Με το νέο σύστημα καθορίζεται ο ατομικός λογαριασμός κάθε ασφαλισμένου και το ύψος της σύνταξής του προκύπτει από τις εισφορές για κύρια και επικουρική σύνταξη και τις κρατήσεις για το εφάπαξ, ενώ σε όλα αυτά πρέπει να προστεθούν και οι αντίστοιχες πληρωμές για την παροχή υπηρεσιών υγείας σε είδος και χρήμα.
Το νέο σύστημα ευνοεί τα πολλά έτη εργασίας, αλλά με τις σημερινές συνθήκες σε μια αγορά - σουρωτήρι είναι αμφίβολο το αν και κατά πόσο θα μπορέσουν εκατομμύρια εργαζόμενοι να πάρουν μια αξιοπρεπή σύνταξη.
Επιπλέον, πρέπει να σημειωθεί ότι με τη σημερινή ζούγκλα που επικρατεί και θα επικρατεί για πολλά χρόνια ακόμη, ο συντάξιμος μισθός θα αποτελεί ένα ζητούμενο, καθώς αν είναι χαμηλός, τότε το τελικό ποσό της σύνταξης θα ισοδυναμεί με... επίδομα.
Όσοι δουλέψουν πάνω από 30 έτη θα έχουν σημαντικά αυξημένες συντάξεις σε σχέση με τα προβλεπόμενα στον εκτρωματικό νόμο Κατρούγκαλου.
Ωστόσο, δεν πρέπει να τρέφουν υψηλές προσδοκίες οι παλαιοί συνταξιούχοι, καθώς θα πάρουν τις όποιες αυξήσεις και τα αναδρομικά σε δόσεις, που θα αντιστοιχούν σε λίγες... φραντζόλες και μερικά... γιαουρτάκια! Όπως φαίνεται και από τον σχετικό πίνακα, όσοι έχουν 20 - 25 χρόνια εργασίας στην ουσία θα παίρνουν μια σύνταξη στα όρια της φτώχειας, ενώ η μεγάλη διαφορά και οι μεγάλες συντάξεις θα αφορούν κυρίως όσους κινούνται πάνω από τα 33 χρόνια, όπου τα ποσοστά αναπλήρωσης είναι σημαντικά υψηλότερα (σχετικός πίνακας).
Ποσοστά αναπλήρωσης από 01/10/2019
Κλίμακες Ποσοστό αναπλήρωσης
0 - 15 έτη 0,77%
15,01 - 18 0,84%
18,01 - 21 0,90%
21,01 - 24 0,96%
24,01 - 27 1,03%
27,01 - 30 1,21%
30,01 - 33 1,98%
33,01 - 36 2,50%
36,01 - 40 2,55%
40,01 και άνω 0,50% κατ΄ έτος
Τι έρχεται για ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες
Η μεγάλη παγίδα της επιλογής των χαμηλών εισφορών λόγω της οικονομικής πίεσης, απειλεί εκατοντάδες χιλιάδες αυτοαπασχολούμενους, ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες.
Η αρχιτεκτονική του νέου ασφαλιστικού καταδικάζει σε συντάξεις φτώχειας και πείνας όσους κάνουν το... λάθος να επιλέξουν χαμηλές κατηγορίες. Όπως φαίνεται και στους σχετικούς πίνακες, οι ελεύθεροι επαγγελματίες μετά την επιλογή της πρώτης ειδικής κατηγορίας των €93, για όσους ξεκινούν τη δραστηριότητά τους και μέχρι να συμπληρωθεί μια πενταετία, πρέπει να πληρώσουν κατά πολύ υψηλότερες εισφορές για να έχουν μια πιο αξιοπρεπή σύνταξη.
Σύμφωνα με τους εργατολόγους, η μοναδική ελπίδα για να πάρουν καλύτερη σύνταξη είναι να επιλέξουν από την 3η κατηγορία και πάνω, σε συνδυασμό με κρατήσεις για επικουρική σύνταξη και εφάπαξ. Θετικό σημείο για τους αυτοαπασχολούμενους και τους ελεύθερους επαγγελματίες είναι ότι από τη 2η κατηγορία και πάνω θα πληρώνουν τις ίδιες εισφορές για την ίδια παροχή υπηρεσιών σε είδος και χρήμα.
Από την άλλη πλευρά, οι αγρότες που θα επιλέξουν την πρώτη κατηγορία είναι καταδικασμένοι σε συντάξεις πείνας. Ενδεικτικά για συντάξεις των €400 - €500, ένας αγρότης που θα επιλέξει φέτος την πρώτη κατηγορία ασφάλισης θα έχει μηνιαίες κρατήσεις €121 (κύρια σύνταξη, εισφορές υγείας και εισφορές για αγροτική εστία), ενώ αν επιλέξει την 6η κατηγορία θα πληρώνει €324 για σύνταξη πάνω από €1.000.
Αν οι μη μισθωτοί επιλέξουν και τις εισφορές για επικούρηση και εφάπαξ, τότε είναι προφανές ότι όσο περισσότερα πληρώσουν, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η σύνταξη, ξεπερνώντας κατά πολύ τα €1.000 ευρώ, ιδίως με 37 έτη και άνω.
Κλίμακα εισφορών - συντάξεων αυτοαπασχολούμεων - ελεύθερων επαγγελματιών
Κατηγορία Ύψος εισφοράς Συντάξιμος μισθός
Νέοι (πρώτα 5 έτη) €93
1η κατηγορία €155 €775
2η κατηγορία €186 €930
3η κατηγορία €236 €1.180
4η κατηγορία €297 €1.485
5η κατηγορία €369 €1.845
6η κατηγορία €500 €2.501
Ποσά εισφορών για υγεία (σε ευρώ)
Κατηγορίες Υγεία σε χρήμα Υγεία σε είδος Σύνολο
Ειδική κατηγορία
(5 πρώτα έτη ασφάλισης) €3 €30 €33
1η κατηγορία €5 €50 €55
2η κατηγορία €6 €60 €66
3η κατηγορία €6 €60 €66
4η κατηγορία €6 €60 €66
5η κατηγορία €6 €60 €66
6η κατηγορία €6 €60 €66
Εισφορές κύριας σύνταξης για ασφαλισμένους στον ΟΓΑ
Έτος 2020 2021 2022
1η κατηγορία €87 €89 €91
2η κατηγορία €104 €107 €110
3η κατηγορία €132 €136 €139
4η κατηγορία €166 €171 €175
5η κατηγορία €207 €212 €218
6η κατηγορία €280 €288 €295
Εισφορές υγείας ασφαλισμένων στον ΟΓΑ
Κατηγορία Υγεία σε χρήμα Υγεία σε είδος
1η(υποχρεωτική) 3 29
2η κατηγορία 3 35
3η κατηγορία 3 35
4η κατηγορία 3 35
5η κατηγορία 3 35
6η κατηγορία 3 35
Μηνιαία εισφορά υπέρ Αγροτικής Εστίας
1η κατηγορία €2
2η κατηγορία €2
3η κατηγορία €3
4η κατηγορία €3
5η κατηγορία €4
6η κατηγορία €6
Τι θα πληρώνετε για επικουρική - εφάπαξ
Η ενσωμάτωση του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης Εφάπαξ και Παροχών (ΕΤΕΑΕΠ) στον ΕΦΚΑ, δεν προοιωνίζεται πολύ θετικές εξελίξεις για τους μελλοντικούς συνταξιούχους, καθώς η πάλαι ποτέ επικουρική σύνταξη έχει μετατραπεί πλέον σε... πουρμπουάρ!
Το ΕΤΕΑΕΠ, δηλαδή ο ΕΦΚΑ, θα μετατραπεί σε έναν ταμία, που θα εισπράττει, και ανάλογα με τα οικονομικά που θα έχει, θα καθορίζει και το ύψος των συντάξεων. Σύμφωνα με τον νέο ασφαλιστικό νόμο, στο καθεστώς της επικουρικής μπορούν να ενταχθούν προαιρετικά οι αυτοαπασχολούμενοι, οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι αγρότες (προαιρετικά).
Όπως φαίνεται και στον σχετικό πίνακα, το ποσό της εισφοράς για την επικουρική σύνταξη θα είναι σταθερό στα €42 έως την 31/05/2022 και στη συνέχεια θα μειωθεί. Συνεπώς, θα είναι πιο περιορισμένες και οι μελλοντικές απαιτήσεις των συνταξιούχων.
Από την άλλη πλευρά, οι εισφορές για το εφάπαξ θα κινηθούν σε αντίστοιχα επίπεδα με την επικουρική, δίνοντας τέλος στα παχυλά ποσά που χορηγούνταν μέχρι πριν μερικά χρόνια. Ό,τι πληρώσει ο καθένας για κύρια ή επικουρική σύνταξη, αλλά και το εφάπαξ, αυτό θα λάβει, όπως προβλέπει η αναλογιστική μελέτη.
Όπως φαίνεται και από τους παρακάτω πίνακες, η ανώτατη εισφορά για επικούρηση θα είναι €61 και θα μειωθεί το 2022 στα €56, ενώ για το εφάπαξ θα είναι €37.
Εισφορά για επικουρική σύνταξη
Ασφαλιστική Εισφορά από Εισφορά κατηγορία 1/1/2020 - 31/05/2022 από 01/06/2022
1η κατηγορία €42 €39
2η κατηγορία €51 €47
3η κατηγορία €61 €56
Eισφορές για εφάπαξ
Κατηγορία Μηνιαία εισφορά
1η κατηγορία €26
2η κατηγορία €31
3η κατηγορία €37
Ποιοι είναι οι τυχεροί που θα πάνε... ταμείο έως το 2022
Νωρίτερα θα αρχίσουν να βγαίνουν στη σύνταξη από φέτος και έως το τέλος του 2022 χιλιάδες εργαζόμενοι, οι οποίοι "πιάνουν" τα ένσημα και τα χρόνια ασφάλισης και εντάσσονται στο λεγόμενο "μεταβατικό διάστημα".
Οι μεταβατικές διατάξεις που νομοθετήθηκαν πριν 5 χρόνια και άρχισαν να ισχύουν σταδιακά από την 1/1/2020 έως και την 31/12/2022, φέρνουν θετικές εξελίξεις στα όρια ηλικίας για χιλιάδες σημερινούς εργαζομένους.
Στο επίκεντρο θα τεθούν οι χιλιάδες περιπτώσεις ασφαλισμένων οι οποίοι έχουν πάνω από 35 έτη εργασίας και με βάση την ηλικία τους μπορούν να κερδίσουν το μπόνους της πρόωρης συνταξιοδότησης, που κυμαίνεται από 3 - 21 μήνες.
Τα νέα όρια συνταξιοδότησης αφορούν όσους έκλεισαν ή κλείνουν 35ετία ή 37ετία στο ΙΚΑ, το Δημόσιο, τις ΔΕΚΟ και τον πρώην ΟΑΕΕ.
Οι εργαζόμενοι αυτοί θα πρέπει να... ξεσκονίσουν τα χαρτιά τους, ενώ πρέπει να σημειωθεί ότι έως το τέλος του 2021 το 90% των συντάξεων θα εκδίδονται με το πάτημα ενός... κουμπιού!
Το "Καρφί" του Σαββατοκύριακου παρουσίασε τον χάρτη με τους... τυχερούς, οι οποίοι μπορούν να βγουν ακόμη και 12 χρόνια νωρίτερα στη σύνταξη σε σχέση με τα ισχύοντα όρια ηλικίας. Μιλάμε για όσους συμπληρώνουν 40 έτη εργασίας και συμπληρώνουν τα 62 ή υπό προϋποθέσεις, μπορούν να βγουν στη σύνταξη ακόμη και στα 55! Είναι και οι τελευταίοι τυχεροί, καθώς από το 2023 και μετά λήγει ο χρόνος των μεταβατικών διατάξεων και όλοι πηγαίνουν στα 67 έτη ή στα 62 για μειωμένη σύνταξη με αισθητά χαμηλότερα ποσά.
Οι 11 κατηγορίες που ευνοούνται
Οι ωφελημένοι από τη μεταβατική περίοδο είναι χιλιάδες και μπορούν μετά και την ψήφιση του ασφαλιστικού νομοσχεδίου να έχουν την πλήρη εικόνα σχετικά με τον χρόνο κατάθεσης των δικαιολογητικών τους, ώστε να τους απονεμηθεί η σύνταξη.
Οι κατηγορίες που έχουν το δικαίωμα της ευνοϊκής συνταξιοδότησης στο μεταβατικό διάστημα 2020 - 2022 είναι οι εξής:
1. Δημόσιοι υπάλληλοι, άνδρες και γυναίκες, οι οποίοι έκλεισαν 25 χρόνια εργασίας το 2010, υπό την προϋπόθεση ότι είχαν την ηλικία των 58 ετών και 35 έτη ασφάλισης έως την 31/12/2018. Σε αυτήν την περίπτωση, οι εργαζόμενοι μπορούν να αποχωρήσουν φέτος με πλήρη σύνταξη εφόσον συμπληρώσουν το 60ο έτος.
2. Ασφαλισμένοι του ΟΑΕΕ - ΕΤΑΑ με τη συμπλήρωση 35 ετών έως τις 31/12/2012, αποχωρούν από την αγορά εργασίας κα λαμβάνουν πλήρη σύνταξη εφόσον είναι 61,5 ετών.
3. Όσοι συμπλήρωσαν 10.500 ένσημα έως τις 31/12/2011 συμπεριλαμβανομένων και των πλασματικών ετών, τότε μπορούν να αποχωρήσουν με πλήρη σύνταξη στα 61 έτη.
4. Γυναίκες που ήταν ασφαλισμένες στο ΙΚΑ και είχαν συνολικά 4.500 ένσημα το 2010, εκ των οποίων τα 3.600 βαρέα και με ηλικία 55 ετών, μπορούν να αποχωρήσουν με πλήρη σύνταξη.
5. Ασφαλισμένοι, που μπήκαν στην εργασία σε τράπεζες και ΔΕΚΟ πριν το 1983 και είχαν συμπληρώσει το 2016 τα 59 έτη με 35ετή υπηρεσία, μπορούν να αποχωρήσουν με πλήρη σύνταξη.
6. Αφαλισμένοι του ΙΚΑ με 4.500 ένσημα, και 100 ένσημα ανά έτος την τελευταία 5ετία, οι οποίοι συμπληρώνουν τα 62 έτη, μπορούν να βγουν φέτος με μειωμένη σύνταξη. Η μείωση κατά 30% αφορά την Εθνική Σύνταξη.
7. Όσοι κλείνουν φέτος το 58ο έτος και έχουν 35 έτη εργασίας με ένα επιπλέον εξάμηνο παίρνουν σύνταξη στα 61 έτη.
8. Όσοι κλείνουν φέτος τα 60 έτη και έχουν 35ετή προϋπηρεσία
θα εργαστούν επιπλέον 3 μήνες και μπορούν να αποχωρήσουν με πλήρη σύνταξη στα 61,5 έτη.
9. Όσοι φέτος συμπληρώνουν το 59ο έτος με 36 έτη ασφάλισης, τότε επιβαρύνονται με επιπλέον εργασία 4 μηνών και μπορούν να καταθέσουν χαρτιά, αφού συμπληρώσουν 61 χρόνια και 3 μήνες.
10. Όσοι κατοχυρώνουν προϋπηρεσία 37 ετών και είναι στην ηλικία των 55 ετών, τότε μπορούν να φύγουν στα 60 έτη και 3 μήνες, δουλεύοντας επιπλέον 10 μήνες.
11. Όσοι είχαν θεμελιώσει δικαίωμα σύνταξης κατά την τριετία 2010 - 2012, μπορούν να βγουν με πλήρη ή μειωμένη σύνταξη φέτος, δουλεύοντας επιπλέον 1 - 21 μήνες.
Παραδείγματα
1. Ασφαλισμένος του ΙΚΑ, που φέτος συμπληρώνει το 58ο έτος, μπορεί να βγει με πλήρη σύνταξη, εφόσον το 2023 είναι 61 ετών.
2. Έστω γυναίκα εκπαιδευτικός με ανήλικο παιδί, που το 2010 είχε συμπληρώσει 25ετία και το 50ο έτος. Η συγκεκριμένη ασφαλισμένη θα βγει στη σύνταξη εφόσον έχει συμπληρώσει ηλικιακά τα 63 έτη και 7 μήνες.
