Οι πρώτες αντιδράσεις των δημάρχων της Θεσσαλονίκης για την αλλαγή του Κλεισθένη – Ποια είναι η μοναδική ένσταση που διατυπώνεται
Θετικά υποδέχτηκαν οι δήμαρχοι της Θεσσαλονίκης τον νέο εκλογικό νόμο για την
αυτοδιοίκηση που θα φέρει προς ψήφιση η κυβέρνηση.Μοναδική ένσταση ορισμένων αιρετών είναι η εκλογή από την πρώτη Κυριακή όσων δημάρχων συγκεντρώσουν ποσοστό 43%, κάτι που, όπως επισημαίνουν, δεν δίνει στους εκλεγμένους ισχυρή δημοκρατική νομιμοποίηση.
Οι βασικές αλλαγές που φέρει ο νέος εκλογικός νόμος, όπως τις παρουσίασε το υπουργείο Εσωτερικών, συνοψίζονται στις εξής:
• Το όριο εκλογής από τον πρώτο γύρο τίθεται στο 43%.
• Εξασφαλίζεται κατά κανόνα τουλάχιστον η εκλογή των 3/5 των μελών του συμβουλίου στον νικητή των εκλογών.
• Τίθεται όριο 3% για τη εκλογή δημοτικού ή περιφερειακού συμβούλου.
• Καταργείται η ξεχωριστή κάλπη για την εκλογή των «κοινοτικών αρχών»
• Επαναφορά της 5ετούς θητείας.
Νόμο «που επαναφέρει τη λογική στην αυτοδιοίκηση», χαρακτήρισε το σχέδιο ο πρόεδρος της ΠΕΔ Κεντρικής Μακεδονίας, δήμαρχος Πυλαίας – Χορτιάτη, Ιγνάτιος Καϊτεζίδης. «Κινείται στη σωστή κατεύθυνση, γιατί πρέπει να υπάρχει κυβερνησιμότητα στους δήμους. Το προηγούμενο σύστημα δημιούργησε προβλήματα στην αυτοδιοίκηση και μάλιστα η απλή αναλογική που εφαρμόστηκε ήταν ψευδεπίγραφη. Δεν υπάρχει πουθενά στον κόσμο απλή αναλογική δύο γύρων. Σε ό,τι αφορά τις υπόλοιπες προβλέψεις, όπως την πενταετή θητεία και το ελάχιστο ποσοστό του 3%, είναι τεχνικά θέματα που θα τεθούν στον διάλογο. Εγώ βλέπω συνολικά το νομοσχέδιο, το οποίο δίνει τη δυνατότητα να διοικηθούν οι δήμοι, που με το προηγούμενο καθεστώς ήταν ακυβέρνητοι, ήταν δήμοι συναλλαγών. Είναι πολύ κοντά στις προτάσεις της ΚΕΔΕ και εξαλείφει τις παθογένειες του Κλεισθένη», ανέφερε ο κ. Καϊτεζίδης
Την ίδια εκτίμηση εξέφρασε και ο Α’ αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ, δήμαρχος Αμπελοκήπων – Μενεμένης, Λάζαρος Κυρίζογλου. «Κινείται στη θετική κατεύθυνση. Όταν η Ελλάδα μπορεί να διοικηθεί από το πρώτο σε δύναμη κόμμα με ποσοστό 37% έως 39%, γιατί δεν μπορεί να διοικηθεί ένας δήμος με ποσοστό της τάξης του 43%; Ο δεύτερος γύρος αποδείχτηκε ότι είναι γύρος σκοτεινός, γιατί υπεισέρχονται συναλλαγές και άλλοι παράγοντες. Εάν δεν συγκεντρώσει κανείς το 43%, τότε –και για να υπάρχει αυξημένη δημοκρατική, λαϊκή νομιμοποίηση στο πρόσωπο του δημάρχου- ορθά επαναλαμβάνεται μεταξύ των δύο πρώτων. Αντίστοιχα, όταν υπάρχει ποσοστό εισόδου 3% στην κεντρική πολιτική σκηνή, γιατί να μην υπάρχει και στην αυτοδιοίκηση; Και η πενταετία είναι σωστή, διότι δεν προλαβαίνει να αναπτύξει τη δράση της και τις προγραμματικές τις θέσεις η παράταξη η οποία ψηφίστηκε. Και τα λέω αυτά, παρότι έχω εκλεγεί με τρία διαφορετικά εκλογικά συστήματα πέντε φορές. Μιλάω εκ του αποτελέσματος αντικειμενικά», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Επιστροφή στην κανονικότητα βλέπει με τον νέο νόμο ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Κωνσταντίνος Ζέρβας. «Με τον νέο εκλογικό νόμο επιστρέφει η κανονικότητα στην αυτοδιοίκηση. Αίρονται οι στρεβλώσεις και τα διαλυτικά προβλήματα που είχε δημιουργήσει η απλή αναλογική και αποκαθίσταται η κυβερνησιμότητα των δήμων. Ο νέος νόμος ωθεί και συμβάλλει με τις πρόνοιές του στη συγκρότηση παρατάξεων με πολιτική και προγραμματική συνοχή και με πυρήνα τους μία κοινή αντίληψη για την ατζέντα κάθε πόλης, κάθε τόπου. Η αύξηση της θητείας σε πενταετή προσδίδει την αναγκαία χρονική ευχέρεια σε κάθε διοίκηση όχι μόνο να σχεδιάσει, αλλά και να υλοποιήσει εντός εκλογικού κύκλου», τόνισε.
Από την πλευρά του, ο δήμαρχος Καλαμαριάς, Γιάννης Δαρδαμανέλης, επισήμανε πως οι αλλαγές θα οδηγήσουν σε σταθερές διοικήσεις στους δήμους, κάτι που από μόνο του είναι πολύ καλό. «Από τη στιγμή που δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή η ωριμότητα των πολιτικών φορέων για προγραμματικές συγκλίσεις και όλο το θέμα του Κλεισθένη έχει αναχθεί σε ένα πάρε – δώσε θέσεων και στηρίξεων, νομίζω πως είναι πολύ θετικό. Από εκεί και πέρα σχετικά με το 3%, επί της ουσίας και κατά κανόνα σε ένα συμβούλιο έμπαινες με ένα ποσοστό 2,5-3%, απλώς τώρα το νούμερο είναι πιο συγκεκριμένο», σημείωσε.
Θετικός στις αλλαγές δήλωσε και ο δήμαρχος Λαγκαδά, Γιάννης Ταχματζίδης. «Νομίζω ότι το 43% είναι μία καλή δημοκρατική νομιμοποίηση. Σε κάθε περίπτωση η αλλαγή του εκλογικού νόμου ήταν επιβεβλημένη, για να αποφύγουμε όσα αρνητικά είχε ο προηγούμενος. Εμείς δεν είχαμε πολλές εντάσεις, όμως σε άλλους δήμους είχαμε παρατράγουδα, καθώς δεν περνούσαν αποφάσεις. Αν δεν δίνονταν αρμοδιότητες στην οικονομική επιτροπή, δεν θα προχωρούσε τίποτε. Και η κατάσταση θα επιδεινωνόταν στην τριετία, όταν θα μπαίναμε σε προεκλογική περίοδο. Όσο για το 3% είναι ένα σοβαρό ποσοστό και ενδεχομένως θα μπορούσε να είναι και μεγαλύτερο. Σε σχέση με τα τοπικά συμβούλια προσωπικά δεν είχα πρόβλημα. Δεν κοιτούσα ποιος ήταν μαζί μου, αρκεί να έκανε δουλειά», ανέφερε.
Οι ενστάσεις
Τη διαφωνία του για την εκλογή δημάρχου με 43% από την πρώτη Κυριακή εξέφρασε ο Α’ αντιπρόεδρος της ΠΕΔ Κεντρικής Μακεδονίας, δήμαρχος Νεάπολης – Συκεών, Σίμος Δανιηλίδης. «Νομίζω ότι το πολιτικό σύστημα λειτουργεί ως εκκρεμές και είναι λάθος. Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ πήγε σε ένα διαλυτικό σύστημα με την υποτιθέμενη απλή αναλογική που είχε ως αποτέλεσμα δήμαρχοι που εκλέγονταν από την πρώτη Κυριακή να μην έχουν πλειοψηφία στο δημοτικό συμβούλιο, όπως και στα τοπικά συμβούλια. Από αυτό το άκρο της πλήρους διάλυσης και της ακυβερνησίας πηγαίνουμε τώρα στο άλλο άκρο, όπου με 43%, ακόμα και σε περιπτώσεις όπου ο δεύτερος μπορεί να έχει μικρή διαφορά, να εκλέγεται διοίκηση και μάλιστα με αυξημένη πλειοψηφία 60% στο δημοτικό συμβούλιο. Το προ του Κλεισθένη σύστημα είχε μία σοφία: προέβλεπε για τον δήμαρχο μεγάλη λαϊκή δημοκρατική νομιμοποίηση, με εκλογή πάνω από 50% είτε από την πρώτη Κυριακή είτε από την δεύτερη, δηλαδή όχι δημάρχους μειοψηφίας –γιατί με το 43% είναι δήμαρχος μειοψηφίας- και θωράκιζε την τοπική αυτοδιοίκηση με πλειοψηφία διοίκησης που έχει δεσμευτεί σε συγκεκριμένο προγραμματικό πλαίσιο. Νομίζω ότι θα πρέπει να επιστρέψουμε σε αυτό το σύστημα με κάποιες πιθανές βελτιώσεις», τόνισε ο κ. Δανιηλίδης.
Σε ό,τι αφορά το πλαφόν του 3%, ο δήμαρχος σχολίασε: «Νομίζω πως είναι υπερβολή, εφόσον θωρακίζεται ο δήμαρχος με απόλυτη πλειοψηφία και μάλιστα υψηλή και θα αποκλείσει δυνάμεις –εφόσον έχουμε απαλλαγεί από το καρκίνωμα της Χρυσής Αυγής- που θα μπορούσαν να έχουν παρουσία κυρίως στους μεγάλους δήμους. Αυτό βέβαια θα οδηγήσει στο να μειωθούν οι υποψήφιοι και δεν θα έχουμε το αίσχος των 21 ψηφοδελτίων, για παράδειγμα, στον δήμο Θεσσαλονίκης».
Ανάλογες ενστάσεις κατέθεσε ο δήμαρχος Θέρμης, Θόδωρος Παπαδόπουλος. «Σε γενικές γραμμές συμφωνώ με τον νόμο, με εξαίρεση το 43%, γιατί επιθυμώ αυξημένη νομιμοποίηση. Πάντα ήταν θέση μου να έχει ο δήμαρχος 51%, δηλαδή τουλάχιστον τους μισούς πολίτες. Για λόγους δικαιοσύνης, επίσης, αυτός που παίρνει το 43% θα μπορούσε να έχει μία οριακή πλειοψηφία και όχι τα τρία πέμπτα και να ανεβαίνει αυτή η πλειοψηφία όσο μεγαλύτερο είναι το ποσοστό. Όσον αφορά το πλαφόν, καμιά φορά είναι θετικό να υπάρχει διαφορετική φωνή στο δημοτικό συμβούλιο», επισήμανε, τονίζοντας πάντως πως ο νόμος είναι στην κατεύθυνση της κυβερνησιμότητας. «Αν η κυβέρνηση δεν προχωρούσε στην αλλαγή του νόμου, δεν θα είχε προϋπολογισμό κανένας δήμος που δεν είχε πλειοψηφία. Ο Κλεισθένης είχε παρενέργειες και ακρότητες. Για παράδειγμα, είναι κακό που για να επιτευχθεί κυβερνησιμότητα δίνεται η δυνατότητα με μία απλή πλειοψηφία σε μία ολιγομελή οικονομική επιτροπή να πουλάει ακίνητα του δήμου».
Ο κ. Παπαδόπουλος έκανε ιδιαίτερη αναφορά στην κατάργηση του ψηφοδελτίου για τα τοπικά συμβούλια. «Τα ψηφοδέλτια για τα τοπικά συμβούλια πρέπει να είναι κάτω από μία παράταξη, για να υποχρεούνται να απολογηθούν. Θα πρέπει να είναι κάτω από το ψηφοδέλτιο του όποιου δημάρχου θέλουν, ο οποίος θα έχει δεσμεύσεις απέναντι στην κοινωνία, οι οποίες θα συνοδεύουν και αυτούς. Γιατί ένα τοπικό συμβούλιο, το οποίο έχει κυρίως γνωμοδοτικό χαρακτήρα, σε ποιόν θα απολογηθεί όταν κατεβαίνει μόνο του;».
