ΤΟ ΑΛΤΣΧΑΪΜΕΡ ΠΡΟΚΑΛΕΙΤΑΙ ΚΑΙ ΑΠΟ ΜΙΚΡΟΒΙΑ;

Ο ιός του έρπη και ορισμένα γνωστά βακτήρια ενδέχεται να αποτελούν βασικές αιτίες της νόσου Αλτσχάιμερ, αναφέρει διεθνής ομάδα επιστημόνων.

Αν η θεωρία αυτή ευσταθεί, ίσως σημαίνει ότι στο μέλλον η ασθένεια θα μπορεί να αντιμετωπισθεί με κοινά αντιβιοτικά και αντιϊικά φάρμακα, καθώς και ότι η έγκαιρη εκρίζωση αυτών των μικροβίων θα είναι σωτήρια για τη μνήμη.

 

Τη θεωρία περιγράφουν στην online έκδοση της «Επιθεώρησης Έρευνας του Αλτσχάιμερ» (JAR), 32 γιατροί και επιστήμονες από ΗΠΑ, Βρετανία, Ιταλία, Φινλανδία, Νότιο Αφρική και άλλες χώρες του κόσμου.

Σε άρθρό τους που τιτλοφορείται «Microbes and Alzheimer's Disease», υποστηρίζουν ότι η μικροβιακή αιτία της νόσου έχει παρατηρηθεί σε δεκάδες μελέτες, αλλά δεν της έχει δοθεί η προσήκουσα σημασία.

Η δυνητική συσχέτιση, λ.χ., της νόσου με τον ιό του απλού έρπη, τον HSV-1, έχει παρατηρηθεί σε περισσότερες από 100 διαφορετικές εργασίες, γράφουν. Πολλές μελέτες, εξ άλλου, έχουν βρει δυνητική συσχέτιση και με τα χλαμύδια της πνευμονίας, καθώς και με διάφορα είδη του βακτηρίου σπειροχαίτη (προκαλεί διάφορα νοσήματα, όπως σύφιλη, λεπτοσπείρωση κ.ά).

Οι επιστήμονες εξηγούν πως τα διάφορα ύποπτα μικρόβια κατορθώνουν να φθάσουν έως τον εγκέφαλο όπου παραμένουν σε λανθάνουσα (ανενεργή) κατάσταση έως ότου ενεργοποιηθούν από το γήρας ή κάποια αρρώστια.

Όταν συμβεί αυτό, αρχίζουν να σκοτώνουν τα κύτταρα του εγκεφάλου, προκαλώντας τα βαθμιαίως εξελισσόμενα συμπτώματα της νόσου Αλτσχάιμερ.

Η θεωρία τους πρεσβεύει ακόμα ότι το βήτα-αμυλοειδές, η παθολογική πρωτεΐνη που θεωρείται ως αιτία της νόσου, παράγεται από τον ίδιο τον εγκέφαλο στην προσπάθειά του να καταπολεμήσει τα μικρόβια που σκοτώνουν τα κύτταρά του.

Οι ερευνητές σημειώνουν στο άρθρό τους ότι τα στοιχεία για το δυνητικό ρόλο των μικροβίων αφθονούν, αλλά έως τώρα απορρίπτονται ως αμφιλεγόμενα, παρά την απουσία επιστημονικών δεδομένων που να τα καταρρίπτουν.

Εξαιτίας, όμως, της αρνητικής στάσης της πλειονότητας του επιστημονικού κόσμου, προσθέτουν, δεν χρηματοδοτούνται κλινικές μελέτες για να διερευνηθεί περαιτέρω το θέμα, αλλά δαπανώνται τεράστια ποσά για τη διερεύνηση άλλων θεωριών οι οποίες αποτυγχάνουν.

«Αυτό που λέμε είναι ότι υπάρχουν αδιαμφισβήτητα στοιχεία πως η νόσος Αλτσχάιμερ έχει μία λανθάνουσα, μικροβιακή συνιστώσα, η οποία μπορεί να ενεργοποιηθεί κάποια στιγμή», δήλωσε ο δρ Ντάγκλας Κελ, καθηγητής στη Σχολή Χημείας και το Ινστιτούτο Βιοτεχνολογίας του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ, ο οποίος συνυπογράφει το άρθρο.

Ένας από τους πιθανούς μηχανισμούς ενεργοποίησης είναι η απορύθμιση του σιδήρου στον εγκέφαλο εξαιτίας υπερφόρτωσης σιδήρου, μιας διαταραχής που χαρακτηρίζεται από συσσώρευση περίσσειας σιδήρου στους ιστούς του σώματος.

«Τα στοιχεία υποδηλώνουν ότι η αντιμετώπιση της υπερφόρτωσης σιδήρου μπορεί να επιβραδύνει ή να αποτρέψει την έκπτωση των νοητικών λειτουργιών, και δεν μπορούμε να τα αγνοούμε άλλο», πρόσθεσε ο δρ Κελ.

Από την πλευρά της, η δρ Ρέσια Πρετόριους, καθηγήτρια στο Τμήμα Φυσιολογίας του Πανεπιστημίου της Πραιτόρια, η οποία επίσης υπογράφει το άρθρο, δήλωσε ότι η μικροβιακή παρουσία στο αίμα μπορεί να διαδραματίζει αιτιολογικό ρόλο και στην συστηματική φλεγμονή που αποτελεί χαρακτηριστικό γνώρισμα της νόσου Αλτσχάιμερ.

«Υπάρχουν άφθονα στοιχεία ότι οι λιποπολυσακχαρίτες των βακτηρίων μπορεί να οδηγήσουν σε φλεγμονή του κεντρικού νευρικού συστήματος και δημιουργία πλακών βήτα-αμυλοειδούς», είπε.

Οι λιποπολυσακχαρίτες αυτοί βρίσκονται στα τοιχώματα των βακτηρίων,αποτελούν μία από τις σημαντικότερες ενδοτοξίνες και σχετίζονται με υψηλή θνησιμότητα των ασθενών που νοσηλεύονται σε νοσοκομεία.

«Δεδομένης της αποτυχίας 413 μελετών οι οποίες διεξήχθησαν μεταξύ 2002 και 2012 για άλλα είδη θεραπείας είναι πιθανό οι αντιϊικές ή αντιμικροβιακές θεραπείες να δώσουν λύση στο αδιέξοδο της εξεύρεσης νέων φαρμάκων», σημειώνουν οι επιστήμονες στο άρθρο τους.

Ναι μεν, αλλά...

Άλλοι επιστήμονες τονίζουν ότι μολονότι είναι δίκαιο το αίτημα για περισσότερες έρευνες, είναι πολύ νωρίς για να λεχθεί ότι τα εν λόγω μικρόβια αποτελούν αιτία της νόσου Αλτσχάιμερ.

«Μεγάλος αριθμός διαφορετικών παθογόνων μικροοργανισμών, συμπεριλαμβανομένων ιών, βακτηρίων και μυκήτων, ανευρίσκεται στους εγκεφάλους ηλικιωμένων ανθρώπων και, όντως, φαίνεται να είναι αυξημένοι στους εγκεφάλους ανθρώπων οι οποίοι πεθαίνουν από νόσο Αλτσχάιμερ», δήλωσε ο δρ Τζέιμς Πίκετ, επικεφαλής Έρευνας στην Εταιρεία Νόσου Αλτσχάιμερ της Βρετανίας.

«Αν και αυτές οι παρατηρήσεις είναι ενδιαφέρουσες και αξίζουν να διερευνηθούν περαιτέρω, προς το παρόν είναι ανεπαρκή τα στοιχεία που υποδηλώνουν ότι τα μικρόβια αποτελούν την αιτία της νόσου για τους περισσότερους ανθρώπους».