Λίγα αξιοθέατα είναι πιο εμβληματικά από τον Πύργο του Άιφελ και λίγα σύμβολα είναι πιο γνώριμα από τους Ολυμπιακούς Κύκλους. Αλλά δεν συμφωνούν όλοι ότι ανήκουν μαζί – τουλάχιστον η οικογένεια του ανθρώπου.. που σχεδίασε το ορόσημο της γαλλικής πρωτεύουσας, το οποίο βρίσκεται τώρα στο επίκεντρο μιας διαμάχης υψηλού προφίλ για το μέλλον του.
Το πολύχρωμο λογότυπο κοσμούσε τον Πύργο του Άιφελ κατά τη διάρκεια των Αγώνων του Παρισιού 2024, όπως ακριβώς είχε κρεμαστεί από τη Γέφυρα Πύργου του Λονδίνου το 2012 και τη Γέφυρα στο Λιμάνι του Σίδνεϊ το 2000.
Η δήμαρχος του Παρισιού Αν Ινταλγκό αποκάλυψε την περασμένη εβδομάδα ότι σκοπεύει να κρατήσει τους Ολυμπιακούς Κύκλους εκεί επ’ αόριστον.
Η πρόταση προκάλεσε οργή, με τους πολιτικούς αντιπάλους να κατηγορούν την Ινταλγκό ότι προσπαθεί να επωφεληθεί από την επιτυχία των Ολυμπιακών Αγώνων και τους υπέρμαχους της πολιτιστικής κληρονομιάς να λένε ότι διακινδυνεύει να καταστρέψει ένα κομμάτι της αρχιτεκτονικής ιστορίας της πόλης.
Σε αυτές οι φωνές έρχονται να ενταχθούν και αυτές της οικογένειας του Γκουστάβ Άιφελ – του μηχανικού που σχεδίασε τον ομώνυμο πύργο για την Παγκόσμια Έκθεση της πόλης το 1889.
«Ενώ οι Ολυμπιακοί Κύκλοι τοποθετήθηκαν στον Πύργο του Άιφελ κατά τη διάρκεια των Αγώνων επειδή το εμβληματικό μνημείο ήταν κεντρική φιγούρα στην εκδήλωση, δεν ήταν ποτέ μέρος του αρχικού του σχεδίου», είπε στο NBC η Μίριαμ Λαρνοντί Άιφελ, η τρισέγγονη του μηχανικού. «Η οικογένεια θα επιτρέψει να παραμείνει το σύμβολο μόνο μέχρι το τέλος αυτού του Ολυμπιακού έτους».
Είναι σύνηθες για τις πόλεις υποδοχής να τοποθετούν το ολυμπιακό σύμβολο σε εμβληματικές τοποθεσίες, όπως οι γέφυρες του Λονδίνου και του Σίδνεϊ, καθώς και η παραλία Odaiba για το Τόκιο 2021 και το πάρκο Madureira για τους Αγώνες του Ρίο 2016.
Αλλά σχεδόν πάντα αφαιρούνται μετά, όπως ήταν το σχέδιο στο Παρίσι.
Ωστόσο, ο Ινταλγκό ανακοίνωσε στα γαλλικά μέσα ενημέρωσης στις 31 Αυγούστου ότι οι Ολυμπιακοί Κύκλοι θα παραμείνουν στον Πύργο του Άιφελ, τουλάχιστον μέχρι το 2028 και ίσως και μετά. Είπε ότι είχε την υποστήριξη της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής — και ότι η απόφαση ήταν δική της.
Μετά από μέρες αυξανόμενης κριτικής, η οικογένεια του Άιφελ τοποθετήθηκε για το ζήτημα.
Ο Σύλλογος των Απογόνων του Γκουστάβ Άιφελ υποστήριξε σε μια μακροσκελή δήλωση την Κυριακή ότι η κίνηση θα καταστρέψει την απλότητα του σχεδιασμού της δομής και θα έθιγε την ουδετερότητά της.
Οι δακτύλιοι πλάτους δημιουργούν μια «ισχυρή ανισορροπία» και «τροποποιούν ουσιαστικά τις πολύ καθαρές μορφές του μνημείου όπως σχεδιάστηκε από τον Γκουστάβ Άιφελ και τις ομάδες του πριν από περισσότερα από 135 χρόνια», ανέφερε η δήλωση.
Το σημαντικότερο, είπε, είναι ότι οι κύκλοι κρέμονται μεταξύ του δεύτερου και του τρίτου ορόφου του σιδερένιου δικτυωτού πλέγματος, σπάζοντας τις καθαρές γραμμές του και κρύβοντας τον χώρο μέσα από τον οποίο μπορεί να δει κανείς το υπόλοιπο Παρίσι.
Δεν είναι όμως μόνο οι σχεδιαστικές ανησυχίες που προκαλούν την οργή της οικογένειας.
Υποστηρίζουν επίσης ότι η παρουσία των κύκλων «είναι αντίθετοι με την ουδετερότητα και το νόημα που απέκτησε με τα χρόνια ο Πύργος του Άιφελ, ο οποίος έχει γίνει το σύμβολο της πόλης του Παρισιού και ακόμη και ολόκληρης της Γαλλίας σε όλο τον κόσμο».
Έχουν επιστρατεύσει την Dauzier & Chappuis, μια γαλλική δικηγορική εταιρεία που ειδικεύεται στην πνευματική ιδιοκτησία.
Το γραφείο της Ινταλγκό ανέφερε σε δήλωση ότι η δήμαρχος βρισκόταν σε συζητήσεις με τη ΔΟΕ και τη γαλλική κυβέρνηση σχετικά με το πώς να προχωρήσει η απόφασή της, αλλά αρνήθηκε να σχολιάσει περαιτέρω.
Ερωτηθείσα για την πρόταση και την κριτική της οικογένειας του Άιφελ, η ΔΟΕ είπε σε ένα email ότι «χαιρετίζει θερμά» την ιδέα «να γίνει η κληρονομιά των συγκλονιστικών Ολυμπιακών Αγώνων Παρίσι 2024 προσβάσιμη σε όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους». Είπε ότι διεξάγει μια «μελέτη σκοπιμότητας», τα αποτελέσματα της οποίας θα είναι διαθέσιμα «τους επόμενους μήνες».
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες είναι και ήταν πάντα βαθιά πολιτικά γεγονότα: χρησιμοποιούνται για να τονώσουν τις φιλοδοξίες των φιλοξενουμένων πολιτικών, ενώ παράλληλα προωθούσαν την επωνυμία των πολλών παγκόσμιων χορηγών των Αγώνων.
Η Ινταλγκό, η δήμαρχος, υποστηρίζει ότι η διατήρηση των κύκλων θα αντικατοπτρίζει τη συναισθηματική και ίσως ακόμη και πνευματική αλλαγή που ένιωσαν πολλοί Παριζιάνοι κατά τη διάρκεια του Ολυμπιακού και Παραολυμπιακού καλοκαιριού.
Πολλοί ντόπιοι εγκατέλειψαν την πόλη, φοβούμενοι το τουριστικό χάος, την υψηλή ασφάλεια και τη δυσκολία στις μετακινήσεις. Ωστόσο, όσοι έμειναν είπαν ότι δεν είχαν δει ποτέ έτσι τη γαλλική πρωτεύουσα που κυριεύτηκε από τέτοιο αίσθημα ελαφρότητας και χαράς. Πολλοί επέστρεψαν για να συμμετάσχουν στο πάρτι.
«Οι Γάλλοι ερωτεύτηκαν ξανά το Παρίσι», είπε η Ινταλγκό στην εφημερίδα Ouest-France. «Θέλω να παραμείνει αυτό το εορταστικό πνεύμα».
Στην πραγματικότητα, ο πύργος είναι ένα κτίριο που ήταν πάντα βυθισμένο σε διαμάχες και υπόκειται σε αντιδημοφιλείς αλλαγές.
Υποτίθεται ότι ήταν μια προσωρινή εγκατάσταση για μια έκθεση του 1889, δέχθηκε έντονη κριτική και αντιμετώπισε διαμαρτυρίες για την κατασκευή του.
Διασώθηκε μόνο επειδή ο Άιφελ υποστήριξε ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για επιστημονικά πειράματα, την τοποθέτηση βαρομέτρων και αλεξικέραυνων στην κορυφή του. Αργότερα απέκτησε τη χρησιμότητα ως ραδιοιστός.
Ο πύργος δεν έμεινε χωρίς αλλαγές με τα χρόνια, κυρίως τη δεκαετία του 1920, όταν έγινε γιγάντιος πίνακας διαφημίσεων για τη γαλλική εταιρεία αυτοκινήτων Citroën.
Ωστόσο, η οικογένεια του Άιφελ λέει ότι δεν εγκαταλείψει τη μάχη.
