Είναι λίγες μόνο ώρες που έχουν περάσει μετά το πέρας των πρόσφατων βουλευτικών εκλογών. Ο ΣΥΡΙΖΑ κατόρθωσε να επανεκλεγεί
πανηγυρικά, εκπλήσσοντας ακόμα και τα ίδια τα ηγετικά στελέχη του από τη διαφορά του με το δεύτερο κόμμα της Νέας Δημοκρατίας.
Η αλήθεια είναι ότι από την έναρξη της προεκλογικής περιόδου είχαν διαμορφωθεί προσδοκίες στους κόλπους της ΝΔ, ότι η ψαλίδα της διαφοράς που είχε διαμορφωθεί από τις εκλογές του Ιανουαρίου του τρέχοντος έτους, αλλά και από το πρόσφατο δημοψήφισμα, είχε κλείσει, αν δεν έχει κιόλας υπερσκελιστεί. Σε αυτό βέβαια συνέβαλαν καταλυτικά και οι διάφορες δημοσκοπήσεις, οι οποίες προέβλεπαν ένα πραγματικό εκλογικό ντέρμπι (αλλά το θέμα των δημοσκοπήσεων είναι ένα άλλο κεφάλαιο).
Ο ΣΥΡΙΖΑ λοιπόν, πληγωμένος από την πρόσφατη διάσπαση του και την αποχώρηση της ομάδας Λαφαζάνη, τη διάλυση της νεολαίας του, την αναποτελεσματική για πολλούς διαχείριση της διαπραγμάτευσης, την υπογραφή του τρίτου μνημονίου, τα capital controls, την ανασφάλεια της επόμενης ημέρας, και τα άλλα λοιπά γνωστά γεγονότα, κατάφερε να κερδίσει για ακόμα μια φορά την εμπιστοσύνη του εκλογικού σώματος, διατηρώντας τη διαφορά του με τη ΝΔ.
Η ΝΔ από την μεριά της, με έναν νέο αρχηγό, τον Βαγγέλη Μεϊμαράκη, ακολούθησε μια πολιτική στήριξης του 3ου μνημονίου, στις επιταγές της «εθνικής συναίνεσης» και της στρατηγικής επιλογής ενός ενδεχόμενου «Μεγάλου Συνασπισμού». Το κόμμα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης θεώρησε έτσι ότι όλες οι παραπάνω πολιτικές του ΣΥΡΙΖΑ, θα του έδιναν ελπίδες για ανάκαμψη και γιατί όχι και την πρωτιά.
Ο ΣΥΡΙΖΑ «επένδυσε» στην πόλωση και στην επιλογή του δρόμου της μετεκλογικής «μοναξιάς», απορρίπτοντας τη συνεργασία με τα άλλα κόμματα (εκτός φυσικά από το ήδη «συνέταιρο» στην προηγούμενη κυβέρνηση, ΑΝΕΛ). Ειδικότερα δε, με αυτό της ΝΔ.
Τελικά ο «σοφός» λαός έκανε την επιλογή του. Έδωσε τη «δεύτερη ευκαιρία» στο πρόσωπο του ηγέτη του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξη Τσίπρα, αρνούμενος να αποδεχθεί ότι ίσως έκανε λάθος με την αρχική υπερψήφιση του τον Ιανουάριο. Μπορεί η ΝΔ να εμφανίστηκε πιο αποτελεσματική στη διαχείριση του δημόσιου βίου και του μνημονίου, αλλά οι αστοχίες και τα λάθη του παρελθόντος, η εσωστρέφεια, ο ελιτισμός και ο νεποτισμός, επέφεραν αρνητικά αντανακλαστικά στην κοινωνία. Η ΝΔ δεν κατάφερε να πείσει· δεν κατάφερε να περάσει το μήνυμα της στους πολίτες και να κερδίσει το ΣΥΡΙΖΑ σε ιδεολογικό επίπεδο. Και το βασικότερο όλων, δε μπόρεσε να διαμορφώσει ένα όραμα, δημιουργώντας προσδοκίες και ελπίδα.
Σε τοπικό επίπεδο, ο ΣΥΡΙΖΑ αύξησε τα ποσοστά της διαφοράς του με την ΝΔ. Πολλοί είναι έκπληκτοι και αναρωτιούνται, για το πώς σε έναν παραδοσιακά δεξιό νομό, μπόρεσε να το καταφέρει αυτό. Φυσικά σε κάθε ερώτημα υπάρχουν και πιθανές απαντήσεις. Στις προηγούμενες εκλογές που διεξήχθησαν με σταυροδοσία, οι υποψήφιοι βουλευτές της ΝΔ, μπόρεσαν και «έκλεψαν» ή «κυνήγησαν» προσωπικούς ψήφους, ενώ στις τρέχουσες, εξέλειπε το συγκεκριμένο γεγονός. Επιπλέον, οι προσωπικοί διαξιφισμοί, αντιπαραθέσεις και οι φατριασμοί ήταν για εκείνους που γνωρίζουν πρόσωπα και καταστάσεις, εμφανείς παρά την επιφανειακή και τυπική συστράτευση.
Αντίθετα, ο ΣΥΡΙΖΑ πραγματοποίησε μια μερική εκούσια και ακούσια ανανέωση του ψηφοδελτίου του. Έχοντας ως επικεφαλή του τον προερχόμενο από την περιοχή του Αμυνταίου, Κώστα Σέλτσα, και Γραμματέα του επίσης από την ίδια περιοχή, τον Στέργιο Παναγιωτίδη, φαίνεται από την έκβαση του αποτελέσματος, ότι συνεργάστηκαν και λειτούργησαν αποτελεσματικότερα.
Τι μέλλει γενέσθαι;
Ο ενισχυμένος ΣΥΡΙΖΑ έχει τώρα να αντιμετωπίσει την πρόκληση της διακυβέρνησης με την εφαρμογή του 3ου μνημονίου. Έχει να αντιμετωπίσει ενδεχόμενες αντιδράσεις εκ των έσω, αλλά και από την κοινωνία, όταν οι πολίτες αρχίσουν να «γεύονται» τα μέτρα.
Η ΝΔ από την άλλη, πρέπει να τολμήσει. Να «δουλέψει» πάνω στην ιδεολογία· να δημιουργήσει ένα όραμα που θα «τραβήξει» τους νέους (στους οποίους υπέστη μεγάλη ήττα)· να μεταβάλει τη στρατηγική της· και σίγουρα να «ρετουσάρει» το πολιτικό της προσωπικό. Φυσικά, θα πρέπει πρώτα από όλα να το επιθυμεί να αλλάξει και να απαγκιστρωθεί από στερεότυπα και αγκυλώσεις του παρελθόντος.
Τρύφων Γρομπανόπουλος
Πολιτικός Επιστήμονας-Διεθνολόγος
Υπ. Διδάκτορας Πολιτικών Επιστημών