Πολιτικό -και όχι μόνο- σεισμό έχει προκαλέσει στη Γερμανία και την Ευρώπη η σύλληψη ενός εκ των βασικών υπόπτων για την ανατίναξη των αγωγών Nord Stream...
Η διαλεύκανση της υπόθεσης, που μέχρι πρότινος κινούνταν.. στο σκοτάδι, αποκαλύπτει κρυφά στοιχεία, διεθνείς συνδέσεις και πολιτικές ευθύνες που φέρνουν την ομοσπονδιακή κυβέρνηση αντιμέτωπη με δύσκολες αποφάσεις.
Πέρα από την αστυνομική επιτυχία, οι εξελίξεις εγείρουν ερωτήματα για την εμπλοκή κρατών, μυστικών υπηρεσιών και τη θέση της Ουκρανίας, ενώ η πολιτική διάσταση της υπόθεσης γίνεται ολοένα και πιο εκρηκτική.
Σύμφωνα με τη γερμανική Die Zeit, «τη στιγμή που τρεις Ιταλοί Καραμπινιέροι οδηγούν δεμένο με χειροπέδες τον Serhii K. στη Δικαιοσύνη, ο Ουκρανός σηκώνει το δεξί του χέρι, λυγίζει τον αντίχειρα και το μικρό του δάχτυλο».
Τα τρία υπόλοιπα δάχτυλα σχηματίζουν ένα «W», το «Tryzub», όπως ονομάζεται το εθνικό σύμβολο της Ουκρανίας.
Προφανώς, ο 49χρονος γνωρίζει ακριβώς πού τον οδηγούν οι Καραμπινιέροι: θα κατηγορηθεί διότι εκτιμάται πως ανατίναξε τους αγωγούς Nord Stream.
Τα τρία υψωμένα δάχτυλα αποτελούν ομολογία πίστης στη χώρα του.
Από την περασμένη εβδομάδα, ο Serhii K., ο οποίος βρισκόταν στην Ιταλία με την οικογένειά του για διακοπές, κρατείται στη φυλακή.
Εναντίον του εκκρεμεί ένταλμα σύλληψης από τον Ομοσπονδιακό Εισαγγελέα, ο οποίος ζητά την έκδοσή του στη Γερμανία.
Αν όλα εξελιχθούν ομαλά, σε λίγους μήνες ο Ουκρανός θα δικαστεί.
Αυτό που για καιρό φαινόταν αδύνατο, θα μπορούσε πλέον να γίνει πραγματικότητα: ότι το κράτος δικαίου θα καταφέρει να αποκαλύψει το μυστήριο της πιο σκοτεινού σαμποτάζ από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και να τιμωρήσει τους δράστες.
Η εν λόγω σύλληψη στην Ιταλία αποτελεί εντυπωσιακή πρόοδο.
Σχεδόν τρία χρόνια μετά την έκρηξη, η διαλεύκανση σε μεγάλο βαθμό έχει ολοκληρωθεί – τουλάχιστον από εγκληματολογική άποψη.
Σύμφωνα με έρευνες των ZEIT, SZ και ARD, όλα τα φερόμενα μέλη της ομάδας που φέρεται να πραγματοποίησε την επίθεση έχουν ταυτοποιηθεί, και έχουν εκδοθεί εντάλματα σύλληψης εναντίον τους.
Πολιτικά, ωστόσο, σημαντικά ερωτήματα παραμένουν ανοιχτά:
Ποιοι ήταν οι ηθικοί αυτουργοί και ποιος έδωσε την εντολή για την επίθεση;
Πόσο ψηλά φτάνουν οι σχέσεις μέσα στην κρατική ηγεσία;
Και τι σημαίνει αυτό για τις σχέσεις της Γερμανίας με την Ουκρανία;
Από την αρχή, γύρω από την επίθεση στους αγωγούς φυσικού αερίου που συνέδεαν τη Γερμανία με τη Ρωσία και καταστράφηκαν στις 26 Σεπτεμβρίου 2022, δημιουργήθηκαν θρύλοι και... μυθεύματα.
Ο Αμερικανός δημοσιογράφος Seymour Hersh υποστήριξε ότι δύτες του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ τοποθέτησαν τα εκρηκτικά κατ’ εντολήν του τότε Προέδρου των ΗΠΑ, Joe Biden.
Άλλοι δημοσιογράφοι, αλλά και ο πολιτικός του CDU Roderich Kiesewetter, υπέθεσαν ότι πίσω από την επίθεση κρυβόταν η Ρωσία.
Ενώ το κοινό έκανε διάφορες εικασίες, οι ερευνητές της Ομοσπονδιακής Αστυνομίας και του Ομοσπονδιακού Γραφείου Εγκληματολογίας ακολούθησαν σχολαστικά τα εγκληματολογικά ίχνη.
Ασφαλίστηκαν δείγματα DNA και αποτυπώματα από το ιστιοφόρο Andromeda, ένα σκάφος 15 μέτρων τύπου Bavaria Cruiser 50, που εκείνη την περίοδο βρισκόταν στη Βαλτική Θάλασσα.
Συγκρίθηκαν τα χημικά υπολείμματα εκρηκτικού μίγματος που εντοπίστηκε στo Andromeda με τα υπολείμματα του αγωγού που ανέσυραν από τον βυθό.
Τα δείγματα ταίριαζαν.
Ένα από τα πιο σημαντικά στοιχεία προέκυψε τυχαία: Στον δρόμο προς το ιστιοφόρο, το αυτοκίνητο της ομάδας εκρήξεων είχε φωτογραφηθεί τη νύχτα της 8ης Σεπτεμβρίου από κάμερα.
Οι αξιωματικοί βρήκαν τον κάτοχο του λευκού Citroën, τον ανέκριναν και του έδειξαν φωτογραφίες.
Ο οδηγός, που εργαζόταν σε εταιρεία ταχυμεταφορών, δήλωσε ότι είχαν μεταφέρει επανειλημμένα Ουκρανούς από το Κίεβο στη Γερμανία.
Οι αστυνομικοί ανακατασκεύασαν τις διαδρομές καθώς και τόπο και χρόνο διέλευσης των συνόρων.
Με τη βοήθεια των πολωνικών αρχών, που καταγράφουν τα στοιχεία κάθε ταξιδιώτη που περνάει τα σύνορα, μπόρεσαν να εντοπίσουν ποιοι βρίσκονταν στα αυτοκίνητα.
Ποιοι ήταν οι δράστες;
Τα ονόματα που είχαν οι αρχές ήταν απλώς ψευδώνυμα, όπως «Jewhenii Chomenets», «Wsewolod Mychko» ή «Serhii Kulinich».
Ωστόσο, οι φωτογραφίες των διαβατηρίων ήταν αυθεντικές, όπως και τα ονόματα.
Οι ερευνητές γνώριζαν πλέον πώς μοιάζουν οι ύποπτοι και είχαν μέρος της ταυτότητάς τους.
Εντυπωσιακό: τα ουκρανικά διαβατήρια με τα οποία η ομάδα είχε ταυτοποιηθεί στα πολωνικά σύνορα ήταν αυθεντικά.
Το πλήρωμα πρέπει να υποστηριζόταν από υψηλόβαθμους αξιωματούχους στον κρατικό μηχανισμό.
Πρώτοι οι γερμανικές αρχές κατάφεραν να ταυτοποιήσουν έναν από τους φερόμενους δύτες.
Αναγνώρισαν τον Wolodymyr S., ο οποίος εργαζόταν ως δάσκαλος κατάδυσης στο Κίεβο, στη φωτογραφία της κάμερας κυκλοφορίας, ως συνοδηγό.
Μετά την επίθεση, ο S. έμεινε με την οικογένειά του στην Πολωνία. Το καλοκαίρι του 2024 οι Γερμανοί ζήτησαν από τους Πολωνούς τη σύλληψή του, αλλά λίγο πριν από την επιχείρηση εξαφανίστηκε.
Το αυτοκίνητο που τον μετέφερε από τη Βαρσοβία στο Κίεβο ήταν στο όνομα Ουκρανού στρατιωτικού ακολούθου.
Κάποιος με επιρροή στην ουκρανική κυβέρνηση φαινόταν ότι βοήθησε τον S. να διαφύγει.
Στην ομάδα συμπεριλαμβανόταν επίσης ένας Ουκρανός στρατιώτης, ο Wsewolod K., 53 ετών, που φέρεται να σκοτώθηκε σε μάχη στα τέλη Δεκεμβρίου 2024 σε μικρή πόλη της Ανατολικής Ουκρανίας.
Ενδιαφέρον στοιχείο: είχε προηγουμένως εκπαιδευτεί στη Bundeswehr.
Οι δημοσιογράφοι Georg Heil και ένας Ολλανδός συνάδελφος είχαν πληροφορηθεί την εκπαίδευσή του στη Γερμανία, και η επιβεβαίωση έδειξε ότι είχε παρακολουθήσει εκπαίδευση στο εκπαιδευτικό κέντρο Wildflecken της Bundeswehr.
Επιπλέον, τα ίχνη DNA σε έγγραφα που είχε συμπληρώσει ο K. ταυτίζονταν με αυτά που βρέθηκαν στο Andromeda.
Οι ερευνητές πιστεύουν πλέον ότι συνολικά επτά Ουκρανοί συμμετείχαν στην επίθεση: τέσσερις δύτες, ένας υπεύθυνος για τα εκρηκτικά, ένας καπετάνιος και ο συλληφθείς Serhii K.
Ο έβδομος, Jewhen U., φέρεται να εντάχθηκε αργότερα στην ομάδα, μεταξύ 19 και 23 Σεπτεμβρίου 2022.
Οι Γερμανοί αξιωματικοί ανακατασκεύασαν τη διαδρομή του από τη Μαύρη Θάλασσα έως τη Βαλτική.
Φέρεται να ανήκε αρχικά σε δεύτερη ομάδα που ήθελε ταυτόχρονα να ανατινάξει τον αγωγό Turk Stream, μέσω του οποίου η Ρωσία προμηθεύει φυσικό αέριο τη Νότια Ευρώπη.
Η επίθεση απέτυχε και πιθανώς ο Jewhen U. μετέφερε μέρος των εκρηκτικών.
Έτσι εξηγείται γιατί έγιναν δύο καταδύσεις σε απόσταση περίπου 80 χιλιομέτρων.
Ο Jewhen U. δεν απάντησε σε ερώτηση και η σύζυγός του ισχυρίζεται ότι δεν εγκατέλειψε την Ουκρανία από την έναρξη του πολέμου.
Οι ερευνητές είναι σίγουροι ότι έχουν ταυτοποιήσει και τη μοναδική γυναίκα στην ομάδα, την Valeria T., σήμερα 40 ετών, επαγγελματία δύτρια.
Σε φωτογραφίες ποζάρει με κόκκινα μαλλιά να πετάνε και με στολή κατάδυσης, μοιάζοντας με σούπερ ήρωα από ταινία δράσης.
Παλαιότερα δίδασκε σε σχολή κατάδυσης στο Κίεβο μαζί με τον Wolodymyr S. και τον Jewhen U.
Οι συνάδελφοί της την περιγράφουν ως «αστείο» άτομο, με δυνατή φωνή και καθαρή επικοινωνία: «Απαιτεί πολλά, μπορεί να εξηγήσει σε μαθητή σε πέντε γλώσσες πού και γιατί έχει άδικο».
Η ικανότητά της φαίνεται από τις επιδόσεις της: κατέχει το ουκρανικό ρεκόρ γυναικών σε βαθιά κατάδυση σε ειδική κατηγορία: 104 μέτρα.
Οι αγωγοί Nord Stream βρίσκονταν σε βάθος περίπου 80 μέτρων.
Τους Ρώσους η Valeria T. τους αποκαλεί στο Facebook μόνο «Orks», από τα πλάσματα του Άρχοντα των Δαχτυλιδιών.
«Ευχαριστώ όλους τους στρατιωτικούς που υπερασπίζονται τη χώρα μας!», έγραψε τρεις μήνες μετά τις επιθέσεις Nord Stream στο Instagram.
Και συνέχισε: «Εθελοντές που απέδειξαν ότι δεν υπάρχει τίποτα αδύνατο!» Μετά την έναρξη του πολέμου, φέρεται να υπέβαλε αίτηση στην ουκρανική υπηρεσία πληροφοριών SBU.
Στο Κίεβο λένε οι γνώστες ότι εκείνη με την αποφασιστικότητά της έκανε την επιχείρηση δυνατή, αφού οι υπόλοιποι της ομάδας ήθελαν ήδη να την ακυρώσουν λόγω κακού καιρού. Η Valeria T. δεν απάντησε σε ερώτηση.
Τώρα η Ουκρανία πρέπει να τηρήσει τις δεσμεύσεις της
Το Andromeda φαίνεται ότι ελεγχόταν από επαγγελματία καπετάνιο, ο οποίος εμφανίστηκε με δύο πλαστά διαβατήρια στα ονόματα «Michail Popow» και «Jurij Kotenko».
Ο ναυτικός, με καταγωγή από την Οδησσό, διαθέτει μεγάλη πείρα: έχει ταξιδέψει στην Ταϊλάνδη, γύρω από τα Νησιά Μπαρμούδα, στη Σομαλία και την Καραϊβική, έχει διασχίσει τον Ατλαντικό πολλές φορές και έχει συμμετάσχει σε ιστιοδρομίες.
Οι φωτογραφίες τον δείχνουν μαυρισμένο και γερασμένο.
Σε μια συνέντευξη ανέφερε ότι από μικρό παιδί ονειρευόταν αυτή τη ζωή.
Τις απόψεις του για τον ρωσικό επιθετικό πόλεμο τις είχε καταστήσει σαφείς λίγο μετά την έναρξή του: μοιράστηκε βίντεο από αντικαθεστωτική διαδήλωση και φώναξε: «Ρωσικό πολεμικό πλοίο, φύγε!»
Ο καπετάνιος φαίνεται ιδανικός για να χειριστεί μια επιχείρηση όπως η ανατίναξη ενός αγωγού από ιστιοπλοϊκό.
Σημειωτέον, στο Andromeda οι Αρχές βρήκαν δακτυλικό του αποτύπωμα.
Αλλά τι σημαίνει πολιτικά η επιτυχία αυτή στην έρευνα;
Η προηγούμενη ομοσπονδιακή κυβέρνηση επαναλάμβανε συνεχώς ότι θα αξιολογούσε την υπόθεση μόνο όταν αυτή είχε πλήρως διαλευκανθεί.
Ο σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής του Ουκρανού προέδρου Volodymyr Zelenskyj, Andrej Jermak, διαβεβαίωσε τους Γερμανούς σε ιδιωτική συνομιλία ότι κανείς στην ουκρανική κυβέρνηση δεν είχε διατάξει την επίθεση.
Η Ουκρανία θα βοηθούσε στην έρευνα.
Δύο και πλέον χρόνια αργότερα, η ουκρανική κυβέρνηση θα μπορούσε πράγματι να συνδράμει: ο ειδικός εξωτερικής πολιτικής του SPD, Ralf Stegner, ζητά σε συνέντευξή του στη ZEIT να εκδοθούν οι ύποπτοι που αναζητούνται με διεθνές ένταλμα.
«Δεν μπορούμε απλώς να προσποιούμαστε ότι δεν βλέπουμε επειδή μας ενοχλεί πολιτικά», λέει ο Stegner.
«Ένα κράτος δικαίου που σέβεται τον εαυτό του πρέπει να το διεκδικήσει».
Μέχρι στιγμής, οι Γερμανοί ερευνητές δεν έχουν υποβάλει αίτημα νομικής συνδρομής στην Ουκρανία, για να μην την προειδοποιήσουν.
Τώρα όμως, με τη σύλληψη του Serhii K., ενός εκ των φερόμενων δραστών, η κατάσταση αλλάζει. Τώρα θα φανεί πόσο σοβαρά εννοούσαν οι Ουκρανοί την υπόσχεσή τους.
Η υπουργός Δικαιοσύνης της Γερμανίας, Stefanie Hubig (SPD), επαίνεσε την «πραγματικά εντυπωσιακή επιτυχία της έρευνας».
Ωστόσο, η νέα ομοσπονδιακή κυβέρνηση θέλει να κρατήσει την υπόθεση όσο το δυνατόν πιο μακριά από τον εαυτό της.
Το γραφείο του καγκελάριου θα προτιμούσε αυτή τη στιγμή να παρουσιάσει το γεγονός ως ένα πρωτοφανές επεισόδιο βανδαλισμού.
Δεδομένων των εύθραυστων συνομιλιών μεταξύ Vladimir Putin, Donald Trump και των Ευρωπαίων για το μέλλον της Ουκρανίας, κάθε επιπλέον διαταραχή θα ήταν επιζήμια.
Ο Nord Stream δεν ταιριάζει στο πολιτικό σκηνικό.
Η σύλληψη είναι φυσικά πολιτικό ζήτημα όχι μόνο για την ομοσπονδιακή κυβέρνηση, αλλά και για τον ίδιο τον Zelenskyj.
Σε πληροφορίες των ολλανδικών υπηρεσιών πληροφοριών και της CIA αναφέρεται ότι ο πρώην αρχηγός των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων Valerij Saluschnyj φέρεται ως ο εγκέφαλος πίσω από την επίθεση.
Είναι πιθανό ότι ακόμη και ο Zelenskyj ενημερώθηκε ανεπίσημα.
Αν υπάρξει δίκη, όλα αυτά μπορεί να τεθούν στο τραπέζι, και θα αφορά επίσης τον Serhii K.
www.bankingnews.gr
