Στη “σφαγή» των αποδοχών των νέων συνταξιούχων προχωρά η Κυβέρνηση
ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ ενώ οι συντάξεις των παλαιών
συνταξιούχων φαίνεται να διασόζωντα προσωρινά όσο θα διαρκεί το μνημόνιο και βέβαια εφόσον η πρόταση γίνει αποδεκτή από τους θεσμούς.
Συγκεκριμένα από τις διατάξεις του σχεδίου προκύπτουν σοβαρές ανατροπές για τους νέους συνταξιούχους, για τους οποίους σύμφωνα με τους πρώτους υπολογισμούς αναμένεται να υπάρξει μεσοσταθμική μείωση συντάξεων 15% (από 8% έως και άνω του 30% ανά περίπτωση) εξαιτίας της μείωσης του ποσοστού αναπλήρωσης (αφορά σε συντάξεις πάνω από 700-750 ευρώ).
Για τους παλαιούς συνταξιούχους δεν μειώνονται οι κύριες συντάξεις, κάτι ωστόσο που ισχύει έως τη λήξη του προγράμματος. Αυτό επιτυγχάνεται με την προσωπική διαφορά για τους παλαιούς συνταξιούχους (για τους οποίους η όποια μείωση θα καλύπτεται από τον κρατικό προϋπολογισμό), η οποία όμως καταργείται από το 2018 και μετά.
Το ποσοστό αναπλήρωσης για 40 χρόνια ασφάλισης ανέρχεται στο 60%, ενώ προβλέπεται ότι οι συντάξεις θα υπολογίζονται με βάση τις εισφορές ολόκληρου του ασφαλιστικού βίου.
Στα παράδοξα σημεία του σχεδίου είναι το γεγονός ότι ο μεγαλύτερος μισθός «βγάζει» μικρότερη σύνταξη, αφού όσο μεγαλύτερος είναι ο μισθός, τόσο μικρότερος είναι ο συντελεστής αναπλήρωσης. Ενδεικτικά, εργαζόμενος με μισθό 1.000 ευρώ και 15 χρόνια ασφάλισης θα λάβει με το νέο σύστημα 500 ευρώ σύνταξη και εργαζόμενος με 2.000 ευρώ μισθό και 15 χρόνια ασφάλισης θα λάβει 700 ευρώ σύνταξη (αντί για 900 με το παλιό σύστημα).
Σε ό,τι αφορά το ΕΚΑΣ, θα παραμείνει στα σημερινά επίπεδα για το 2016 αλλά θα το πάρουν πολύ λιγότεροι καθώς γίνονται πιο αυστηρά τα εισοδηματικά κριτήρια, τα οποία θα αυστηροποιηθούν περαιτέρω το 2017, με το ΕΚΑΣ να καταργείται πλήρως το 2020.
Αναφορικά με τις επικουρικές, το σχέδιο της κυβέρνησης δεν προβλέπει άμεση μείωσή τους, ωστόσο αυτή προκύπτει εμμέσως μέσα από την αύξηση των εισφορών για τις επικουρικές, τόσο για τους εργοδότες (1%) όσο και για τους εργαζόμενους (0,5%).
Επιπρόσθετα, με τη ρήτρα μηδενικού ελλείμματος να «μετονομάζεται» σε ρήτρα βιωσιμότητας που προβλέπει αξιοποίηση ακίνητης περιουσίας και αποθεματικών για την καταβολή τους, μένει να απαντηθεί τι θα συμβεί όταν αυτά… στερέψουν.
Το σχέδιο της κυβέρνησης προβλέπει ακόμη την υπαγωγή όλων των ασφαλισμένων σε ένα ταμείο. Αυτό σημαίνει ότι καταργούνται ΟΓΑ, ΝΑΤ, ΟΑΕΕ και ΕΤΑΑ και όλοι θα έχουν τις ίδιες εισφορές, γεγονός που συνεπάγεται δραματική αύξηση εισφορών για τους αγρότες (έως και 20% σταδιακά) και μείωση εισφορών για τους ελεύθερους επαγγελματίες.
Σύμφωνα πάντα με το σχέδιο της κυβέρνησης, προκύπτει:
Ενοποίηση Ταμείων
Παράλληλα, το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ μετονομάζεται σε Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) και αποτελεί το μοναδικό φορέα παροχής κύριας κοινωνικής ασφάλισης. Στον ΕΦΚΑ εντάσσονται από 1.1.2016 όλοι οι υφιστάμενοι φορείς κύριας κοινωνικής ασφάλισης, σύμφωνα με όσα ειδικότερα ρυθμίζονται στο άρθρο 19 κ.ε., με την εξαίρεση του ΝΑΤ και του ΟΓΑ που διατηρούν αυτοτελή νομική προσωπικότητα για την άσκηση των μη ασφαλιστικών τους αρμοδιοτήτων.
Εθνική Σύνταξη
Σύμφωνα με την πρόταση της κυβέρνησης, η Εθνική Σύνταξη θα καταβάλλεται σε όλους όσοι διαμένουν νόμιμα στην Ελλάδα για τουλάχιστον 15 χρόνια, μεταξύ του 15ου και του 67ου έτους της ηλικίας τους ή του έτους της ηλικίας τους στο οποίο, κατά τις οικείες διατάξεις, θεμελιώνουν δικαίωμα πλήρους σύνταξης. Το ποσό της μειώνεται για τους συνταξιούχους λόγω γήρατος κατά 1/40 για κάθε χρόνο που υπολείπεται των σαράντα χρόνων διαμονής στην Ελλάδα, μεταξύ του 15ου και του 67ου έτους της ηλικίας. Για την πρώτη εφαρμογή του νόμου αυτού η Εθνική Σύνταξη ορίζεται στα 384 ευρώ κάθε μήνα.
Το ΕΚΑΣ
Θα καταβάλλεται από 1.1.2016 και έως την 31.12.2019 στους ήδη συνταξιούχους και στους δικαιούχους σύνταξης γήρατος, αναπηρίας και θανάτου των οργανισμών κύριας ασφάλισης, εκτός του ΟΓΑ, οι οποίοι εντάσσονται στον Ενιαίο Φορέα Κύριας Ασφάλισης.
Τα ποσά του επιδόματος
α. Για συνολικά ποσά εισοδήματος από συντάξεις (κύριες και επικουρικές) μισθούς, ημερομίσθια και λοιπά επιδόματα ή βοηθήματα και μέχρι 7.216 ευρώ καταβάλλεται επίδομα 230 ευρώ μηνιαίως.
β. Για συνολικά ποσά εισοδήματος από 7.216,01 και μέχρι του ποσού των 7.972 καταβάλλεται ποσό μηνιαίου επιδόματος σύμφωνα με τα παρακάτω:
βα. Από 7.216,01 ευρώ και μέχρι του ποσού των 7.518 ποσό 172,50.
ββ. Από 7.518,01 και μέχρι του ποσού των 7.720 ευρώ, ποσό 115 ευρώ.
βγ. Από 7.720,01 και μέχρι του ποσού των 7.972 ποσό 57,50 ευρώ.
γ. Τα ίδια ως άνω ποσά επιδόματος χορηγούνται και στους συνταξιούχους αναπηρίας που λαμβάνουν πλήρη σύνταξη.
δ. Στους συνταξιούχους γήρατος και αναπηρίας που λαμβάνουν μειωμένη σύνταξη, καθώς και σε όσους συνταξιούχους λόγω γήρατος δεν θεμελιώνουν αυτοτελές δικαίωμα συνταξιοδότησης με χρόνο ασφάλισης που έχουν πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα, το επίδομα ισούται με τα 2/3 των ανωτέρω ποσών. Για τους τελευταίους η διαφορά του 1/3 ποσού ΕΚΑΣ που τυχόν δεν είχε καταβληθεί πριν από την ημερομηνία έναρξης ισχύος της παρούσης διάταξης, σύμφωνα με το προηγούμενο εδάφιο, δεν χορηγείται.
συνταξιούχων φαίνεται να διασόζωντα προσωρινά όσο θα διαρκεί το μνημόνιο και βέβαια εφόσον η πρόταση γίνει αποδεκτή από τους θεσμούς.
Συγκεκριμένα από τις διατάξεις του σχεδίου προκύπτουν σοβαρές ανατροπές για τους νέους συνταξιούχους, για τους οποίους σύμφωνα με τους πρώτους υπολογισμούς αναμένεται να υπάρξει μεσοσταθμική μείωση συντάξεων 15% (από 8% έως και άνω του 30% ανά περίπτωση) εξαιτίας της μείωσης του ποσοστού αναπλήρωσης (αφορά σε συντάξεις πάνω από 700-750 ευρώ).
Για τους παλαιούς συνταξιούχους δεν μειώνονται οι κύριες συντάξεις, κάτι ωστόσο που ισχύει έως τη λήξη του προγράμματος. Αυτό επιτυγχάνεται με την προσωπική διαφορά για τους παλαιούς συνταξιούχους (για τους οποίους η όποια μείωση θα καλύπτεται από τον κρατικό προϋπολογισμό), η οποία όμως καταργείται από το 2018 και μετά.
Το ποσοστό αναπλήρωσης για 40 χρόνια ασφάλισης ανέρχεται στο 60%, ενώ προβλέπεται ότι οι συντάξεις θα υπολογίζονται με βάση τις εισφορές ολόκληρου του ασφαλιστικού βίου.
Στα παράδοξα σημεία του σχεδίου είναι το γεγονός ότι ο μεγαλύτερος μισθός «βγάζει» μικρότερη σύνταξη, αφού όσο μεγαλύτερος είναι ο μισθός, τόσο μικρότερος είναι ο συντελεστής αναπλήρωσης. Ενδεικτικά, εργαζόμενος με μισθό 1.000 ευρώ και 15 χρόνια ασφάλισης θα λάβει με το νέο σύστημα 500 ευρώ σύνταξη και εργαζόμενος με 2.000 ευρώ μισθό και 15 χρόνια ασφάλισης θα λάβει 700 ευρώ σύνταξη (αντί για 900 με το παλιό σύστημα).
Σε ό,τι αφορά το ΕΚΑΣ, θα παραμείνει στα σημερινά επίπεδα για το 2016 αλλά θα το πάρουν πολύ λιγότεροι καθώς γίνονται πιο αυστηρά τα εισοδηματικά κριτήρια, τα οποία θα αυστηροποιηθούν περαιτέρω το 2017, με το ΕΚΑΣ να καταργείται πλήρως το 2020.
Αναφορικά με τις επικουρικές, το σχέδιο της κυβέρνησης δεν προβλέπει άμεση μείωσή τους, ωστόσο αυτή προκύπτει εμμέσως μέσα από την αύξηση των εισφορών για τις επικουρικές, τόσο για τους εργοδότες (1%) όσο και για τους εργαζόμενους (0,5%).
Επιπρόσθετα, με τη ρήτρα μηδενικού ελλείμματος να «μετονομάζεται» σε ρήτρα βιωσιμότητας που προβλέπει αξιοποίηση ακίνητης περιουσίας και αποθεματικών για την καταβολή τους, μένει να απαντηθεί τι θα συμβεί όταν αυτά… στερέψουν.
Το σχέδιο της κυβέρνησης προβλέπει ακόμη την υπαγωγή όλων των ασφαλισμένων σε ένα ταμείο. Αυτό σημαίνει ότι καταργούνται ΟΓΑ, ΝΑΤ, ΟΑΕΕ και ΕΤΑΑ και όλοι θα έχουν τις ίδιες εισφορές, γεγονός που συνεπάγεται δραματική αύξηση εισφορών για τους αγρότες (έως και 20% σταδιακά) και μείωση εισφορών για τους ελεύθερους επαγγελματίες.
Σύμφωνα πάντα με το σχέδιο της κυβέρνησης, προκύπτει:
- Μείωση του εφάπαξ 8%-10%
- Μείωση στα μερίσματα 25%-30%
- Πλαφόν στις 2.200 -2.300 ευρώ για ατομική σύνταξη και
- Πλαφόν στις 3.000 ευρώ για πολλαπλές συντάξεις.
Ενοποίηση Ταμείων
Παράλληλα, το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ μετονομάζεται σε Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) και αποτελεί το μοναδικό φορέα παροχής κύριας κοινωνικής ασφάλισης. Στον ΕΦΚΑ εντάσσονται από 1.1.2016 όλοι οι υφιστάμενοι φορείς κύριας κοινωνικής ασφάλισης, σύμφωνα με όσα ειδικότερα ρυθμίζονται στο άρθρο 19 κ.ε., με την εξαίρεση του ΝΑΤ και του ΟΓΑ που διατηρούν αυτοτελή νομική προσωπικότητα για την άσκηση των μη ασφαλιστικών τους αρμοδιοτήτων.
Εθνική Σύνταξη
Σύμφωνα με την πρόταση της κυβέρνησης, η Εθνική Σύνταξη θα καταβάλλεται σε όλους όσοι διαμένουν νόμιμα στην Ελλάδα για τουλάχιστον 15 χρόνια, μεταξύ του 15ου και του 67ου έτους της ηλικίας τους ή του έτους της ηλικίας τους στο οποίο, κατά τις οικείες διατάξεις, θεμελιώνουν δικαίωμα πλήρους σύνταξης. Το ποσό της μειώνεται για τους συνταξιούχους λόγω γήρατος κατά 1/40 για κάθε χρόνο που υπολείπεται των σαράντα χρόνων διαμονής στην Ελλάδα, μεταξύ του 15ου και του 67ου έτους της ηλικίας. Για την πρώτη εφαρμογή του νόμου αυτού η Εθνική Σύνταξη ορίζεται στα 384 ευρώ κάθε μήνα.
Το ΕΚΑΣ
Θα καταβάλλεται από 1.1.2016 και έως την 31.12.2019 στους ήδη συνταξιούχους και στους δικαιούχους σύνταξης γήρατος, αναπηρίας και θανάτου των οργανισμών κύριας ασφάλισης, εκτός του ΟΓΑ, οι οποίοι εντάσσονται στον Ενιαίο Φορέα Κύριας Ασφάλισης.
Τα ποσά του επιδόματος
α. Για συνολικά ποσά εισοδήματος από συντάξεις (κύριες και επικουρικές) μισθούς, ημερομίσθια και λοιπά επιδόματα ή βοηθήματα και μέχρι 7.216 ευρώ καταβάλλεται επίδομα 230 ευρώ μηνιαίως.
β. Για συνολικά ποσά εισοδήματος από 7.216,01 και μέχρι του ποσού των 7.972 καταβάλλεται ποσό μηνιαίου επιδόματος σύμφωνα με τα παρακάτω:
βα. Από 7.216,01 ευρώ και μέχρι του ποσού των 7.518 ποσό 172,50.
ββ. Από 7.518,01 και μέχρι του ποσού των 7.720 ευρώ, ποσό 115 ευρώ.
βγ. Από 7.720,01 και μέχρι του ποσού των 7.972 ποσό 57,50 ευρώ.
γ. Τα ίδια ως άνω ποσά επιδόματος χορηγούνται και στους συνταξιούχους αναπηρίας που λαμβάνουν πλήρη σύνταξη.
δ. Στους συνταξιούχους γήρατος και αναπηρίας που λαμβάνουν μειωμένη σύνταξη, καθώς και σε όσους συνταξιούχους λόγω γήρατος δεν θεμελιώνουν αυτοτελές δικαίωμα συνταξιοδότησης με χρόνο ασφάλισης που έχουν πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα, το επίδομα ισούται με τα 2/3 των ανωτέρω ποσών. Για τους τελευταίους η διαφορά του 1/3 ποσού ΕΚΑΣ που τυχόν δεν είχε καταβληθεί πριν από την ημερομηνία έναρξης ισχύος της παρούσης διάταξης, σύμφωνα με το προηγούμενο εδάφιο, δεν χορηγείται.
