του Μάκη ΠαπαγεωργίουΤα τελευταία χρόνια, υπό την πίεση της οικονομικής κρίσης που έχει αναγάγει σε κυρίαρχο
πολιτικό κριτήριο την εκμετάλλευση του θυμικού έναντι της ορθής κρίσης και της τεκμηρίωσης, έχουν κατά καιρούς εμφανιστεί στο δημόσιο διάλογο μία σειρά από λαϊκιστικές πομφόλυγες σε σχέση με τις ικανότητες που πράγματι διαθέτει η χώρα μας να εξελιχθεί σε έναν πολύτιμο ενεργειακό κόμβο τροφοδοσίας της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Οι πρόσφατες εξελίξεις σε σχέση με τη γεωπολιτική της ενέργειας, σε εγχώριο αλλά και διεθνές επίπεδο, μας παρέχουν μίας πρώτης τάξεως ευκαιρία να σπάσουμε τους μύθους και να αντικρίσουμε κατάματα τις αλήθειες που διαμορφώνονται στο παγκόσμιο ενεργειακό γίγνεσθαι.
Αλήθεια πρώτη: Οι ανάγκες της αγοράς και εμπορικά κριτήρια είναι αυτά που καθορίζουν τη βιωσιμότητα και την υλοποίηση των διακρατικών επενδυτικών σχεδίων στο χώρο της ενέργειας.
Αυτή την καθοριστική παράμετρο αξιοποιήσαμε πριν από δύο έτη, όταν και πετύχαμε την είσοδο της Ελλάδος στο διεθνή ενεργειακό χάρτη μέσω της υλοποίησης του αγωγού TAP, έναντι άλλων σχεδίων που είχαν μέχρι τότε προβάδισμα σε όρους πολιτικής βούλησης, ακόμη και σε επίπεδο Ε.Ε., αλλά υστερούσαν σε σχέση με την εμπορική τους βιωσιμότητα. Αν από μόνη της η πολιτική βούληση ήταν ικανή να μετατρέψει ενεργειακά σχέδια σε πραγματικότητα, τότε η Ελλάδα σήμερα δεν θα είχε ενεργή παρουσία στο διεθνή ενεργειακό χάρτη, με χαρακτηριστικό παράδειγμα σχέδια όπως ο αγωγός Nabucco West και ο South Stream που παρέκαμπταν την ελληνική επικράτεια και για διαφορετικούς λόγους ναυάγησαν.
Αλήθεια δεύτερη: Η απελευθέρωση της αγοράς και η προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων είναι απαραίτητη για τη γεωπολιτική αναβάθμιση της χώρας μας.
Η συμφωνία για την αποκρατικοποίηση του ΔΕΣΦΑ υπήρξε το "κλειδί" για τη μελλοντική είσοδο σημαντικών επενδυτικών κεφαλαίων στη χώρα μας, και την ανάπτυξη υποδομών και επιχειρηματικών συνεργειών που οδήγησαν στην επιλογή του αγωγού TAP, που από μόνη της αποτελεί τη μεγαλύτερη Άμεση Ξένη Επένδυση (ΑΞΕ) της τελευταίας δεκαετίας στην περιοχή των Βαλκανίων. Αντιστοίχως και άλλα διακρατικά σχέδια υποδομών που εγκαινιάσαμε και προωθήσαμε, όπως η χάραξη του "Κάθετου Διαδρόμου" τροφοδοσίας της Κεντρικής Ευρώπης με επίκεντρο τον ελληνοβουλγαρικό αγωγό IGB, βρίσκουν το δρόμο της υλοποίησης και καθίστανται βιώσιμα μέσα από τη δραστηριοποίηση της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, τόσο μέσω του TAP, όσο και μέσα από την προσέλκυση νέων προμηθευτών φυσικού αερίου όπως είναι η περίπτωση της Cheniere, της πρώτης εταιρείας εξαγωγών αμερικανικού Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου και σχεδιαζόμενων υποδομών όπως το πλωτό τέρμιναλ στην Βόρειο Ελλάδα.
Αλήθεια τρίτη: Μέσα σε ένα εύθραυστο και διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον διεθνών σχέσεων, ειδικά σε ό,τι αφορά τη διπλωματία των αγωγών, σύνδρομα απομονωτισμού δρουν βλαπτικά προς τα εθνικά συμφέροντα.
Τα "ενεργειακά τρίγωνα” που προωθήσαμε σε συνεργασία με τους εταίρους μας στην Ανατολική Μεσόγειο, Ελλάδα-Κύπρος-Ισραήλ και Ελλάδα-Κύπρος-Αίγυπτος, εξελίσσονται προϊόντος του χρόνου σε παραδείγματα επιτυχούς και αμοιβαία επωφελούς περιφερειακής συνεργασίας, με αξία που πρόκειται να αναδειχθεί περαιτέρω μέσα από τη μελλοντική ανάπτυξη των σημαντικών ενεργειακών κοιτασμάτων της περιοχής.
Αλήθεια τέταρτη: Ο ενεργειακός μας σχεδιασμός θα πρέπει να λαμβάνει έγκαιρα υπόψη τις κυοφορούμενες ανακατατάξεις στην παγκόσμια αγορά ενέργειας.
Η πρόσθετη προμήθεια ποσοτήτων Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG), η οποία πρόκειται σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα να αποτελέσει μία σπουδαία νέα πηγή ενεργειακής τροφοδοσίας της ΝΑ Ευρώπης, βρίσκει την Ελλάδα στο τραπέζι των σχετικών συζητήσεων επειδή είχαμε έγκαιρα διαβλέψει τις σχετικές εξελίξεις, προωθώντας τη διεύρυνση κατά 82% της χωρητικότητας του σταθμού LNG της Ρεβυθούσας και τον σχεδιασμό για την υλοποίηση πλωτού σταθμού στην Βόρειο Ελλάδα.
Η Ελλάδα δεν πρέπει να υποκύψει στη δημαγωγική γοητεία που ασκεί ο λαϊκισμός, ο οποίος λαμβάνει ως σημείο εκκίνησης ένα πραγματικό συγκριτικό πλεονέκτημα της χώρας, εν προκειμένω τη γεωγραφική τής θέση και τη θέση της εντός ευρωπαϊκού πλαισίου που παρέχει τη δυνατότητα να μετεξελιχθεί σε παράγοντα ενεργειακής ασφάλειας για την ευρύτερη περιοχή, και το στρεβλώνει υπό το παραμορφωτικό πρίσμα της υπεραπλούστευσης, της συνωμοσιολογίας και της επικοινωνιακής συνθηματολογίας.
Πρέπει αντίθετα να διατηρήσουμε σταθερούς τους πυλώνες των στρατηγικών μας επιδιώξεων που οδήγησαν στα επιτεύγματα των προηγουμένων ετών: τη γεωπολιτική μας αναβάθμιση μέσω συμπράξεων και σταθερών συμμαχιών, την εμπλοκή μας σε ενεργειακά έργα στη βάση των βιωσιμότερων λύσεων και την ενίσχυση του εγχώριου ανταγωνισμού προκειμένου τα κέρδη αυτά να μετουσιωθούν στην αποκομιδή των μέγιστων δυνατών ωφελειών στο εσωτερικό, μέσα από ανταγωνιστικότερες τιμές και βελτιωμένες υπηρεσίες προς τον Έλληνα πολίτη.
* Ο κ. Μάκης Παπαγεωργίου είναι πρώην υφυπουργός Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής
