1) Προεκλογικές προσδοκίες και εφιάλτες...
Η χώρα έχει τεθεί ήδη σε μακρά προεκλογική περίοδο, η διάρκεια της οποίας φαίνεται πως θα εξαρτηθεί από το πότε θα αισθανθεί η κυβέρνηση σχετικά ασφαλής από το προσδοκώμενο εκλογικό αποτέλεσμα αλλά και από τις αντοχές του κυβερνητικού εταίρου που εμφανίζει σημάδια ραγδαίας εξάχνωσης.
Το "Μακεδονικό” φαίνεται σαν την σταγόνα που έκανε το ποτήρι να ξεχειλίσει. Από το Φθινόπωρο του 2017 ο χρόνος για τον κυβερνητικό συνασπισμό άρχισε να μετράει αντίστροφα καθώς ο χρόνος της θητείας άρχισε να μειώνεται και μαζί με αυτόν η διάρκεια είσπραξης του εισοδήματος που προσπορίζουν οι βουλευτές, οι υπουργοί και ο λοιπός κομματικός στρατός, που σε "μπανανίες” σαν την Ελλάδα είθισται να σιτίζεται από τον κρατικό κορβανά.
Όσο θα πλησιάζουμε προς το Φθινόπωρο του 2019 (ακόμη και αν παραβλέψουμε πιθανή αιφνίδια ανακοπή λόγω πρόωρης προσφυγής στην κάλπη) και θα μειώνεται το προσδόκιμο του δυνητικού εισοδήματος, οι φυγόκεντρες δυνάμεις για αποσκιρτήσεις θα αυξάνονται.
Τούτο θα συμβεί γιατί θα αυξάνεται ο αριθμός όσων θα προσδοκούν μια νέα θητεία κοντά στον κρατικό κορβανά υπό άλλη πολιτική σκέπη.
Τα δεδομένα αυτά αυξάνουν τις πιθανότητες για πρόωρες εκλογές ακόμη και εντός του 2018.
Παρά τη διαφαινόμενη νίκη της Νέας Δημοκρατίας για την οποία οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως έχει τεθεί σε τροχιά αυτοδυναμίας, ευαίσθητοι δείκτες της οικονομίας (όπως το χρηματιστήριο και ιδίως οι τραπεζικές μετοχές) δεν εμφανίζουν σημάδια θετικών προσδοκιών.
Οι παράγοντες της οικονομίας διαβάζουν τόσο στις δημοσκοπήσεις όσο και στις κοινωνικές και οικονομικές διεργασίες στο εσωτερικό και το εξωτερικό τα σημεία που καταδεικνύουν μια μακρά περίοδο αποσταθεροποίησης του πολιτικού και κοινωνικού σκηνικού.
Ακόμη και αν προκύψει μια αυτοδύναμη κυβέρνηση από τις επόμενες εκλογές αυτή θα έχει δεμένα τα χέρια αν δεν προκύψουν πάνω από 180 βουλευτές οι οποίοι θα εκλέξουν πρόεδρο της Δημοκρατίας στις αρχές του 2020.
Εν τω μεταξύ οι μεθεπόμενες εκλογές θα πρέπει να γίνουν με απλή αναλογική κάτι που θα μπορούσε να "κονιορτοποιήσει” περαιτέρω το ήδη ρευστό πολιτικό μας σκηνικό.
Ούτε και οι εξελίξεις στην Ε.Ε. και τις ΗΠΑ προμηνύουν μια περίοδο σταθερότητας η οποία θα μπορούσε να λειτουργήσει σαν ένα θετικό πλαίσιο αναφοράς για τις εσωτερικές εξελίξεις.
Ο "καρκίνος” που κατατρώει τις σάρκες της χώρας και του ελληνισμού είναι το ελληνικό κράτος το οποίο παρά το γεγονός πως ευθύνεται κατά 90% για τη χρεοκοπία του 2010 δεν έχει μεταρρυθμιστεί ούτε κατ’ ελάχιστον, αντιθέτως η κατάσταση παρουσιάζει σημάδια επιδείνωσης.
Το παρακράτος των συνδικαλιστικών ενώσεων του δημοσίου και των συντεχνιών συνεχίζει να έχει τον απόλυτο έλεγχο των εξελίξεων.
Υπό αυτές τις συνθήκες τα υγιή κύτταρα, που έχουν αυτήν τη δυνατότητα, δραπετεύουν από τη χώρα, αυξάνοντας όμως έτσι την πυκνότητα των άρρωστων και γερασμένων κυττάρων στο κοινωνικό σώμα.
Τούτο δυσκολεύει την παραγωγή αντισωμάτων και ως εκ τούτου τις συνθήκες ανάρρωσης.
Όπως υποστηρίζει η στήλη εδώ και καιρό ο χρόνος προς το σημείο μηδέν της ελληνικής παρακμής της μεταπολίτευσης συνεχίζει να μετράει αντίστροφα.
2) Δέκα χρόνια χαμένα...
Για το ελληνικό χρηματιστήριο η τελευταία δεκαετία είναι μια χαμένη δεκαετία. Ο Γενικός Δείκτης στα χαμηλά του 2009 βρισκόταν στις 1.500 μονάδες. Την ίδια περίοδο ο S&P 500 βρισκόταν περί τις 700 μονάδες.
Σχεδόν μια δεκαετία αργότερα, σήμερα, ο Γενικός Δείκτης βρίσκεται περί τις 750 μονάδες και ο S&P 500 πάνω από τις 2.700 μονάδες.
Στα τέλη του 2009 ο Γ.Δ. κινήθηκε προς τις 3.000 μονάδες αλλά μετά η αδυναμία της χώρας να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις συνθήκες χρεοκοπίας τον οδήγησαν σε αντίθετη κατεύθυνση από τις διεθνείς αγορές.
Την περίοδο 2012-14 με την άνοδο στις 1.400 μονάδες δημιουργήθηκαν προϋποθέσεις ανάταξης αλλά στην συνέχεια η έλευση των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ τις εξάλειψε.
Ο ΓΔ βρίσκεται σε αυτήν την κατάσταση κυρίως λόγω της διάλυσης των τραπεζών η κατάσταση των οποίων αντιπροσωπεύει τις προοπτικές της εγχώριας οικονομίας. Οι λίγες εξαγωγικές και πολυεθνικές εταιρείες δεν εξαρτώνται από την ελληνική οικονομία και παραμένουν στο ταμπλό του ελληνικού χρηματιστηρίου με κόστος κυρίως για πατριωτικούς λόγους.
Η παραμονή του ΓΔ κάτω από τις 1.000 μονάδες εμπεριέχει το ρίσκο ολοσχερούς κατάρρευσης της ελληνικής οικονομίας και εξόδου από το Ευρώ με ασύντακτες διαδικασίες.
Η Ελλάδα στα 10 χρόνια της χρεοκοπίας μπορεί να κατάφερε να μηδενίσει τα ελλείμματα και να βγάλει πλεονάσματα, αλλά δεν κατάφερε να προσελκύσει επενδύσεις και να πετύχει σταθερή οικονομική ανάπτυξη η οποία θα εξασφαλίσει τη βιωσιμότητα αυτής της κατάστασης.
Οι αγορές λαμβάνουν υπόψη όλα τα δεδομένα και δεν εμπιστεύονται μακροπρόθεσμες επενδύσεις στη χώρα.
Οι αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας "κουκουλώθηκαν” τα τελευταία χρόνια λόγω του ιδιαίτερου θετικού κλίματος που δημιούργησαν στις διεθνείς αγορές τα προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης και η πτώση της τιμής του πετρελαίου.
Το κλίμα όμως στις διεθνείς αγορές έχει αρχίσει να αλλάζει και αν κοιτάξει κάποιος τον παγκόσμιο δείκτη των χρηματιστηρίων του Bloomberg η επόμενη διόρθωση βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη. Τους επόμενους μήνες ίσως δούμε την είσοδό της στην τελική και πιο ισχυρή της φάση.
kostas.stoupas@capital.gr
.jpg)
