Ήρθε η ώρα για τη Γαλλία να δοκιμάσει την απέχθεια των αγορών για τα δημοσιονομικά ελλείμματα και το υψηλό χρέος.
Μια επίθεση στις χρηματοπιστωτικές αγορές στα γαλλικά κρατικά ομόλογα ωθεί την... κυβέρνηση να λάβει μέτρα για να περιορίσει τις δαπάνες στο επόμενο οικονομικό έτος, ένα έργο που περιπλέκεται από το γεγονός ότι στις πρόσφατες βουλευτικές εκλογές όλα τα κόμματα δεσμεύτηκαν για… αύξηση των δημοσιονομικών δαπανών.
Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση μειοψηφίας του Michel Barnier τελεί ... υπό καθεστώς ανοχής τόσο από τον Εθνικό Συναγερμό της Marine Le Pen, αλλά και από την συμμαχία των Αριστερών κομμάτων.
Δύο χρόνια μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του Ηνωμένου Βασιλείου, η Γαλλία είναι η τελευταία χώρα που αντιμετωπίζει την αμφισβήτηση της εμπιστοσύνης στην ικανότητά της να διαχειρίζεται τα δημοσία οικονομικά της – και αυτό αναμένεται να έχει σημαντικές διεθνείς επιπτώσεις στη Ευρώπη αλλά και στις ΗΠΑ.
Οι επενδυτές έχουν ξεφορτωθεί το γαλλικό δημόσιο χρέος, καθιστώντας ακριβότερο για το κράτος (και τους Γάλλους καταναλωτές) την εξυπηρέτησή του και το νέο δανεισμό.
Τα δεινά της Γαλλίας σηματοδοτούν μικρότερη ανοχή των επενδυτών σε υπερβολικές δημόσιες δαπάνες και μεγάλα ελλείμματα.
Αυτό που λένε: «Το βασικό μάθημα που θέλουν να δώσουν αυτή τη στιγμή οι αγορές είναι ότι απλά δεν μπορείτε να έχετε μη χρηματοδοτούμενες δαπάνες», λέει ο Pooja Kumra, Ευρωπαίος στρατηγικός αναλυτής επιτοκίων στην TD Securities.
«Η Ευρώπη, ακόμη και το Ηνωμένο Βασίλειο, έχουν παγιδευθεί σε αυτήν την κατάσταση όπου η λύση για την αύξηση της ανάπτυξης έρχεται μέσω των δημοσιονομικών δαπανών.
Αλλά όταν ξοδεύουν, οι αγορές τους τιμωρούν», προσθέτει ο Kumra.
Το καλοκαίρι, ο τότε υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας προειδοποίησε για τα σχέδια σημαντική δημοσιονομικής επέκτασης που πρότεινε η αντιπολίτευση: «Είναι δυνατή μια κρίση χρέους στη Γαλλία».
Δήλωσε ότι ένα σενάριο τύπου Liz Truss - μια αναφορά στην πρώην Βρετανή πρωθυπουργό της οποίας ο προϋπολογισμός πυροδότησε χρηματοοικονομική κρίση - θα μπορούσε να συμβεί στη Γαλλία.
Η Γαλλία είχε σημαντική δημοσιονομική επέκταση ως μέτρο κοινωνική προστασίας από διαδοχικούς οικονομικούς κραδασμούς — COVID-19, Ουκρανικό και κρίση πληθωρισμού.
Το χρέος της Γαλλίας έχει αυξηθεί στο 112% του ΑΕΠ, από 98% το 2019.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση απαιτεί από τα μέλη να διατηρήσουν το συνολικό χρέος κάτω από το 60% και έχει εντάξει τη χώρα στη διαδικασία υπερβολικού έλλειμματος.
Το δημόσιο χρέος των ΗΠΑ προβλέπεται να είναι 99% του ΑΕΠ φέτος.
Ορισμένοι οικονομολόγοι προειδοποιούν ότι θα μπορούσε να υπάρξει έντονη αντίδρασγαπό τους επενδυτές ομολόγων, ειδικά εάν εγκριθούν τα προτεινόμενα σχέδια δαπανών από τους προεδρικούς υποψηφίους.
Ενώ οι ΗΠΑ έχουν το νομισματικό πλεονέκτημα καθώς το δολάριο είναι το παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα, γεγονός που τους επιτρέπει να δανείζονται πολύ πιο εύκολα – καθώς νομισματιποιούν το χρέος τους.
Η Γαλλία προσπαθεί να καλύψει την τρύπα του προϋπολογισμού της σε ένα έντονα αρνητικό οικονομικό σκηνικό.
Η οικονομία παραπαίει μετά από μια παρατεταμένη περίοδο υψηλών επιτοκίων.
Οι Γάλλοι πολίτες έχουν ελάχιστη όρεξη για δημοσιονομική σύσφιξη, όπως φάνηκε από τις περσινές διαμαρτυρίες για την αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης.
Το γαλλικό κοινοβούλιο βρίσκεται σε ένα πολιτικό χάος με τρία ιδεολογικά αντίθετα κόμματα να μοιράζονται την εξουσία. Αυτό κάνει την έγκριση του προϋπολογισμού του 2025 ακόμη πιο δύσκολη: Ο προτεινόμενος προϋπολογισμός θα αυξήσει τους φόρους στις μεγάλες επιχειρήσεις και στους πλούσιους.
Ωστόσο, το μεγαλύτερο μέρος του σχεδίου μείωσης του ελλείμματος στοχεύει στις κρατικές δαπάνες, συμπεριλαμβανομένης της υγειονομικής περίθαλψης και των τακτικών αυξήσεων των συντάξεων
Οι αυξήσεις φόρων «έχουν τη δυνατότητα να οδηγήσουν σε μια κατάσταση lose-lose», λέει στον Axios σε email από το Παρίσι ο Sean Bray, διευθυντής ευρωπαϊκής πολιτικής στο Tax Foundation.
«Βραχυπρόθεσμα, δεν θα αυξήσουν τα απαραίτητα έσοδα και μακροπρόθεσμα, θα επιβραδύνουν την τόσο αναγκαία οικονομική ανάπτυξη (και επομένως τα μελλοντικά έσοδα)».
Το σήμα από την ΕΚΤ για δημοσιονομική εξυγίανση
Το μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Klaas Knot το Σάββατο 27 Οκτωβρίου 2024 προέτρεψε τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να προχωρήσουν σε δημοσιονομική εξυγίανση — υπογραμμίζοντας την ιδιαίτερη ανάγκη της Γαλλίας να το πράξει.
«Μια σημαντική δημοσιονομική εξυγίανση, για παράδειγμα, στη Γαλλία είναι απαραίτητη για να επανέλθουν τα δημόσια οικονομικά σε καλό δρόμο», δήλωσε ο επικεφαλής της ολλανδικής κεντρικής τράπεζας το Σάββατο 26 Οκτωβρίου σε εκδήλωση του Group of 30 στην Ουάσιγκτον.
Ο Knot επισήμανε ότι η αβεβαιότητα σχετικά με τη δημοσιονομική πολιτική - μαζί με την πολιτική πόλωση και τις γεωπολιτικές εντάσεις - προσθέτει στην απροθυμία των καταναλωτών να δαπανήσουν - επιβαρύνει τις προοπτικές για ανάπτυξη στην περιοχή.
Οι δημοσιονομική εκτροπή της Γαλλίας τελεί επί του παρόντος υπό το αυστηρό βλέμμα των αγορών, καθώς τα σχέδια του Προέδρου Emmanuel Macron να περιορίσει το δημοσιονομικό έλλειμμα έχουν επανειλημμένα αποτύχει, σχολιάζει το Bloomberg.
Προσθέτοντας περαιτέρω αβεβαιότητα, η απόφασή του να προκηρύξει πρόωρες εκλογές τον Ιούνιο έχει θολώσει τις προοπτικές για την πολιτική σταθερότητα στη Γαλλία, έχοντας αποτέλεσμα μια κυβέρνηση μειοψηφίας που θα μπορούσε εύκολα να ανατραπεί από το κοινοβούλιο.
Ο κόλαφος από τη Moody's - Το τρίτο πλήγμα σε 2 εβδομάδες
Η Moody's μετάβαλε τις προοπτικές για την πιστοληπτική ικανότητα της Γαλλίας σε αρνητικές , στην τρίτη προειδοποίηση μέσα σε διάστημα δύο εβδομάδων για την επιδείνωση των δημόσιων οικονομικών της χώρας και τις ισχυρές πολιτικές προκλήσεις που καθιστούν δύσκολο για το Παρίσι τον περιορισμό των διογκωμένων δημοσιονομικών ελλειμμάτων.
Η Moody's έδωσε αρνητικές προοπτικές για την αξιολόγηση Aa2 της Γαλλίας, που βρίσκεται δύο επίπεδα κάτω από τη μέγιστη βαθμολογία.
Η απόφαση «αντανακλά τον αυξανόμενο κίνδυνο ότι η γαλλική κυβέρνηση είναι απίθανο να εφαρμόσει μέτρα που θα αποτρέψουν τη διατήρηση ευρύτερων από το αναμενόμενο δημοσιονομικών ελλειμμάτων και την επιδείνωση της οικονομικής βιωσιμότητας του χρέους της», ανέφερε σε ανακοίνωσή της η Moody's.
«Η δημοσιονομική επιδείνωση που έχουμε ήδη δει είναι πέρα από τις προσδοκίες μας και έρχεται σε αντίθεση με τη δράση που αναλαμβάνουν κυβερνήσεις χωρών με παρόμοια πιστοληπτική αξιολόγηση που τείνουν να εξυγιάνουν τα δημόσια οικονομικά τους στο τρέχον περιβάλλον».
Το πλήγμα από τη Moody's έρχεται δύο εβδομάδες αφότου η Fitch παρουσίασε υποβάθμισε τις προοπτικές του γαλλικού αξιόχρεου σε αρνητικές και μια εβδομάδα μετά την υποβάθμιση από τη Scope Ratings.
Η επόμενη προγραμματισμένη αξιολόγηση θα γίνει στις 29 Νοεμβρίου από την S&P, η οποία έχει ήδη υποβαθμίσει τη Γαλλία νωρίτερα φέτος.
Τα δημόσια οικονομικά της Γαλλίας βρίσκονται στο μικροσκόπιο των οίκων, καθώς τα σχέδια του προέδρου Macron να περιορίσει το έλλειμμα του προϋπολογισμού έχουν επανειλημμένα αποτύχει.
«Οι κίνδυνοι για το πιστωτικό προφίλ της Γαλλίας ενισχύονται από ένα πολιτικό και θεσμικό περιβάλλον που δεν ευνοεί τη συναίνεση σε μέτρα πολιτικής που θα επιφέρουν συνεχείς βελτιώσεις στο δημοσιονομικό ισοζύγιο», ανέφερε η Moody's.
«Ως αποτέλεσμα, η διαχείριση του προϋπολογισμού είναι πιο αδύναμη από ό,τι είχαμε εκτιμήσει προηγουμένως».
Οι επενδυτές αντέδρασαν στην πρόσφατη πολιτική αναταραχή στη Γαλλία πουλώντας γαλλικά περιουσιακά στοιχεία και ανεβάζοντας το ασφάλιστρο που πληρώνει η χώρα για το 10ετές χρέος της έναντι της Γερμανίας σε περισσότερες από 80 μονάδες βάσης, από κάτω από 50 νωρίτερα φέτος.
Αυτό το ασφάλιστρο έχει υποχωρήσει σε περίπου 73 και 75 μονάδες βάσης, καθώς η προοπτική ταχύτερων μειώσεων των επιτοκίων βοηθά τις χώρες με χρέος, όπως η Γαλλία και η Ιταλία, να έχουν καλύτερη απόδοση.
www.bankingnews.gr