Τα βουλγαρικά μέσα ενημέρωσης γιορτάζουν σήμερα την εκδίωξη του ελληνικού στρατού από χωριά της Κερκίνης αναφερόμενα σε ένα περιστατικό που έλαβε χώρα το 1925, στο οποίο έλαβαν μέρος μέλη της ‘Εσωτερικής Μακεδονικής Επαναστατικής Οργάνωσης’ -VMRO της Βουλγαρίας.
Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα αυτά:
Ο κύριος στόχος των πολέμων για την εθνική ενοποίηση, στους οποίους ξεκίνησε η Βουλγαρία μεταξύ 1913 και 1918, ήταν η ένταξη της Μακεδονίας.
Αν και κατοικείται κυρίως από Βούλγαρους, η Μακεδονία δεν ενδιαφέρει μόνο την πολιτική ελίτ στη Σόφια. Τόσο στον Διασυμμαχικό όσο και στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, η Βουλγαρία και η Ελλάδα έδωσαν σκληρές μάχες, επιχειρηματολογώντας για τον έλεγχο του μεριδίου της Μακεδονίας στο Αιγαίο.
«Πριν από 99 χρόνια, τα αποσπάσματα του VMRO έσωσαν τον Πέτριτς από τα αρπακτικά χέρια της Ελλάδας», γράφει η βουλγαρική Bgnes.
Η απώλεια στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο οδήγησε στην κατάρρευση του ιδεώδους της ενοποίησης όλων των Βουλγάρων σε μια κοινή πατρίδα. Μόνο η Μακεδονία του Πιρίν παραμένει εντός της Βουλγαρίας, το Βαρδαρικο τμήμα (Βαρντάρσκα) παραμένει υπό σερβική σκλαβιά και η Μακεδονία στο Αιγαίο – υπό ελληνική κυριαρχία.
Ωστόσο, ένα ελάχιστα γνωστό γεγονός είναι ότι οι ελληνικές φιλοδοξίες για κατάληψη βουλγαρικών εδαφών δεν τελείωσαν με το τέλος του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Ξεχασμένο παράδειγμα αυτής της επεκτατικής πολιτικής της Αθήνας είναι το λεγόμενο «Περιστατικό στο Πέτριτς» του 1925.
Έτσι,
Στις 19 Οκτωβρίου 1925, Έλληνας συνοριοφύλακας εισήλθε στο βουλγαρικό έδαφος σε συνοριακό σταθμό στους πρόποδες του όρους Μπελασίτσα (Κερκίνη). Οι Βούλγαροι συνοριοφύλακες προειδοποιούν τον Έλληνα να σταματήσει, αλλά εκείνος αρνείται να το κάνει και οι Βούλγαροι αναγκάζονται να τον πυροβολήσουν.
Ο πρωθυπουργός Θεόδωρος Πάγκαλος, που κυβερνούσε την Ελλάδα εκείνη την εποχή, χρησιμοποίησε την κατάσταση για να εξάψει σοβινιστικά πάθη στην ελληνική κοινωνία. Χωρίς να κηρυχτεί πόλεμος, η 6η Ελληνική Μεραρχία που βρισκόταν κοντά στις Σέρρες διατάχθηκε να εισβάλει στη Βουλγαρία.
Οι Έλληνες κατάφεραν να καταλάβουν 10 βουλγαρικά χωριά που βρίσκονταν κοντά στα σύνορα και εξαπέλυσαν επίθεση στην πόλη Πέτριτς.
Εκεί, όμως, τους περίμεναν 5.000 Τσέτνικ του VMRO, με επικεφαλής τους βοεβόδες Γκεόργκι Βάντεφ, Μπόρις Μπούνεφ (αδελφός της θρυλικής επαναστάτριας του VMRO Μάρα Μπούνεβα) και Ζισό Πόποφ. «Πριν από 99 χρόνια, τα στρατεύματα του VMRO έσωσαν το Petrich από την ελληνική κατοχή», γράφει η βουλγαρική Faktor
Ένα από τα μέλη της Κεντρικής Επιτροπής του VMRO – Γιόρνταν Γκιουρκόφ – στάλθηκε επίσης στο Πέτριτς για να συντονίσει την τοπική άμυνα.
Αν και ο υπουργός Άμυνας Ιβάν Βαλκόφ έστειλε τακτικές στρατιωτικές μονάδες στον τόπο της σύγκρουσης, το κύριο βάρος των μαχών ανέλαβαν τα αποσπάσματα του VMRO.
Φτάνοντας από το Γκόρνο Τζουμάισκο, το Ραζλόζκο και το Νευροκόπσκο, οι Τσέτνικ βασίστηκαν στην εμπειρία μάχης δεκαετιών που απέκτησαν στους αγώνες ενάντια στην οθωμανική σκλαβιά και τους πολέμους ενοποίησης για να αποκρούσουν τον υπεράριθμο Έλληνα επιτιθέμενο.
Οι σκληρότερες μάχες έγιναν στις 22 και 23 Οκτωβρίου, όταν ο ελληνικός στρατός προχώρησε στο Πέτρις, από νότο και δυτικά, και η επίγεια επίθεση υποστηρίχθηκε από πυρά αεροπορίας και πυροβολικού.
Στις 25 Οκτωβρίου ακολούθησε νέα επίθεση, αλλά και αυτή τη φορά οι Μακεδόνες επαναστάτες αντιστάθηκαν στην πίεση και κατάφεραν μάλιστα να περικυκλώσουν και να καταστρέψουν ολοσχερώς ένα ολόκληρο ελληνικό σύνταγμα σε ένα τμήμα του μετώπου.
Απελπισμένος για ηρωική αντίσταση, στις 29 Οκτωβρίου ο ελληνικός στρατός αναγκάστηκε να αποσυρθεί από το βουλγαρικό έδαφος, αφήνοντας πίσω του καμένα χωριά, κλεμμένα ζώα, δολοφονώντας αθώους ανθρώπους και σκορπισμένες αγροτικές καλλιέργειες.
Η Κοινωνία των Εθνών (ο προκάτοχος των Ηνωμένων Εθνών, που δημιουργήθηκε μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο) διορίζει μια επιτροπή για τη διερεύνηση των συνθηκών που προκάλεσαν τη σύγκρουση.
Η επιτροπή συντάσσει έκθεση που χαρακτηρίζει την ελληνική επίθεση ως αβάσιμη, η Ελλάδα ορίζεται ως επιτιθέμενος και υποχρεούται να καταβάλει αποζημίωση για τις φρικαλεότητες που προκλήθηκαν.
Η Κοινωνία των Εθνών καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η Ελλάδα πρέπει να καταβάλει αποζημίωση ύψους 30 εκατομμυρίων BGN στη Βουλγαρία.
Από το ποσό αυτό η κυβέρνηση της Σόφιας χορηγεί 1.200.000 λέβα στους κατοίκους του Πέτριτς, που συμμετείχαν στην ηρωική άμυνα της πόλης.
Οι ήρωες αποφασίζουν να μην χρησιμοποιήσουν τα χρήματα για τις ιδιωτικές τους ανάγκες, αλλά να τα δωρίσουν στην ανέγερση του κτιρίου του γυμνασίου του Πέτριτς. Η κατασκευή ξεκίνησε την επόμενη χρονιά, αλλά τα χρήματα δεν ήταν αρκετά για να χτιστεί ολόκληρο το κτίριο. Για να καλύψουν το έλλειμμα, οι κάτοικοι του Πέτριτς φορολογούνται. Οι καπνοπαραγωγοί φορολογούνται για να διαθέσουν ένα λέβα για κάθε κιλό καπνού που πωλείται και οι εργαζόμενοι δωρίζουν έναν ή περισσότερους μηνιαίους μισθούς.
Το νέο γυμνάσιο άνοιξε τις πόρτες του το 1929 και η δημοτική ηγεσία ονόμασε τον δρόμο που έτρεχε στη νότια πλευρά του κτιρίου στις 22 Οκτωβρίου – ημέρα των πιο σκληρών μαχών.
—
Αποκλειστικά στο ΒΑΛΚΑΝΙΚΟ ΠΕΡΙΣΚΟΠΙΟ