Έντονος προβληματισμός στις ΗΠΑ μετά τις αποκαλύψεις για διαφθορά υψηλόβαθμων αξιωματούχων στην Ουκρανία. Μάλιστα, ανώτατος αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ είπε στους New York Times ότι η αποπομπή αρκετών Ουκρανών αξιωματούχων αυτή την εβδομάδα μετά από κατηγορίες για διαφθορά «στέλνει ένα πολύ ισχυρό μήνυμα».
Από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, οι Αμερικανοί αξιωματούχοι παρακολουθούν με ανησυχία τη ροή βοήθειας ύψους δισεκατομμυρίων αμερικανικών δολαρίων στη χώρα, γνωρίζοντας καλά την ιστορία της πολιτικής διαφθοράς του Κιέβου και φοβούμενοι ότι η βοήθεια μπορεί να χρησιμοποιηθεί για «προσωπικό όφελος», σημειώνεται σε εκτενές δημοσίευμα των NYT.
Η αποπομπή αρκετών ανώτατων αξιωματούχων από την κυβέρνηση της Ουκρανίας την Τρίτη μετά από κατηγορίες για κυβερνητική διαφθορά, έδωσε σε αυτές τις ανησυχίες τον χαρακτήρα του επείγοντος. Αν και Αμερικανοί και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι λένε ότι δεν υπάρχουν στοιχεία ότι η βοήθεια στην Ουκρανία κλάπηκε, ακόμη και η αντίληψη της απάτης θα απειλούσε την πολιτική υποστήριξη για τη συνέχιση της βοήθειας εν καιρώ πολέμου. Όπως και για τη μεταπολεμική προσπάθεια ανοικοδόμησης που οραματίζονται οι Δυτικοί αξιωματούχοι.
Οι ισχυρισμοί περιελάμβαναν αναφορές ότι ο στρατός της Ουκρανίας είχε συμφωνήσει να πληρώσει αυξημένες τιμές για τρόφιμα που προορίζονταν για τα στρατεύματά του. Ένας αναπληρωτής γενικός εισαγγελέας απολύθηκε επειδή φέρεται να δανείστηκε τη Mercedes ενός ολιγάρχη για να πάει στην Ισπανία για διακοπές και ένας βοηθός του προέδρου κατηγορήθηκε επίσης και αναγκάστηκε να αποχωρήσει.
Ωστόσο, οι Αμερικανοί αξιωματούχοι επιμένουν ότι ο πρόεδρος Ζελένσκι είναι αφοσιωμένος στην καταπολέμηση της διαφθοράς.
Η αναταραχή στο Κίεβο «στέλνει ένα πολύ ισχυρό μήνυμα σε άλλους που θα προσπαθήσουν να ακυρώσουν αυτήν την πολεμική προσπάθεια και είναι σημαντική για το μέλλον της Ουκρανίας», κατέθεσε την Πέμπτη η Βικτόρια Νούλαντ, υφυπουργός Εξωτερικών αρμόδια για πολιτικές υποθέσεις σε ακρόαση της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας για την Ουκρανία.
«Είμαστε πολύ σαφείς ότι πρέπει να δούμε τα βήματα κατά της διαφθοράς, συμπεριλαμβανομένης της χρηστής εταιρικής διακυβέρνησης και των δικαστικών μέτρων, να προχωρήσουν», πρόσθεσε.
Η κ. Νούλαντ απάντησε σε ερώτηση του γερουσιαστή Jeff Merkley, Δημοκρατικού του Όρεγκον, ο οποίος είπε ότι ανησυχεί ότι η διαφθορά στην κυβέρνηση της Ουκρανίας μπορεί να είναι «ένα είδος καρκίνου που κατατρώει την υποστήριξη που χρειάζονται από όλους στον κόσμο».
Σε ένα επεισόδιο του οποίου οι λεπτομέρειες παραμένουν ασαφείς, ο κ. Ζελένσκι τον Ιούλιο απέλυσε τον ανώτατο εισαγγελέα του, τον επικεφαλής των υπηρεσιών πληροφοριών και άλλους ανώτερους αξιωματούχους για λόγους που είπε ότι σχετίζονται με προδοτικούς δεσμούς με τη Ρωσία. Αλλά προς ανακούφιση των ηγετών της Δύσης και της Ουκρανίας, η διαφθορά κατά τα άλλα δεν ήταν σημαντικός παράγοντας στον πόλεμο.
Υπενθυμίζεται ότι ο κ. Ζελένσκι είχε κάνει μια εκστρατεία, ως πολιτικό αουτσάιντερ, προβάλλοντας ικανός να εξαλείψει την κουλτούρα της διαφθοράς που είχε κυριεύσει τη χώρα του αφότου βγήκε εκτός της Σοβιετικής Ένωσης. Στην εναρκτήρια ομιλία του τον Μάιο του 2019, είχε πει ότι οι Ουκρανοί πολιτικοί είχαν δημιουργήσει «μια χώρα ευκαιρίας - της ευκαιρίας να δωροδοκήσουν, να κλέψουν και να μαζέψουν πόρους».
Ένας «Δείκτης Αντίληψης Διαφθοράς» του 2021 από την ομάδα εποπτείας Transparency International που κατέταξε 180 χώρες για το αντιληπτό επίπεδο διαφθοράς στον δημόσιο τομέα, με το Νο. 1 να είναι η λιγότερο φαινομενικά διεφθαρμένη, έβαλε την Ουκρανία στο Νο. 122. Η ανησυχία για τη διαφθορά ήταν δεύτερη στην προπολεμική πολιτική της κυβέρνησης Μπάιντεν προς το Κίεβο. Το 2015, όταν ήταν αντιπρόεδρος, ο Τζο Μπάιντεν είχε ζητήσει από το κοινοβούλιο της Ουκρανίας να εξαλείψει «το διάχυτο δηλητήριο της διαφθοράς και της κλεπτοκρατίας».
Ενώ η προσοχή έχει επικεντρωθεί στην πιθανή κλοπή ή εκτροπή αμερικανικών όπλων, οι αξιωματούχοι των ΗΠΑ παρηγορούνται από το γεγονός ότι την παρούσα περίοδο η Ουκρανία έχει ένα επείγον κίνητρο να ρίξει κάθε διαθέσιμο οπλισμό εναντίον των Ρώσων εισβολέων.
Επιπλέον, οι Ηνωμένες Πολιτείες απαιτούν από τους Ουκρανούς αξιωματούχους να καταγράφουν όλο τον στρατιωτικό εξοπλισμό που λαμβάνουν, να παρακολουθούν την πρόοδό του στην πρώτη γραμμή και να αναφέρουν τι χρησιμοποιούν σε πυρομαχικά και οποιαδήποτε ζημιά ή καταστροφή όπλων, όπως δήλωσε ανώτερος αμυντικός αξιωματούχος το περασμένο φθινόπωρο. Αξιωματούχοι του Υπουργείου Άμυνας των ΗΠΑ έχουν εκπαιδεύσει τα ουκρανικά στρατεύματα σε μεθόδους που βοηθούν στην παρακολούθηση των αμερικανικών όπλων και αμερικανοί διενεργούν επιθεωρήσεις εντός της Ουκρανίας, όπου οι συνθήκες ασφαλείας το επιτρέπουν.
Η Celeste Wallander, βοηθός υπουργός Άμυνας για θέματα διεθνούς ασφάλειας, δήλωσε στην ακρόαση της Πέμπτης (26/1) ότι η κυβέρνηση «δεν έχει δει αξιόπιστα στοιχεία για οποιαδήποτε εκτροπή όπλων που παρέχονται από τις ΗΠΑ εκτός της Ουκρανίας». Πρόσθεσε ότι το Πεντάγωνο χρησιμοποιεί «μηχανισμούς εποπτείας που υπερβαίνουν τις τυπικές πρακτικές μας».
Ωστόσο, σημειώνουν οι NYT, Αμερικανοί αξιωματούχοι φοβούνται ότι η ανθρωπιστική βοήθεια, και ιδιαίτερα η άμεση οικονομική βοήθεια, κινδυνεύει περισσότερο από υπεξαίρεση ή κλοπή.
