθεί αν η διοίκηση ήξερε τι σημαίνει διευρυμένη συμμετοχή των πολιτών στην τοπική αυτοδιοίκηση, και άρα συνεννόηση μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών.
Γιουσουρούμ ΙΙ
Μια ακόμη αρετή που δεν διαθέτει η Πρωτοβουλία, είναι ότι δεν κατανοεί την οικονομία της πόλης ως ενιαίο ζωντανό οργανισμό –και άρα δεν αντιλαμβάνεται την κατάσταση την οποία βρίσκεται, τις ανάγκες της κ.ο.κ. Έλεγε ο δήμαρχος: Η αγορά της Νικηφόρου Ουρανού δεν θα πλήξει την αγορά του ιστορικού κέντρου γιατί είναι «άλλη αγορά». Μα, η πίτα των διαθέσιμων εισοδημάτων είναι συγκεκριμένη και μειώνεται διαρκώς, του απαντήσαμε. Το Γιουσουρούμ, μας ανταπάντησε, δεν απευθύνεται πρωτίστως στους καταναλωτές της πόλης, αλλά σε εκείνους της ευρύτερης περιφέρειας της Κεντρικής Μακεδονίας (και ανέφερε τα… Μουδανιά, και την Αλεξάνδρεια της Ημαθίας). Δηλαδή, θα παίρνει ο άλλος το αυτοκίνητό του την Κυριακή, και θα έρχεται στην Θεσσαλονίκη να ψωνίσει… Α, και κάτι άλλο! Πρώτη φορά ακούμε δήμαρχο να προσβλέπει στην προσέλκυση καταναλωτών σε βάρος της αγοράς άλλων Δήμων!
Αυτό που χάνει στην «μεγάλη εικόνα» βέβαια, είναι η τάση που πάει να δημιουργηθεί στην αγορά της Θεσσαλονίκης. Εκείνη του κέντρου, σαφέστατα, παρακμάζει και εκτοπίζεται από την εστίαση και την διασκέδαση, προς μεγάλη ευχαρίστηση των εμπορικών κέντρων και των μεγάλων σούπερ μάρκετ που βρίσκονται εντός της πόλης, αλλά και πέριξ του αεροδρομίου. Την ίδια στιγμή, στα παζάρια και λόγω της κρίσης ανθεί η «άτυπη» οικονομία, με φτηνά, αμφίβολης ποιότητας εισαγόμενα προϊόντα. Ο καταμερισμός γίνεται εμφανής: Μωλ και Μήντια Μάρκτ για τους εύπορους, «γούστα» (όπως είπε και ο δήμαρχος) για τους τουρίστες, τα σκουπίδια του Λίντλ, και τα ευτελή αντικείμενα των πάγκων για τους φτωχούς. «Σύγχρονη μητρόπολη» δεν ήθελαν; Αυτά είναι τα ήθη της…
Γιουσουρούμ ΙΙΙ
Τα πράγματα είναι πολύ πιο απλά, για μια διοίκηση που θέλει να κάνει ουσιαστικά κάτι. Αν θέλει να έχει η πόλη, παζάρι με «χρώμα» (αυτό που λέει ο δήμαρχος «flea market», εν είδει χάντρας σε ιθαγενείς) αναβαθμίζει την αγορά των Παλιατζίδικων. Αν θέλει να βοηθήσει τους Ρομά; Θα πρεπε να καθιερώσει ειδικά εκπαιδευτικά προγράμματα για την αναβάθμιση του μορφωτικού τους επιπέδου, να συμβάλει στην καταπολέμηση της χρήσης ουσιών, που θεριεύει εντός της κοινότητάς τους, να διασφαλίσει και να αναβαθμίσει την συμμετοχή τους σε οικίες γι’ αυτούς οικονομικές δραστηριότητες υψηλότερης προστιθέμενης αξίας (π.χ. ανακύκλωση) ή να τους βοηθήσει να αποκτήσουν πρόσβαση σε ποιοτικότερα εμπορικά προϊόντα. Τέλος, θέλει να βοηθήσει τις αγορές του ιστορικού κέντρου; Ας φτιάξει μια «τράπεζα πληροφοριών» και «διασύνδεσης» των παραγωγών με τους πωλητές λιανικής, ώστε να γλυτώσουν οι τελευταίοι από την τυραννία των μεσαζόντων. Απλά πράγματα… Αντ’ αυτών, κλήρωση, λέει, του 7% των αδειών για τους πάγκους στους Ρομά, σ’ ένα παζάρι το οποίο είναι αμφίβολο αν θα αποσπάσει έγκριση από την ίδια την Περιφέρεια. Δηλαδή, κοροϊδευόμαστε.
Τουριστοκρατία
Ο τουρίστας που έρχεται από τα Σκόπια για να ‘βγάλει γούστα’ την Παρασκευή, λέει ο δήμαρχος με νόημα, το Σάββατο το πρωΐ κοιμάται και δεν προλαβαίνει την αγορά. Άρα, λέει, θα πρέπει η αγορά να είναι ανοιχτή Σάββατο απόγευμα, και βέβαια να μην υπάρξει ‘απαγόρευση’ λειτουργίας της σε ορισμένες Κυριακές (η αργία, μετονομάζεται σε… απαγόρευση. Κατά τα άλλα ο δήμαρχος δηλώνει ‘σοσιαλδημοκράτης’ [sic!] ). Θέλουμε, πραγματικά, να γνωρίσουμε αυτόν τον «τουρίστα», για τον οποίον γίνονται όλα από τον Δήμο. Από τις αναπλάσεις, μέχρι την επικοινωνιακή πολιτική. Ακούγοντας τόσον καιρό τον Γιάννη Μπουτάρη να μιλάει για την πόλη, έχουμε να κάνουμε μια παρατήρηση: Στην λογική του, οι τουρίστες είναι εκείνοι που έχουν ανάγκες και δικαιώματα, ενώ στους πολίτες αναφέρεται μόνο όταν θέλει να τους μαλώσει, να τους υποτιμήσει ή να τους υπενθυμίσει τις υποχρεώσεις τους. Σαν να είναι υπάλληλοι, δηλαδή, στην τουριστική επιχείρηση που λέγεται Δήμος Θεσσαλονίκης. Περίεργη αυτή η «τουριστοκρατία» δεν βρίσκετε;
Τραπεζοκαθίσματα
Πάμε τώρα στα τραπεζοκαθίσματα, ζήτημα το οποίο απασχόλησε επί μακρόν το τελευταίο δημοτικό συμβούλιο. Είναι γνωστό το περιστατικό, όπου υπάλληλοι του ελεγκτικού μηχανισμού του Δήμου, μαζί με τον εντεταλμένο από την διοίκηση δημοτικό σύμβουλο για το ζήτημα σύρθηκαν με τις χειροπέδες στον εισαγγελέα, έπειτα από έλεγχο που διενήργησαν σε μαγαζί της Αριστοτέλους, όπου υπήρξε διένεξη με συγγενή του ιδιοκτήτη, απειλές κ.ο.κ. Φυσικά, η υποστήριξη του δημοτικού συμβουλίου προς τους υπαλλήλους και τον δημοτικό σύμβουλο είναι ομόφωνη. Επί της ουσίας, ο Δήμαρχος εξήγγειλε επιπλέον μέτρα για να επιλύσουν το ζήτημα, ωστόσο, όπως του είπαμε και τότε, τα μέτρα είναι αναγκαία αλλά όχι ικανή συνθήκη για να αντιμετωπίσουν ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της πόλης. Απαιτείται πολιτική όχι μόνο πρόστιμα. Και εκεί, η διοίκηση κινείται προς την αντίθετη κατεύθυνση. Διότι, όταν όπου σταθείς και όπου βρεθείς εκθειάζεις ως διοίκηση ένα παρασιτικό μοντέλο ανάπτυξης για την πόλη, όπου ο τουρισμός, η εστίαση και η διασκέδαση προσεγγίζεται ως «ο μήνας που θρέφει τους τέσσερις», τότε αναπόφευκτα δημιουργείται στην πόλη ένα κλίμα «τουριστικής αρπαχτής». Μια οικονομική ‘φούσκα’ της καφετέριας, του μπαρ και της ταβέρνας, που δημιουργεί συνθήκες άγριου ανταγωνισμού, ενώ αυτός με την σειρά του τροφοδοτεί την εμορευματοποίηση του δημόσιου χώρου, μέσω της επέκτασης των τραπεζοκαθισμάτων. Η αναβάθμιση του δημόσιου χώρου, σε μια πόλη, απαιτεί ολοκληρωμένο πρόγραμμα. Κατ αρχάς, θέλει μια ξεκάθαρη τοποθέτηση αρχής από την διοίκηση, πως η χρήση του δημόσιου χώρου θα πρέπει να είναι κατ εξοχήν ελεύθερη και κοινωνική, και ότι δεν προορίζεται για τα μαγαζιά υγειονομικού ενδιαφέροντος. Δεύτερον, απαιτεί μια συστηματική προώθηση μιας κουλτούρας κοινής χρήσης του δημόσιου χώρου, μέσω της οποίας οι ίδιοι οι πολίτες θα τον σέβονται, θα τον αναβαθμίζουν και θα τον διεκδικούν. Πράγμα που σημαίνει, ότι ο δήμος θα πρέπει να δώσει το παράδειγμα για την χρήση των δημόσιων χώρων, μέσα από διάφορους τρόπους: Από το να πραγματοποιεί ελεύθερες πολιτιστικές εκδηλώσεις σε αυτούς, μέχρι να προκαλέσει μια μεγάλη συζήτηση στην πόλη, για το πώς μπορούμε να προφυλάξουμε και να αναβαθμίσουμε τους δημόσιους χώρους. Τρίτον, και τελευταίο: Το στοίχημα για τους δημόσιους χώρους στην πόλη, παίζεται στο εάν η διοίκηση θα καταφέρει να ανασυστήσει τις πλατείες της πόλης, σε νέες εκδοχές, το κλίμα της κοινότητας που υπήρχε σε αυτές παλαιότερα. Και όχι στους πεζοδρόμους, που κατασκευάζονται για να παραδοθούν στα αδηφάγα σαγόνια της βιομηχανίας της εστίασης, και της διασκέδασης.
… "τάγματα ασφαλείας"
«Συμφωνώ με την ημέρα εορτασμού της απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης από τους Ναζί», είπε ο Αρτέμης Ματθαιόπουλος, και μετά συνέχισε επαναλαμβάνοντας αυτούσια και κατά γράμμα την προπαγάνδα που ασκούσαν τα… τάγματα ασφαλείας μέσα στην Κατοχή! Στην ομιλία του, ο εκπρόσωπος της Χρυσής/Ελληνικής Αυγής, μίλησε για την συνθήκη Ρίπεντροπ-Μολότωφ, για μια ψεύτικη ομιλία του Άρη Βελουχιώτη στην Δεσφίνα, την οποία κυκλοφορούσε συστηματικά στην Αθήνα η οργάνωση «Χ» κατά τον τελευταίο χρόνο της κατοχής, μήπως και πειστεί κανείς, ότι η γη είναι τετράγωνη, ότι ο ΕΛΑΣ δεν κάνει εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα, και ότι η «Χ» δεν συνεργάζεται με τους Γερμανούς. Κατά τα άλλα, έκανε βέβαια ότι δεν είδε τον υπαρχηγό του, Παππά, να αποτίει φόρο τιμής με ναζιστικό χαιρετισμό στον τάφο του εισβολέα της Ελλάδας, Μπενίτο Μουσολίνι.
ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΠΑΡΑΤΑΞΗ "ΜΕΝΟΥΜΕ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ"
