Η εκλογή του Χαβιέ Μιλέι στην ηγεσία της Αργεντινής προκάλεσε αίσθηση παγκοσμίως. Κραδαίνοντας το αλυσοπρίονο, ως σύμβολο των περικοπών, ο ακροδεξιός οπαδός του νεοφιλελευθερισμού υποσχόταν να απαλλάξει την Αργεντινή από τα οικονομικά προβλήματα, υποστηρίζοντας μια «θεραπεία» με υποτίμηση νομίσματος και δολαροποίηση, κόψιμο επιδομάτων και λοιπών κρατικών δαπανών, ιδιωτικοποιήσεις και συρρίκνωση εν γένει του κράτους.
Οι πολιτικές του έχουν ήδη προκαλέσει αντιδράσεις σε πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο, με μαζικές και οργισμένες διαδηλώσεις, ενώ πλέον οι παρενέργειες της «θεραπείας» του καταγράφονται και στα επίσημα κοινωνικοοικονομικά στοιχεία.
Σύμφωνα με μελέτη του Καθολικού Πανεπιστημίου της Αργεντινής, η φτώχεια στη χώρα τον Ιανουάριο εκτοξεύτηκε στο 57,4% του συνολικού πληθυσμού των 46 εκατομμυρίων. Το ποσοστό αυτό αντιστοιχεί σε περίπου 27 εκατομμύρια και το 15% εξ αυτών βρίσκονται αντιμέτωπη με την «απόλυτη φτώχεια» και την «εξαθλίωση», που σημαίνει πως αδυνατούν να καλύψουν επαρκώς τις βασικές ανάγκες τους σε τρόφιμα.
Αναλυτικότερα, η φτώχεια αυξήθηκε από 44,7% το τρίτο τρίμηνο του 2023 σε 49,5% τον Δεκέμβριο και μετά σε 57,4% τον Ιανουάριο. Πρόκειται για το υψηλότερο ποσοστό των τελευταίων 20 ετών, σύμφωνα με την έρευνα.
Αξίζει να σημειωθεί πως το παρατηρητήριο κοινωνικού χρέους του Καθολικού Πανεπιστημίου της Αργεντινής, το οποίο πραγματοποίησε και τη μελέτη, αναγνωρίζεται εντός και εκτός της χώρας ως ένας ανεξάρτητος και αξιόπιστος ερευνητικός φορέας. Στις εκθέσεις του εφαρμόζει μια μεθοδολογία που προσεγγίζει τα ζητήματα πολυδιάστατα και τα ευρήματά του σπάνια αμφισβητούνται από πολιτικούς και οικονομολόγους.
«Αποτέλεσμα των πολιτικών του Μιλέι»
Σύμφωνα με την έρευνα, η εκτόξευση των επιπέδων φτώχειας τον Ιανουάριο οφειλόταν εν μέρει στην υποτίμηση του πέσο της Αργεντινής, η οποία εφαρμόστηκε από την κυβέρνηση Μιλέι λίγο μετά την ανάληψη των καθηκόντων της, στις 10 Δεκεμβρίου.
Η υποτίμηση του αργεντίνικου νομίσματος είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση της τιμής βασικών προϊόντων του «καλαθιού» των νοικοκυριών, το οποίο περιλαμβάνει τρόφιμα, υπηρεσίες και αρκετά εισαγόμενα προϊόντα. Ο μεγαλύτερος αντίκτυπος των πολιτικών του Μιλέι ήταν στα νοικοκυριά της εργατικής και της μεσαίας τάξης, τα οποία χωρίς τα κοινωνικά επιδόματα είδαν να φτωχοποιούνται περαιτέρω.
Ο επικεφαλής της έρευνας και διευθυντής του παρατηρητηρίου κοινωνικού χρέους του Καθολικού Πανεπιστημίου της Αργεντινής, Αγκουστίν Σάλβια, μιλώντας στη Buenos Aires Herald, τόνισε ότι «υπάρχει μια γενικευμένη φτωχοποίηση της κοινωνίας της Αργεντινής» ως αποτέλεσμα της «μείωσης των πραγματικών μισθών» καθώς και του «υψηλού κινδύνου απώλειας θέσεων εργασίας» και της υποτίμησης του πέσο. «Τα νοικοκυριά δεν μπορούν να αντισταθμίσουν τις επιπτώσεις του πληθωρισμού στο καλάθι τροφίμων, όπως έκαναν το 2023».
* Τα στοιχεία για τη φτώχεια και την εξαθλίωση από το παρατηρητήριο του Καθολικού Πανεπιστημίου και το Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής
Στα ύψη ο πληθωρισμός, στα τάρταρα τα νοικοκυριά
Τον Δεκέμβριο του 2023 ο πληθωρισμός της Αργεντινής έφτασε στο 25,5%. Πρόκειται για το υψηλότερο ποσοστό από τον Φεβρουάριο του 1991, σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής και Απογραφής. Τον Ιανουάριο υποχώρησε μερικώς, στο 20,6%, ωστόσο σε ετήσια βάση ο πληθωρισμός εκτοξεύτηκε στο 254,4%. Ενδεικτικά, τους τελευταίους δύο μήνες, οι τιμές της βενζίνης υπερδιπλασιάστηκαν, το κόστος της ιδιωτικής ιατρικής περίθαλψης αυξήθηκε κατά 80% ενώ η άνοδος στις τιμές των εισιτηρίων στα μέσα μαζικής μεταφοράς, λεωφορεία και τρένα, έφτασε στο 251% και 169% αντίστοιχα.
«Η κατάσταση θα συνεχίσει να επιδεινώνεται και τον Φεβρουάριο», είπε ο Αγκουστίν Σάλβια. «Η κρίση πρόκειται να εκραγεί με συστημικούς όρους». Μιλώντας στο Associated Press, ο Εντουάρντο Ντόντζα, ερευνητής του παρατηρητήριου του Καθολικού Πανεπιστημίου της Αργεντινής, υπογράμμισε ότι παρότι ο πληθωρισμός θα μπορούσε να επιβραδυνθεί το επόμενο διάστημα, η αύξηση των τιμών θα συνεχίσει να επηρεάζει τους πολίτες και το ποσοστό της φτώχειας αναμένεται να αυξηθεί στο 60% μέχρι τον Μάρτιο.
Σύγκρουση Μιλέι – Κίρχνερ για τις ευθύνες
Ο Χαβιέ Μιλέι έσπευσε να ισχυριστεί πως η φτωχοποίηση των Αργεντίνων είναι στην πραγματικότητα μια «κληρονομία του προηγούμενου μοντέλου» της «κάστας», όπως συχνά χαρακτηρίζει την πολιτική τάξη που κυβέρνησε την Αργεντινή τις προηγούμενες δύο δεκαετίες. Ακολούθως υποστήριξε πως η κυβέρνηση θα δώσει τα πάντα για να οδηγήσει τη χώρα σε μια νέα κοινωνικοοικονομική πραγματικότητα. «Η αληθινή κληρονομιά του μοντέλου της κάστας: οι έξι Αργεντινοί στους δέκα είναι φτωχοί. Η καταστροφή τα τελευταία εκατό χρόνια δεν έχει σύγκριση στην ιστορία της Δύσης», έγραψε στο Χ.
Η Κριστίνα Φερνάντες Κίρχνερ, ηγέτης του παραδοσιακά ισχυρού πολιτικού χώρου της κεντροαριστεράς, πρώην αντιπρόεδρος (2019 – 2023) και πρώην πρόεδρος (2007 – 2015) της Αργεντινής, υπογράμμισε πως το πρόβλημα της φτώχειας είναι απότοκο των πολιτικών του πρώην συντηρητικού προέδρου Μαουρίσιο Μάκρι (2015 – 2019), ο οποίος τη διαδέχθηκε στην εξουσία, αλλά και των ακραίων μέτρων που ξεκίνησε να εφαρμόζει η τρέχουσα κυβέρνηση του Χαβιέ Μιλέι.
Το 2018 με την εκτόξευση του χρέους και την επιστροφή του ΔΝΤ, «πήγαμε προς τα πίσω», ανέφερε η Κίρχνερ και τόνισε πως αυτό που καταδεικνύει η μελέτη είναι ότι «σήμερα είμαστε σε πολύ χειρότερη θέση σε σύγκριση με πριν από μια 20ετία. Η κυβέρνηση Μιλέι την κάλεσε να «σιωπήσει». Ο εκπρόσωπος του Προέδρου της Αργεντινής, Μανουέλ Αντόρνι, υποστήριξε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου πως η Κριστίνα Φερνάντες Κίρχνερ «μια από τους βασικούς υπεύθυνους για την παρακμή της Αργεντινής τα τελευταία 20 χρόνια».
eidiseis.gr
