Του Σωτήρη Γεωργανά
Τώρα οι Ελληνες ξέρουν, τουλάχιστον, τι θα πει «διαπραγμάτευση» και τι θα
πει «συλλογική αξιοπρέπεια».
Χ. Γιανναρας, Καθημερινή 15.02.2015
Το εντυπωσιακότερο για έναν επισκέπτη της Αθήνας τις μέρες της υπερ-διαπραγμάτευσης, είναι πόσο χαλαρή είναι η ατμόσφαιρα.
Σαν να μην τρέχει τίποτα, σαν να μην καταλαβαίνει κανείς ότι διακυβεύεται η θέση μας στην Ευρώπη για τις ερχόμενες δεκαετίες1.
Φαίνεται πως μεγάλο μέρος της κοινωνίας, τροφοδοτούμενο και από τα μονολιθικά στην διθυραμβικότητα τους ΜΜΕ2, ευχαριστιέται απλά με τις τελευταίες βδομάδες υπερθεάματος, χωρίς να σκέφτεται το αύριο, την ουσία που ακόμα περιμένουμε να δούμε. Έχουμε πανελλαδικό θρίαμβο του θυμικού εναντίον της λογικής, του ιδεολογικού αντί του λογικού, της ανάγκης για επιβεβαίωση αντί για ουσία.
Τα προβλήματα ξεκινάνε όταν κάποιος παραλείψει να μας χαϊδέψει τον εγωισμό, και τότε χάνουμε και την ουσία. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα που θυμάμαι, ο κύριος, ας πούμε Πέτρος, γείτονας της παιδικής μου ηλικίας. Εργένης και ελαφρώς άφιλος, σύχναζε μεσημέρια σπίτι μας, συντρώγαμε, λέγαμε καμιά ιστορία, όλα καλά. Έφτασε μια μέρα που ο Πέτρος αποφάσισε (χρειάστηκε χρήματα;) να πουλήσει το σπίτι του. Μια και η οικογένεια μας ασφυκτιούσε στο διαμέρισμα μας, ο πατέρας μου του έκανε μια καλή για την εποχή προσφορά, έστω 20 εκατομμύρια. Μην τα πολυλογώ, μετά από μικρή διαπραγμάτευση, ο Πέτρος έφυγε από την κουζίνα μας θιγμένος από την «χαμηλή» τιμή και δεν ξαναπάτησε ποτέ. Πούλησε το σπίτι σε κάποιον ξένο για 18 εκατομμύρια, χάνοντας 2 εκατομμύρια, μια καλή φιλία και αρκετά δωρεάν γεύματα.
Η ιστορία του θερμοκέφαλου, άδικου και αυτοκαταστροφικού Πέτρου δεν είναι μοναδική, έχω ακούσει περιστασιακά αρκετές παρόμοιες. Είναι τελικά κοινός τόπος ότι ως λαός τείνουμε στην υπερβολή και από συναισθηματισμό συχνά επιλέγουμε πράξεις που κατόπιν μετανιώνουμε. Θα ήλπιζα όμως οι ηγέτες μας σε αυτό το σημείο να ηγούνται επιλέγοντας την ψύχραιμη και έξυπνη κίνηση, αντί να μας ακολουθάνε στα λάθη μας, κινδυνεύοντας να χάσουμε τα δανεικά, καλούς φίλους και πολλά δωρεάν γεύματα (=ΕΣΠΑ).
Τι λάθη γίνονται τώρα;
Ασχολήθηκε μαζί μας όλη η Ευρώπη
Να ήμασταν κάποια χώρα στην Ωκεανία με στέρηση δημοσιότητας και ιστορίας να καταλάβαινα τέτοια συμπλέγματα, αλλά έχουμε ειλικρινά ανάγκη, μετά από μια Ολυμπιάδα, ένα Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα, πέντε χρόνια συνεχούς Ελληνοκρισολογίας, α και μια Αρχαιότητα, να ασχολούνται κι άλλο μαζί μας; Και αν το κάνουν, είναι κατόρθωμα; Μα είναι δύσκολο να γίνεις διάσημος απειλώντας να ανατινάξεις τον πλανήτη στον αέρα; Βέβαια έχουμε και πρόγονο που το’ κανε, τον Ηρόστρατο που πυρπόλησε τον Ναό της Αρτέμιδας για να γίνει διάσημος. Αλλά να σας πω ένα μυστικό: δεν τον θυμόμαστε για καλό.
Ναι αλλά κερδίσαμε αξιοπρέπεια!
Αξιοπρέπεια λέει, είναι να μην την ονομάζουμε πια τρόικα. ΟΚ, έστω μόικα3.
Αξιοπρέπεια είναι να ζητάς δανεικά λέγοντας ότι στα χρωστάνε; Αξιοπρέπεια είναι η υστερία και η κλάψα; Η εξομοίωση της σημερινής κατάστασης με αποικίες;
Πως χάσαμε την αξιοπρέπεια μας εξ’ αρχής; Χρεοκοπώντας και αναγκαζόμενοι να ζητιανεύουμε δανεικα; Ή ίσως επειδή έπεσαν 25% τα εισοδήματά μας (τι να πουν οι πολύ φτωχότεροι πρόγονοι μας τότε);
Έστω ότι αυτά μας στερούν την αξιοπρέπειά μας. Τώρα, τι θα την επαναφέρει; Η ξεφτίλα του να μας διώξουν απ’ την ευρωζώνη, ή το να φτωχύνουμε ακόμα περισσότερο με την δραχμούλα;
Εν τέλει, δανείστηκα λεφτά, τι λένε η ακεραιότητα και η αξιοπρέπεια να κάνω; Τα δίνω πίσω μόνο αν γουστάρω;
Οσο για το σαχλό επιχείρημα ότι δεν τα δανειστήκαμε εμείς αλλά οι προηγούμενοι, τότε και κάθε χρέος υπέρ της Ελλάδας (π.χ. οι γερμανικές αποζημιώσεις!) διαγράφεται με το που αλλάξει κυβέρνηση.
Διαπραγματευτήκαμε επιτέλους!
Η διαπραγμάτευση δεν γίνεται στις συνεντεύξεις, αποκεφαλίζοντας αγγελιοφόρους, αλλά από πίσω, στα παρασκήνια. Οι συνεντεύξεις δεν τρώγονται, οι παραχωρήσεις που θα μας κάνουν ίσως. Και εδώ νομίζω υπάρχει βαθιά άγνοια του πως δουλεύει η Ευρώπη. Ασκούμε διεθνή πολιτική, από θέση αδυναμίας (στην οποία μας έφεραν οι τριτοκοσμικές ιδεολογίες εκείνων που σήμερα φωνάζουν περί αποικίας), με όρους νταή της γειτονιάς. Αυτό μπορεί να δουλέψει σε κερκίδες γηπέδου, όχι στις Βρυξέλλες, που έχουν τους κανόνες συνομιλίας τους και δεν πρόκειται να αλλάξουν για μας.
Αν θέλουμε παραχωρήσεις πρέπει να δείξουμε ότι είμαστε αξιόπιστοι εταίροι, κάποιος με τον οποίο θες να κάνεις παρέα, όχι ο θρασύδειλος της γειτονιάς, που απειλεί όποτε μπορεί, και κλαίγεται όταν ξεμείνει από απειλές και φίλους. Ας καταλάβουμε ότι και μεταξύ κρατών, ισχύουν οι κανόνες καλής γειτονίας.
Που με φέρνει και στο επόμενο σημείο:
Νωπή εντολή! Δημοκρατική Ευρώπη!
Εντάξει να θεωρούμε ότι είμαστε ιδιαίτερος λαός, με προνόμια, αλλά και ότι είμαστε ο μοναδικός με δημοκρατική κυβέρνηση;!
Το αποτέλεσμα των εκλογών μας, πώς ακριβώς πρέπει να πείσει τον Χανς Χοφμαν, Βαυαρό φορολογούμενο, να ξηλωθεί κι άλλο για να τον βρίζουμε; Φυσικά και θέλουμε οι Έλληνες να ελαφρυνθούν τα βάρη μας, δεν χρειάζεται «νωπή εντολή» για να το μάθουμε. Αν κάναμε δημοψήφισμα « να μας χαρίσει κάποιο ξανθό γένος 100 δισ.» θα έπαιρνε 99% υπέρ. Όμως λογαριάζουμε χωρίς τον ξενοδόχο, και δεν εννοώ την καγκελάριο Μέρκελ ή τον υπουργό Σοϊμπλε τους οποίους αγαπάνε να δαιμονοποιούν τα ΜΜΕ μας. Αυτοί οι άνθρωποι είναι αντιπρόσωποι του λαού τους.
Η Γερμανία θέλουμε να είναι δημοκρατική; Ή θέλουμε δημοκρατία για μας, αλλά τεχνοκράτες να επιβάλλουν αντιδημοφιλείς πολιτικές στους άλλους; Γιατί μην γελιόμαστε, ειδικά με τα τωρινά μας τερτίπια, μεγάλο ποσοστό των Βορειοευρωπαίων απλά θα ήθελαν να μας δουν με τα παπούτσια στο χέρι, έξω από Ευρωζώνη, ΕΕ και αν γίνεται και την ευρύτερη γειτονιά.
Αυτό που διακυβεύεται τελικά, δεν είναι απλά πέντε δεκάρες πάνω κάτω στην τσέπη μας, αλλά η ίδια η θέση μας ανάμεσα στους ευρωπαϊκούς λαούς. Όντως, η αξιοπρέπεια και η περηφάνια μας. Εγώ θα ντραπώ τρομακτικά να διηγηθώ στα παιδιά μου, ότι αυτός ο λαός, με την (ψεύτικη) ελπίδα να του χαρίσουν τα πάντα, το έπαιξε ο άδικος νταής της γειτονιάς, έφαγε τα μούτρα του και κατέληξε παρίας της ηπείρου, εθνικά μόνος, άφιλος και κατεστραμμένος. Οι ηγέτες μας τι λένε;
1 Μια ερμηνεία βέβαια είναι ότι εθιστήκαμε στον κίνδυνο. Σαν τα θύματα αποκεφαλισμού στην Μέση Ανατολή, έχουμε φτάσει τόσες φορές κοντά στην εκτέλεση, που δεν πιστεύουμε πια ότι θα γίνει.
2 Λίγες φορές μας ζημιώσε τόσο πολύ η έλλειψη ενός πανευρωπαϊκού χώρου ΜΜΕ, και δη ότι απλά δεν διαβάζουμε έντυπα άλλων χωρών.
3 Κι ας την ονομάσαμε εμείς πρώτοι, ανεξήγητα, με το ρώσικο τρόικα.
* Ο κ. Σωτήρης Γεωργανάς είναι Αναπλ. καθηγητής Οικονομικών (εφαρμοσμένης θεωρίας παιγνίου) στο City University Λονδίνου
Πηγή:www.capital.gr