Επιβράδυνση του δείκτη βιομηχανικής παραγωγής το 2019

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), ο δείκτης βιομηχανικής παραγωγής κινήθηκε πτωτικά το δίμηνο Οκτωβρίου–Νοεμβρίου 2019. Συγκεκριμένα συρρικνώθηκε κατά -2,3% σε σχέση με το δίμηνο Ιουλίου-Αυγούστου 2019 και κατά -3,9% σε σύγκριση με
την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους. Στο 11μηνο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2019 ο δείκτης παραγωγής στη βιομηχανία παρέμεινε στάσιμος σε ετήσια βάση καταγράφοντας τη χειρότερη επίδοση των τελευταίων 5 ετών. Το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι αυξήθηκε 1,7%. Στον τομέα της μεταποίησης σημειώθηκε άνοδος 1,7%, ωστόσο με επιβραδυνόμενο ρυθμό σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος (3,0%). Τέλος, για το ίδιο χρονικό διάστημα ο δείκτης παραγωγής μεταποίησης στην Ευρωζώνη ακολούθησε καθοδική πορεία αντανακλώντας σε έναν βαθμό τη δυσμενή επίδοση της αυτοκινητοβιομηχανίας της Γερμανίας (βλέπε Σχήμα 1).

Σχήμα 1: Δείκτες Παραγωγής στη Βιομηχανία και στη Μεταποίηση, Μέσος Όρος Ιανουαρίου-Νοεμβρίου (ετήσια ποσοστιαία μεταβολή, YoY%)

Πηγή: (α) Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ), (β) Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία (Eurostat), (γ) Eurobank Research.

Στον Πίνακα 1 παρουσιάζουμε τα στοιχεία των δεικτών παραγωγής – σε όρους τριμηνιαίας και ετήσιας ποσοστιαίας μεταβολής – του συνόλου της βιομηχανίας και των επί μέρους τομέων που την απαρτίζουν. Σύμφωνα με τα στοιχεία του έτους 2017, το σύνολο της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας που παράγεται στην ελληνική βιομηχανία προέρχεται κατά 78,9% από τη μεταποίηση, κατά 14,9% από την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, κατά 3,7% από τα ορυχεία & λατομεία και κατά 2,6% από την παροχή νερού (βλέπε Σχήμα 2(α)).

Πίνακας 1: Δείκτης Βιομηχανικής Παραγωγής και Επί Μέρους Συνιστώσες (τριμηνιαία και ετήσια ποσοστιαία μεταβολή, QoQ% και YoY%)
	QoQ% 2019				YoY% 2019
	Q1	Q2	Q3	Q4*	Q1	Q2	Q3	Q4*
Βιομηχανία	-0,4	-1,5	0,8	-2,3	1,4	0,7	0,3	-3,9
Ορυχεία & Λατομεία	-9,8	4,2	-2,0	2,8	-14,6	-10,4	-13,2	-11,2
Μεταποίηση	0,5	-0,1	0,4	-1,4	1,7	2,7	2,3	-0,9
Παροχή Ηλεκτρικού	0,6	-7,5	0,4	-8,8	1,7	-4,8	-4,4	-14,8
Παροχή Νερού**	1,6	-2,8	1,5	0,3	0,6	-1,7	3,0	0,5
	Μέσος Όρος YoY%			YoY%
	Ιανουάριος-Νοέμβριος			Ιανουάριος-Νοέμβριος
	01-07	08-14	15-19	15	16	17	18	19
Βιομηχανία	-0,4	-5,1	1,8	0,5	2,7	4,1	1,7	0,0
Ορυχεία & Λατομεία	-0,3	-5,2	-3,1	-9,0	-4,1	8,7	1,3	-12,4
Μεταποίηση	-0,4	-4,7	2,4	1,3	3,7	2,5	3,0	1,7
Παροχή Ηλεκτρικού	1,5	-4,3	0,6	-1,0	0,3	10,0	-1,6	-4,7
Παροχή Νερού**	1,1	-0,6	-0,4	2,1	0,2	-2,4	-2,4	0,6
Πηγή: (α) Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ), (β) Eurobank Research. Σημείωση: * μέχρι στιγμής οι διαθέσιμές παρατηρήσεις για το 4ο τρίμηνο 2019 είναι αυτές των μηνών Οκτ-Νοε 19. Ο υπολογισμός στο πεδίο QoQ% 2019 αφορά τον μέσο όρο Οκτ-Νοε 19 σε σχέση με τον μέσο όρο Ιουλ-Αυγ 19, δηλαδή τους δύο πρώτους μήνες του κάθε τριμήνου και στο πεδίο YoY% 2019 αφορά τον μέσο όρο Οκτ-Νοε 19 σε σχέση με τον αντίστοιχο μέσο όρο του προηγούμενου έτους. ** Στον τομέα της παροχής νερού απουσιάζει από τα στοιχεία η υποκατηγορία της επεξεργασίας λυμάτων, συλλογής, επεξεργασίας και διάθεσης αποβλήτων, ανάκτησης υλικών και δραστηριότητες εξυγίανσης και άλλες υπηρεσίες για τη διαχείριση αποβλήτων (βλέπε Σχήμα 2).

Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα προαναφερθέντα μερίδια και τους ρυθμούς μεταβολής των επί μέρους δεικτών παραγωγής, προκύπτει ότι η πτώση που σημείωσε η βιομηχανική παραγωγή στο δίμηνο Οκτωβρίου-Νοεμβρίου 2019 προέρχεται κυρίως από τη μεταποίηση και από την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος. Αναλυτικά οι δείκτες παραγωγής στους δύο προαναφερθέντες τομείς συρρικνώθηκαν κατά -1,4% και -8,8% αντίστοιχα σε σύγκριση με το δίμηνο Ιουλίου-Αυγούστου 2019 και κατά -0,9% και -14,8% αντίστοιχα σε σχέση με το δίμηνο Οκτωβρίου-Νοεμβρίου 2018. Η μείωση της παραγωγής στη μεταποίηση προήλθε σε μεγάλο βαθμό από την κατηγορία των πετρελαιοειδών, ενώ οι σχετικά καλές καιρικές συνθήκες στο τέλος του φθινοπώρου 2019 δύναται να εξηγήσουν πέραν άλλων παραγόντων τη συρρίκνωση της παροχής ηλεκτρικού ρεύματος.

Σχήμα 2: Μερίδια των Επί Μέρους Τομέων της Βιομηχανίας Επί του Συνόλου της Ακαθάριστης Προστιθέμενης Αξίας (σε τρέχουσες τιμές) που Παράγεται στη Βιομηχανία, Στοιχεία 2017 (%) * στο τμήμα (β) και συγκεκριμένα στο μερίδιο της παροχής νερού, περιλαμβάνεται η υποκατηγορία της επεξεργασίας λυμάτων, συλλογής, επεξεργασίας και διάθεσης αποβλήτων, ανάκτησης υλικών και δραστηριότητες εξυγίανσης και άλλες υπηρεσίες για τη διαχείριση αποβλήτων.
(α)	(β)

Πηγή: (α) Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ), (β) Eurobank Research.

Όπως αναφέραμε στην αρχή του παρόντος δελτίου, για το σύνολο του 11μήνου Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2019, ο δείκτης παραγωγής στη βιομηχανία έπειτα από αύξηση 1,7% το προηγούμενο έτος παρέμεινε αμετάβλητος σε ετήσια βάση. Η εν λόγω επίδοση ήταν αποτέλεσμα της περαιτέρω πτώσης του δείκτη παραγωγής στον τομέα της παροχής ηλεκτρικού ρεύματος κατά -4,7% από -1,6% πέρυσι και της επιβράδυνσης στη μεταποίηση στο 1,7% από 3,0% το 2018. Η τελευταία εστιάζεται κυρίως στις αρνητικές μεταβολές που καταγράφηκαν στους κλάδους των πετρελαιοειδών (-8,7%), των μη μεταλλικών ορυκτών προϊόντων (-5,2%) και των βασικών μετάλλων (-2,2%). Από την άλλη πλευρά, θετική ήταν η επίδοση στους κλάδους των φαρμακευτικών, των χημικών, των τροφίμων και των πλαστικών (βλέπε Σχήμα 3). Παρά τη στασιμότητα του δείκτη βιομηχανικής παραγωγής και την επιβράδυνση στη μεταποίηση στο 11μηνο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2019, η γενική εικόνα των τελευταίων ετών είναι θετική. Σε ότι αφορά το σύνολο της βιομηχανικής παραγωγής, προηγήθηκαν 4 συναπτά έτη με θετικούς ρυθμούς μεταβολής, αποτέλεσμα των οποίων ήταν η σωρευτική αύξηση 9,1% την περίοδο 2015-2019. Ο τομέας της μεταποίησης αποτέλεσε την ατμομηχανή της προαναφερθείσας επίδοσης. Ξεκινώντας την ανοδική του πορεία ένα χρόνο νωρίτερα, ενισχύθηκε συνολικά 14,6% (2014-2019). Λαμβάνοντας υπ’ όψιν το δυσμενές διεθνές περιβάλλον και τον εξαγωγικό χαρακτήρα πολλών τομέων της ελληνικής μεταποίησης, η συνολική επίδοση του κλάδου παρουσιάζει ανθεκτικότητα. Η αύξηση του μεριδίου των διεθνώς εμπορεύσιμων αγαθών ως προς το σύνολο της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας που παράγεται στην ελληνική οικονομία – με όλα τα οφέλη που αυτό συνεπάγεται για την ανταγωνιστικότητα και την παραγωγικότητα – συνδέεται άμεσα με την περαιτέρω ενίσχυση του τομέα της μεταποίησης.

Σχήμα 3: A. Μερίδια των Επί Μέρους Τομέων της Μεταποίησης Επί του Συνόλου της Ακαθάριστης Προστιθέμενης Αξίας (σε τρέχουσες τιμές) που Παράγεται στη Μεταποίηση, Στοιχεία 2017 (%) και Β. Ετήσια % Μεταβολή των Δεικτών Παραγωγής των Επί Μέρους Τομέων της Μεταποίησης

10-12 Βιομηχανία τροφίμων (10), ποτών (11) και καπνού (12), 24 Παραγωγή βασικών μετάλλων, 19 Παραγωγή οπτάνθρακα και προϊόντων διύλισης πετρελαίου, 25 Κατασκευή μεταλλικών προϊόντων, με εξαίρεση τα μηχανήματα και τα είδη εξοπλισμού, 20 Παραγωγή χημικών ουσιών και προϊόντων, 23 Παραγωγή άλλων μη μεταλλικών ορυκτών προϊόντων, 33 Επισκευή και εγκατάσταση μηχανημάτων και εξοπλισμού, 28 Κατασκευή μηχανημάτων και ειδών εξοπλισμού π.δ.κ.α, 21 Παραγωγή βασικών φαρμακευτικών προϊόντων και φαρμακευτικών παρασκευασμάτων, 13-15 Παραγωγή κλωστοϋφαντουργικών υλών (13), ειδών ενδυμασίας (14), δέρματος και δερμάτινων ειδών (15), 31-32 Κατασκευή επίπλων (31) και άλλες μεταποιητικές δραστηριότητες (32), 22 Κατασκευή προϊόντων από ελαστικό (καουτσούκ) και πλαστικές ύλες, 27 Κατασκευή ηλεκτρολογικού εξοπλισμού, 18 Εκτυπώσεις και αναπαραγωγή προεγγεγραμμένων μέσων, 26 Κατασκευή ηλεκτρονικών υπολογιστών, ηλεκτρονικών και οπτικών προϊόντων, 30 Κατασκευή λοιπού εξοπλισμού μεταφορών, 17 Χαρτοποιία και κατασκευή χάρτινων προϊόντων, 29 Κατασκευή μηχανοκίνητων οχημάτων, ρυμουλκούμενων και ημιρυμουλκούμενων οχημάτων, 16 Βιομηχανία ξύλου και κατασκευή προϊόντων από ξύλο και φελλό, εκτός από έπιπλα· κατασκευή ειδών καλαθοποιίας και σπαρτοπλεκτικής.

Πηγή: (α) Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ), (β) Eurobank Research.

Πίνακας Α1: Βασικά Μακροοικονομικά Μεγέθη της Ελληνικής Οικονομίας
Πραγματικό Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (εποχικά διορθωμένα στοιχεία)
Το 3ο τρίμηνο 2019 η ετήσια % μεταβολή του πραγματικού ΑΕΠ ήταν +2,3% (+2,8% (2019Q2) και +2,0% (2018Q3)). Η αντίστοιχη τριμηνιαία % μεταβολή ήταν +0,6% (+1,3% (2019Q2) και 1,1% (2018Q3)).	Πραγματικό ΑΕΠ (YoY%) Περίοδος: 1999Q3–2019Q3 Στοιχεία: τριμηνιαία Μέσος Όρος: +0,5% Διάμεσος: +1,4% Μέγιστο: +6,8% (2003Q4) Ελάχιστο: -10,2% (2011Q1) ΑΑ = αριστερός άξονας ΔΑ = δεξιός άξονας Δημοσίευση: 5/12/2019 (προσωρινά στοιχεία) Επομ. δημ.: 6/3/2020 (προσωρινά στοιχεία)
Προβλέψεις για το σύνολο του έτους - Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Νοε-2019: 2019 1,8%, 2020 2,3%, 2021 2,0%

Ποσοστό Ανεργίας (εποχικά διορθωμένα στοιχεία)
Τον Οκτώβριο 2019 το ποσοστό ανεργίας διαμορφώθηκε στο 16,6% (16,8% (9/2019) και 18,5% (10/2018)) και το αντίστοιχο μέσο ετήσιο μέγεθος (ΜΟ 12 μηνών) ήταν στο 17,6% (17,8% (9/2019) και 19,7% (10/2018)).	Ποσοστό Ανεργίας (%) Περίοδος: 10/2005-10/2019 Στοιχεία: μηνιαία Μέσος Όρος: 17,8% Διάμεσος: 18,8% Μέγιστο: 27,8% (9/2013) Ελάχιστο: 7,3% (5/2008) ΑΑ = αριστερός άξονας ΔΑ = δεξιός άξονας ΠΜ = ποσοστ. μοναδ. Δημοσίευση: 9/1/2020 Επομ. δημ.: 6/2/2020
Προβλέψεις για το σύνολο του έτους - Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Νοε-2019: 2019 17,3%, 2020 15,4%, 2021 14,0%

Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή
Τον Δεκέμβριο 2019 η ετήσια % μεταβολή του ΕνΔΤΚ ήταν +1,1% (+0,5% (11/2019) και +0,6% (12/2018)) και η αντίστοιχη μέση ετήσια % μεταβολή (ΜΟ 12 μηνών) ήταν +0,5% (+0,5% (11/2019) και +0,8% (12/2018)).	ΕνΔΤΚ (YoY%) Περίοδος: 12/1999-12/2019 Στοιχεία: μηνιαία Μέσος Όρος: +2,0% Διάμεσος: +2,6% Μέγιστο: +5,7% (9/2010) Ελάχιστο: -2,9% (11/2013) Δημοσίευση: 13/1/2020 Επομ. δημ.: 14/2/2020
Προβλέψεις για το σύνολο του έτους - Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Νοε-2019: 2019 0,5%, 2020 0,6%, 2021 0,9%

Πηγή: (α) Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ), (β) Ευρωπαϊκή Επιτροπή (European Commission), (γ) Eurobank Research.
Πίνακας Α2: Δείκτες Οικονομικής Δραστηριότητας (υψηλής συχνότητας) της Ελληνικής Οικονομίας

Απασχόληση (σύνολο οικονομίας): +1,7 YoY% τον Οκτ-19 από +1,9 YoY% τον Σεπ-19, +2,2 YoY% την περίοδο Νοε-18 – Οκτ-19 από +1,9 YoY% την περίοδο Νοε-17 – Οκτ-18 (επομένη δημοσίευση: 6/2/2020)	Δείκτης Οικονομικού Κλίματος: 109,5 ΜΔ τον Δεκ-19, +2,5 ΜοΜ ΜΔ και +8,6 YoY ΜΔ τον Δεκ-19 από +0,3 ΜοΜ ΜΔ και +5,9 YoY ΜΔ τον Νοε-19 (επόμενη δημοσίευση: 30/1/2020)

Δείκτης Όγκου Λιανικού Εμπορίου: -0,6 MoM% και +7,2 YoY% τον Οκτ-19 από +1,5 MoM% και +4,3 YoY% τον Σεπ-19, +0,9 YoY% την περίοδο Νοε-18 – Οκτ-19 από +1,1 YoY% την περίοδο Νοε-17 – Οκτ-18 (επόμενη δημοσίευση: 31/1/2020)	Δείκτης Εμπιστοσύνης Καταναλωτή: -6,2 ΜΔ τον Δεκ-19, +0,6 ΜοΜ ΜΔ και +24,8 YoY ΜΔ τον Δεκ-19 από +1,6 ΜοΜ ΜΔ και +25,9 YoY ΜΔ τον Νοε-19 (επόμενη δημοσίευση: 30/1/2020)

Δείκτης Βιομηχανικής Παραγωγής: -3,6 ΜοΜ% και -7,8 YoY% τον Νοε-19 από -2,5 MoM% και +0,2 YoY% τον Οκτ-19, +0,1 YoY% την περίοδο Δεκ-18 – Νοε-19 από +1,6 YoY% την περίοδο Δεκ-17 – Νοε-18 (επόμενη δημοσίευση: 10/2/2020)	Δείκτης PMI Μεταποίησης: 53,9 ΜΔ τον Δεκ-19, -0,2 ΜοΜ ΜΔ και +0,1 YoY ΜΔ τον Δεκ-19 από +0,6 ΜοΜ ΜΔ και 0,1 YoY ΜΔ τον Νοε-19 (επόμενη δημοσίευση: 2/2/2020)

Πηγή: (α) Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ), (β) Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (IOBE), (γ) IHS Markit, (δ) Eurobank Research. Σημείωση: (α) ως ΜΔ ορίζουμε τις μονάδες δείκτη, ως ΜΟ τον μέσο όρο και ως MoM και YoY τη μηνιαία και την ετήσια μεταβολή αντίστοιχα.

Ομάδα Ανάλυσης και Έρευνας

Δρ. Τάσος Αναστασάτος | Επικεφαλής Οικονομολόγος Ομίλου Eurobank

tanastasatos@eurobank.gr | + 30 214 40 59 706

Άννα Δημητριάδου Οικονομική Αναλύτρια andimitriadou@eurobank.gr + 30 210 37 18 793	Ιωάννης Γκιώνης Ανώτερος Οικονομολόγος igkionis@eurobank.gr + 30 214 40 59 707	Δρ. Στυλιανός Γώγος Οικονομικός Αναλυτής sgogos@eurobank.gr + 30 210 37 18 733
Μαρία Κασόλα Οικονομική Αναλύτρια mkasola@eurobank.gr + 30 210 33 18 708	Όλγα Κοσμά Ερευνήτρια Οικονομολόγος okosma@eurobank.gr + 30 210 37 18 728	Παρασκευή Πετροπούλου Ανώτερη Οικονομολόγος ppetropoulou@eurobank.gr + 30 210 37 18 991
Δρ. Θεόδωρος Σταματίου Ανώτερος Οικονομολόγος tstamatiou@eurobank.gr + 30 214 40 59 708	Ευαγγελία Τσιαμπάου Οικονομική Αναλύτρια etsiampaou@eurobank.gr + 30 214 40 59 712