Τον μόνιμο φόβο για οριζόντιες περικοπές σε μισθούς και συντάξεις θα αποτελεί πλέον ο περίφημος «κόφτης», καθώς σε περίπτωση που δεν επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι θα πέφτει… τσεκούρι.
Μάλιστα, όπως περιγράφεται στον νόμο ο Αυτόματος Μηχανισμός Δημοσιονομικής Προσαρμογής θα λειτουργεί ως εξής:
1. Εως τις 10 Μαΐου κάθε έτους ο υπουργός Οικονομικών θα συντάσσει μια έκθεση με την οποία μεταξύ άλλων θα διαπιστώνει τυχόν αρνητική απόκλιση από την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων, θα ορίζει ποιες δαπάνες θα πρέπει να κοπούν και το ύψος των περικοπών προκειμένου να περιοριστεί η απόκλιση, θα αποτιμά επίσης σε ποσοστό επί του ΑΕΠ τη δημοσιονομική επίδραση των μέτρων προσαρμογής που θα λαμβάνονται επί των εσόδων του προϋπολογισμού της γενικής κυβέρνησης.
2. Η έκθεση θα γίνεται με Προεδρικό Διάταγμα έως 31 Μαΐου το αργότερο, θα δημοσιεύεται στην Εφημερίδας της Κυβερνήσεως κια θα αποστέλλεται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αν δεν συμβεί αυτό, από 1ης Ιουνίου αρχίζουν αυτομάτως οριζόντιες περικοπές 10% σε σχεδόν όλα τα κονδύλια των κρατικών δαπανών.
3. Σε ειδικό παράρτημα της έκθεσης υπάρχει λίστα με όλες τις κατηγορίες δαπανών του προϋπολογισμού επί των οποίων θα εφαρμόζεται ο κόφτης καθώς και το επιβαλλόμενο ύψος των περικοπών.
4. Μπαίνει πλαφόν στις περικοπές δαπανών έως το 2% του ΑΕΠ ετησίως από τα κονδύλια γενικής κυβέρνησης.
5. Δεσμεύεται ίσο με το 10% του προϋπολογισμού μέχρι τις 30 Ιουνίου και δεν βγαίνει από τα κρατικά ταμεία πριν από την 1η Ιουλίου καθέ έτους, εφόσον εφαρμοστούν όμως πρώτα οι περικοπές και απαιτηθούν τα μέτρα που έχει υποδείξει ο υπουργός Οικονομικών. Αν μετά την 1η Ιουλίου διαπιστωθεί ότι τα μέτρα λαμβάνονται και δεν υπάρχουν αποκλίσεις, τότε τα κονδύλια απελευθερώνονται, αφού πρώτα αφαιρεθούν όσα έχει αποφασιστεί ότι θα περικοπούν. Το 10% των κονδυλίων υπολογίζεται επί των συνολικών δαπανών, χωρίς τις κατηγορίες που εξαιρούνται ρητώς.
6. Αν πέσουν έξω οι προβλέψεις για το δημοσιονομικό πλεόνασμα κάθε χρονιάς, προβλέπεται «τιμοκατάλογος» περικοπών δαπάνης ανά ύψος απόκλισης.
Αν η απόκλιση είναι μικρότερη ή ίση με το 0,25% του ΑΕΠ δεν θα λαμβάνονται μέτρα ίσα με το 0,5% του ΑΕΠ.
Αν είναι μεταξύ 0,26% και 0,75% του ΑΕΠ, θα λαμβάνονται μέτρα ίσα με το 0,5% του ΑΕΠ.
Αν είναι μεταξύ 0,76% και 1,25% η προσαρμογή θα είναι στο 1% του ΑΕΠ.
Αν είναι μεταξύ 1,26%-1,75% τότε τα μέτρα προσαρμογής θα είναι ίσα με το 1,5% του ΑΕΠ
Αν είναι από 1,76% έως 2,25% τα μέτρα προσαρμογής θα φτάνουν στο 2% του ΑΕΠ
7. Αν πέσουν έξω οι προβλέψεις για ανάπτυξη κατά 0,5% του ΑΕΠ, πάλι ενεργοποιείται ο κόφτης.
8. Εξαιρέσεις από περικοπές υπάρχουν ελάχιστες και αφορούν κονδύλια για τη στοιχειώδη λειτουργία του κράτους, την είσπραξη των φόρων, τις δημόσιες επενδύσεις και η αποφυγή ανθρωπιστικής κρίσης.
9. Τα μέτρα αυτά δύνανται να μετριαστούν ή να αντικατασταθούν, στη συνέχεια ή και μετά το τέλςο του ελληνικού προγράμματος, με άλλα νόμιμα μέτρα λιτότητας. Αλλά και σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να συμφωνήσουν οι δανειστές.
10. Ο μηχανισμός θα ισχύσει για τα έτη 2017, 2018 και 2019. Τα μέτρα όμως που θα λαμβάνονται θα ενσωματώνονται στον προϋπολογισμό της επόμενης χρονιάς, δηλ. θα ισχύσουν και το 2020.
