Τι είπε ο πρωθυπουργός προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής - Τόνισε ότι έχει επανέλθει στο τραπέζι η συζήτηση για τον τρόπο με τον οποίο η Ευρώπη θα μπορέσει να κατοχυρώσει την στρατηγική της αυτονομία
Την έκδοση ευρωομολόγου για την αμυντική θωράκιση της ΕΕ πρότεινε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης προσερχόμενος στην Συνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες.
«Η Ελλάδα θα πρέπει να παραμείνει θωρακισμένη γι΄ αυτό πρέπει να εξετάσει νέους νέους τρόπους για την χρηματοδότηση αμυντικών δαπανών» ανέφερε αρχικά ο πρωθυπουργός προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής.
«Η ευρωπαϊκή οικογένεια είναι για ακόμα μια φορά ενωμένη απέναντι στην απροκάλυπτη ρωσική εισβολή. Έχουν επαναφέρει στο τραπέζι τον τρόπο με τον οποίο η Ευρώπη θα κατοχυρώσει στην πράξη την στρατηγική της αυτονομία. Αυτό σημαίνει εκ των πραγμάτων περισσότερες επενδύσεις σε εξοπλισμούς. Η Ελλάδα είναι ήδη μια χώρα που εδώ και πολλές δεκαετίες ξεπερνά το όριο του 2% του ΑΕΠ της σε αμυντικές δαπάνες. Αυτό δεν συμβαίνει για άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Αν θέλει η Ευρώπη να μείνει θωρακισμένη αμυντικά πρέπει να εξετάσει νέους τρόπους για την χρηματοδότηση των αμυντικών δαπανών», είπε ο πρωθυπουργός.
Δείτε βίντεο:
Ολόκληρη η δήλωση του πρωθυπουργού:
Το τακτικό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου διεξάγεται σε μια περίοδο γενικευμένης γεωπολιτικής αβεβαιότητας, γι’ αυτό και είναι αρκετά προφανές ότι τα ζητήματα τα οποία αφορούν την Ουκρανία αλλά και τη Γάζα θα μονοπωλήσουν το ενδιαφέρον της συζήτησης.
Σχετικά με τα θέματα τα οποία σχετίζονται με την Ουκρανία, θέλω να επαναλάβω για ακόμα μία φορά ότι η ευρωπαϊκή οικογένεια παραμένει ενωμένη στην υποστήριξη την οποία παρέχει στην Ουκρανία προκειμένου να μπορέσει να αμυνθεί απέναντι στην απροκάλυπτη ρωσική εισβολή.
Τα ζητήματα, όμως, αυτά έχουν επαναφέρει στο τραπέζι της συζήτησης με ακόμα μεγαλύτερη ένταση τον τρόπο με τον οποίον η Ευρώπη θα μπορέσει να κατοχυρώσει στην πράξη τη στρατηγική της αυτονομία. Αυτό σημαίνει εκ των πραγμάτων περισσότερες επενδύσεις σε εξοπλισμούς.
Η Ελλάδα είναι ήδη μία χώρα, η οποία εδώ και πολλές δεκαετίες ξεπερνά το όριο του 2% των αμυντικών δαπανών ως ποσοστό του ΑΕΠ, πράγμα το οποίο δυστυχώς δεν συμβαίνει για άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Είναι όμως απολύτως σαφές ότι αν η Ευρώπη θέλει πραγματικά να παραμείνει θωρακισμένη αμυντικά, θα πρέπει να εξετάσει νέους τρόπους για τη χρηματοδότηση των αμυντικών δαπανών.
Και εδώ αναφέρομαι συγκεκριμένα στη δυνατότητα η Ευρώπη να μπορέσει να εκδώσει ευρωομόλογα, τα οποία θα χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά και μόνο για την αμυντική της θωράκιση.
Έχει έρθει η ώρα πια να μπορέσουμε να περιβάλλουμε με περιεχόμενο ουσιαστικό τις πολύ φιλόδοξες συζητήσεις που κάνουμε σχετικά με την ανάγκη της Ευρώπης, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, να μπορέσει να διασφαλίσει την άμυνα και την ασφάλεια όλων των Ευρωπαίων πολιτών. Και ελπίζω το σημερινό Συμβούλιο να είναι μια ευκαιρία να αρχίσουμε μια ουσιαστική συζήτηση γύρω από τα θέματα αυτά.
Σχετικά με τη Γάζα, θέλω να ελπίζω ότι αυτή τη φορά θα μπορέσουμε να καταλήξουμε σε συγκεκριμένα συμπεράσματα, τα οποία θα αναγνωρίζουν ότι αυτό το οποίο συμβαίνει σήμερα στη Γάζα είναι μια ανθρωπιστική καταστροφή. Η Ελλάδα ζητά επίμονα μια κατάπαυση του πυρός, η οποία προφανώς και πρέπει να συνοδεύεται με την πλήρη απελευθέρωση όλων των ομήρων που κρατούνται σήμερα από τη Χαμάς.
Και θέλω να πιστεύω ότι θα μπορέσουμε, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, να καταλήξουμε σε συμπεράσματα τα οποία θα αποθαρρύνουν και το Ισραήλ από το να επιτεθεί στην Ράφα, κάτι το οποίο θα προκαλέσει μετά βεβαιότητας μια ακόμα μεγαλύτερη ανθρωπιστική καταστροφή.
Και βέβαια, η Ελλάδα παραμένει σταθερά ταγμένη στη λογική της επίλυσης του Παλαιστινιακού προβλήματος μέσα από το πλαίσιο μιας λύσης δύο κρατών. Πιστεύω ότι και το ζήτημα αυτό θα μπορέσει να αποτυπωθεί στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Τέλος, θέλω να εκφράσω την ικανοποίησή μου γιατί θα συζητήσουμε τα ζητήματα τα οποία αφορούν τον πρωτογενή τομέα και ειδικά τους αγρότες μας. Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα είναι εκείνη η ευρωπαϊκή πολιτική οικογένεια, η οποία έχει τη δυνατότητα να βάλει ένα φρένο στα ενδεχομένως υπερβολικά φιλόδοξα σχέδια κάποιων για μια πράσινη μετάβαση, η οποία τελικά βραχυπρόθεσμα θα ζημιώσει τους αγρότες μας.
Χαίρομαι γιατί αυτή η συζήτηση θα γίνει και γιατί ελπίζω ότι στα συμπεράσματα του Συμβουλίου θα αποτυπωθεί η ανάγκη να υποστηρίξουμε τους αγρότες μας βραχυπρόθεσμα και να τους βοηθήσουμε να κάνουν πράξη αυτή την φιλόδοξη πράσινη μετάβαση, με έναν ρυθμό όμως ο οποίος τελικά δεν θα θέσει σε κίνδυνο τα εισοδήματά τους και τελικά την ίδια την βιωσιμότητα της αγροτικής παραγωγής.
Δημοσιογράφος: Για την Τουρκία θα υπάρξει συζήτηση;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Για την Τουρκία εκτιμώ ότι θα υπάρξει συζήτηση. Υπάρχει ένα κεφάλαιο για τις εξωτερικές σχέσεις και νομίζω ότι θα μπορούσαμε να καταλήξουμε σε συμπεράσματα τα οποία να αποτυπώνουν το υφιστάμενο πλαίσιο των ευρωτουρκικών σχέσεων. Εμείς κάτι τέτοιο θα το βλέπαμε θετικά.
Ανάρτηση Ζελένσκι για συνομιλία με τον Μητσοτάκη
Εν τω μεταξύ ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι ενημέρωσε με ανάρτησή του πως είχε συνομιλία με τον Έλληνα πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη.
Όπως γράφει, «μίλησα με τον Έλληνα πρωθυπουργό για την εφαρμογή των συμφωνιών μας που επιτεύχθηκε κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Ουκρανία, καθώς και για τη συνεχιζόμενη αμυντική μας συνεργασία, ιδιαίτερα όσον αφορά την ενίσχυση της αεράμυνας μας».
Συνεχίζει λέγοντας πως «στις 6 Μαρτίου στην Οδησσό, ο Πρωθυπουργός Μητσοτάκης μπόρεσε να δει από πρώτο χέρι τη σημασία της αξιόπιστης προστασίας του ουρανού μας. Επιπλέον, τον ενημέρωσα για το ρωσικό χτύπημα στο Κίεβο σήμερα το πρωί. Συμφωνήσαμε επίσης να επιταχύνουμε τις εργασίες για μια διμερή συμφωνία ασφάλειας που βασίζεται στη Δήλωση του Βίλνιους της G7».
Η στρατιωτική ενίσχυση της Ουκρανίας μαζί με την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας και ασφάλειας απέναντι στη ρωσική απειλή, αλλά και η κατάσταση στη Μέση Ανατολή είναι τα βασικά θέματα που θα συζητηθούν στη διήμερη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες που ξεκινάει σήμερα το μεσημέρι και θα διαρκέσει μέχρι αύριο, Παρασκευή.
Καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία βρίσκεται σε «κομβική στιγμή», όπως τονίζει στην επιστολή του προς τους ευρωπαίους ηγέτες ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, «το κύριο καθήκον μας είναι η ταχεία παροχή στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία» και «η ταχεία προμήθεια και παράδοση πυρομαχικών». Οι ευρωπαίοι ηγέτες θα συνομιλήσουν με τηλεδιάσκεψη με τον Ουκρανό Πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναμένεται να τονίσει για άλλη μια φορά, σύμφωνα με το σχέδιο συμπερασμάτων, την αποφασιστικότητα της ΕΕ να συνεχίσει να παρέχει στην Ουκρανία και στο λαό της όλη την απαραίτητη πολιτική, οικονομική, ανθρωπιστική, στρατιωτική και διπλωματική υποστήριξη «για όσο διάστημα χρειάζεται και τόσο έντονα όσο χρειάζεται».
Καθώς η βοήθεια των ΗΠΑ είναι ακόμα μπλοκαρισμένη στο Κογκρέσο, η ΕΕ έχει βάλει διάφορες ιδέες στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, για να ενισχυθεί το οπλοστάσιο της Ουκρανίας. Μία από αυτές τις ιδέες είναι η χρήση των αποδόσεων των ρωσικών παγωμένων περιουσιακών στοιχείων. Πρόκειται για τα περιουσιακά στοιχεία και τα αποθεματικά της Κεντρικής Τράπεζας της Ρωσίας που έχουν ακινητοποιηθεί στην ΕΕ (περίπου 210 δισ. ευρώ). Ανάλογα με τα επιτόκια, τα έσοδα που παράγονται από αυτά τα ακινητοποιημένα περιουσιακά στοιχεία μπορούν να αποφέρουν περίπου 3 δισεκατομμύρια ευρώ το χρόνο για την Ουκρανία. Το ποσό αυτό θα δαπανηθεί για τον εξοπλισμό της Ουκρανίας και όχι για την ανοικοδόμησή της, όπως είχε αρχικά προβλεφθεί. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, με αυτό φαίνεται να είναι δυσαρεστημένες κάποιες ουδέτερες χώρες, ωστόσο η πλειοψηφία των χωρών φαίνεται να υποστηρίζει την πρόταση.
Στο θέμα της άμυνας και ασφάλειας οι ευρωπαίοι ηγέτες αναμένεται να ζητήσουν να γίνουν περισσότερα για να ενισχυθεί η αμυντική ετοιμότητα της ΕΕ. «Τώρα που αντιμετωπίζουμε τη μεγαλύτερη απειλή για την ασφάλεια από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, είναι καιρός να λάβουμε ριζικά και συγκεκριμένα μέτρα για να είμαστε έτοιμοι για άμυνα και να θέσουμε την οικονομία της ΕΕ σε πολεμική βάση», τονίζει ο Σαρλ Μισέλ, στην επιστολή του προς τους «27».
«Η ευρωπαϊκή αμυντική τεχνολογική και βιομηχανική βάση θα πρέπει να ενισχυθεί σε ολόκληρη την Ένωση» και «η αύξηση της αμυντικής ετοιμότητας και η ενίσχυση της κυριαρχίας της Ένωσης θα απαιτήσουν πρόσθετες προσπάθειες», αναμένεται να τονίσουν οι ευρωπαίοι ηγέτες, σύμφωνα με το σχέδιο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής . Επίσης θα ζητηθεί η βελτίωση της πρόσβασης στη δημόσια και ιδιωτική χρηματοδότηση για την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία. Σε αυτό το πλαίσιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναμένεται να καλέσει το Συμβούλιο της ΕΕ και την Επιτροπή «να διερευνήσουν όλες τις επιλογές για την κινητοποίηση χρηματοδότησης και να υποβάλουν έκθεση μέχρι τον Ιούνιο. Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων καλείται να προσαρμόσει την πολιτική της για δανεισμό στην αμυντική βιομηχανία και τον τρέχοντα ορισμό των αγαθών διπλής χρήσης, διαφυλάσσοντας παράλληλα τη χρηματοδοτική της ικανότητα».
Επιπλέον, για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας εξετάζονται διάφορες «καινοτόμες ιδέες», όπως για παράδειγμα η δυνατότητα των ευρωομολόγων για άμυνα που σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, υποστηρίζουν η Γαλλία και η Ιταλία και γενικότερα οι χώρες του Νότου, αλλά δεν στηρίζουν οι λεγόμενες «τσιγκούνες» χώρες του Βορρά, με πρώτη τη Γερμανία. Για το λόγο αυτό, στο σχέδιο συμπερασμάτων οι ευρωπαίοι ηγέτες ζητούν να εξεταστούν «όλες οι επιλογές» και όχι «καινοτόμες ιδέες», ενόψει της έκθεσης της Επιτροπής που αναμένεται τον Ιούνιο, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές.
Σε ό,τι αφορά την κατάσταση στη Μέση Ανατολή και ειδικότερα στη Λωρίδα της Γάζας, όπου το 70% του πληθυσμού κινδυνεύει από λιμό, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ αναμένεται να ζητήσουν «άμεση ανθρωπιστική παύση που θα οδηγήσει σε βιώσιμη κατάπαυση του πυρός» στη Γάζα. Λόγω των έντονων διαφωνιών τους για το θέμα αυτό οι «27» δεν είχαν καταφέρει στις προηγούμενες Συνόδους Κορυφής να αναφερθούν στο θέμα της Γάζας, όμως αυτή τη φορά, σύμφωνα με διπλωμάτες, οι ευρωπαίοι ηγέτες θέλουν να μπει στα συμπεράσματα της Συνόδου ένα «ισορροπημένο» κείμενο.
Πριν από την έναρξη των εργασιών της Συνόδου Κορυφής, οι ευρωπαίοι ηγέτες θα συναντηθούν με το Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, ο οποίος θα τους ενημερώσει για την κατάσταση στη Γάζα και για την υπηρεσία του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους Πρόσφυγες (UNRWA). Σύμφωνα με το σχέδιο συμπερασμάτων, θα επισημαίνεται ότι οι υπηρεσίες της UNRWA είναι «απαραίτητες» καθώς και η οικονομική στήριξη που παρέχεται από την ΕΕ.
Οι ευρωπαίοι ηγέτες αναμένεται να ζητήσουν «πλήρη, ταχεία, ασφαλή και ανεμπόδιστη πρόσβαση ανθρωπιστικής βοήθειας προς και σε όλη τη Λωρίδα της Γάζας μέσω όλων των διαδρομών». Αναμένεται, επίσης, να υπογραμμίσουν την ανάγκη δημιουργίας νέων χερσαίων διαδρομών και σημείων διέλευσης, χαιρετίζοντας το άνοιγμα θαλάσσιου δρόμου από την Κύπρο που «συμπληρώνει» τις χερσαίες οδούς για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας. Στο σχέδιο συμπερασμάτων επισημαίνεται, επίσης, ότι «θα πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα για να αποτραπεί οποιαδήποτε περαιτέρω μετακίνηση πληθυσμού και να παρασχεθεί ασφαλές καταφύγιο στον πληθυσμό για να διασφαλιστεί ότι οι άμαχοι προστατεύονται ανά πάσα στιγμή».
Εξάλλου, το θέμα της Διεύρυνσης θα απασχολήσει τους ευρωπαίους ηγέτες. Θα πρέπει να αποφασίσουν εάν θα ξεκινήσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της ΕΕ με τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, μετά τη σχετική σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η πλειοψηφία των χωρών είναι υπέρ, αλλά με την προϋπόθεση ότι θα εγκριθούν ορισμένες μεταρρυθμίσεις πριν από την επίσημη έναρξη αυτών των συζητήσεων, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές.
Τέλος, οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα συζητήσουν για το αγροτικό ζήτημα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε νομοθετική πρόταση για την απλούστευση ορισμένων κανόνων της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αναμένεται να εστιάσουν στη μείωση του διοικητικού φόρτου και στη δίκαιη εφαρμογή των κανόνων όσον αφορά τις εισαγωγές. Το σχέδιο συμπερασμάτων αναφέρει επίσης την ανάγκη δίκαιης αντιμετώπισης του θέματος των αυτόνομων εμπορικών μέτρων για την Ουκρανία.
Η δεύτερη ημέρα της Συνόδου Κορυφής, αύριο, Παρασκευή 22 Μαρτίου, θα ξεκινήσει με τη Σύνοδο Κορυφής του Ευρώ και θα συνεχιστεί με τα θέματα της ατζέντας που θα έχουν παραμείνει ανοιχτά από την προηγούμενη ημέρα.
Στη Σύνοδο Κορυφής του Ευρώ είναι παρόντες η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ και ο Πρόεδρος του Eurogroup. Θα συζητηθεί η οικονομική και χρηματοπιστωτική κατάσταση και ο συνεχής στενός συντονισμός και η διακυβέρνηση των μακροοικονομικών πολιτικών. Η συζήτηση θα επικεντρωθεί στην ανάγκη εμβάθυνσης της Ένωσης Κεφαλαιαγορών.