Πρόκειται για τις τρίτες εθνικές εκλογές από τον Δεκέμβριο του 2015, όμως οι δημοσκοπήσεις καταδεικνύουν πως η τέταρτη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης ίσως βρεθεί εκ νέου αντιμέτωπη με μεγάλης διάρκειας διερευνητικές επαφές προκειμένου να συγκροτηθεί πλειοψηφικός συνασπισμός στην κάτω Βουλή.
Τα εκλογικά κέντρα θα ανοίξουν στις 10:00 το πρωί ώρα Ελλάδος και θα κλείσουν στις 21:00 το βράδυ.
Άπιαστο όνειρο η αυτοδυναμία
Πρώτο κόμμα αναμένεται να αναδειχτούν οι Σοσιαλιστές του Πέδρο Σάντσεθ, με περίπου 29% της λαϊκής ψήφου, όμως θα απέχουν πολύ από τις τουλάχιστον 176 έδρες που απαιτούνται ώστε να έχουν αυτοδυναμία στην 350μελή Βουλή.
Το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα του Πάμπλο Κασάδο βρίσκεται στην δεύτερη θέση στις δημοσκοπήσεις, συγκεντρώνοντας το 20%, ενώ τρίτοι κατατάσσονται οι κεντρώοι Θιουδαδάνος, με περίπου 15%. Η αριστερή παράταξη Ποδέμος ακολουθεί με μικρή διαφορά, γύρω στο 13%.
Σε αντίθεση με όλες τις προηγούμενες εκλογές μετά τον θάνατο του Φράνκο φέτος αναμένεται να μπει στο κοινοβούλιο το ακροδεξιό κόμμα Vox – που αποσπά το 11% στις περισσότερες δημοσκοπήσεις – ανατρέποντας την παραδοσιακή αντίληψη που θέλει την Ισπανία να αντιστέκεται στην άνοδο της ακροδεξιάς λόγω της νωπής μνήμης από την δικτατορία.
Στην πράξη οι δημοσκοπήσεις προδίδουν ότι απαιτούνται τουλάχιστον τρία κόμματα ώστε να συγκροτηθεί συνασπισμός που θα ελέγχει την Βουλή.
Τα σενάρια και η αβεβαιότητα
Μία πιθανή λύση είναι η επανάληψη της αριστερής συμμαχίας μεταξύ Σοσιαλιστών και Ποδέμος με την προσθήκη μικρών περιφερειακών κομμάτων. Ωστόσο αυτό συνιστά πρόκληση καθώς η έξαρση του καταλανικού αυτονομιστικού κινήματος έχει καταστήσει σχεδόν τοξική την συνεργασία της Μαδρίτης με αριστερές δυνάμεις στην Βαρκελώνη.
Τα μικρά καταλανικά κόμματα άλλωστε έριξαν την Σοσιαλιστική κυβέρνηση στις αρχές του έτους, όταν αρνήθηκαν να υπερψηφίσουν τον προϋπολογισμό ως αντίποινα για την απόφαση Σάντσεθ να αρνηθεί δημοψήφισμα απόσχισης της επαρχίας από την Ισπανία.
Ένα δεύτερο σενάριο θέλει το Λαϊκό Κόμμα να συνεργάζεται με τους Θιουδαδάνος και το Vox. Όμως θα είναι δύσκολο πολιτικά για την κεντροδεξιά να δικαιολογήσει την συνεργασία με ένα κόμμα υποψήφιοι του οποίου υπερασπίζονται για το καθεστώς Φράκο.
Οι Θιουδαδάνος θα μπορούσαν εναλλακτικά να συμμαχήσουν με τους Σοσιαλιστές, όμως ο επικεφαλής τους Άλμπερτ Ριβέρα έχει απορρίψει κάθε ενδεχόμενο συνεργασίας με την αριστερά.
Ο παράγοντας Καταλονία
Το καταλανικό ζήτημα έχει αλλάξει άρδην το ισπανικό πολιτικό οικοσύστημα.
Ο φόβος για μονομερή ανεξαρτητοποίηση της πλουσιότερης περιοχής της Ισπανίας τροφοδότησε την άνοδο του Vox – που μέχρι πέρυσι μετά βίας καταγραφόταν στις εθνικές δημοσκοπήσεις – και επηρέασε βαθύτατα την ρητορική της δεξιάς.
Την προεκλογική περίοδο οι δυνάμεις της δεξιάς επιτέθηκαν με σφοδρότητα στον κ. Σάνστεθ για την προγενέστερη συνεργασία του με καταλανικές παρατάξεις, παρουσιάζοντας την στάση της αριστεράς ως εθνική προδοσία.
Ο κ. Σάντσες έχει αποφύγει να μιλήσει ανοιχτά για ανανέωση της συνεργασίας με καταλανικά περιφερειακά κόμματα, ενώ δεξιά κόμματα έχουν μιλήσει ακόμα και για μακροχρόνια αναστολή του αυτοδιοίκητου της Καταλονίας.
Το ERC, το μεγαλύτερο κόμμα της Καταλονίας, έχει επιχειρήσει να ανοίξει διαύλους πιθανής σύμπραξης με τους Σοσιαλιστές, αποφεύγοντας όμως να απαρνηθεί το όνειρο της ανεξαρτησίας.
