Δεν μπορούμε να τα δούμε, αλλά είναι παντού.
Τα μικρόβια υπήρχαν στη Γη από πάντα, από τις θερμές πηγές στο Γουαϊόμινγκ, μέχρι στις παγωμένες λίμνες της Ανταρκτικής, εκατοντάδες μέτρα κάτω από την επιφάνεια, μέσα στους πάγους. Διεθνής ομάδα επιστημόνων - ανάμεσά τους και ο Ελληνικής καταγωγής καθηγητής του Πανεπιστημίου Μπέρκλεϊ στην Καλιφόρνια Πολ Αλιβιζάτος, διευθυντής του Εθνικού Εργαστηρίου Λόρενς - Μπέρκλεϊ - ανακοίνωσε ότι προχωρά στη δημιουργία της Ενιαίας Πρωτοβουλίας Μικροβιώματος (Unified Microbiome Initiative-UMI).
Η ανακοίνωση των 48 διακεκριμένων επιστημόνων στις ΗΠΑ - μεταξύ αυτών μικροβιολόγοι, φυσικοί, χημικοί, γιατροί, μηχανικοί κ.ά.- στο επιστημονικό περιοδικό "Science" είναι μια προσπάθεια αποκρυπτογράφησης του τρόπου, με τον οποίο τα μικρόβια επηρεάζουν τη δημόσια υγεία και τη βιόσφαιρα. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι αυτή η κατανόηση είναι το "κλειδί" για την αντιμετώπιση των προκλήσεων, που καλείται να αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα στον 21ο αιώνα, σε τομείς όπως αυτοί της υγείας, της ενέργειας, της γεωργίας, του περιβάλλοντος...
Σε μια ταυτόχρονη ανακοίνωση σε άλλο επιστημονικό περιοδικό, το "Nature", τρεις επιφανείς επιστήμονες από την Ευρώπη, την Κίνα και τις ΗΠΑ ζητούν να υπάρξει μια «Διεθνής Πρωτοβουλία Μικροβιώματος» (International Microbiome Initiative-IMI) και όχι μία αμιγώς Αμερικανική, καθώς, όπως αναφέρουν, «το μικροβίωμα της Γης δεν έχει εθνικά σύνορα, γι' αυτό η προσπάθεια να ξεκλειδωθούν τα μυστικά των μικροβίων, πρέπει να είναι παγκόσμια».
Ο όρος μικροβίωμα καλύπτει τις ποικίλες κοινότητες μονοκύτταρων μικροοργανισμών (βακτηρίων, μυκήτων, πρωτόζωων, ιών κ.ά.), που αποτέλεσαν τους πρώτους έμβιους οργανισμούς, πριν από δισεκατομμύρια χρόνια, δεν σταμάτησαν ποτέ να εξελίσσονται και σήμερα ζουν μαζικά σε διάφορα οικοσυστήματα, από τους ωκεανούς και το χώμα, έως το ανθρώπινο σώμα (όπου εκτιμάται ότι ζουν 100 τρισεκατομμύρια μικρόβια, πολύ περισσότερα από τα ανθρώπινα κύτταρα). Λίγα μόνο γραμμάρια χώματος περιέχουν δεκάδες ή εκατοντάδες χιλιάδες διαφορετικά είδη μικροβίων, που αλληλεπιδρούν με περίπλοκους τρόπους, γεγονός που δυσκολεύει τους επιστήμονες να κατανοήσουν τα μικρόβια και να τα ελέγξουν.
Οι επιστήμονες επενδύουν πολλά στην πρωτοβουλία τους αυτή. Όπως εξηγούν, η καλύτερη κατανόηση και η καλύτερη αξιοποίηση των μικροβίων μπορεί να "δείξει" νέες δυνατότητες, όπως η εξουδετέρωση της αντίστασης στα αντιβιοτικά, η θεραπεία αυτοάνοσων παθήσεων, η καλλιέργεια άγονων έως τώρα εδαφών, η μείωση της χρήσης λιπασμάτων και παρασιτοκτόνων στη γεωργία, ο καθαρισμός της ρύπανσης μέσω μικροοργανισμών, η μετατροπή της ηλιακής ενέργειας σε χρήσιμα χημικά, η παραγωγή βιοενέργειας και πολλά άλλα.
Η Ενιαία Πρωτοβουλία Μικροβιώματος έχει ολιστικό χαρακτήρα και θα «αγκαλιάσει» ταυτόχρονα τη βασική έρευνα, την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών και τις εμπορικές εφαρμογές. Η χρηματοδότηση αναμένεται να προέλθει από κρατικές πηγές, ιδιωτικές εταιρείες και κοινωφελή ιδρύματα, ενώ το όλο χρηματοδοτικό σχήμα θα είναι έτοιμο έως το 2017.
Η όλη προσπάθεια - που θα έχει ορίζοντα δεκαετίας - χρησιμοποιεί ως πρότυπο την, επίσης, δεκαετή και εξίσου φιλόδοξη Αμερικανική Πρωτοβουλία για τον Εγκέφαλο (BRAIN-Brain research through Advancing Innovative Neurotechnologies), την οποία ξεκίνησαν ο Λευκός Οίκος και ο πρόεδρος Ομπάμα το 2013, με στόχο να φωτιστούν τα μυστικά του ανθρωπίνου εγκεφάλου και να υπάρξουν οι ανάλογες εφαρμογές στην ιατρική, στις νευροεπιστήμες και σε άλλα πεδία.
«Πρέπει να ενοποιήσουμε τις ερευνητικές μας προσπάθειες σε διάφορα επιστημονικά πεδία, θέτοντας έναν κοινό στόχο. Η Ενιαία Πρωτοβουλία Μικροβιώματος θα δημιουργήσει την υποδομή, ώστε όλες οι επιμέρους έρευνες να ενταχθούν κάτω από μία μόνο ομπρέλα. Μεταξύ των προτεραιοτήτων που τίθενται σε πρώτη φάση, είναι η γενετική και χημική ανάλυση των μικροβίων, η βελτίωση της τεχνολογίας απεικόνισής τους, η ανάπτυξη νέων μοντέλων και συστημάτων για την ανάλυση του αυξανόμενου όγκου ψηφιακών δεδομένων σχετικά με τα μικρόβια κ.ά.» κατέληξαν οι ερευνητές.
Τα μικρόβια υπήρχαν στη Γη από πάντα, από τις θερμές πηγές στο Γουαϊόμινγκ, μέχρι στις παγωμένες λίμνες της Ανταρκτικής, εκατοντάδες μέτρα κάτω από την επιφάνεια, μέσα στους πάγους. Διεθνής ομάδα επιστημόνων - ανάμεσά τους και ο Ελληνικής καταγωγής καθηγητής του Πανεπιστημίου Μπέρκλεϊ στην Καλιφόρνια Πολ Αλιβιζάτος, διευθυντής του Εθνικού Εργαστηρίου Λόρενς - Μπέρκλεϊ - ανακοίνωσε ότι προχωρά στη δημιουργία της Ενιαίας Πρωτοβουλίας Μικροβιώματος (Unified Microbiome Initiative-UMI).
Η ανακοίνωση των 48 διακεκριμένων επιστημόνων στις ΗΠΑ - μεταξύ αυτών μικροβιολόγοι, φυσικοί, χημικοί, γιατροί, μηχανικοί κ.ά.- στο επιστημονικό περιοδικό "Science" είναι μια προσπάθεια αποκρυπτογράφησης του τρόπου, με τον οποίο τα μικρόβια επηρεάζουν τη δημόσια υγεία και τη βιόσφαιρα. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι αυτή η κατανόηση είναι το "κλειδί" για την αντιμετώπιση των προκλήσεων, που καλείται να αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα στον 21ο αιώνα, σε τομείς όπως αυτοί της υγείας, της ενέργειας, της γεωργίας, του περιβάλλοντος...
Σε μια ταυτόχρονη ανακοίνωση σε άλλο επιστημονικό περιοδικό, το "Nature", τρεις επιφανείς επιστήμονες από την Ευρώπη, την Κίνα και τις ΗΠΑ ζητούν να υπάρξει μια «Διεθνής Πρωτοβουλία Μικροβιώματος» (International Microbiome Initiative-IMI) και όχι μία αμιγώς Αμερικανική, καθώς, όπως αναφέρουν, «το μικροβίωμα της Γης δεν έχει εθνικά σύνορα, γι' αυτό η προσπάθεια να ξεκλειδωθούν τα μυστικά των μικροβίων, πρέπει να είναι παγκόσμια».
Ο όρος μικροβίωμα καλύπτει τις ποικίλες κοινότητες μονοκύτταρων μικροοργανισμών (βακτηρίων, μυκήτων, πρωτόζωων, ιών κ.ά.), που αποτέλεσαν τους πρώτους έμβιους οργανισμούς, πριν από δισεκατομμύρια χρόνια, δεν σταμάτησαν ποτέ να εξελίσσονται και σήμερα ζουν μαζικά σε διάφορα οικοσυστήματα, από τους ωκεανούς και το χώμα, έως το ανθρώπινο σώμα (όπου εκτιμάται ότι ζουν 100 τρισεκατομμύρια μικρόβια, πολύ περισσότερα από τα ανθρώπινα κύτταρα). Λίγα μόνο γραμμάρια χώματος περιέχουν δεκάδες ή εκατοντάδες χιλιάδες διαφορετικά είδη μικροβίων, που αλληλεπιδρούν με περίπλοκους τρόπους, γεγονός που δυσκολεύει τους επιστήμονες να κατανοήσουν τα μικρόβια και να τα ελέγξουν.
Οι επιστήμονες επενδύουν πολλά στην πρωτοβουλία τους αυτή. Όπως εξηγούν, η καλύτερη κατανόηση και η καλύτερη αξιοποίηση των μικροβίων μπορεί να "δείξει" νέες δυνατότητες, όπως η εξουδετέρωση της αντίστασης στα αντιβιοτικά, η θεραπεία αυτοάνοσων παθήσεων, η καλλιέργεια άγονων έως τώρα εδαφών, η μείωση της χρήσης λιπασμάτων και παρασιτοκτόνων στη γεωργία, ο καθαρισμός της ρύπανσης μέσω μικροοργανισμών, η μετατροπή της ηλιακής ενέργειας σε χρήσιμα χημικά, η παραγωγή βιοενέργειας και πολλά άλλα.
Η Ενιαία Πρωτοβουλία Μικροβιώματος έχει ολιστικό χαρακτήρα και θα «αγκαλιάσει» ταυτόχρονα τη βασική έρευνα, την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών και τις εμπορικές εφαρμογές. Η χρηματοδότηση αναμένεται να προέλθει από κρατικές πηγές, ιδιωτικές εταιρείες και κοινωφελή ιδρύματα, ενώ το όλο χρηματοδοτικό σχήμα θα είναι έτοιμο έως το 2017.
Η όλη προσπάθεια - που θα έχει ορίζοντα δεκαετίας - χρησιμοποιεί ως πρότυπο την, επίσης, δεκαετή και εξίσου φιλόδοξη Αμερικανική Πρωτοβουλία για τον Εγκέφαλο (BRAIN-Brain research through Advancing Innovative Neurotechnologies), την οποία ξεκίνησαν ο Λευκός Οίκος και ο πρόεδρος Ομπάμα το 2013, με στόχο να φωτιστούν τα μυστικά του ανθρωπίνου εγκεφάλου και να υπάρξουν οι ανάλογες εφαρμογές στην ιατρική, στις νευροεπιστήμες και σε άλλα πεδία.
«Πρέπει να ενοποιήσουμε τις ερευνητικές μας προσπάθειες σε διάφορα επιστημονικά πεδία, θέτοντας έναν κοινό στόχο. Η Ενιαία Πρωτοβουλία Μικροβιώματος θα δημιουργήσει την υποδομή, ώστε όλες οι επιμέρους έρευνες να ενταχθούν κάτω από μία μόνο ομπρέλα. Μεταξύ των προτεραιοτήτων που τίθενται σε πρώτη φάση, είναι η γενετική και χημική ανάλυση των μικροβίων, η βελτίωση της τεχνολογίας απεικόνισής τους, η ανάπτυξη νέων μοντέλων και συστημάτων για την ανάλυση του αυξανόμενου όγκου ψηφιακών δεδομένων σχετικά με τα μικρόβια κ.ά.» κατέληξαν οι ερευνητές.
