Τους λόγους που οδηγήθηκε η Ελλάδα στο σημερινό τέλμα ανέπτυξε ο
Αντώνης Σαμαράς, κατά την διάρκεια ομιλίας του
στο 19ο ετήσιο Ασιατικό Επιχειρηματικό Συνέδριο στο Χονγκ Κονγκ, ένα από τα μακροβιότερα και πιο σημαντικά οικονομικά και επενδυτικά φόρουμ Ασίας-Ειρηνικού, με τη συμμετοχή διακεκριμένων ομιλητών από όλον τον κόσμο.
Μεταξύ άλλων, ο πρώην πρωθυπουργός τόνισε πως τη στιγμή που η Ελλάδα, επί κυβερνήσεώς του, βρισκόταν ένα βήμα για να απελευθερωθεί από τα δεσμά των μνημόνιων, έπεσε θύμα του λαϊκισμού με αποτέλεσμα να οδηγηθεί όχι μόνο σε μία βαθύτερη οικονομική κρίση, άλλα και σε μία προσφυγική με τραγικές συνέπειες για τη χώρα.
«Το Δεκέμβριο του 2014, που ήταν ο τελευταίος μήνας της διακυβέρνησής μου, όλοι οι Παγκόσμιοι Οργανισμοί συμφωνούσαν σε ένα πολύ αισιόδοξο σενάριο για τα απόμενα χρόνια: Όλοι προέβλεπαν ότι η Ελληνική Οικονομία θα αναπτυσσόταν με ρυθμό 2,9% το 2015, 3,7% το 2016 και πάνω από 3% ετησίως στη συνέχεια. Βρισκόμασταν ήδη σε τροχιά βιώσιμης ανάπτυξης. Δυστυχώς, όμως, αυτές οι προβλέψεις δεν επαληθεύθηκαν! Η νέα Λαϊκιστική κυβέρνηση της Ελλάδας ξανάφερε πίσω τη χώρα στην ύφεση», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Α. Σαμαράς.
Όπως επισήμανε, τα αποτελέσματα που έφερε η Λαϊκιστική συγκυβέρνηση είναι πλέον ολοφάνερα:
Η οικονομία μας «γύρισε», από την Ανάκαμψη πίσω στην Ύφεση.
Ο Προϋπολογισμός «γύρισε», από τα πρωτογενή πλεονάσματα, πίσω στα πρωτογενή ελλείμματα.
Το Χρέος μας εκτροχιάστηκε από την τροχιά βιωσιμότητας όπου το είχαμε βάλει…
Μεγάλα προγράμματα ιδιωτικοποιήσεων, είτε ακυρώθηκαν συνολικά είτε βρίσκονται σε στασιμότητα έκτοτε…
Μεγάλα επενδυτικά προγράμματα, που ήδη προχωρούσαν, ματαιώθηκαν!
Εκτενέστατοι πιστωτικό έλεγχοι - capital controls – επιβλήθηκαν τον Ιούλιο του 2015 και παραμένουν ακόμα! Οι συστημικές τράπεζες της Ελλάδας που είχαν πλήρως ανακεφαλαιωθεί τον Νοέμβριο του 2014, χρειάστηκε να ανακεφαλαιωθούν ξανά τον Οκτώβριο του 2015, αυξάνοντας το Δημόσιο χρέος της χώρας και ξαναφέρνοντας την αβεβαιότητα για τις προοπτικές της Ελληνικής Οικονομίας.
Όμως, στην οικονομική λαίλαπα προστέθηκε και η μεταναστευτική κρίση υπογράμμισε ο Α. Σαμαράς:
«Κι ακόμα, επί πλέον όλων αυτών, αντιμετωπίζουμε τώρα πια και μια πολύ μεγάλη μεταναστευτική κρίση! Επειδή η νέα κυβέρνηση άνοιξε τα σύνορα, έδωσε 6 μήνες άδεια παραμονής χωρίς όρους σε κάθε «παράτυπο επισκέπτη», κι έτσι κυριολεκτικά «προσκάλεσε» εκατοντάδες χιλιάδες παράνομους μετανάστες ή πρόσφυγες, να μπουν στην Ελλάδα «transit», καθοδόν προ άλλες χώρες της Ευρώπης. Όμως τότε οι βόρειοι γείτονες μας έκλεισαν τα δικά τους σύνορα με την Ελλάδα…Αυτή η ανεύθυνη πολιτική προκάλεσε μια κρίση χωρίς προηγούμενο. Κι έθεσε σε κίνδυνο την ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και την πολιτική σταθερότητα μέσα σε διάφορα κράτη-μέλη.Το 2014, την τελευταία χρονιά της δικής μας διακυβέρνησης, 75.000 «παράτυποι» είχαν περάσει τα σύνορά μας. Περί τις 900.000 πέρασαν το 2015, την πρώτη χρονιά της νέας Λαϊκιστικής Κυβέρνησης. Οι ροές δωδεκαπλασιάστηκαν σε ένα χρόνο!Δεν πρόκειται απλώς για μια «προσφυγική κρίση». Είναι πολύ πιο σύνθετο πρόβλημα. Και εν όψει των τελευταίων τρομοκρατικών επιθέσεων στο Παρίσι και τις Βρυξέλλες, πρέπει να το αντιμετωπίσουμε άμεσα, σοβαρά και αποφασιστικά».
Η μόνη λύση, όπως είπε, για να ξαναμπεί η Ελλάδα πάλι σε τροχιά ανάπτυξης, είναι να απαλλαγεί από τους λαϊκιστές.
«Σήμερα η Ελλάδα έχει μια κυβέρνηση συνασπισμού που αποτελείται από ένα απίστευτο μίγμα ενός αριστερίστικου κι ενός ακραίου δεξιού κόμματος. Παρά τις ιδεολογικές τους διαφορές, βρίσκονται «στην ίδια γραμμή»: Ματαιώνουν την αλλαγή, καταργούν τις μεταρρυθμίσεις, εκτροχιάζουν την Οικονομία. Και τα κάνουν αυτά με ψεύτικες υποσχέσεις και τερατώδη ψέματα…Αλλά οι ψεύτικες υποσχέσεις τελικά προκαλούν γενικευμένη απογοήτευση, επιφέρουν βαθιά πόλωση, αποδυναμώνουν την κοινωνική συνοχή, προκαλούν διάχυτη απελπισία, ενισχύουν τον εξτρεμισμό. Αυτός ο επικίνδυνος κατήφορος πρέπει να σταματήσει!Πρέπει να πολεμήσουμε τον Εξτρεμισμό!Πρέπει να πολεμήσουμε τον Λαϊκισμό, που οδηγεί σε ακραία φαινόμενα…Και πρέπει να καταπολεμήσουμε την απελπισία!Χρειαζόμαστε μεταρρυθμίσεις για να αποφύγουμε την καθίζηση στη στασιμότητα. Χρειαζόμαστε ανάπτυξη, για να χτυπήσουμε την απελπισία. Χρειαζόμαστε συνεργασία σε παγκόσμια επίπεδο και δημοκρατία στο εσωτερικό κάθε χώρας, για να καταπολεμήσουμε το Λαϊκισμό. Και χρειαζόμαστε περιβάλλον παγκόσμιας σταθερότητας και ασφάλειας για να καταπολεμήσουμε τον Εξτρεμισμό» κατέληξε.
Αναλυτικά η ομιλία:
Κυρίες και κύριοι,
Αυτό που συνήθως ονομάζουμε «Ελληνική Κρίση» είναι στην πραγματικότητα πολλά διαφορετικά πράγματα, στενά συνδεδεμένα μεταξύ τους:
--Είναι πρώτα απ’ όλα, μια δημοσιονομική κρίση, δηλαδή επίμονα ετήσια ελλείμματα και «υπερβολική» συσσώρευση χρέους.
--Είναι, δεύτερον, μια μακροχρόνια υποβάθμιση ανταγωνιστικότητας.
--Είναι τρίτο, μια χρηματοοικονομική, μια τραπεζική κρίση, που προκλήθηκε από τη μακροχρόνια ύφεση και τα κόκκινα δάνεια που προέκυψαν.
Αλλά δεν είναι μόνον αυτά::
--Τα τελευταία πέντε χρόνια, ξεδιπλώνεται και μια πολιτική κρίση στη χώρα μου, καθώς η κοινωνική συνοχή αποδυναμώνεται και κερδίζουν έδαφος ο Λαϊκισμός και ο Εξτρεμισμός.
-- Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, την ίδια περίοδο, ξέσπασε στη γειτονική μας Μέση Ανατολή και στην Ανατολική Μεσόγειο μια πρωτοφανής αποσταθεροποίηση: με κράτη να διαλύονται, κοινωνίες να αποσυντίθενται, ακόμα και σταθερές ως τότε χώρες να «βράζουν». Έτσι μας προέκυψαν τεράστιες μεταναστευτικές ροές, ή προσφυγικές ροές, που αναζητούν διέξοδο προς την Ευρώπη. Μέσω της Ελλάδας, που αποτελεί τη «φυσική πύλη εισόδου» προς την Ευρώπη, για εκατομμύρια απελπισμένους ανθρώπους.
Τα τελευταία πέντε χρόνια, όλες αυτές οι διαφορετικές μορφές κρίσης συνέπεσαν ταυτόχρονα και συνέκλιναν πάνω από την Ελλάδα!
Μοιάζει με «Τέλεια Καταιγίδα», έτσι δεν είναι;
Καθεμιά από τις κρίσεις αυτές, μόνη της, θα μπορούσε να καταστρέψει οποιαδήποτε χώρα…
Όλες μαζί είναι θανάσιμος κίνδυνος για οποιαδήποτε κοινωνία…
Και η «σύμπτωση» όλων αυτών, την ίδια στιγμή, μοιάζει με αληθινό εφιάλτη!
Κι όμως, εμείς παραμένουμε όρθιοι!
Και προσπαθούμε σκληρά να επιβιώσουμε, να «το παλέψουμε» και να το ξεπεράσουμε.
-Διασώζοντας τη Δημοκρατία μας,
-Προστατεύοντας την Εθνική Κυριαρχία μας,
-Και διατηρώντας την Κοινωνική μας συνοχή, αλλά και τη θέση μας στην Ευρώπη.
Κυρίες και κύριοι,
Η Ελληνική κρίση είχε επιπτώσεις πολύ πέραν των Ελληνικών συνόρων.
Βρίσκεται στα πρωτοσέλιδα του διεθνούς τύπου εδώ χρόνια τώρα. Είναι ήδη αντικείμενο σοβαρής μελέτης για τους Ευρωπαίους, αλλά και πέραν της Ευρώπης. Πρέπει λοιπόν, να μάθουμε απ’ αυτήν.
Γιατί μπορούμε να γίνουμε σοφότεροι και δυνατότεροι, μόνον αν αντιμετωπίσουμε αποφασιστικά τα σφάλματα του παρελθόντος και μόνον αν τα διορθώσουμε αποτελεσματικά.
Αυτό ακριβώς προσπάθησα στα χρόνια της Πρωθυπουργίας μου στην Ελλάδα…
Της «πιο δύσκολης δουλειάς στον κόσμο ολόκληρο», όπως μου έλεγαν τότε πολλοί ξένοι ηγέτες κατά τις συναντήσεις μας…
Κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησής μας, λοιπόν – δηλαδή από τον Ιούλιο του 2012 ως τον Δεκέμβριο του 2014 – η Ελληνική Οικονομία βελτιώθηκε σημαντικά από κάθε άποψη:
* Τον Ιούλιο του 2012 η ύφεση «έτρεχε» με ετήσιο ρυθμό 7,2%! Το Δεκέμβριο του 2014 το πρόσημό της είχε ήδη γυρίσει θετικό: η Ελλάδα αναπτυσσόταν πια με ετήσιο ρυθμό 0,7%! Μάλιστα, στο τρίτο τρίμηνο της χρονιάς εκείνης η Ελληνική Οικονομία αναπτυσσόταν με τον ταχύτερο ρυθμό σε ολόκληρη την Ευρωζώνη! Η πολυπόθητη ανάκαμψη είχε αρχίσει…
Παραλάβαμε την Οικονομία μας στην «εντατική» και δύο χρόνια αργότερα την είχαμε επαναφέρει πλήρως!
Ακόμα, το Δεκέμβριο του 2014, που ήταν ο τελευταίος μήνας της διακυβέρνησής μου, όλοι οι Παγκόσμιοι Οργανισμοί συμφωνούσαν σε ένα πολύ αισιόδοξο σενάριο για τα απόμενα χρόνια: Όλοι προέβλεπαν ότι η Ελληνική Οικονομία θα αναπτυσσόταν με ρυθμό 2,9% το 2015, 3,7% το 2016 και πάνω από 3% ετησίως στη συνέχεια. Βρισκόμασταν ήδη σε τροχιά βιώσιμης ανάπτυξης…
Δυστυχώς, όμως, αυτές οι προβλέψεις δεν επαληθεύθηκαν! Η νέα Λαϊκιστική κυβέρνηση της Ελλάδας ξανάφερε πίσω τη χώρα στην ύφεση…
* Ας δούμε τώρα τα δημοσιονομικά ελλείμματα: Όταν αναλάβαμε, τον Ιούλιο του 2012, το έλλειμμα έφτανε το 9.5% του ΑΕΠ της Ελλάδας! Το Δεκέμβριο του 2014, όλοι οι Οργανισμοί προέβλεπαν ότι θα ήταν λιγότερο από 1,5% για τη χρονιά εκείνη. Μείωση του ελλείμματος κατά 8 ποσοστιαίες μονάδες μέσα σε δυόμιση χρόνια μόνο, δεν είχε προηγούμενο σε ολόκληρο τον κόσμο…
Τους τελευταίους μήνες της διακυβέρνησής μας διαπραγματευόμασταν με τους τρείς Οργανισμούς που παρακολουθούν το Πρόγραμμά μας, δηλαδή με την «Τρόϊκα», συμπληρωματικά μέτρα για να μηδενίσουμε το δημοσιονομικό μας έλλειμμα την επόμενη χρονιά, σύμφωνα και με τους στόχους του Προγράμματος. Η «απόσταση» ανάμεσα στις θέσεις της κυβέρνησής μας τότε και τους υπολογισμούς της Τρόϊκας ήταν λιγότερο από μισό τοις εκατό του ΑΕΠ ή, σε απόλυτους αριθμούς, λιγότερο από 1 δισεκατομμύριο ευρώ…
* Ας δούμε και την εικόνα του Χρέους: Σύμφωνα με το ΔΝΤ, η σχέση Χρέους προς ΑΕΠ της Ελλάδας έπρεπε να πέσει από το 180% στο 124% ως το 2020.
Με τη δική μας στήριξη, η προηγούμενη κυβέρνηση Παπαδήμου, είχε ήδη κόψει 105 δισεκατομμύρια ευρώ, από το Ελληνικό χρέος που βρισκόταν ως τότε σε Ελληνικά χέρια (ένα ποσό χωρίς προηγούμενο). Αυτό ήταν το λεγόμενο PSI…
Μερικούς μήνες αργότερα, η δική μας Κυβέρνηση πλέον, έκοψε ακόμα 20 δισεκατομμύρια μέσα από «επαναγορά» χρέους (σε τιμές πολύ κάτω από το «άρτιο»). Μετά την επιτυχία κι αυτού του εγχειρήματος, οι Ευρωπαίοι εταίροι μας και το ΔΝΤ συμφώνησαν εγγράφως, ότι εφ’ όσον η Ελλάδα έπιανε πρωτογενή πλεονάσματα θα της δινόταν σημαντική περαιτέρω «ανακούφιση χρέους».
Πρωτογενή πλεονάσματα επιτεύχθηκαν, πράγματι, από την κυβέρνησή μας και τα δύο επόμενα χρόνια. Όμως, η «ανακούφιση χρέους» δεν ήλθε ποτέ…
* Τέλος, ας δούμε και τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις: Τον Ιούλιο του 2012, η Ελλάδα βρισκόταν γύρω στην 100η θέση της διεθνούς κατάταξης στους δείκτες ανταγωνιστικότητας του ΟΟΣΑ και της Παγκόσμιας Τράπεζας. Δύο χρόνια αργότερα, το Δεκέμβριο του 2014, η Ελλάδα είχε ήδη βελτιωθεί θεαματικά: Από την 100η θέση, είχε βρεθεί κοντά στην 50η, εξ αιτίας των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που εφαρμόσαμε. Τέτοια βελτίωση σε τόσο σύντομο χρόνο, επίσης δεν έχει προηγούμενο…
Έτσι λοιπόν, εκεί γύρω στα τέλη του 2014, στους τελευταίους μήνες της διακυβέρνησής μας, όλα έμοιαζαν να πηγαίνουν καλά.
Όμως, τον Ιανουάριο του 2015, έγιναν στην Ελλάδα πρόωρες εκλογές! Όχι γιατί η κυβέρνησή μας έχασε τη στήριξη του Κοινοβουλίου. Εξακολουθούσαμε να έχουμε σταθερή πλειοψηφία 154 εδρών σε μια Βουλή 300 εδρών συνολικά. Όμως, δεν μπορέσουμε να συγκεντρώσουμε την «ενισχυμένη» πλειοψηφία των 180 εδρών που χρειάζονταν για να εκλέξουμε τότε νέο Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Τις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015 τις χάσαμε. Αν και οι πολιτικές μας είχαν αρχίσει ήδη να αποδίδουν χειροπιαστά αποτελέσματα από κάθε άποψη, το εκλογικό σώμα, εξαντλημένο από την μακροχρόνια ύφεση, δεν είχε προλάβει να αισθανθεί τη διαφορά ή να εκτιμήσει το γεγονός ότι η χώρα είχε πια αλλάξει κατεύθυνση.
Η Λαϊκίστική Αντιπολίτευση υποσχόταν μια γενική «στροφή προς τα πίσω». Να αντιστρέψει τη δική μας δημοσιονομική προσαρμογή και να επιστρέψει πίσω στις ξέφρενες δημόσιες σπατάλες. Να ξανακτίσει το «πελατειακό κράτος» που εμείς σταδιακά κατεδαφίζαμε. Να ακυρώσει τις μεταρρυθμίσεις που είχαμε ήδη εφαρμόσει. Να σταματήσει κάθε ιδιωτικοποίηση. Να διώξει τους ξένους επενδυτές. Να ματαιώσει τη στρατηγική στροφή μας στον ιδιωτικό τομέα της Οικονομίας και στις Άμεσες Ξένες Επενδύσεις.
Στους δεκαπέντε μήνες που μεσολάβησαν από τότε, τα αποτελέσματα που έφερε η Λαϊκιστική συγκυβέρνηση είναι πλέον ολοφάνερα:
Η οικονομία μας «γύρισε», από την Ανάκαμψη πίσω στην Ύφεση.
Ο Προϋπολογισμός «γύρισε», από τα πρωτογενή πλεονάσματα, πίσω στα πρωτογενή ελλείμματα.
Το Χρέος μας εκτροχιάστηκε από την τροχιά βιωσιμότητας όπου το είχαμε βάλει…
Μεγάλα προγράμματα ιδιωτικοποιήσεων, είτε ακυρώθηκαν συνολικά είτε βρίσκονται σε στασιμότητα έκτοτε…
Μεγάλα επενδυτικά προγράμματα, που ήδη προχωρούσαν, ματαιώθηκαν!
Εκτενέστατοι πιστωτικό έλεγχοι - capital controls – επιβλήθηκαν τον Ιούλιο του 2015 και παραμένουν ακόμα! Οι συστημικές τράπεζες της Ελλάδας που είχαν πλήρως ανακεφαλαιωθεί τον Νοέμβριο του 2014, χρειάστηκε να ανακεφαλαιωθούν ξανά τον Οκτώβριο του 2015, αυξάνοντας το Δημόσιο χρέος της χώρας και ξαναφέρνοντας την αβεβαιότητα για τις προοπτικές της Ελληνικής Οικονομίας.
Κι ακόμα, επί πλέον όλων αυτών, αντιμετωπίζουμε τώρα πια και μια πολύ μεγάλη μεταναστευτική κρίση! Επειδή η νέα κυβέρνηση άνοιξε τα σύνορα, έδωσε 6 μήνες άδεια παραμονής χωρίς όρους σε κάθε «παράτυπο επισκέπτη», κι έτσι κυριολεκτικά «προσκάλεσε» εκατοντάδες χιλιάδες παράνομους μετανάστες ή πρόσφυγες, να μπουν στην Ελλάδα «transit», καθοδόν προ άλλες χώρες της Ευρώπης. Όμως τότε οι βόρειοι γείτονες μας έκλεισαν τα δικά τους σύνορα με την Ελλάδα…
Αυτή η ανεύθυνη πολιτική προκάλεσε μια κρίση χωρίς προηγούμενο. Κι έθεσε σε κίνδυνο την ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και την πολιτική σταθερότητα μέσα σε διάφορα κράτη-μέλη.
Το 2014, την τελευταία χρονιά της δικής μας διακυβέρνησης, 75.000 «παράτυποι» είχαν περάσει τα σύνορά μας. Περί τις 900.000 πέρασαν το 2015, την πρώτη χρονιά της νέας Λαϊκιστικής Κυβέρνησης. Οι ροές δωδεκαπλασιάστηκαν σε ένα χρόνο!
Δεν πρόκειται απλώς για μια «προσφυγική κρίση». Είναι πολύ πιο σύνθετο πρόβλημα. Και εν όψει των τελευταίων τρομοκρατικών επιθέσεων στο Παρίσι και τις Βρυξέλλες, πρέπει να το αντιμετωπίσουμε άμεσα, σοβαρά και αποφασιστικά.
Τώρα, λοιπόν, έχετε μια αρκετά σαφή εικόνα για το τι έγινε στην Ελλάδα τα τελευταία 5 χρόνια και για το που βρισκόμαστε σήμερα.
Μπορούμε να βγάλουμε 5 συμπεράσματα απ’ όλη αυτή την ιστορία:
* Πρώτον, το κύριο πρόβλημα της Ελλάδας, που διαπερνά όλα τα άλλα, είναι το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας. Αλλά η Ελλάδα δεν είναι μόνη της σε αυτό. Είμαστε ίσως η πιο ακραία περίπτωση ενός ευρύτερου περιφερειακού προβλήματος: Είναι η Ευρώπη συνολικά που χάνει έδαφος ανταγωνιστικότητας σε σχέση με τον υπόλοιπο κόσμο!
Πρέπει να κινηθούμε επειγόντως με τολμηρές μεταρρυθμίσεις σχεδόν σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, αλλά και σε επίπεδο Ευρωπαϊκών θεσμών. Χρειαζόμαστε διαφορετικές εθνικές μεταρρυθμίσεις και κοινές μεταρρυθμίσεις για όλη την Ευρωζώνη. Πρέπει να καταπολεμήσουμε τη γραφειοκρατία και σε εθνικό και σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Πρέπει να καταπολεμήσουμε στρεβλώσεις των αγορών, κατακερματισμό των αγορών και ανεπάρκειες των αγορών σε όλους τους τομείς .
Αν η Ευρώπη δεν μπορεί να ανταγωνιστεί με τον υπόλοιπο κόσμο, είναι καταδικασμένη. Αλλά σε μια τέτοια περίπτωση και ο υπόλοιπος κόσμος θα πληγεί.
Οπότε να κρατήσουμε δύο έννοιες στο σημείο αυτό: Ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα και Μεταρρυθμίσεις απ’ άκρου σε άκρο της Ευρώπης.
* Δεύτερον η Ευρώπη χρειάζεται περισσότερη Ολοκλήρωση, καλύτερη Ολοκλήρωση και ταχύτερη Ολοκλήρωση! Τα τελευταία πέντε χρόνια, προχωρήσαμε πολύ: με την Δημοσιονομική Ένωση, με την Τραπεζική Ένωση και με τη Ποσοτική χαλάρωση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Όλα αυτά ήταν αδιανόητα μέχρι το 2010. Αλλά πρέπει να γίνουν κι άλλα. Και να προχωρούν ταχύτερα….
* Τρίτον, πέρα από τα εσωτερικά Ευρωπαϊκά μας προβλήματα, πρέπει να έχουμε τα μάτια μας στραμμένα και στο διεθνές περιβάλλον. Η μακροχρόνια αναδιάρθρωση των συναλλαγματικών ισοτιμιών στον κόσμο θα αντανακλά δύο πράγματα: τη παγκόσμια ανταγωνιστικότητα και την διεθνή σταθερότητα.
Κανείς δεν μπορεί να επιβιώσει μέσα σε ένα κόσμο που διαλύεται! Καθένας από τους μεγάλους «παίχτες» έχει συμφέρον να υπάρξει βιώσιμη ανάπτυξη διεθνώς και να αποκατασταθεί παγκόσμια ισορροπία. Οι εμπορικοί πόλεμοι και οι πόλεμοι συναλλαγματικών ισοτιμιών θα βλάψουν τελικά όλους. Πολύ περισσότερο θα πληγούν όλοι, αν αφεθούν περιφερειακοί πόλεμοι ανεξέλεγκτοι, ή κοινωνικές εντάσεις να διαδοθούν πέρα από σύνορα…
* Τέταρτον, όπως η παγκόσμια σταθερότητα είναι εξ ίσου σημαντική με την ανταγωνιστικότητα σε διεθνές επίπεδο, έτσι και η εσωτερική σταθερότητα μέσα στην Ευρωζώνη είναι εξόχως σημαντική. Η Ευρώπη δεν θα καταφέρει ποτέ να προωθήσει την σταθερότητα στο διεθνή χώρο, αν την ίδια στιγμή η ίδια αποσταθεροποιείται εσωτερικά.
Υπάρχουν, βέβαια πολλοί στην Ευρώπη, και στα Δεξιά και στα Αριστερά του πολιτικού φάσματος, που μπερδεύουν την αρετή της σταθερότητας με την καθίζηση της στασιμότητας.
Οι Αριστεροί ρέπουν σε αποσταθεροποιητικές πολιτικές χάριν της «εξέλιξης». Δηλαδή θυσιάζουν την τόσο απαραίτητα σταθερότητα στο βωμό της υποτιθέμενης «αλλαγής»! Οι Συντηρητικοί από την άλλη πλευρά, συχνά κάνουν το αντίθετο: Θυσιάζουν την τόσο απαραίτητη αλλαγή, στο «βωμό» της υποτιθέμενης «σταθερότητας». Και καταλήγουν στη στασιμότητα.
Οι Λαϊκιστές αποτελούν το χειρότερο συνδυασμό και των δύο: Και αποσταθεροποιούν τα πάντα γύρω τους και βυθίζονται στη στασιμότητα!
Σήμερα η Ελλάδα έχει μια κυβέρνηση συνασπισμού που αποτελείται από ένα απίστευτο μίγμα ενός αριστερίστικου κι ενός ακραίου δεξιού κόμματος. Παρά τις ιδεολογικές τους διαφορές, βρίσκονται «στην ίδια γραμμή»: Ματαιώνουν την αλλαγή, καταργούν τις μεταρρυθμίσεις, εκτροχιάζουν την Οικονομία. Και τα κάνουν αυτά με ψεύτικες υποσχέσεις και τερατώδη ψέματα…
Αλλά οι ψεύτικες υποσχέσεις τελικά προκαλούν γενικευμένη απογοήτευση, επιφέρουν βαθιά πόλωση, αποδυναμώνουν την κοινωνική συνοχή, προκαλούν διάχυτη απελπισία, ενισχύουν τον εξτρεμισμό. Αυτός ο επικίνδυνος κατήφορος πρέπει να σταματήσει!
Πρέπει να πολεμήσουμε τον Εξτρεμισμό!
Πρέπει να πολεμήσουμε τον Λαϊκισμό, που οδηγεί σε ακραία φαινόμενα…
Και πρέπει να καταπολεμήσουμε την απελπισία!
Χρειαζόμαστε μεταρρυθμίσεις για να αποφύγουμε την καθίζηση στη στασιμότητα. Χρειαζόμαστε ανάπτυξη, για να χτυπήσουμε την απελπισία. Χρειαζόμαστε συνεργασία σε παγκόσμια επίπεδο και δημοκρατία στο εσωτερικό κάθε χώρας, για να καταπολεμήσουμε το Λαϊκισμό. Και χρειαζόμαστε περιβάλλον παγκόσμιας σταθερότητας και ασφάλειας για να καταπολεμήσουμε τον Εξτρεμισμό.
Κυρίες και κύριοι,
Τα τελευταία πέντε χρόνια η Ελλάδα βρέθηκε στο επίκεντρο μιας σύνθετης κρίσης, που ξεκίνησε ως τοπική και οικονομικού χαρακτήρα. Αλλά εξελίχθηκε σε Ευρωπαϊκή κρίση. Ξεκίνησε ως δημοσιονομική και αναμίχθηκε με κάθε είδους περιφερειακές και γεωπολιτικές παρενέργειες.
Για να είμαι ειλικρινής μαζί μας είμαι πολύ σκεπτικιστής για τις άμεσες βραχυπρόθεσμες εξελίξεις στην Ελλάδα. Δηλαδή για το τι θα συμβεί τους επόμενους μήνες. Αλλά πρέπει να σας πω ότι την ίδια στιγμή, είμαι πολύ αισιόδοξος για τις μακροχρόνιες προοπτικές της χώρας μου.
Η Ελλάδα είναι γεμάτη από ανεκμετάλλευτες δυνατότητες ανάπτυξης, αναξιοποίητες επενδυτικές ευκαιρίες, από τεράστια συγκριτικά πλεονεκτήματα που παραμένουν ανενεργά. Αναφέρομαι στα εξής:
--Στα ταλέντα του εξωστρεφούς λαού της, που τα καταφέρνει πάντα σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου, αλλά για κάποιο λόγο δεν τα καταφέρνει στην ίδια την πατρίδα του.
--Αναφέρομαι στους φυσικούς πόρους της χώρας. Αυτούς που εκμεταλλεύεται κι αυτούς που δεν εκμεταλλεύεται ακόμα…
--Αναφέρομαι στην προνομιακή γεωπολιτική της θέση.
--Αναφέρομαι στο μοναδική ομορφιά του τοπίου της.
--Αναφέρομαι στο ανεπανάληπτο Τουριστικό δυναμικό της, αλλά και στην ηγετική θέση της στην Παγκόσμια Ναυτιλία.
--Αναφέρομαι στη μοναδική Ιστορία και την Πολιτιστική της κληρονομιά.
Η Ελλάδα κρύβει εξαιρετικές ευκαιρίες σε ποιοτικές υπηρεσίες Τουρισμού, ασφαλώς, αλλά και σε όλους τους κλάδους της Μεταποίησης, της Αγροτικής και Κτηνοτροφικής παραγωγής, στην Ενέργεια, στη Φαρμακοβιομηχανία, αλλά και στη Ναυπηγική για να αναφέρω μόνο μερικούς τομείς…
Μπορεί να γίνει Παγκόσμιο Κέντρο Πολιτισμού και Εκπαίδευσης. Είναι δυνητικός κόμβος παγκόσμιων εμπορικών δρόμων, Επικοινωνιακών δικτύων και Μεταφορών. Για να μη μιλήσουμε για τους πολύ μεγάλους ενεργειακούς πόρους της, που δεν τους έχει αναδείξει ακόμα, και οι οποίοι σε πλήρη ανάπτυξη θα μπορούσαν να ενισχύσουν την ενεργειακή ασφάλεια της ίδιας της Ευρώπης.
Εκεί στα τέλη του 2014, παρά την κρίση που ήδη βιώναμε, δεκάδες μεγάλες πολυεθνικές εταιρίες μελετούσαν σοβαρά να επενδύσουν στην Ελλάδα. Εταιρίες όπως η IBM, η Microsoft, η Google, η NOKIA, η COSCO, η Hewlett Packard, και η HUAWAI, εξέταζαν επενδυτικά προγράμματα σε μια μεγάλη ποικιλία δραστηριοτήτων από τα Big Data Analytics μέχρι τα Logistics, από την Ενέργεια μέχρι την Πρωτογενή παραγωγή, κι από την Πολιτιστικό Τουρισμό μέχρι τις Σύγχρονες Χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, αλλά και επιτυχημένες ελληνικές νεοφυείς επιχειρήσεις.
Τα περισσότερα από τα σχέδια αυτά σταμάτησαν έκτοτε. Αλλά το δυναμικό υπάρχει…
--Η Ελλάδα, λοιπόν, μπορεί να γίνει μοναδικό κέντρο ευκαιριών για επενδύσεις και βιώσιμη ανάπτυξη. Όχι μια χώρα όπου αποτυγχάνει κάθε «σχέδιο διάσωσης»….
--Η Ελλάδα μπορεί να γίνει μεγάλη «πύλη» εμπορευμάτων, κεφαλαίων και επενδύσεων από και προς την Ευρώπη, από και προς την Κίνα, την Ιαπωνία, την Ινδία και τον Ασιατικό κόσμο γενικότερα. Όχι μια απομονωμένη χώρα πίσω από «κλειστά σύνορα» προς κάθε κατεύθυνση.
Πράγματι, στη διάρκεια της δικής μου διακυβέρνησης, βελτιώσαμε τις διμερείς σχέσεις της Ελλάδα με παραδοσιακούς στρατηγικούς συμμάχους μας, όπως οι ΗΠΑ. Αλλά και εγκαινιάσαμε ισχυρούς δεσμούς με νέους στρατηγικούς εταίρους, όπως η Κίνα, το Ισραήλ και η Αίγυπτος. Οι δεσμοί αυτοί αντέχουν και η δυναμική αυτών των συμμαχιών εξακολουθεί να υπάρχει…
--Η Ελλάδα μπορεί να γίνει αληθινό «προπύργιο» της Ευρώπης στην ταραγμένη Ανατολική Μεσόγειο και στην πάντα ανήσυχη Μέση Ανατολή. Προπύργιο της Ευρώπης! Όχι «Αχίλλειος Πτέρνα» της Ευρώπης…
Υπάρχουν εκατομμύρια απελπισμένων ανθρώπων γύρω μας, εκατομμύρια φιλειρηνικών ανθρώπων, υποστηρικτών του κοσμικού κράτους - όχι του φονταμελισμού - σε όλη τη Μεσόγειο και στη Μέση Ανατολή.
Θέλουν να καταπολεμήσουν τις τρομοκρατικές ομάδες και τους τζιχαντιστές στις χώρες τους. Αλλά πρέπει να νιώσουν ότι δεν είναι μόνοι τους. Ότι υπάρχει κάποιος δίπλα τους, που μπορεί να τους δώσει αίσθηση στήριξης και ασφάλειας.
Μια σταθερή Ελλάδα, μια ισχυρή και ευημερούσα Ελλάδα, θα φαίνεται στα μάτια τους ως η «προέκταση» της Ευρώπης» στη «γειτονιά» τους.
Μόλις η Ελλάδα τακτοποιήσει «τα του οίκου της», μπορεί να αναδειχθεί σε φάρο Ανάπτυξης, Σταθερότητας και Ελπίδας για την υπόλοιπη Ευρώπη και – το πιο σημαντικό, ίσως – για την τόσο ταραγμένη γειτονιά της.
Πρέπει να «εξάγουμε» σταθερότητα στους γείτονές μας.
Όχι να «εισάγουμε» αποσταθεροποίηση απ’ αυτούς…
Κυρίες και κύριοι,
Μην έχετε καμία αμφιβολία: Θα ξεπεράσουμε τις τωρινές μας δυσκολίες.
Είναι αλήθεια, ότι πληρώνουμε τα δικά μας σφάλματα από τις περασμένες δεκαετίες…
Είναι επίσης αλήθεια, ότι μερικοί εξωτερικοί παράγοντες προσπάθησαν να εκμεταλλευτούν σε βάρος μας τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε τώρα…
Είναι αλήθεια, ότι η Ευρώπη ήταν αρχικά εντελώς ανέτοιμη να αντιμετωπίσει μια τέτοια κρίση…
Αλλά αν το δείτε από ευρύτερη σκοπιά, όλες αυτές οι «αιτίες» ή οι «δικαιολογίες», δεν έχουν πια μεγάλη σημασία…
Μπορούμε να τα καταφέρουμε! Και θα τα καταφέρουμε! Αυτό μετράει…
Οι Έλληνες τα κατάφεραν πολλές φορές, σε πολλές, εξαιρετικά δύσκολες περιστάσεις κατά την ιστορική διαδρομή τους. Εδώ και χιλιετίες…
Περάσαμε τόσες τραυματικές εμπειρίες, ζήσαμε τόσες τραγικές στιγμές…
Εδώ που τα λέμε, οι λέξεις «τραυματικός» και «τραγικός» έχουν ελληνική καταγωγή και έχουν περάσει από την Ελληνική στις υπόλοιπες γλώσσες.
Είμαστε λοιπόν γνωστοί για την ικανότητά μας να τα καταφέρνουμε στα δύσκολα.
Να επιβιώνουμε…
Να αντιμετωπίζουμε μεγάλες δοκιμασίες και να βγαίνουμε σοφότεροι.
Και δυνατότεροι….
Έτσι λοιπόν, σας το λέω σήμερα:
Παρά τις δυσκολίες που περνάμε, πιστεύω βαθιά στην Ελλάδα!
Πιστεύω βαθιά στα ταλέντα, τις αρετές και τις αντοχές του Έλληνα…
Όπως επίσης πιστεύω και στην Ευρώπη…
Θα τα καταφέρουμε λοιπόν!
Κι ήταν αυτήν τη στέρεα πεποίθησή μου -ότι η Ελλάδα θα τα καταφέρει – που ήθελα σήμερα, από δω, να μοιραστώ μαζί σας, φίλες και φίλοι.
στο 19ο ετήσιο Ασιατικό Επιχειρηματικό Συνέδριο στο Χονγκ Κονγκ, ένα από τα μακροβιότερα και πιο σημαντικά οικονομικά και επενδυτικά φόρουμ Ασίας-Ειρηνικού, με τη συμμετοχή διακεκριμένων ομιλητών από όλον τον κόσμο.
Μεταξύ άλλων, ο πρώην πρωθυπουργός τόνισε πως τη στιγμή που η Ελλάδα, επί κυβερνήσεώς του, βρισκόταν ένα βήμα για να απελευθερωθεί από τα δεσμά των μνημόνιων, έπεσε θύμα του λαϊκισμού με αποτέλεσμα να οδηγηθεί όχι μόνο σε μία βαθύτερη οικονομική κρίση, άλλα και σε μία προσφυγική με τραγικές συνέπειες για τη χώρα.
«Το Δεκέμβριο του 2014, που ήταν ο τελευταίος μήνας της διακυβέρνησής μου, όλοι οι Παγκόσμιοι Οργανισμοί συμφωνούσαν σε ένα πολύ αισιόδοξο σενάριο για τα απόμενα χρόνια: Όλοι προέβλεπαν ότι η Ελληνική Οικονομία θα αναπτυσσόταν με ρυθμό 2,9% το 2015, 3,7% το 2016 και πάνω από 3% ετησίως στη συνέχεια. Βρισκόμασταν ήδη σε τροχιά βιώσιμης ανάπτυξης. Δυστυχώς, όμως, αυτές οι προβλέψεις δεν επαληθεύθηκαν! Η νέα Λαϊκιστική κυβέρνηση της Ελλάδας ξανάφερε πίσω τη χώρα στην ύφεση», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Α. Σαμαράς.
Όπως επισήμανε, τα αποτελέσματα που έφερε η Λαϊκιστική συγκυβέρνηση είναι πλέον ολοφάνερα:
Η οικονομία μας «γύρισε», από την Ανάκαμψη πίσω στην Ύφεση.
Ο Προϋπολογισμός «γύρισε», από τα πρωτογενή πλεονάσματα, πίσω στα πρωτογενή ελλείμματα.
Το Χρέος μας εκτροχιάστηκε από την τροχιά βιωσιμότητας όπου το είχαμε βάλει…
Μεγάλα προγράμματα ιδιωτικοποιήσεων, είτε ακυρώθηκαν συνολικά είτε βρίσκονται σε στασιμότητα έκτοτε…
Μεγάλα επενδυτικά προγράμματα, που ήδη προχωρούσαν, ματαιώθηκαν!
Εκτενέστατοι πιστωτικό έλεγχοι - capital controls – επιβλήθηκαν τον Ιούλιο του 2015 και παραμένουν ακόμα! Οι συστημικές τράπεζες της Ελλάδας που είχαν πλήρως ανακεφαλαιωθεί τον Νοέμβριο του 2014, χρειάστηκε να ανακεφαλαιωθούν ξανά τον Οκτώβριο του 2015, αυξάνοντας το Δημόσιο χρέος της χώρας και ξαναφέρνοντας την αβεβαιότητα για τις προοπτικές της Ελληνικής Οικονομίας.
Όμως, στην οικονομική λαίλαπα προστέθηκε και η μεταναστευτική κρίση υπογράμμισε ο Α. Σαμαράς:
«Κι ακόμα, επί πλέον όλων αυτών, αντιμετωπίζουμε τώρα πια και μια πολύ μεγάλη μεταναστευτική κρίση! Επειδή η νέα κυβέρνηση άνοιξε τα σύνορα, έδωσε 6 μήνες άδεια παραμονής χωρίς όρους σε κάθε «παράτυπο επισκέπτη», κι έτσι κυριολεκτικά «προσκάλεσε» εκατοντάδες χιλιάδες παράνομους μετανάστες ή πρόσφυγες, να μπουν στην Ελλάδα «transit», καθοδόν προ άλλες χώρες της Ευρώπης. Όμως τότε οι βόρειοι γείτονες μας έκλεισαν τα δικά τους σύνορα με την Ελλάδα…Αυτή η ανεύθυνη πολιτική προκάλεσε μια κρίση χωρίς προηγούμενο. Κι έθεσε σε κίνδυνο την ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και την πολιτική σταθερότητα μέσα σε διάφορα κράτη-μέλη.Το 2014, την τελευταία χρονιά της δικής μας διακυβέρνησης, 75.000 «παράτυποι» είχαν περάσει τα σύνορά μας. Περί τις 900.000 πέρασαν το 2015, την πρώτη χρονιά της νέας Λαϊκιστικής Κυβέρνησης. Οι ροές δωδεκαπλασιάστηκαν σε ένα χρόνο!Δεν πρόκειται απλώς για μια «προσφυγική κρίση». Είναι πολύ πιο σύνθετο πρόβλημα. Και εν όψει των τελευταίων τρομοκρατικών επιθέσεων στο Παρίσι και τις Βρυξέλλες, πρέπει να το αντιμετωπίσουμε άμεσα, σοβαρά και αποφασιστικά».
Η μόνη λύση, όπως είπε, για να ξαναμπεί η Ελλάδα πάλι σε τροχιά ανάπτυξης, είναι να απαλλαγεί από τους λαϊκιστές.
«Σήμερα η Ελλάδα έχει μια κυβέρνηση συνασπισμού που αποτελείται από ένα απίστευτο μίγμα ενός αριστερίστικου κι ενός ακραίου δεξιού κόμματος. Παρά τις ιδεολογικές τους διαφορές, βρίσκονται «στην ίδια γραμμή»: Ματαιώνουν την αλλαγή, καταργούν τις μεταρρυθμίσεις, εκτροχιάζουν την Οικονομία. Και τα κάνουν αυτά με ψεύτικες υποσχέσεις και τερατώδη ψέματα…Αλλά οι ψεύτικες υποσχέσεις τελικά προκαλούν γενικευμένη απογοήτευση, επιφέρουν βαθιά πόλωση, αποδυναμώνουν την κοινωνική συνοχή, προκαλούν διάχυτη απελπισία, ενισχύουν τον εξτρεμισμό. Αυτός ο επικίνδυνος κατήφορος πρέπει να σταματήσει!Πρέπει να πολεμήσουμε τον Εξτρεμισμό!Πρέπει να πολεμήσουμε τον Λαϊκισμό, που οδηγεί σε ακραία φαινόμενα…Και πρέπει να καταπολεμήσουμε την απελπισία!Χρειαζόμαστε μεταρρυθμίσεις για να αποφύγουμε την καθίζηση στη στασιμότητα. Χρειαζόμαστε ανάπτυξη, για να χτυπήσουμε την απελπισία. Χρειαζόμαστε συνεργασία σε παγκόσμια επίπεδο και δημοκρατία στο εσωτερικό κάθε χώρας, για να καταπολεμήσουμε το Λαϊκισμό. Και χρειαζόμαστε περιβάλλον παγκόσμιας σταθερότητας και ασφάλειας για να καταπολεμήσουμε τον Εξτρεμισμό» κατέληξε.
Αναλυτικά η ομιλία:
Κυρίες και κύριοι,
Αυτό που συνήθως ονομάζουμε «Ελληνική Κρίση» είναι στην πραγματικότητα πολλά διαφορετικά πράγματα, στενά συνδεδεμένα μεταξύ τους:
--Είναι πρώτα απ’ όλα, μια δημοσιονομική κρίση, δηλαδή επίμονα ετήσια ελλείμματα και «υπερβολική» συσσώρευση χρέους.
--Είναι, δεύτερον, μια μακροχρόνια υποβάθμιση ανταγωνιστικότητας.
--Είναι τρίτο, μια χρηματοοικονομική, μια τραπεζική κρίση, που προκλήθηκε από τη μακροχρόνια ύφεση και τα κόκκινα δάνεια που προέκυψαν.
Αλλά δεν είναι μόνον αυτά::
--Τα τελευταία πέντε χρόνια, ξεδιπλώνεται και μια πολιτική κρίση στη χώρα μου, καθώς η κοινωνική συνοχή αποδυναμώνεται και κερδίζουν έδαφος ο Λαϊκισμός και ο Εξτρεμισμός.
-- Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, την ίδια περίοδο, ξέσπασε στη γειτονική μας Μέση Ανατολή και στην Ανατολική Μεσόγειο μια πρωτοφανής αποσταθεροποίηση: με κράτη να διαλύονται, κοινωνίες να αποσυντίθενται, ακόμα και σταθερές ως τότε χώρες να «βράζουν». Έτσι μας προέκυψαν τεράστιες μεταναστευτικές ροές, ή προσφυγικές ροές, που αναζητούν διέξοδο προς την Ευρώπη. Μέσω της Ελλάδας, που αποτελεί τη «φυσική πύλη εισόδου» προς την Ευρώπη, για εκατομμύρια απελπισμένους ανθρώπους.
Τα τελευταία πέντε χρόνια, όλες αυτές οι διαφορετικές μορφές κρίσης συνέπεσαν ταυτόχρονα και συνέκλιναν πάνω από την Ελλάδα!
Μοιάζει με «Τέλεια Καταιγίδα», έτσι δεν είναι;
Καθεμιά από τις κρίσεις αυτές, μόνη της, θα μπορούσε να καταστρέψει οποιαδήποτε χώρα…
Όλες μαζί είναι θανάσιμος κίνδυνος για οποιαδήποτε κοινωνία…
Και η «σύμπτωση» όλων αυτών, την ίδια στιγμή, μοιάζει με αληθινό εφιάλτη!
Κι όμως, εμείς παραμένουμε όρθιοι!
Και προσπαθούμε σκληρά να επιβιώσουμε, να «το παλέψουμε» και να το ξεπεράσουμε.
-Διασώζοντας τη Δημοκρατία μας,
-Προστατεύοντας την Εθνική Κυριαρχία μας,
-Και διατηρώντας την Κοινωνική μας συνοχή, αλλά και τη θέση μας στην Ευρώπη.
Κυρίες και κύριοι,
Η Ελληνική κρίση είχε επιπτώσεις πολύ πέραν των Ελληνικών συνόρων.
Βρίσκεται στα πρωτοσέλιδα του διεθνούς τύπου εδώ χρόνια τώρα. Είναι ήδη αντικείμενο σοβαρής μελέτης για τους Ευρωπαίους, αλλά και πέραν της Ευρώπης. Πρέπει λοιπόν, να μάθουμε απ’ αυτήν.
Γιατί μπορούμε να γίνουμε σοφότεροι και δυνατότεροι, μόνον αν αντιμετωπίσουμε αποφασιστικά τα σφάλματα του παρελθόντος και μόνον αν τα διορθώσουμε αποτελεσματικά.
Αυτό ακριβώς προσπάθησα στα χρόνια της Πρωθυπουργίας μου στην Ελλάδα…
Της «πιο δύσκολης δουλειάς στον κόσμο ολόκληρο», όπως μου έλεγαν τότε πολλοί ξένοι ηγέτες κατά τις συναντήσεις μας…
Κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησής μας, λοιπόν – δηλαδή από τον Ιούλιο του 2012 ως τον Δεκέμβριο του 2014 – η Ελληνική Οικονομία βελτιώθηκε σημαντικά από κάθε άποψη:
* Τον Ιούλιο του 2012 η ύφεση «έτρεχε» με ετήσιο ρυθμό 7,2%! Το Δεκέμβριο του 2014 το πρόσημό της είχε ήδη γυρίσει θετικό: η Ελλάδα αναπτυσσόταν πια με ετήσιο ρυθμό 0,7%! Μάλιστα, στο τρίτο τρίμηνο της χρονιάς εκείνης η Ελληνική Οικονομία αναπτυσσόταν με τον ταχύτερο ρυθμό σε ολόκληρη την Ευρωζώνη! Η πολυπόθητη ανάκαμψη είχε αρχίσει…
Παραλάβαμε την Οικονομία μας στην «εντατική» και δύο χρόνια αργότερα την είχαμε επαναφέρει πλήρως!
Ακόμα, το Δεκέμβριο του 2014, που ήταν ο τελευταίος μήνας της διακυβέρνησής μου, όλοι οι Παγκόσμιοι Οργανισμοί συμφωνούσαν σε ένα πολύ αισιόδοξο σενάριο για τα απόμενα χρόνια: Όλοι προέβλεπαν ότι η Ελληνική Οικονομία θα αναπτυσσόταν με ρυθμό 2,9% το 2015, 3,7% το 2016 και πάνω από 3% ετησίως στη συνέχεια. Βρισκόμασταν ήδη σε τροχιά βιώσιμης ανάπτυξης…
Δυστυχώς, όμως, αυτές οι προβλέψεις δεν επαληθεύθηκαν! Η νέα Λαϊκιστική κυβέρνηση της Ελλάδας ξανάφερε πίσω τη χώρα στην ύφεση…
* Ας δούμε τώρα τα δημοσιονομικά ελλείμματα: Όταν αναλάβαμε, τον Ιούλιο του 2012, το έλλειμμα έφτανε το 9.5% του ΑΕΠ της Ελλάδας! Το Δεκέμβριο του 2014, όλοι οι Οργανισμοί προέβλεπαν ότι θα ήταν λιγότερο από 1,5% για τη χρονιά εκείνη. Μείωση του ελλείμματος κατά 8 ποσοστιαίες μονάδες μέσα σε δυόμιση χρόνια μόνο, δεν είχε προηγούμενο σε ολόκληρο τον κόσμο…
Τους τελευταίους μήνες της διακυβέρνησής μας διαπραγματευόμασταν με τους τρείς Οργανισμούς που παρακολουθούν το Πρόγραμμά μας, δηλαδή με την «Τρόϊκα», συμπληρωματικά μέτρα για να μηδενίσουμε το δημοσιονομικό μας έλλειμμα την επόμενη χρονιά, σύμφωνα και με τους στόχους του Προγράμματος. Η «απόσταση» ανάμεσα στις θέσεις της κυβέρνησής μας τότε και τους υπολογισμούς της Τρόϊκας ήταν λιγότερο από μισό τοις εκατό του ΑΕΠ ή, σε απόλυτους αριθμούς, λιγότερο από 1 δισεκατομμύριο ευρώ…
* Ας δούμε και την εικόνα του Χρέους: Σύμφωνα με το ΔΝΤ, η σχέση Χρέους προς ΑΕΠ της Ελλάδας έπρεπε να πέσει από το 180% στο 124% ως το 2020.
Με τη δική μας στήριξη, η προηγούμενη κυβέρνηση Παπαδήμου, είχε ήδη κόψει 105 δισεκατομμύρια ευρώ, από το Ελληνικό χρέος που βρισκόταν ως τότε σε Ελληνικά χέρια (ένα ποσό χωρίς προηγούμενο). Αυτό ήταν το λεγόμενο PSI…
Μερικούς μήνες αργότερα, η δική μας Κυβέρνηση πλέον, έκοψε ακόμα 20 δισεκατομμύρια μέσα από «επαναγορά» χρέους (σε τιμές πολύ κάτω από το «άρτιο»). Μετά την επιτυχία κι αυτού του εγχειρήματος, οι Ευρωπαίοι εταίροι μας και το ΔΝΤ συμφώνησαν εγγράφως, ότι εφ’ όσον η Ελλάδα έπιανε πρωτογενή πλεονάσματα θα της δινόταν σημαντική περαιτέρω «ανακούφιση χρέους».
Πρωτογενή πλεονάσματα επιτεύχθηκαν, πράγματι, από την κυβέρνησή μας και τα δύο επόμενα χρόνια. Όμως, η «ανακούφιση χρέους» δεν ήλθε ποτέ…
* Τέλος, ας δούμε και τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις: Τον Ιούλιο του 2012, η Ελλάδα βρισκόταν γύρω στην 100η θέση της διεθνούς κατάταξης στους δείκτες ανταγωνιστικότητας του ΟΟΣΑ και της Παγκόσμιας Τράπεζας. Δύο χρόνια αργότερα, το Δεκέμβριο του 2014, η Ελλάδα είχε ήδη βελτιωθεί θεαματικά: Από την 100η θέση, είχε βρεθεί κοντά στην 50η, εξ αιτίας των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που εφαρμόσαμε. Τέτοια βελτίωση σε τόσο σύντομο χρόνο, επίσης δεν έχει προηγούμενο…
Έτσι λοιπόν, εκεί γύρω στα τέλη του 2014, στους τελευταίους μήνες της διακυβέρνησής μας, όλα έμοιαζαν να πηγαίνουν καλά.
Όμως, τον Ιανουάριο του 2015, έγιναν στην Ελλάδα πρόωρες εκλογές! Όχι γιατί η κυβέρνησή μας έχασε τη στήριξη του Κοινοβουλίου. Εξακολουθούσαμε να έχουμε σταθερή πλειοψηφία 154 εδρών σε μια Βουλή 300 εδρών συνολικά. Όμως, δεν μπορέσουμε να συγκεντρώσουμε την «ενισχυμένη» πλειοψηφία των 180 εδρών που χρειάζονταν για να εκλέξουμε τότε νέο Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Τις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015 τις χάσαμε. Αν και οι πολιτικές μας είχαν αρχίσει ήδη να αποδίδουν χειροπιαστά αποτελέσματα από κάθε άποψη, το εκλογικό σώμα, εξαντλημένο από την μακροχρόνια ύφεση, δεν είχε προλάβει να αισθανθεί τη διαφορά ή να εκτιμήσει το γεγονός ότι η χώρα είχε πια αλλάξει κατεύθυνση.
Η Λαϊκίστική Αντιπολίτευση υποσχόταν μια γενική «στροφή προς τα πίσω». Να αντιστρέψει τη δική μας δημοσιονομική προσαρμογή και να επιστρέψει πίσω στις ξέφρενες δημόσιες σπατάλες. Να ξανακτίσει το «πελατειακό κράτος» που εμείς σταδιακά κατεδαφίζαμε. Να ακυρώσει τις μεταρρυθμίσεις που είχαμε ήδη εφαρμόσει. Να σταματήσει κάθε ιδιωτικοποίηση. Να διώξει τους ξένους επενδυτές. Να ματαιώσει τη στρατηγική στροφή μας στον ιδιωτικό τομέα της Οικονομίας και στις Άμεσες Ξένες Επενδύσεις.
Στους δεκαπέντε μήνες που μεσολάβησαν από τότε, τα αποτελέσματα που έφερε η Λαϊκιστική συγκυβέρνηση είναι πλέον ολοφάνερα:
Η οικονομία μας «γύρισε», από την Ανάκαμψη πίσω στην Ύφεση.
Ο Προϋπολογισμός «γύρισε», από τα πρωτογενή πλεονάσματα, πίσω στα πρωτογενή ελλείμματα.
Το Χρέος μας εκτροχιάστηκε από την τροχιά βιωσιμότητας όπου το είχαμε βάλει…
Μεγάλα προγράμματα ιδιωτικοποιήσεων, είτε ακυρώθηκαν συνολικά είτε βρίσκονται σε στασιμότητα έκτοτε…
Μεγάλα επενδυτικά προγράμματα, που ήδη προχωρούσαν, ματαιώθηκαν!
Εκτενέστατοι πιστωτικό έλεγχοι - capital controls – επιβλήθηκαν τον Ιούλιο του 2015 και παραμένουν ακόμα! Οι συστημικές τράπεζες της Ελλάδας που είχαν πλήρως ανακεφαλαιωθεί τον Νοέμβριο του 2014, χρειάστηκε να ανακεφαλαιωθούν ξανά τον Οκτώβριο του 2015, αυξάνοντας το Δημόσιο χρέος της χώρας και ξαναφέρνοντας την αβεβαιότητα για τις προοπτικές της Ελληνικής Οικονομίας.
Κι ακόμα, επί πλέον όλων αυτών, αντιμετωπίζουμε τώρα πια και μια πολύ μεγάλη μεταναστευτική κρίση! Επειδή η νέα κυβέρνηση άνοιξε τα σύνορα, έδωσε 6 μήνες άδεια παραμονής χωρίς όρους σε κάθε «παράτυπο επισκέπτη», κι έτσι κυριολεκτικά «προσκάλεσε» εκατοντάδες χιλιάδες παράνομους μετανάστες ή πρόσφυγες, να μπουν στην Ελλάδα «transit», καθοδόν προ άλλες χώρες της Ευρώπης. Όμως τότε οι βόρειοι γείτονες μας έκλεισαν τα δικά τους σύνορα με την Ελλάδα…
Αυτή η ανεύθυνη πολιτική προκάλεσε μια κρίση χωρίς προηγούμενο. Κι έθεσε σε κίνδυνο την ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και την πολιτική σταθερότητα μέσα σε διάφορα κράτη-μέλη.
Το 2014, την τελευταία χρονιά της δικής μας διακυβέρνησης, 75.000 «παράτυποι» είχαν περάσει τα σύνορά μας. Περί τις 900.000 πέρασαν το 2015, την πρώτη χρονιά της νέας Λαϊκιστικής Κυβέρνησης. Οι ροές δωδεκαπλασιάστηκαν σε ένα χρόνο!
Δεν πρόκειται απλώς για μια «προσφυγική κρίση». Είναι πολύ πιο σύνθετο πρόβλημα. Και εν όψει των τελευταίων τρομοκρατικών επιθέσεων στο Παρίσι και τις Βρυξέλλες, πρέπει να το αντιμετωπίσουμε άμεσα, σοβαρά και αποφασιστικά.
Τώρα, λοιπόν, έχετε μια αρκετά σαφή εικόνα για το τι έγινε στην Ελλάδα τα τελευταία 5 χρόνια και για το που βρισκόμαστε σήμερα.
Μπορούμε να βγάλουμε 5 συμπεράσματα απ’ όλη αυτή την ιστορία:
* Πρώτον, το κύριο πρόβλημα της Ελλάδας, που διαπερνά όλα τα άλλα, είναι το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας. Αλλά η Ελλάδα δεν είναι μόνη της σε αυτό. Είμαστε ίσως η πιο ακραία περίπτωση ενός ευρύτερου περιφερειακού προβλήματος: Είναι η Ευρώπη συνολικά που χάνει έδαφος ανταγωνιστικότητας σε σχέση με τον υπόλοιπο κόσμο!
Πρέπει να κινηθούμε επειγόντως με τολμηρές μεταρρυθμίσεις σχεδόν σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, αλλά και σε επίπεδο Ευρωπαϊκών θεσμών. Χρειαζόμαστε διαφορετικές εθνικές μεταρρυθμίσεις και κοινές μεταρρυθμίσεις για όλη την Ευρωζώνη. Πρέπει να καταπολεμήσουμε τη γραφειοκρατία και σε εθνικό και σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Πρέπει να καταπολεμήσουμε στρεβλώσεις των αγορών, κατακερματισμό των αγορών και ανεπάρκειες των αγορών σε όλους τους τομείς .
Αν η Ευρώπη δεν μπορεί να ανταγωνιστεί με τον υπόλοιπο κόσμο, είναι καταδικασμένη. Αλλά σε μια τέτοια περίπτωση και ο υπόλοιπος κόσμος θα πληγεί.
Οπότε να κρατήσουμε δύο έννοιες στο σημείο αυτό: Ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα και Μεταρρυθμίσεις απ’ άκρου σε άκρο της Ευρώπης.
* Δεύτερον η Ευρώπη χρειάζεται περισσότερη Ολοκλήρωση, καλύτερη Ολοκλήρωση και ταχύτερη Ολοκλήρωση! Τα τελευταία πέντε χρόνια, προχωρήσαμε πολύ: με την Δημοσιονομική Ένωση, με την Τραπεζική Ένωση και με τη Ποσοτική χαλάρωση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Όλα αυτά ήταν αδιανόητα μέχρι το 2010. Αλλά πρέπει να γίνουν κι άλλα. Και να προχωρούν ταχύτερα….
* Τρίτον, πέρα από τα εσωτερικά Ευρωπαϊκά μας προβλήματα, πρέπει να έχουμε τα μάτια μας στραμμένα και στο διεθνές περιβάλλον. Η μακροχρόνια αναδιάρθρωση των συναλλαγματικών ισοτιμιών στον κόσμο θα αντανακλά δύο πράγματα: τη παγκόσμια ανταγωνιστικότητα και την διεθνή σταθερότητα.
Κανείς δεν μπορεί να επιβιώσει μέσα σε ένα κόσμο που διαλύεται! Καθένας από τους μεγάλους «παίχτες» έχει συμφέρον να υπάρξει βιώσιμη ανάπτυξη διεθνώς και να αποκατασταθεί παγκόσμια ισορροπία. Οι εμπορικοί πόλεμοι και οι πόλεμοι συναλλαγματικών ισοτιμιών θα βλάψουν τελικά όλους. Πολύ περισσότερο θα πληγούν όλοι, αν αφεθούν περιφερειακοί πόλεμοι ανεξέλεγκτοι, ή κοινωνικές εντάσεις να διαδοθούν πέρα από σύνορα…
* Τέταρτον, όπως η παγκόσμια σταθερότητα είναι εξ ίσου σημαντική με την ανταγωνιστικότητα σε διεθνές επίπεδο, έτσι και η εσωτερική σταθερότητα μέσα στην Ευρωζώνη είναι εξόχως σημαντική. Η Ευρώπη δεν θα καταφέρει ποτέ να προωθήσει την σταθερότητα στο διεθνή χώρο, αν την ίδια στιγμή η ίδια αποσταθεροποιείται εσωτερικά.
Υπάρχουν, βέβαια πολλοί στην Ευρώπη, και στα Δεξιά και στα Αριστερά του πολιτικού φάσματος, που μπερδεύουν την αρετή της σταθερότητας με την καθίζηση της στασιμότητας.
Οι Αριστεροί ρέπουν σε αποσταθεροποιητικές πολιτικές χάριν της «εξέλιξης». Δηλαδή θυσιάζουν την τόσο απαραίτητα σταθερότητα στο βωμό της υποτιθέμενης «αλλαγής»! Οι Συντηρητικοί από την άλλη πλευρά, συχνά κάνουν το αντίθετο: Θυσιάζουν την τόσο απαραίτητη αλλαγή, στο «βωμό» της υποτιθέμενης «σταθερότητας». Και καταλήγουν στη στασιμότητα.
Οι Λαϊκιστές αποτελούν το χειρότερο συνδυασμό και των δύο: Και αποσταθεροποιούν τα πάντα γύρω τους και βυθίζονται στη στασιμότητα!
Σήμερα η Ελλάδα έχει μια κυβέρνηση συνασπισμού που αποτελείται από ένα απίστευτο μίγμα ενός αριστερίστικου κι ενός ακραίου δεξιού κόμματος. Παρά τις ιδεολογικές τους διαφορές, βρίσκονται «στην ίδια γραμμή»: Ματαιώνουν την αλλαγή, καταργούν τις μεταρρυθμίσεις, εκτροχιάζουν την Οικονομία. Και τα κάνουν αυτά με ψεύτικες υποσχέσεις και τερατώδη ψέματα…
Αλλά οι ψεύτικες υποσχέσεις τελικά προκαλούν γενικευμένη απογοήτευση, επιφέρουν βαθιά πόλωση, αποδυναμώνουν την κοινωνική συνοχή, προκαλούν διάχυτη απελπισία, ενισχύουν τον εξτρεμισμό. Αυτός ο επικίνδυνος κατήφορος πρέπει να σταματήσει!
Πρέπει να πολεμήσουμε τον Εξτρεμισμό!
Πρέπει να πολεμήσουμε τον Λαϊκισμό, που οδηγεί σε ακραία φαινόμενα…
Και πρέπει να καταπολεμήσουμε την απελπισία!
Χρειαζόμαστε μεταρρυθμίσεις για να αποφύγουμε την καθίζηση στη στασιμότητα. Χρειαζόμαστε ανάπτυξη, για να χτυπήσουμε την απελπισία. Χρειαζόμαστε συνεργασία σε παγκόσμια επίπεδο και δημοκρατία στο εσωτερικό κάθε χώρας, για να καταπολεμήσουμε το Λαϊκισμό. Και χρειαζόμαστε περιβάλλον παγκόσμιας σταθερότητας και ασφάλειας για να καταπολεμήσουμε τον Εξτρεμισμό.
Κυρίες και κύριοι,
Τα τελευταία πέντε χρόνια η Ελλάδα βρέθηκε στο επίκεντρο μιας σύνθετης κρίσης, που ξεκίνησε ως τοπική και οικονομικού χαρακτήρα. Αλλά εξελίχθηκε σε Ευρωπαϊκή κρίση. Ξεκίνησε ως δημοσιονομική και αναμίχθηκε με κάθε είδους περιφερειακές και γεωπολιτικές παρενέργειες.
Για να είμαι ειλικρινής μαζί μας είμαι πολύ σκεπτικιστής για τις άμεσες βραχυπρόθεσμες εξελίξεις στην Ελλάδα. Δηλαδή για το τι θα συμβεί τους επόμενους μήνες. Αλλά πρέπει να σας πω ότι την ίδια στιγμή, είμαι πολύ αισιόδοξος για τις μακροχρόνιες προοπτικές της χώρας μου.
Η Ελλάδα είναι γεμάτη από ανεκμετάλλευτες δυνατότητες ανάπτυξης, αναξιοποίητες επενδυτικές ευκαιρίες, από τεράστια συγκριτικά πλεονεκτήματα που παραμένουν ανενεργά. Αναφέρομαι στα εξής:
--Στα ταλέντα του εξωστρεφούς λαού της, που τα καταφέρνει πάντα σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου, αλλά για κάποιο λόγο δεν τα καταφέρνει στην ίδια την πατρίδα του.
--Αναφέρομαι στους φυσικούς πόρους της χώρας. Αυτούς που εκμεταλλεύεται κι αυτούς που δεν εκμεταλλεύεται ακόμα…
--Αναφέρομαι στην προνομιακή γεωπολιτική της θέση.
--Αναφέρομαι στο μοναδική ομορφιά του τοπίου της.
--Αναφέρομαι στο ανεπανάληπτο Τουριστικό δυναμικό της, αλλά και στην ηγετική θέση της στην Παγκόσμια Ναυτιλία.
--Αναφέρομαι στη μοναδική Ιστορία και την Πολιτιστική της κληρονομιά.
Η Ελλάδα κρύβει εξαιρετικές ευκαιρίες σε ποιοτικές υπηρεσίες Τουρισμού, ασφαλώς, αλλά και σε όλους τους κλάδους της Μεταποίησης, της Αγροτικής και Κτηνοτροφικής παραγωγής, στην Ενέργεια, στη Φαρμακοβιομηχανία, αλλά και στη Ναυπηγική για να αναφέρω μόνο μερικούς τομείς…
Μπορεί να γίνει Παγκόσμιο Κέντρο Πολιτισμού και Εκπαίδευσης. Είναι δυνητικός κόμβος παγκόσμιων εμπορικών δρόμων, Επικοινωνιακών δικτύων και Μεταφορών. Για να μη μιλήσουμε για τους πολύ μεγάλους ενεργειακούς πόρους της, που δεν τους έχει αναδείξει ακόμα, και οι οποίοι σε πλήρη ανάπτυξη θα μπορούσαν να ενισχύσουν την ενεργειακή ασφάλεια της ίδιας της Ευρώπης.
Εκεί στα τέλη του 2014, παρά την κρίση που ήδη βιώναμε, δεκάδες μεγάλες πολυεθνικές εταιρίες μελετούσαν σοβαρά να επενδύσουν στην Ελλάδα. Εταιρίες όπως η IBM, η Microsoft, η Google, η NOKIA, η COSCO, η Hewlett Packard, και η HUAWAI, εξέταζαν επενδυτικά προγράμματα σε μια μεγάλη ποικιλία δραστηριοτήτων από τα Big Data Analytics μέχρι τα Logistics, από την Ενέργεια μέχρι την Πρωτογενή παραγωγή, κι από την Πολιτιστικό Τουρισμό μέχρι τις Σύγχρονες Χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, αλλά και επιτυχημένες ελληνικές νεοφυείς επιχειρήσεις.
Τα περισσότερα από τα σχέδια αυτά σταμάτησαν έκτοτε. Αλλά το δυναμικό υπάρχει…
--Η Ελλάδα, λοιπόν, μπορεί να γίνει μοναδικό κέντρο ευκαιριών για επενδύσεις και βιώσιμη ανάπτυξη. Όχι μια χώρα όπου αποτυγχάνει κάθε «σχέδιο διάσωσης»….
--Η Ελλάδα μπορεί να γίνει μεγάλη «πύλη» εμπορευμάτων, κεφαλαίων και επενδύσεων από και προς την Ευρώπη, από και προς την Κίνα, την Ιαπωνία, την Ινδία και τον Ασιατικό κόσμο γενικότερα. Όχι μια απομονωμένη χώρα πίσω από «κλειστά σύνορα» προς κάθε κατεύθυνση.
Πράγματι, στη διάρκεια της δικής μου διακυβέρνησης, βελτιώσαμε τις διμερείς σχέσεις της Ελλάδα με παραδοσιακούς στρατηγικούς συμμάχους μας, όπως οι ΗΠΑ. Αλλά και εγκαινιάσαμε ισχυρούς δεσμούς με νέους στρατηγικούς εταίρους, όπως η Κίνα, το Ισραήλ και η Αίγυπτος. Οι δεσμοί αυτοί αντέχουν και η δυναμική αυτών των συμμαχιών εξακολουθεί να υπάρχει…
--Η Ελλάδα μπορεί να γίνει αληθινό «προπύργιο» της Ευρώπης στην ταραγμένη Ανατολική Μεσόγειο και στην πάντα ανήσυχη Μέση Ανατολή. Προπύργιο της Ευρώπης! Όχι «Αχίλλειος Πτέρνα» της Ευρώπης…
Υπάρχουν εκατομμύρια απελπισμένων ανθρώπων γύρω μας, εκατομμύρια φιλειρηνικών ανθρώπων, υποστηρικτών του κοσμικού κράτους - όχι του φονταμελισμού - σε όλη τη Μεσόγειο και στη Μέση Ανατολή.
Θέλουν να καταπολεμήσουν τις τρομοκρατικές ομάδες και τους τζιχαντιστές στις χώρες τους. Αλλά πρέπει να νιώσουν ότι δεν είναι μόνοι τους. Ότι υπάρχει κάποιος δίπλα τους, που μπορεί να τους δώσει αίσθηση στήριξης και ασφάλειας.
Μια σταθερή Ελλάδα, μια ισχυρή και ευημερούσα Ελλάδα, θα φαίνεται στα μάτια τους ως η «προέκταση» της Ευρώπης» στη «γειτονιά» τους.
Μόλις η Ελλάδα τακτοποιήσει «τα του οίκου της», μπορεί να αναδειχθεί σε φάρο Ανάπτυξης, Σταθερότητας και Ελπίδας για την υπόλοιπη Ευρώπη και – το πιο σημαντικό, ίσως – για την τόσο ταραγμένη γειτονιά της.
Πρέπει να «εξάγουμε» σταθερότητα στους γείτονές μας.
Όχι να «εισάγουμε» αποσταθεροποίηση απ’ αυτούς…
Κυρίες και κύριοι,
Μην έχετε καμία αμφιβολία: Θα ξεπεράσουμε τις τωρινές μας δυσκολίες.
Είναι αλήθεια, ότι πληρώνουμε τα δικά μας σφάλματα από τις περασμένες δεκαετίες…
Είναι επίσης αλήθεια, ότι μερικοί εξωτερικοί παράγοντες προσπάθησαν να εκμεταλλευτούν σε βάρος μας τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε τώρα…
Είναι αλήθεια, ότι η Ευρώπη ήταν αρχικά εντελώς ανέτοιμη να αντιμετωπίσει μια τέτοια κρίση…
Αλλά αν το δείτε από ευρύτερη σκοπιά, όλες αυτές οι «αιτίες» ή οι «δικαιολογίες», δεν έχουν πια μεγάλη σημασία…
Μπορούμε να τα καταφέρουμε! Και θα τα καταφέρουμε! Αυτό μετράει…
Οι Έλληνες τα κατάφεραν πολλές φορές, σε πολλές, εξαιρετικά δύσκολες περιστάσεις κατά την ιστορική διαδρομή τους. Εδώ και χιλιετίες…
Περάσαμε τόσες τραυματικές εμπειρίες, ζήσαμε τόσες τραγικές στιγμές…
Εδώ που τα λέμε, οι λέξεις «τραυματικός» και «τραγικός» έχουν ελληνική καταγωγή και έχουν περάσει από την Ελληνική στις υπόλοιπες γλώσσες.
Είμαστε λοιπόν γνωστοί για την ικανότητά μας να τα καταφέρνουμε στα δύσκολα.
Να επιβιώνουμε…
Να αντιμετωπίζουμε μεγάλες δοκιμασίες και να βγαίνουμε σοφότεροι.
Και δυνατότεροι….
Έτσι λοιπόν, σας το λέω σήμερα:
Παρά τις δυσκολίες που περνάμε, πιστεύω βαθιά στην Ελλάδα!
Πιστεύω βαθιά στα ταλέντα, τις αρετές και τις αντοχές του Έλληνα…
Όπως επίσης πιστεύω και στην Ευρώπη…
Θα τα καταφέρουμε λοιπόν!
Κι ήταν αυτήν τη στέρεα πεποίθησή μου -ότι η Ελλάδα θα τα καταφέρει – που ήθελα σήμερα, από δω, να μοιραστώ μαζί σας, φίλες και φίλοι.