Αποκλειστική συνέντευξη του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη στον Βίκτωρα Ελιέζερ* για τα
25 χρόνια από την αναγνώριση του Ισραήλ από την Ελλάδα
Το 2015 συμπληρώνονται 25 χρόνια από την αναγνώριση του Ισραήλ από την Ελλάδα. Στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, στις 29 Νοεμβρίου 1947, που αποφασίσθηκε η ίδρυση του Εβραϊκού κράτους, η Ελλάδα απείχε. Όλες οι Ελληνικές κυβερνήσεις, από το 1948 μέχρι το 1990, απέρριπταν τα αιτήματα και τις πιέσεις για την De Jure αναγνώριση του Ισραήλ και ο εκάστοτε Ισραηλινός απεσταλμένος στην Αθήνα έφερε τον τίτλο του «Διπλωματικού Αντιπροσώπου» και όχι του «Πρέσβη».
Από το 1981 δε, ο τότε Έλληνας πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου, ανέπτυξε στενές και αδελφικές σχέσεις με τον ηγέτη της PLO Γιασέρ Αραφάτ και τους ηγέτες της Συρίας και της Λιβύης Ασαντ και Καντάφι, ορκισμένους εχθρούς του Ισραήλ. Ταυτόχρονα, δεν έχανε ευκαιρία να κατηγορεί τους Ισραηλινούς για βαρβαρότητες εναντίον των Παλαιστινίων, συγκρίνοντας τους ακόμα και με τους ναζί.
Το 1990 όμως, στην Ελλάδα εκλέγεται ως Πρωθυπουργός ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, αρχηγός του συντηρητικού κόμματος Νέα Δημοκρατία.
Η πρώτη απόφαση του Μητσοτάκη στην εξωτερική πολιτική της Ελλάδας ήταν η επίσημη αναγνώριση του κράτους του Ισραήλ, 42 χρόνια μετά την ίδρυση του.
Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, 97 ετών σήμερα, μιλάει αποκλειστικά στο Αλεφ για την απόφαση του, για τον ελληνικό παραλογισμό, για τις σχέσεις με το Ισραήλ, για την ανάγκη συμβιβασμού με τους Παλαιστινίους, για τον αντισημιτισμό και το Τζιχάντ στην Ευρώπη, απευθυνόμενος όπως είπε στο σύνολο του Εβραϊκού λαού και τους «Ισραηλινούς φίλους του»
«Αδικαιολόγητη καθυστέρηση – μια αδυναμία της Ελληνικής εξωτερικής πολιτικής»
- Κύριε πρόεδρε, γιατί η Ελλάδα καθυστέρησε την αναγνώριση του Ισραήλ κατά 42 ολόκληρα χρόνια;
- Πρόκειται για μια αδικαιολόγητη παράλειψη, μια αδυναμία της Ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Οι πολύ καλές σχέσεις που είχαμε με τους Άραβες και τους Παλαιστινίους, είναι βέβαιο ότι δεν εμπόδιζαν την αναγνώριση του Εβραϊκού κράτους το οποίο οι πάντες είχαν αναγνωρίσει. Αλλά στην Ελλάδα ξέρετε, είναι πάρα πολύ δύσκολο να κινήσει κανείς τα κακώς κείμενα. Είχαν συνηθίσει με την ιδέα ότι αποτελεί πρόβλημα, και υπερέβαλλαν και τις διαστάσεις και δεν είχε κανείς διάθεση να δώσει λύση σε πρόβλημα το οποίο είχε καταντήσει να είναι φανερή η δική μας αδυναμία. Ήταν πλήρως αδικαιολόγητο. Ήταν μια τρέλα, ένας παραλογισμός, και όμως είχε δημιουργηθεί μια τέτοια ψυχολογία και μια τέτοια ατμόσφαιρα που δεν τολμούσαν οι Έλληνες πολιτικοί να δουν την πραγματικότητα κατά πρόσωπο και να πάρουν τις αποφάσεις. Εγώ σε όλη μου τη ζωή υπήρξα πάντοτε αποφασιστικός , έκρινα ότι έπρεπε να γίνει έτσι και έτσι έγινε. Όπως σας είπα επρόκειτο περί παραλογισμού. Είχε φτάσει η Αίγυπτος να αναγνωρίσει το Ισραήλ και η Ελλάδα να μην το έχει αναγνωρίσει. Τρελά πράγματα.
Η δική μου θέση εξ αρχής ήταν ότι η Ελλάς έπρεπε να αναγνωρίσει το Ισραήλ όπως άλλωστε είχαν πράξει σχεδόν όλα τα κράτη του κόσμου. Η καθυστέρηση ήταν παντελώς αδικαιολόγητη. Ήταν μία πλάνη, μία ψυχολογική άρνηση να δουν την αλήθεια, να δουν τα πράγματα κατά πρόσωπο. Δεν είχα από την αρχή κανένα δισταγμό και κήρυξα αυτή την πολιτική ως αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας. Είχα μάλιστα επισκεφθεί το Ισραήλ πριν γίνω πρωθυπουργός, και είχα προαναγγείλει την απόφαση μου ότι μια από τις πρώτες πράξεις της κυβέρνησης μου θα ήταν η αναγνώριση του Ισραήλ.
Αυτό και έπραξα και πρέπει να σας πω ότι τα αποτελέσματα ήταν άκρως ικανοποιητικά. Κανένας από τους φόβους που είχαν διατυπωθεί δεν επαληθεύθηκε, οι σχέσεις μας με τους Παλαιστινίους δεν διαταράχθηκαν σε τίποτε, και όλοι κατάλαβαν ότι αυτό που κάναμε ήταν το λογικό και το αναγκαίο.
«Έκανα το αυτονόητο...»
- Προηγήθηκε μια δεκαετία, η δεκαετία του -80, που η Ελλάδα είχε ταυτισθεί ως η πλέον φιλο-Παλαιστινιακή χώρα στην Ευρώπη. Πως αντιμετωπίσατε τις αντιδράσεις εντός και εκτός Ελλάδος;
- Υπήρχε κλίμα υπέρ των Παλαιστινίων. Ήμουν μάλιστα ο πρώτος υπουργός Εξωτερικών στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα που από το 1980 είχε φτιάξει γραφείο για τους Παλαιστινίους στην Αθήνα. Αλλά το ένα δεν εμπόδιζε το άλλο. Με το Ισραήλ εμείς οι Έλληνες είχαμε πάντοτε εξαίρετες σχέσεις και ποτέ δεν υπήρξε κανένα νέφος στις διμερείς σχέσεις. Εγώ ειδικά κατάγομαι από τα Χανιά, που η Κοινότητα εκεί έπεσε δυστυχώς θύμα των διώξεων των Γερμανών, εκ των οποίων δεν επέζησε κανείς. Ήταν εκείνη την εποχή σε πάρα πολύ καλές σχέσεις μαζί μας. Είχαμε φιλικές και οικογενειακές σχέσεις με Εβραϊκές οικογένειες και τίποτε δεν μας χώριζε και ποτέ δεν υπήρξε πηγαία και αληθινή αίσθηση εχθρότητας από τον Ελληνικό λαό έναντι του λαού του Ισραήλ. Δεν μιλώ για τα πολιτικά παιχνίδια που έκανε ο Ανδρέας Παπανδρέου. Αυτό το οποίο θέλω να τονίσω και πάλι είναι ότι δεν είχα καμία απολύτως ενόχληση από τους Παλαιστινίους όταν αναγνώρισα το Ισραήλ. Απεδείχθη δηλαδή ότι αυτός ο φόβος τον οποίο είχαν οι Ελληνικές κυβερνήσεις επί δεκαετίες δεν στηριζόταν στην πραγματικότητα, και απεδείχθη ότι η πραγματικότητα είναι πάντα πολύ δυνατή και επικρατεί στο τέλος. Εγώ πάντως δεν είχα καμία απολύτως δυσκολία να επιβάλλω αυτή την απόφαση και πρέπει να σας πω ότι έτυχε της γενικής αναγνώρισης. Εκ των υστέρων οι πάντες παραδέχθηκαν ότι είχα δίκιο. Έκανα δηλαδή το αυτονόητο, το οποίο κανείς δεν τολμούσε να κάνει και όταν έγινε, διερωτήθηκαν όλοι γιατί τόσο καιρό δεν το είχαμε κάνει.
«Η Ελλάδα μπορεί να παίξει μεσολαβητικό ρόλο - Εύχομαι στους Ισραηλινούς φίλους μου τα καλύτερα»
- Έχετε μια τεράστια διεθνή εμπειρία. Πως βλέπετε να διαμορφώνεται ο χάρτης στην Μέση Ανατολή;
- Εγώ πιστεύω ότι η λύση του Παλαιστινιακού αποτελεί μια αναγκαία προϋπόθεση για να επικρατήσει η ειρήνη στην περιοχή, μακροχρόνια και σίγουρη. Και ότι η λύση αυτή πρέπει να είναι ισορροπημένη και δίκαιη. Και η Ελλάς πρέπει να αγωνισθεί, και επί των ημερών μου έκανε ότι μπορούσε, και πρέπει να συνεχίσει να κάνει ότι μπορεί προς τη κατεύθυνση αυτή. Αλλά για να μπορείς να παίξεις μεσολαβητικό ρόλο πρέπει να σε εμπιστεύονται και οι δύο πλευρές, πρέπει δηλαδή να σε εμπιστεύονται και οι Ισραηλινοί και οι Παλαιστίνιοι. Και αυτός είναι ένας ρόλος που εμείς οι Έλληνες μπορούμε να παίξουμε, διότι πράγματι μπορούν να μας εμπιστευθούν και οι Ισραηλινοί και οι Παλαιστίνιοι. Και με τις μικρές μας δυνάμεις, δεν κινούμαι στα σύννεφα, πρέπει να βοηθήσουμε να βρεθεί μια λύση μόνιμη και βιώσιμη στο Παλαιστινιακό πρόβλημα. Ως αδιαμφισβήτητος φίλος του Ισραήλ, έχω το θάρρος να τους πω, και τολμώ να πω ότι το Ισραήλ πρέπει να καταλάβει ότι η τελική λύση δεν μπορεί να είναι παρά η συμβίωση με τους Άραβες. Αυτό επιβάλλει η σκληρή πραγματικότητα. Εύχομαι στους Ισραηλινούς φίλους μου όλα να πάνε καλά και τους εύχομαι τα καλύτερα. Να έχουν κουράγιο και να γνωρίζουν ότι η τελική λύση δεν μπορεί να είναι τίποτε άλλο παρά συμβιβασμός.
«Η φιλία της Ελλάδος με το Ισραήλ αποτελεί και πρέπει να συνεχίσει να αποτελεί βασικό πυλώνα της Ελληνικής εξωτερικής πολιτικής».
- Πως βλέπετε να διαμορφώνονται οι σχέσεις Ελλάδος – Ισραήλ και μάλιστα μετά την άνοδο της αριστεράς στην εξουσία;
- Μεταξύ Ελλάδος και Ισραήλ πρέπει να υπάρχουν καλές σχέσεις και πρέπει να αναπτυχθούν σε όλους τους τομείς. Έχουμε κοινά συμφέροντα και οι πρόσφατες εξελίξεις οδήγησαν στη μεγαλύτερη προσέγγιση των δύο χωρών . Η φιλία της Ελλάδος με το Ισραήλ αποτελεί και πρέπει να συνεχίσει να αποτελεί βασικό πυλώνα της εξωτερικής πολιτικής. Αυτό δεν ενοχλεί κανέναν, δεν πρέπει να ενοχλεί κανέναν και δεν πέφτει λόγος σε κανέναν. Έχω την εντύπωση ότι αυτή η πολιτική αποτελεί πλέον εθνική εξωτερική πολιτική την οποία πλέον αποδέχονται όλα τα Ελληνικά κόμματα και θα συνεχιστεί και στο μέλλον με όλες τις κυβερνήσεις γιατί υπηρετεί τα συμφέροντα και των δύο λαών. Δεν έχουμε τίποτε να μας χωρίσει, αντίθετα υπάρχουν πολλά πράγματα που μας ενώνουν.
«Νεοναζισμός – δεν θα έχουμε επανάληψη του παρελθόντος»
- Το νεοναζιστικό κόμμα στην Ελλάδα για τετάρτη φορά κερδίζει το 6,5% των ψηφοφόρων, ενώ και στην Ευρώπη νεοναζιστικά κόμματα αυξάνουν την επιρροή τους. Θεωρείτε ότι θα έχουμε φαινόμενα που είδαμε στην Ευρώπη τη δεκαετία του 1930;
- Είναι ένα δυσάρεστο φαινόμενο και οφείλεται σε εσωτερικούς πολιτικούς λόγους, δεν έχει σχέση με το Ισραήλ και την εξωτερική πολιτική. Πρέπει η ελληνική Δημοκρατία να το αντιμετωπίσει πολιτικά και μπορεί να το αντιμετωπίσει πολιτικά. Πρέπει να σας πω ότι όταν εγώ ήμουν Πρωθυπουργός, η Νέα Δημοκρατία κάλυπτε όλο το χώρο της Δεξιάς και δεν υπήρχε Χρυσή Αυγή. Είναι φαινόμενα που δημιουργήθηκαν και αναφέρονται στην εσωτερική πραγματικότητα της Ελλάδος. Αλλά είναι και ένα γενικότερο Ευρωπαϊκό φαινόμενο τον τελευταίο καιρό και νομίζω ότι πρέπει με σοβαρότητα να αντιμετωπισθεί και νομίζω αντιμετωπίζεται. Είμαι βέβαιος ότι αυτά τα κινήματα δεν θα βρουν τρόπο εξάπλωσης. Δεν θα έχουμε επανάληψη του παρελθόντος σε καμία περίπτωση. Και πάντως για την Ελλάδα δεν έχω καμία αμφιβολία. Υπάρχουν ορισμένα φαινόμενα και στην Ελλάδα, ακόμη και στα Χανιά, την ιδιαιτέρα μου πατρίδα, υπήρξε μια δυσκολία όταν έγινε η ανακαίνιση της παλαιάς συναγωγής, που αποτέλεσε ένα κόσμημα για τα Χανιά, και έγινε επίσημη εορτή. Και ο νομάρχης τότε, στενοκέφαλος και ανόητος ήταν αντίθετος. Αναγκάστηκα εγώ, και πήρα και τη γυναίκα μου, η οποία ζούσε τότε, τη καημένη τη Μαρίκα, και κατεβήκαμε πρώτοι, και οι πάντες έλαβαν μέρος στην εορτή. Δεν υπάρχει τίποτε το πηγαίο που να είναι αρνητικό προς το Ισραήλ. Δεν υπάρχει αληθής αιτία και ότι υπάρχει είναι μεμονωμένο και ασήμαντο, προς το παρόν τουλάχιστον.
«Τζιχάντ: Είναι ένα μεγάλο πρόβλημα από το οποίο θα υποφέρει η ανθρωπότητα τις επόμενες δεκαετίες».
- Οι τζιχαντιστές πλήττουν την Ευρώπη κ. Πρόεδρε...
- Αυτό είναι ένα μεγάλο πρόβλημα, και δεν συνδέεται με το Ισραήλ. Είναι ένα μεγάλο πρόβλημα από το οποίο θα υποφέρει η ανθρωπότητα τις επόμενες δεκαετίες. Ο φανατισμός είναι πάντα επικίνδυνος. Μεμονωμένα είναι τα φαινόμενα και ασφαλώς δεν θα πάρουν μαζική μορφή. Και τα μεμονωμένα όμως είναι πάντα επικίνδυνα. Ο Δυτικός κόσμος ολόκληρος πρέπει να αντιμετωπίσει το πρόβλημα στις αρχικές του διαστάσεις και να δώσει μία λύση μια και καλή. Σε όλα αυτά θα βοηθήσει πολύ η επίλυση του παλαιστινιακού προβλήματος.
«Εύχομαι στο Σιμόν Πέρες μακροζωία»
- Μαζί με τον Σιμόν Πέρες, είστε οι δύο άνθρωποι που έζησαν και επηρέασαν τη σύγχρονη ιστορία των χωρών τους.
- Είμαστε οι δύο άνθρωποι της παλαιάς φρουράς. Συμπαθώ πολύ τον πρόεδρο Σιμόν Πέρες, είναι μια μεγάλη προσωπικότητα, συμφωνώ μαζί του στην πολιτική και του εύχομαι μακροζωία. Είναι πάντα χρήσιμος. Δεν ξέρω αν θα μπορέσω φέτος να παραστώ στις εκδηλώσεις για την επέτειο ίδρυσης του Ισραήλ λόγω της επιβαρυμένης κατάστασης της υγείας μου. Για το λόγο αυτό επέλεξα να μιλήσω σε σας απευθυνόμενος στους Ισραηλινούς φίλους μου.
«Δεν έχουμε τίποτε που να μας χωρίζει από τους Εβραίους»
- Ευχαριστώ για τη συνέντευξη κύριε πρόεδρε. Μια τελευταία ερώτηση, ποιό είναι το μήνυμα σας προς τους Έλληνες Εβραίους;
- Δεν έχουμε τίποτε που να μας χωρίζει μαζί τους. Η καχυποψία που αντιλαμβάνομαι ότι υπάρχει σε ορισμένους κύκλους, πρέπει να διαλυθεί. Αυτός πρέπει να είναι στόχος όλων των πλευρών. Αυτό αποτέλεσε για μένα βασική κατεύθυνση της πολιτικής μου. Και τέλος, δεν ξέρω αν θα μπορέσω φέτος να παραστώ στις εκδηλώσεις για την επέτειο ίδρυσης του Ισραήλ λόγω της επιβαρυμένης κατάστασης της υγείας μου. Για το λόγο αυτό επέλεξα να μιλήσω σε σας απευθυνόμενος στους Εβραίους και Ισραηλινούς φίλους μου.
|
Μια άγνωστη πτυχή της αναγνώρισης…
Ενάμισι χρόνο πριν την ανάληψη της πρωθυπουργίας από τον Κωνσταντίνο
Μητσοτάκη, ένας από τους πλέον έμπιστους συμβούλους του ήταν ο
επικοινωνιολόγος Ζαν Κοέν.Ο κ. Μητσοτάκης, ήδη από όταν ήταν Αρχηγός της Αξιωματικής αντιπολίτευσης, είχε δηλώσει ότι θα αναγνώριζε το κράτος του Ισραήλ, και μάλιστα τον Οκτώβριο του 1988 πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στο Ισραήλ, όπου εκεί γνωρίσθηκε με τον Ζαν Κοέν ο οποίος κάλυπτε δημοσιογραφικά την επίσκεψη για το ραδιοφωνικό σταθμό Αθήνα 984 και στη συνέχεια έγινε ένας από τους πλέον έμπιστους συμβούλους του, ως ειδικός σε θέματα επικοινωνίας. Όταν ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, εκλέχθηκε πρωθυπουργός και παρουσίασε το κυβερνητικό του πρόγραμμα στη Βουλή, ο ξενώνας του Αγίου Ιωάννου στην Ιερουσαλήμ, ιδιοκτησίας του πατριαρχείου Ιεροσολύμων, καταλήφθηκε από μέλη της Εβραϊκής Θρησκευτικής οργάνωσης Ατέρετ Κοανίμ. Κατά τη διάρκεια της επιχείρησης, Ορθόδοξοι ιερείς προσπάθησαν να απωθήσουν τους εισβολείς, και να προκληθεί παρέμβαση της Ισραηλινής Αστυνομίας. Ο Πατριάρχης σωριάζεται στο έδαφος, και η εικόνα αυτή ξεσηκώνει θύελλα αντιδράσεων τόσο στη κοινή γνώμη όσο και στα πολιτικά κόμματα τα οποία ζητούν από τον Μητσοτάκη να μην αναγνωρίσει το Ισραήλ. Ο Πρωθυπουργός λέει στον Κοέν ότι χρειάζεται μια επιστολή από τη ψηλότερη πολιτειακή αρχή του Ισραήλ που θα διαβεβαιώνει την Ελλάδα ότι όλα τα προνόμια και δικαιώματα του Ελληνικού Ορθοδόξου Πατριαρχείου Ιεροσολύμων είναι σεβαστά και προστατεύονται από τις Ισραηλινές Αρχές. Ο Κοέν προστρέχει στον τότε διπλωματικό αντιπρόσωπο του Ισραήλ στην Ελλάδα Μοσέ Γκιλμπόα, όπου μεταφέρει το επείγον Ελληνικό αίτημα. Μετά από τρία διαφορετικά σχέδια επιστολών, λίγα λεπτά πριν την έναρξη της ψηφοφορίας, στο Πρωθυπουργικό γραφείο στη Βουλή, φθάνει επιστολή υπογεγραμμένη από τον Ισραηλινό Πρόεδρο, την οποία ανέγνωσε ο κ. Μητσοτάκης στην ολομέλεια της Βουλής. Ο Ζαν Κοέν, έλαβε επίσημη ευχαριστήρια επιστολή από τον πρώτο πρέσβη του Ισραήλ στην Ελλάδα Μοσέ Γκιλμπόα για τη συμβολή του στη διαδικασία αναγνώρισης του Ισραήλ από την Ελλάδα. |
Πηγή: ΑΛΕΦ, τεύχος 57.
%20(3).jpg)
