Το οικονομικό μοντέλο της Γερμανίας είναι γνωστό για τις στενές σχέσεις μεταξύ αφεντικών και συνδικάτων, τη Mittelstand, τις κορυφαίες κατασκευαστικές εταιρείες της χώρας στον κόσμο και τον φεντεραλισμό του πολιτικού συστήματος, που διαδίδει ευρέως την ευημερία. Ένα άλλο συστατικό... είναι λιγότερο γνωστό αλλά όχι λιγότερο θεμελιώδες: Οι τράπεζες της χώρας, πολλές από τις οποίες εστιάζονται σε περιφερειακό επίπεδο, παρέχουν μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση στις εταιρείες της Mittelstand, με όμορφο τρόπο και φθηνό.
Δυστυχώς, αυτό το μοντέλο δεν αποδίδει πλέον: Η γερμανική ανάπτυξη προβλέπεται από το ΔΝΤ να είναι η χαμηλότερη από οποιοδήποτε άλλο μέλος της G7 φέτος. Και οι τράπεζες της χώρας δυσκολεύονται επίσης. Η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών εκτιμά ότι τους πρώτους τρεις μήνες του 2023 η σταθμισμένη μέση απόδοση ιδίων κεφαλαίων τους, ένα μέτρο κερδοφορίας, ήταν στο 6,5%, έναντι του 10,4% σε ολόκληρη την ΕΕ.
Εν μέρει, αυτή η κακή απόδοση αντανακλά τις ιδιορρυθμίες της γερμανικής αγοράς. Οι τράπεζες της χώρας είναι ασυνήθιστα πρόθυμες να δώσουν δάνεια σταθερού επιτοκίου, γεγονός που έχει περιορίσει την ικανότητά τους να επωφεληθούν από τα υψηλότερα επιτόκια. Το καθαρό περιθώριο επιτοκίου τους -αυτό που εισπράττει μια τράπεζα από τα δάνεια μείον όσα πληρώνει για χρηματοδότηση- έχει αυξηθεί κατά μόλις 0,1 ποσοστιαίες μονάδες από τον Ιούνιο του 2020, στο ήμισυ του μέσου όρου της ΕΕ.
Ωστόσο, υπάρχουν και βαθύτερα ζητήματα. Οι Γερμανοί δανειστές είναι ασυνήθιστα δομημένοι, χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες: Δανειστές του ιδιωτικού τομέα, συμπεριλαμβανομένων των Commerzbank και Deutsche Bank, δημόσιες τράπεζες, συμπεριλαμβανομένων 361 ταμιευτηρίων και πέντε Landesbanken, που λειτουργούν ως τράπεζες χονδρικής για τα ταμιευτήρια και 737 συνεταιρισμοί.
Οι μη ιδιωτικοί δανειστές, που κατέχουν το 57% των περιουσιακών στοιχείων του γερμανικού τραπεζικού τομέα, είναι συντηρητικά σύνολα που έχουν και άλλους στόχους εκτός από κέρδη, όπως η υποστήριξη τοπικών επιχειρήσεων. Πολλές δημόσιες τράπεζες έχουν πολιτικούς ως προέδρους ή μέλη διοικητικών συμβουλίων. Αυτή η πολιτικοποιημένη διακυβέρνηση φέρνει κακή διαχείριση κινδύνου, λέει ο Nicolas Véron του Bruegel, μιας δεξαμενής σκέψης. Αρκετές από αυτές είναι πολύ εκτεθειμένες σε ακίνητα, για παράδειγμα, αφήνοντάς τις ευάλωτες σε πρόσφατες πτώσεις τιμών.
Οι δημόσιες τράπεζες και οι συνεταιρισμοί λειτουργούν επίσης βάσει μιας «περιφερειακής αρχής» που τους εμποδίζει να αναζητούν επιχειρηματικές δραστηριότητες ο ένας στην επικράτεια του άλλου. Δημιουργούν δίκτυα, με τη μεγαλύτερη να διαθέτει περισσότερα περιουσιακά στοιχεία από οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή τράπεζα, επιτρέποντάς τους να μοιράζονται το κόστος και μειώνοντας το ποσό του κεφαλαίου με το οποίο καλούνται να χρηματοδοτήσουν τον εαυτό τους. Ως αποτέλεσμα, τα περιθώρια για τις τράπεζες του ιδιωτικού τομέα συμπιέζονται, δυσκολεύοντας τον ανταγωνισμό τους με άλλα ιδρύματα. Η αναλογία της τρέχουσας αγοραίας αξίας με τη λογιστική της (αξία) της Deutsche Bank είναι μειωμένη στο 0,3, περίπου, στο μισό δηλαδή από αυτήν της bnp Paribas, ενός Γάλλου ανταγωνιστή της.
Το ασυνήθιστο χρηματοπιστωτικό σύστημα της Γερμανίας είναι κατάλληλο για την υποστήριξη περιφερειακών εταιρειών. Ωστόσο, είναι μάλλον λιγότερο κατάλληλο για την υποστήριξη πιο ριψοκίνδυνων επιχειρήσεων (για παράδειγμα, νεοφυείς επιχειρήσεις που χρειάζονται για την πράσινη μετάβαση ή την ψηφιοποίηση) που απαιτούν χρηματοδότηση από τις κεφαλαιαγορές παράλληλα με πιο παραδοσιακές μορφές χρηματοδότησης.
Αν και οι Γερμανοί πολιτικοί και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής εμπλέκονται σε μια ζωηρή συζήτηση για το οικονομικό μέλλον της χώρας, η συζήτηση για τους χρηματοπιστωτικούς της θεσμούς δεν έχει ακόμη εμφανιστεί.
https://kourdistoportocali.com/
