Η ισραηλινή αμυντική τεχνολογία παίζει καθοριστικό ρόλο στον στρατιωτικό σχεδιασμό της Ελλάδας

 Jerusalem Post, Τρίτη .12.2025

Της ANNA AHRONHEIM

Ο στρατιωτικός εκσυγχρονισμός αποτελεί τη φιλόδοξη αναβάθμιση άμυνας της Αθήνας στη σύγχρονη ιστορία της, με στόχο να μετατραπούν οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις σε μία από τις

τεχνολογικά πιο προηγμένες στρατιωτικές δυνάμεις της Ευρώπης.

Το εκτεταμένο πρόγραμμα στρατιωτικού εκσυγχρονισμού της Ελλάδας, ύψους 25–28 δισ. ευρώ, δεν αφορά μόνο νέα μαχητικά αεροσκάφη και πυραυλικά συστήματα. Αντιπροσωπεύει μια βαθιά στρατηγική μετατόπιση στην Ανατολική Μεσόγειο – στην οποία το Ισραήλ έχει αναδειχθεί σε αναντικατάστατο εταίρο της Αθήνας.

Πρόκειται για τη φιλόδοξη αναβάθμιση άμυνας της Ελλάδας στη σύγχρονη ιστορία της, σχεδιασμένη να μεταμορφώσει τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις σε μία από τις τεχνολογικά πιο προηγμένες στρατιωτικές δυνάμεις της Ευρώπης.

Οι ισραηλινές αμυντικές βιομηχανίες, με την επιχειρησιακή τους τεχνογνωσία, διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην αναδιαμόρφωση της ελληνικής στρατηγικής ασφάλειας.

Το πρόγραμμα, που εκτείνεται από το 2025 έως το 2036, προβλέπει ετήσιες δαπάνες περίπου 2–2,5 δισ. ευρώ για την ενίσχυση των αποτρεπτικών δυνατοτήτων της Ελλάδας. Στις βασικές προμήθειες περιλαμβάνονται 20 μαχητικά αεροσκάφη F-35, προηγμένα συστήματα μη επανδρωμένων αεροσκαφών και κυβερνοάμυνας, καθώς και η ανάπτυξη της «Ασπίδας του Αχιλλέα» – ενός πολυεπίπεδου δικτύου αεράμυνας, αντιπυραυλικής και αντι-drone άμυνας, στο οποίο θα συμμετέχει καθοριστικά σειρά ισραηλινών συστημάτων.

Η πρωτοβουλία «Ασπίδα του Αχιλλέα» επιδιώκει επίσης την ενίσχυση της εγχώριας ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας, εξασφαλίζοντας μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα και μειώνοντας την εξάρτηση από εισαγωγές, όπως πράττουν πολλές χώρες.

Η στρατιωτική επέκταση και αυτονομία της Τουρκίας. Το εκτεταμένο πρόγραμμα στρατιωτικού εκσυγχρονισμού της Ελλάδας εξελίσσεται στο πλαίσιο της αντίστοιχα φιλόδοξης προσπάθειας της Τουρκίας να επεκτείνει και να εγχώριοποιήσει τις αμυντικές της δυνατότητες, δημιουργώντας μια δυναμική που θα μπορούσε να αναδιαμορφώσει την ισορροπία ισχύος στην Ανατολική Μεσόγειο.

Η Τουρκία έχει καταστήσει την αμυντική αυτονομία εθνική προτεραιότητα, με στόχο να καλύπτει σχεδόν το σύνολο των στρατιωτικών της αναγκών από εγχώρια παραγωγή έως το 2030.

Μετά τον αποκλεισμό της από το πρόγραμμα των F-35, τα εμβληματικά της έργα περιλαμβάνουν το μαχητικό πέμπτης γενιάς KAAN, που βρίσκεται πλέον στο στάδιο πρωτοτύπου, και το άρμα μάχης Altay, του οποίου οι παραδόσεις ξεκίνησαν το 2025. Στη θάλασσα, το Τουρκικό Ναυτικό υλοποιεί πρόγραμμα εκσυγχρονισμού που προβλέπει την προσθήκη νέων υποβρυχίων και αντιτορπιλικών αεράμυνας.

Στον τομέα των πυραύλων, η Άγκυρα προωθεί επιθετικά συστήματα μεγάλου βεληνεκούς και υπερηχητικά όπλα. Ο βαλλιστικός πύραυλος Tayfun Block-4 είναι ικανός να αναπτύσσει ταχύτητες άνω του Mach 5, με βεληνεκές 800 χλμ., και πραγματοποίησε επιτυχή δοκιμή την περασμένη εβδομάδα. Η Τουρκία σχεδιάζει τη μαζική παραγωγή του πυραύλου έως το 2026. 

Παράλληλα με αυτές τις εξελίξεις, η Τουρκία έχει εγκαινιάσει το πρόγραμμα «Steel Dome» (Ατσάλινος Θόλος) ύψους 6,5 δισ. δολαρίων, ένα πολυεπίπεδο δίκτυο αεράμυνας σχεδιασμένο να ανταγωνιστεί τον ισραηλινό Iron Dome και την ελληνική «Ασπίδα του Αχιλλέα», παρέχοντας προστασία από αεροσκάφη, drones και βαλλιστικές απειλές.

Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε ότι ο «Steel Dome θα εμπνεύσει εμπιστοσύνη στους φίλους και φόβο στους εχθρούς».

Για την Ελλάδα, οι απειλές αυτές δεν είναι αφηρημένες. Συνιστούν άμεση πρόκληση στο Αιγαίο και έχουν επιταχύνει το χρονοδιάγραμμα εκσυγχρονισμού της Αθήνας. Το πρόγραμμα «Ασπίδα του Αχιλλέα», που ανακοινώθηκε το 2025, αποτελεί την ελληνική απάντηση.

Περιλαμβάνει επένδυση 3,5 δισ. δολαρίων σε ισραηλινά συστήματα Barak MX, David’s Sling και Spyder, που αναπτύχθηκαν από τις Rafael Advanced Defense Systems και IAI–Israel Aerospace Industries, για την αντικατάσταση παλαιών αμερικανικών και ρωσικών πλατφορμών.

Σε συνδυασμό με τις υπάρχουσες συστοιχίες Patriot, αυτές οι προμήθειες θα προσδώσουν στην Ελλάδα ένα από τα πιο εξελιγμένα δίκτυα αεράμυνας στην Ευρώπη. Στο χερσαίο πεδίο, η Αθήνα ενέκρινε την αγορά 36 εκτοξευτών πυραυλικού πυροβολικού PULS της Elbit Systems, προσφέροντας δυνατότητες πλήγματος μεγάλου βεληνεκούς και υψηλής ακρίβειας, που αντισταθμίζουν άμεσα το διευρυνόμενο πυραυλικό οπλοστάσιο της Τουρκίας.

Το βαλλιστικό πυραυλικό σύστημα LORA του Ισραήλ, με βεληνεκές έως 400 χλμ., παρουσιάστηκε στην Αθήνα νωρίτερα φέτος και εξετάζεται επίσης ενεργά. Εάν αποκτηθεί, θα επεκτείνει την εμβέλεια πλήγματος της Ελλάδας και θα λειτουργήσει αποτρεπτικά έναντι των αυξανόμενων τουρκικών πυραυλικών δυνάμεων.

Υπό αυτή την έννοια, το Ισραήλ έχει γίνει κάτι περισσότερο από προμηθευτής· έχει εξελιχθεί σε στρατηγικό εταίρο, παρέχοντας την τεχνολογία που επιτρέπει στην Ελλάδα να συμβαδίζει – και ενδεχομένως να υπερκεράσει – τις εξελίξεις της Άγκυρας.

Η συνεργασία επεκτείνεται πέρα από τον εξοπλισμό. Κοινές ναυτικές και αεροπορικές ασκήσεις έχουν καταστεί ρουτίνα, με τη συμμετοχή ελληνικών φρεγατών, υποβρυχίων και ισραηλινών κορβετών τύπου Sa’ar. Οι ασκήσεις αυτές υπογραμμίζουν την κοινή δέσμευση για την ασφάλεια της Ανατολικής Μεσογείου, όπου και τα δύο κράτη αντιμετωπίζουν περιφερειακή αστάθεια και διεκδικητικές τουρκικές πολιτικές.

Για την Ελλάδα, η συνεργασία με το Ισραήλ ενισχύει τον ρόλο της στο ΝΑΤΟ, ενώ ταυτόχρονα σηματοδοτεί ευθυγράμμιση με τις περιφερειακές δημοκρατίες. Για το Ισραήλ, η εμβάθυνση των δεσμών με την Αθήνα αυξάνει το στρατηγικό του βάθος στη Μεσόγειο και ανοίγει νέες αγορές για την αμυντική του βιομηχανία.

Ωστόσο, οι ισραηλινές αμυντικές εταιρείες δεν περιορίζονται στην πώληση εξοπλισμού· ενσωματώνονται στην ίδια την αρχιτεκτονική άμυνας της Ελλάδας. Δεν πρόκειται για αγορές «από το ράφι», αλλά για προσαρμοσμένες λύσεις, σχεδιασμένες με ισραηλινή τεχνογνωσία ώστε να ανταποκρίνονται στο ιδιαίτερο περιβάλλον απειλών της Ελλάδας.

Η συνεργασία έχει και οικονομικό βάρος. Οι αμυντικές δαπάνες της Ελλάδας, ήδη από τις υψηλότερες στο ΝΑΤΟ σε σχέση με το ΑΕΠ, διοχετεύονται σε έργα που θα ενισχύσουν την εγχώρια βιομηχανία μέσω της ισραηλινής συνεργασίας. Πολιτικά, η συμμαχία υπογραμμίζει μια ευρύτερη περιφερειακή αναδιάταξη, με την Ελλάδα, το Ισραήλ και την Κύπρο να συντονίζονται ολοένα και περισσότερο σε θέματα ενέργειας, ασφάλειας και διπλωματίας. 

Το γεωπολιτικό πλαίσιο δεν μπορεί να αγνοηθεί. Τόσο η Ελλάδα όσο και το Ισραήλ αντιμετωπίζουν διεκδικητικούς γείτονες και ασταθείς περιφερειακές δυναμικές. Ο εκσυγχρονισμός της Αθήνας καθοδηγείται εν μέρει από τις εντάσεις με την Άγκυρα σχετικά με θαλάσσια όρια και έρευνες ενέργειας. Η Ιερουσαλήμ, από την πλευρά της, συνεχίζει να κινείται σε ένα περιβάλλον αστάθειας στη Μέση Ανατολή.

Το αποτέλεσμα είναι μια περιφερειακή κούρσα εξοπλισμών που καθορίζεται ολοένα και περισσότερο από παράλληλα προγράμματα εκσυγχρονισμού.

Η έμφαση της Τουρκίας στην εγχώρια παραγωγή έρχεται σε αντίθεση με την ελληνική επιλογή συνεργασιών – ιδίως με το Ισραήλ και τη Γαλλία – αλλά η στρατηγική λογική είναι η ίδια: εξασφάλιση αποτροπής και διασφάλιση ελευθερίας δράσης σε μια αμφισβητούμενη περιοχή.

Συνάντηση με τους ομολόγους του των σωμάτων Πολεμικής Aεροπορίας Ελλάδας και Κύπρου πραγματοποίησε ο αρχηγός της Ισραηλινής Πολεμικής Αεροπορίας, Τόμερ Μπαρ, με αντικείμενο τη στρατηγική συνεργασία και τη σύσφιξη των σχέσεων στον τομέα της ασφάλειας, αναφέρει το ισραηλινό δίκτυο KAN News. .֍ 

https://www.jpost.com/international/article-880460