δυστυχώς ο κ. Βαρουφάκης την κ. Στάη, «επιπλήττοντας» την που δεν έχει μάθει ακόμη τι σημαίνει πρωτογενές πλεόνασμα και επεξηγώντας της κάτι που δεν ισχύει!
Βασίλης Βιλιάρδος
Οι πολιτικοί δηλαδή οφείλουν να πάψουν να λένε ψέματα ή να μπερδεύουν τους Πολίτες και τους δημοσιογράφους – εκμεταλλευόμενοι την άγνοια ή/και τη μη παραδοχή της άγνοιας τους.
Επικαιρότητα
«Όταν οι καιροί αλλάζουν, πρέπει να αλλάζουμε και εμείς», έλεγε πολύ σωστά ο Keynes – ενώ κανένας δεν μπορεί να αμφιβάλλει σχετικά με το ότι οι καιροί, οι συνθήκες δηλαδή όσον αφορά την ελληνική οικονομία, έχουν αλλάξει σε μεγάλο βαθμό. Τόσο σε σχέση με το 2010 που η Ελλάδα οδηγήθηκε ύπουλα στο ΔΝΤ, όσο και με το 2012 που υπεγράφη το PSI (το μεγαλύτερο έγκλημα στην παγκόσμια οικονομική ιστορία), αλλά και με το 2015 – όπου δόθηκε η χαριστική βολή στην Ελλάδα.
Μπορεί λοιπόν στα τέλη του 2014 να έγραφα «Χρεοκοπία τώρα», αλλά και στις αρχές Φεβρουαρίου να ήμουν σίγουρος πως είτε έπρεπε να βρεθεί μία ριζική λύση για την Ελλάδα, είτε να χρεοκοπήσει(ανάλυση), εντός της Ευρωζώνης φυσικά (ανάλυση), αλλά ήταν πριν ακόμη ο υπουργός οικονομικών επιβεβαιώσει την αποδοχή του δημοσίου χρέους (20.02.15) – σκύβοντας δουλικά το κεφάλι απέναντι στον κ. Σόιμπλε.
Το γεγονός δε ότι, επιδίωξε τη σύγκρουση με τους πιστωτές δρομολογώντας το δημοψήφισμα, χωρίς να έχει πάρει το πιο βασικό μέτρο, την επιβολή ελέγχων κεφαλαίων στις τράπεζες για να μην εγκαταλείψουν την Ελλάδα 35 δις € καταθέσεις, καθιστώντας το τραπεζικό σύστημα της χώρας έρμαιο της ΕΚΤ, είναι ασφαλώς ασυγχώρητο – ενώ έτσι ο πρωθυπουργός βρέθηκε με την πλάτη στον τοίχο, αν και είχε τη λύση της παραίτησης στη διάθεση του (άρθρο) που δυστυχώς δεν χρησιμοποίησε (το ίδιο «λάθος», σκόπιμα βέβαια, έκανε το ΔΝΤ το 2010, με αποτέλεσμα να διαφύγουν 100 δις € καταθέσεις στο εξωτερικό – διαλύοντας τον τραπεζικό τομέα και δρομολογώντας τη χρεοκοπία της χώρας).
Έκτοτε όμως, μετά την ήττα κατά κράτος της ελληνικής κυβέρνησης και την υπογραφή του τρίτου μνημονίου, με το οποίο κατοχυρώθηκαν όλα τα προηγούμενα αφού ψηφίσθηκε από την πλειοψηφία των κομμάτων, η κατάσταση άλλαξε ριζικά – πόσο μάλλον με τον αφελληνισμό των τραπεζών που ακολούθησε, με το ΥΠΕΡΤΑΜΕΙΟ, με την κατάληψη της ΑΑΔΕ από τους Γερμανούς, με τη συμφωνία για υπερβολικά πρωτογενή πλεονάσματα κοκ.
Σήμερα δε, παρά τα όσα λέγονται, με δημόσιο χρέος στο 190% του ΑΕΠ ή στα 360 δις € σε ξένο νόμισμα (το ευρώ είναι συνάλλαγμα για όλες τις χώρες, αφού καμία δεν το εκδίδει) και με κόκκινο ιδιωτικό στο 180% του ΑΕΠ ή πάνω από 330 δις € (άρθρο), η Ελλάδα είναι η πιο χρεοκοπημένη χώρα στην παγκόσμια ιστορία – απόλυτα εξαρτημένη από την Τρόικα και ειδικότερα από τη Γερμανία. Επομένως απαιτούνται άλλες λύσεις, οι οποίες δεν έχουν καμία σχέση με το παρελθόν – ενώ η κατάσταση της χώρας φαίνεται καθαρά από τον πίνακα δυστυχίας που δημοσιοποιεί κάθε χρόνο το Bloomberg (γράφημα).
Περαιτέρω, πάντοτε αποφεύγω να ασκώ κριτική σε συναδέλφους – αφού ο καθένας μπορεί και πρέπει να έχει τη γνώμη του. Εν τούτοις, όταν κάποιος οικονομολόγος γίνεται πολιτικός, με αποτέλεσμα να επηρεάζει κατά πολύ περισσότερο την κοινή γνώμη, η κριτική γίνεται υποχρέωση – ειδικά όταν αυτά που προτείνει είναι εκτός τόπου και χρόνου, μη έχοντας ενδεχομένως συνειδητοποιήσει πως οι καιροί έχουν αλλάξει.
Στα πλαίσια αυτά, όταν άκουσα τον κ. Βαρουφάκη, τον οποίο συμπαθώ ιδιαίτερα, σε μία τηλεοπτική εκπομπή να ισχυρίζεται πως η Ελλάδα δεν πρέπει ποτέ να δανειστεί ξανά αφού έχει πρωτογενές πλεόνασμα (πηγή, 40′ λεπτό), εξεπλάγην – αφού είναι αδύνατον να μη γνωρίζει ακόμη και ένας φοιτητής οικονομικών πως κάτι τέτοιο είναι συνώνυμο με τη χρεοκοπία. Εν προκειμένω τα εξής:
(α) Ένα πρωτογενές πλεόνασμα όπως αυτό που πρότεινε (1-1,5%), δεν καλύπτει όλους τους τόκους του δημοσίου χρέους – οπότε για τους υπόλοιπους τόκους ασφαλώς η Ελλάδα θα πρέπει να δανείζεται για να τους πληρώνει, εάν βέβαια δεν θέλει να χρεοκοπήσει.
(β) Πρωτογενές πλεόνασμα σημαίνει πολύ σωστά πως η Ελλάδα καλύπτει με τα έσοδα της τα έξοδα, αν και με την υπέρογκη φορολογία που δεν μπορεί να αποδίδει στο διηνεκές – αλλά όχι την ανακύκλωση των παλαιών χρεών της. Με απλά λόγια, κάθε χρόνο λήγουν ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του δημοσίου που πρέπει να τα αντικαθιστά με καινούργια, για να μη χρεοκοπήσει (γράφημα) – οπότε ασφαλώς πρέπει να δανείζεται, ειδικά όταν εξαντληθεί το «μαξιλάρι» της κυβέρνησης, αφού με τα έσοδα της καλύπτει τις δαπάνες και μόνο ένα μέρος των τόκων (εκτός εάν το πρωτογενές είναι πάνω από 3,5% οπότε δημοσιονομικό, με εναλλακτική λύση το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας).
(γ) Εάν χρεοκοπήσει η Ελλάδα, όπως ουσιαστικά προτείνει ο συνάδελφος τότε, μεταξύ άλλων, πολύ δύσκολα θα έχει πρωτογενές πλεόνασμα – αφού θα μειωθεί ο αριθμός των τουριστών που την επισκέπτονται, οι χώρες που αγοράζουν τα προϊόντα της δεν θα το κάνουν όταν χάσουν τα χρήματα τους κλπ. Απλούστερα, όταν δεν πληρώσεις σε κάποιον τα χρήματα που του χρωστάς, δεν μπορείς να περιμένεις πως θα σε επισκέπτεται σαν να μην έγινε τίποτα ή πως θα αγοράζει τα προϊόντα σου – πόσο μάλλον όταν δεν έχεις το «ηθικό έρεισμα» που διέθετε η Ελλάδα στις αρχές του 2015, εκλέγοντας μία κυβέρνηση που είχε υποσχεθεί πως θα αντιστεκόταν αποτελεσματικά στο εκ προμελέτης έγκλημα των μνημονίων.
Ως οικονομολόγος τώρα (πολιτικός δεν είμαι, ούτε θα γίνω ποτέ), πιστεύω πως δεν μπορεί κανείς να συμβουλεύει τους Έλληνες σήμερα να χρεοκοπήσουν – πόσο μάλλον όταν έχουν άλλες λύσεις στη διάθεση τους για το πρόβλημα των χρεών, όπως η διεκδίκηση των γερμανικών αποζημιώσεων και η αγωγή αποζημίωσης εναντίον των ευρωπαϊκών θεσμών (ΕΚΤ, Κομισιόν), σύμφωνα με το άρθρο 340 του Μάαστριχτ*.
Εν προκειμένω, ορισμένοι θεωρούν πως μία τέτοια αγωγή στο ευρωπαϊκό δικαστήριο δεν θα είχε δυνατότητες επιτυχίας. Δεν είναι σωστό όμως, επειδή η γερμανική Ευρώπη, (η ομοσπονδιακή Γερμανία επίσης), στηρίζεται στο Δίκαιο – όπως ακριβώς παλαιότερα η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Το γεγονός αυτό σημαίνει πως εάν πάψει να ισχύει κάτι τέτοιο, η νομισματική ένωση και η ΕΕ θα διαλυθούν – κάτι που ασφαλώς δεν επιθυμεί η Γερμανία, για πάρα πολλούς λόγους.
Επίλογος
Ολοκληρώνοντας, θεωρώ πως δεν πρέπει να αποπροσανατολίζει και να κοροϊδεύει κανείς τους Έλληνες – όπως δυστυχώς ο κ. Βαρουφάκης την κ. Στάη, «επιπλήττοντας» την που δεν έχει μάθει ακόμη τι σημαίνει πρωτογενές πλεόνασμα και επεξηγώντας της κάτι που δεν ισχύει! Οι πολιτικοί δηλαδή οφείλουν να πάψουν επιτέλους να λένε ψέματα ή να μπερδεύουν τους Πολίτες και τους δημοσιογράφους – εκμεταλλευόμενοι την άγνοια ή/και τη μη παραδοχή της άγνοιας τους. Πρέπει να τοποθετήσουν επιτέλους την Ελλάδα και τους Έλληνες πριν από τα ιδιοτελή τους συμφέροντα, το ναρκισσισμό ή την αλαζονεία τους – πριν ακόμη είναι πολύ αργά για να αλλάξει πορεία η πατρίδα μας.
*ΑΡΘΡΟ 340 ΤΟΥ ΜΑΑΣΤΡΙΧΤ [ΠΡΩΗΝ ΑΡΘΡΟ 288 ΣΕΚ]
….Η συμβατική ευθύνη της Ένωσης διέπεται από το εφαρμοστέο Δίκαιο στην εν λόγω σύμβαση. Σε περίπτωση εξωσυμβατικής ευθύνης, η Ένωση αποζημιώνει, σύμφωνα με τις γενικές αρχές που είναι κοινές στα νομικά συστήματα των κρατών μελών, για τις ζημίες που προξενούν τα όργανα ή το προσωπικό της κατά την άσκηση των καθηκόντων τους. …….Σύμφωνα με τις γενικές αρχές του Δικαίου που είναι κοινές στα νομικά συστήματα των κρατών μελών, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, κατά την άσκηση των καθηκόντων της, αποζημιώνει για τις ζημίες που προκλήθηκαν από αυτήν ή τους υπαλλήλους της (πηγή).
Επικαιρότητα
«Όταν οι καιροί αλλάζουν, πρέπει να αλλάζουμε και εμείς», έλεγε πολύ σωστά ο Keynes – ενώ κανένας δεν μπορεί να αμφιβάλλει σχετικά με το ότι οι καιροί, οι συνθήκες δηλαδή όσον αφορά την ελληνική οικονομία, έχουν αλλάξει σε μεγάλο βαθμό. Τόσο σε σχέση με το 2010 που η Ελλάδα οδηγήθηκε ύπουλα στο ΔΝΤ, όσο και με το 2012 που υπεγράφη το PSI (το μεγαλύτερο έγκλημα στην παγκόσμια οικονομική ιστορία), αλλά και με το 2015 – όπου δόθηκε η χαριστική βολή στην Ελλάδα.
Μπορεί λοιπόν στα τέλη του 2014 να έγραφα «Χρεοκοπία τώρα», αλλά και στις αρχές Φεβρουαρίου να ήμουν σίγουρος πως είτε έπρεπε να βρεθεί μία ριζική λύση για την Ελλάδα, είτε να χρεοκοπήσει(ανάλυση), εντός της Ευρωζώνης φυσικά (ανάλυση), αλλά ήταν πριν ακόμη ο υπουργός οικονομικών επιβεβαιώσει την αποδοχή του δημοσίου χρέους (20.02.15) – σκύβοντας δουλικά το κεφάλι απέναντι στον κ. Σόιμπλε.
Το γεγονός δε ότι, επιδίωξε τη σύγκρουση με τους πιστωτές δρομολογώντας το δημοψήφισμα, χωρίς να έχει πάρει το πιο βασικό μέτρο, την επιβολή ελέγχων κεφαλαίων στις τράπεζες για να μην εγκαταλείψουν την Ελλάδα 35 δις € καταθέσεις, καθιστώντας το τραπεζικό σύστημα της χώρας έρμαιο της ΕΚΤ, είναι ασφαλώς ασυγχώρητο – ενώ έτσι ο πρωθυπουργός βρέθηκε με την πλάτη στον τοίχο, αν και είχε τη λύση της παραίτησης στη διάθεση του (άρθρο) που δυστυχώς δεν χρησιμοποίησε (το ίδιο «λάθος», σκόπιμα βέβαια, έκανε το ΔΝΤ το 2010, με αποτέλεσμα να διαφύγουν 100 δις € καταθέσεις στο εξωτερικό – διαλύοντας τον τραπεζικό τομέα και δρομολογώντας τη χρεοκοπία της χώρας).
Έκτοτε όμως, μετά την ήττα κατά κράτος της ελληνικής κυβέρνησης και την υπογραφή του τρίτου μνημονίου, με το οποίο κατοχυρώθηκαν όλα τα προηγούμενα αφού ψηφίσθηκε από την πλειοψηφία των κομμάτων, η κατάσταση άλλαξε ριζικά – πόσο μάλλον με τον αφελληνισμό των τραπεζών που ακολούθησε, με το ΥΠΕΡΤΑΜΕΙΟ, με την κατάληψη της ΑΑΔΕ από τους Γερμανούς, με τη συμφωνία για υπερβολικά πρωτογενή πλεονάσματα κοκ.
Σήμερα δε, παρά τα όσα λέγονται, με δημόσιο χρέος στο 190% του ΑΕΠ ή στα 360 δις € σε ξένο νόμισμα (το ευρώ είναι συνάλλαγμα για όλες τις χώρες, αφού καμία δεν το εκδίδει) και με κόκκινο ιδιωτικό στο 180% του ΑΕΠ ή πάνω από 330 δις € (άρθρο), η Ελλάδα είναι η πιο χρεοκοπημένη χώρα στην παγκόσμια ιστορία – απόλυτα εξαρτημένη από την Τρόικα και ειδικότερα από τη Γερμανία. Επομένως απαιτούνται άλλες λύσεις, οι οποίες δεν έχουν καμία σχέση με το παρελθόν – ενώ η κατάσταση της χώρας φαίνεται καθαρά από τον πίνακα δυστυχίας που δημοσιοποιεί κάθε χρόνο το Bloomberg (γράφημα).
Περαιτέρω, πάντοτε αποφεύγω να ασκώ κριτική σε συναδέλφους – αφού ο καθένας μπορεί και πρέπει να έχει τη γνώμη του. Εν τούτοις, όταν κάποιος οικονομολόγος γίνεται πολιτικός, με αποτέλεσμα να επηρεάζει κατά πολύ περισσότερο την κοινή γνώμη, η κριτική γίνεται υποχρέωση – ειδικά όταν αυτά που προτείνει είναι εκτός τόπου και χρόνου, μη έχοντας ενδεχομένως συνειδητοποιήσει πως οι καιροί έχουν αλλάξει.
Στα πλαίσια αυτά, όταν άκουσα τον κ. Βαρουφάκη, τον οποίο συμπαθώ ιδιαίτερα, σε μία τηλεοπτική εκπομπή να ισχυρίζεται πως η Ελλάδα δεν πρέπει ποτέ να δανειστεί ξανά αφού έχει πρωτογενές πλεόνασμα (πηγή, 40′ λεπτό), εξεπλάγην – αφού είναι αδύνατον να μη γνωρίζει ακόμη και ένας φοιτητής οικονομικών πως κάτι τέτοιο είναι συνώνυμο με τη χρεοκοπία. Εν προκειμένω τα εξής:
(α) Ένα πρωτογενές πλεόνασμα όπως αυτό που πρότεινε (1-1,5%), δεν καλύπτει όλους τους τόκους του δημοσίου χρέους – οπότε για τους υπόλοιπους τόκους ασφαλώς η Ελλάδα θα πρέπει να δανείζεται για να τους πληρώνει, εάν βέβαια δεν θέλει να χρεοκοπήσει.
(β) Πρωτογενές πλεόνασμα σημαίνει πολύ σωστά πως η Ελλάδα καλύπτει με τα έσοδα της τα έξοδα, αν και με την υπέρογκη φορολογία που δεν μπορεί να αποδίδει στο διηνεκές – αλλά όχι την ανακύκλωση των παλαιών χρεών της. Με απλά λόγια, κάθε χρόνο λήγουν ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του δημοσίου που πρέπει να τα αντικαθιστά με καινούργια, για να μη χρεοκοπήσει (γράφημα) – οπότε ασφαλώς πρέπει να δανείζεται, ειδικά όταν εξαντληθεί το «μαξιλάρι» της κυβέρνησης, αφού με τα έσοδα της καλύπτει τις δαπάνες και μόνο ένα μέρος των τόκων (εκτός εάν το πρωτογενές είναι πάνω από 3,5% οπότε δημοσιονομικό, με εναλλακτική λύση το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας).
(γ) Εάν χρεοκοπήσει η Ελλάδα, όπως ουσιαστικά προτείνει ο συνάδελφος τότε, μεταξύ άλλων, πολύ δύσκολα θα έχει πρωτογενές πλεόνασμα – αφού θα μειωθεί ο αριθμός των τουριστών που την επισκέπτονται, οι χώρες που αγοράζουν τα προϊόντα της δεν θα το κάνουν όταν χάσουν τα χρήματα τους κλπ. Απλούστερα, όταν δεν πληρώσεις σε κάποιον τα χρήματα που του χρωστάς, δεν μπορείς να περιμένεις πως θα σε επισκέπτεται σαν να μην έγινε τίποτα ή πως θα αγοράζει τα προϊόντα σου – πόσο μάλλον όταν δεν έχεις το «ηθικό έρεισμα» που διέθετε η Ελλάδα στις αρχές του 2015, εκλέγοντας μία κυβέρνηση που είχε υποσχεθεί πως θα αντιστεκόταν αποτελεσματικά στο εκ προμελέτης έγκλημα των μνημονίων.
Ως οικονομολόγος τώρα (πολιτικός δεν είμαι, ούτε θα γίνω ποτέ), πιστεύω πως δεν μπορεί κανείς να συμβουλεύει τους Έλληνες σήμερα να χρεοκοπήσουν – πόσο μάλλον όταν έχουν άλλες λύσεις στη διάθεση τους για το πρόβλημα των χρεών, όπως η διεκδίκηση των γερμανικών αποζημιώσεων και η αγωγή αποζημίωσης εναντίον των ευρωπαϊκών θεσμών (ΕΚΤ, Κομισιόν), σύμφωνα με το άρθρο 340 του Μάαστριχτ*.
Εν προκειμένω, ορισμένοι θεωρούν πως μία τέτοια αγωγή στο ευρωπαϊκό δικαστήριο δεν θα είχε δυνατότητες επιτυχίας. Δεν είναι σωστό όμως, επειδή η γερμανική Ευρώπη, (η ομοσπονδιακή Γερμανία επίσης), στηρίζεται στο Δίκαιο – όπως ακριβώς παλαιότερα η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Το γεγονός αυτό σημαίνει πως εάν πάψει να ισχύει κάτι τέτοιο, η νομισματική ένωση και η ΕΕ θα διαλυθούν – κάτι που ασφαλώς δεν επιθυμεί η Γερμανία, για πάρα πολλούς λόγους.
Επίλογος
Ολοκληρώνοντας, θεωρώ πως δεν πρέπει να αποπροσανατολίζει και να κοροϊδεύει κανείς τους Έλληνες – όπως δυστυχώς ο κ. Βαρουφάκης την κ. Στάη, «επιπλήττοντας» την που δεν έχει μάθει ακόμη τι σημαίνει πρωτογενές πλεόνασμα και επεξηγώντας της κάτι που δεν ισχύει! Οι πολιτικοί δηλαδή οφείλουν να πάψουν επιτέλους να λένε ψέματα ή να μπερδεύουν τους Πολίτες και τους δημοσιογράφους – εκμεταλλευόμενοι την άγνοια ή/και τη μη παραδοχή της άγνοιας τους. Πρέπει να τοποθετήσουν επιτέλους την Ελλάδα και τους Έλληνες πριν από τα ιδιοτελή τους συμφέροντα, το ναρκισσισμό ή την αλαζονεία τους – πριν ακόμη είναι πολύ αργά για να αλλάξει πορεία η πατρίδα μας.
*ΑΡΘΡΟ 340 ΤΟΥ ΜΑΑΣΤΡΙΧΤ [ΠΡΩΗΝ ΑΡΘΡΟ 288 ΣΕΚ]
….Η συμβατική ευθύνη της Ένωσης διέπεται από το εφαρμοστέο Δίκαιο στην εν λόγω σύμβαση. Σε περίπτωση εξωσυμβατικής ευθύνης, η Ένωση αποζημιώνει, σύμφωνα με τις γενικές αρχές που είναι κοινές στα νομικά συστήματα των κρατών μελών, για τις ζημίες που προξενούν τα όργανα ή το προσωπικό της κατά την άσκηση των καθηκόντων τους. …….Σύμφωνα με τις γενικές αρχές του Δικαίου που είναι κοινές στα νομικά συστήματα των κρατών μελών, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, κατά την άσκηση των καθηκόντων της, αποζημιώνει για τις ζημίες που προκλήθηκαν από αυτήν ή τους υπαλλήλους της (πηγή).
