Η Σερβία ανακοίνωσε, το Σάββατο, κατάσταση υψηλού συναγερμού, η οποία επιβεβαίωσε ότι ο στρατός θα παραμείνει κοντά στα σύνορα με το Κοσσυφοπέδιο, γεγονός που αποκαθιστά την ένταση στα Βαλκάνια και προκαλεί φόβους για νέο πόλεμο. Αυτή η κλιμάκωση ακολούθησε συγκρούσεις μεταξύ κατοίκων και της αστυνομίας του Κοσσυφοπεδίου σε τρεις περιοχές με Σερβική πλειοψηφία, μετά από προσπάθεια Σέρβων κατοίκων να εμποδίσουν τους Αλβανούς δημάρχους να αναλάβουν τα καθήκοντά τους μετά την εκλογή τους τον Απρίλιο σε μια αμφιλεγόμενη ψηφοφορία.
ΠΗΓΗ echedoros.blog
Αυτές οι εντάσεις είναι συχνές στις τρεις περιοχές της πρώην Σερβικής περιοχής, της οποίας η κηρυγμένη ανεξαρτησία δεν αναγνώρισε το Βελιγράδι το 2008, και όπου οι 120.000 σερβικός πληθυσμός αψηφά την τοπική κυβέρνηση.
Κλιμάκωση των εντάσεων
Μετά τις συγκρούσεις μεταξύ της αστυνομίας του Κοσσυφοπεδίου και του σερβικού πληθυσμού, ραγδαίες εξελίξεις σημειώθηκαν στη Σερβία, η οποία δεσμεύεται πάντα να προστατεύει τη σερβική μειονότητα στο Κοσσυφοπέδιο, ως εξής:
Την Παρασκευή, ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς διέταξε τον στρατό να είναι σε επιφυλακή και να «κινηθεί» προς τα σύνορα με το Κοσσυφοπέδιο.
Ο Βούτσιτς προήδρευσε σε συνεδρίαση της Επιτροπής Εθνικής Ασφάλειας το πρωί του Σαββάτου και η συνεδρίαση ενέκρινε ένα σχέδιο για «δραστηριότητες ασφαλείας που στοχεύουν στην ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων της Σερβίας». Η Επιτροπή Εθνικής Ασφάλειας κρατά τις Ένοπλες Δυνάμεις της Σερβίας σε υψηλή ετοιμότητα μέχρι νεοτέρας.
Η ιστορία των συγκρούσεων
Αυτή η σερβική ρητορική κλιμάκωση δεν είναι καινούργια, καθώς το Βελιγράδι έχει θέσει τον σερβικό στρατό σε επιφυλακή πολλές φορές τα τελευταία χρόνια μετά από παρόμοια περιστατικά, τα σημαντικότερα από τα οποία ήταν: Η ρητορική κλιμάκωση ξέσπασε μεταξύ των δύο χωρών το περασμένο φθινόπωρο, με φόντο την προσπάθεια του Κοσσυφοπεδίου να επιβάλει πρόστιμα στη σερβική μειονότητα που δεν κατέγραψε τους αριθμούς των αυτοκινήτων τους με αριθμούς Κοσσυφοπεδίου.
Ένταση σημειώθηκε μετά την κήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου το 2008 και το Βελιγράδι δεν την αναγνώρισε και ενθάρρυνε τη σερβική μειονότητα να τηρήσει την πίστη της στη Σερβία. Οι αψιμαχίες μεταξύ του Απελευθερωτικού Στρατού του Κοσσυφοπεδίου και των Σερβικών δυνάμεων στη δεκαετία του 1990 εξελίχθηκε σε πόλεμο και σε διεθνή επέμβαση του ΝΑΤΟ για την προστασία της αλβανικής μειονότητας το 1998.
Καλούν για …ηρεμία
Οι δυτικές χώρες αντιμετώπισαν πολύ σοβαρά τις εξελίξεις τις δύο τελευταίες ημέρες και εξέδωσαν αρκετές ανακοινώσεις σε μια προσπάθεια να ελέγξουν την κατάσταση και να εκτονώσουν την κλιμάκωση. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ιταλία και η Γερμανία κάλεσαν τις αρχές του Κοσσυφοπεδίου να «ανακαλέσουν αμέσως την απόφασή τους» να αναπτύξουν ειδικές δυνάμεις στις τρεις επαρχίες.
Οι πέντε χώρες εξέφρασαν επίσης ανησυχία για την απόφαση της Σερβίας να αυξήσει το επίπεδο ετοιμότητας των ενόπλων δυνάμεών της. Ο Οργανισμός Βορειοατλαντικής Συνθήκης (ΝΑΤΟ) κάλεσε τους θεσμούς στο Κοσσυφοπέδιο για άμεση αποκλιμάκωση και κάλεσε όλα τα μέρη να επιλύσουν την κατάσταση μέσω διαλόγου. Ο Πρωθυπουργός του Κοσσυφοπεδίου Αλμπίν Κούρτι αγνόησε τις δυτικές πιέσεις τονίζοντας ότι κατανοεί τις ανησυχίες των εταίρων, αλλά ότι οποιαδήποτε άλλη επιλογή θα ισοδυναμούσε με μη εκπλήρωση των συνταγματικών του υποχρεώσεων.
Κίνδυνος περαιτέρω κλιμάκωσης
Σχολιάζοντας την τρέχουσα κατάσταση, ο Τσέχο-Καναδός αναλυτής που ειδικεύεται στις διεθνείς υποθέσεις, Μίτσελ Μπέλφερ, δήλωσε σχετικά: Τα Δυτικά Βαλκάνια βρίσκονται πάντα στο χείλος μιας νέας σύγκρουσης και οι περισσότερες προσπάθειες εδώ και χρόνια επικεντρώνονται στο πάγωμα των συγκρούσεων αντί στην επίλυσή τους.
Οι υπάρχουσες εντάσεις μπορούν να χειραγωγηθούν πιο εύκολα τώρα από ποτέ για να επιτευχθούν οι στόχοι μιας μεγαλύτερης υπερδύναμης, δεδομένου ότι η Σερβία είναι μακροχρόνιος σύμμαχος της Ρωσίας και το Κοσσυφοπέδιο οφείλει την ανεξαρτησία του στις Ηνωμένες Πολιτείες και το ΝΑΤΟ.
Φαίνεται ότι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία μπορεί να ενθαρρύνει ορισμένους από τους συμμάχους της Μόσχας να χρησιμοποιήσουν πιο επιθετικά μέσα για την επιδίωξη των τοπικών τους συμφερόντων, γνωρίζοντας ότι η Ρωσία θα τους υπερασπιστεί πολιτικά. Δεν υπάρχει πραγματικό συμφέρον προς το παρόν να επιλυθούν οι εντάσεις φιλικά σε ένα βιώσιμο πλαίσιο, επομένως είναι πολύ εύκολο να πυροδοτηθεί ξανά η σύγκρουση στα Δυτικά Βαλκάνια.
Η Δυτική θέση
Σχετικά με την πιθανότητα οι μεγάλες δυτικές δυνάμεις να παίξουν ρόλο στην εκτόνωση της κλιμάκωσης, ο Μπέλφερ είπε ότι οι μεγάλες ευρωπαϊκές δυνάμεις βρίσκονται παγιδευμένες μεταξύ της αποτροπής της Ρωσίας και της αντιμετώπισης εσωτερικών προβλημάτων, επομένως δεν είναι σε θέση να αμβλύνουν οποιαδήποτε σύγκρουση μεταξύ Σερβίας και Κοσσυφοπεδίου. Πίστευε επίσης ότι το ξέσπασμα οποιωνδήποτε νέων εχθροπραξιών στην ευρωπαϊκή ήπειρο θα ήταν καταστροφικό από άποψη υλικού και ανθρώπινου δυναμικού για την ήπειρο.
Η θέση της Ρωσίας
Όσον αφορά τη θέση της Ρωσίας για την κλιμάκωση μεταξύ Κοσσυφοπεδίου και Σερβίας, η Αμερικανίδα εμπειρογνώμονας που ειδικεύεται σε θέματα ασφάλειας και στρατηγικών υποθέσεων, Irina Tuskerman, δήλωσε στο Sky News Arabia ότι η Ρωσία προσπαθεί τώρα να αποσπάσει την προσοχή της διεθνούς κοινότητας από τον πόλεμο στην Ουκρανία και προσπαθεί να σπείρει διχόνοια στις τάξεις της και να επιβραδύνει τις προσπάθειες υποστήριξης του Κιέβου.
Μάλιστα, θεώρησε ότι «η Ρωσία χρηματοδοτεί τις εξεγέρσεις και τις αναταραχές χρησιμοποιώντας κρυπτονομίσματα και μετρητά και έχει εγκαταστήσει πράκτορες πληροφοριών για να προκαλέσει προβλήματα», σημειώνοντας ότι «η Ρωσία είναι απίθανο να συμμετάσχει άμεσα στον πόλεμο λόγω της έλλειψης δυνατοτήτων».
Στο ίδιο σημείο, ο πολιτικός αναλυτής John Berkeley είπε στο Twitter: Η Σερβία είναι στενός σύμμαχος της Ρωσίας και η τελευταία μπορεί να ζητά από το Βελιγράδι να προκαλέσει πόλεμο για να αποσπάσει την προσοχή του ΝΑΤΟ από την Ουκρανία, επομένως υπάρχει πολύ πραγματική πιθανότητα να ξεσπάσει ένας άλλος πόλεμος στην Ευρώπη.
