Ολες στο Χρηματιστήριο αφού πρώτα εξυγιανθούν

Για να θυμηθούμε: 27/7/1997
Ο υπουργός Μεταφορών κ. Χάρης Καστανίδης εξηγεί πώς θα μετοχοποιηθούν οι ΔΕΚΟ του υπουργείου του

* Προηγείται η επί μια διετία κερδοφόρα Ολύμπικ Κέιτερινγκ
* Τα ΕΛΤΑ αυξάνουν το μετοχικό κεφάλαιο με ομόλογα 41 δισ. δρχ.
* Μείωση προσωπικού και αυστηρό πρόγραμμα αναδιάρθρωσης της ΟΑ
ΤΟΝ ΔΡΟΜΟ που οδηγεί στο Χρηματιστήριο παίρνει ακόμη μια εταιρεία που βρίσκεται κάτω από τον έλεγχο του Δημοσίου. Πρόκειται για την πολύπαθη Ολύμπικ Κέιτερινγκ, θυγατρική της Ολυμπιακής Αεροπορίας. Θα είναι η δεύτερη μετοχοποίηση εποπτευόμενης από το υπουργείο Μεταφορών επιχείρησης, μετά τον ΟΤΕ. Παράλληλα, όπως εξηγεί ο υπουργός Μεταφορών και Επικοινωνιών κ. Χάρης Καστανίδης, τα Ελληνικά Ταχυδρομεία θα αυξήσουν το μετοχικό τους κεφάλαιο με την έκδοση ομολόγων. Και οι υπόλοιπες ΔΕΚΟ που τις εποπτεύει το υπουργείο Μεταφορών; Πρώτα πρώτα πρέπει να εξυγιανθούν, αφού οι περισσότερες είναι υπερχρεωμένες και εν συνεχεία να προσφέρουν καλύτερες υπηρεσίες στους πολίτες. Μετά, δεν αποκλείεται και αυτές να πάρουν τον δρόμο του Χρηματιστηρίου, σύμφωνα με τον υπουργό.

Ενα βήμα προς την κατεύθυνση της εξυγίανσης αποτελεί η τοποθέτηση διευθυνόντων συμβούλων σε όλες τις ΔΕΚΟ, για να τις αναμορφώσουν, να τις κάνουν ανταγωνιστικές, λέει ο κ. Καστανίδης σε συνέντευξη του προς «Το Βήμα».

Εχοντας την ευθύνη αυτής της εξυγίανσης, αλλά και την ευθύνη ενός προγράμματος προμηθειών λεωφορείων, αεροσκαφών και τρένων ύψους άνω του 1 τρισεκατομμυρίου δραχμών, ο κ. Καστανίδης δίδει εξαιρετική σημασία στη διαφάνεια της λήψης αποφάσεων και υποστηρίζει ότι οι μάνατζερ δεν είναι η μόνη καινοτομία που εισάγεται στις ΔΕΚΟ. «Αποφασιστικής σημασίας για την ανάπτυξή τους είναι η οργανωτική αναδιάρθρωσή τους και η αλλαγή νοοτροπίας» τονίζει.


­ Τι αλλάζει στις ΔΕΚΟ με την τοποθέτηση των μάνατζερ, που σας κάνει τόσο αισιόδοξο;

«Είναι πλέον διαφορετικός ο τρόπος επιλογής των μάνατζερ. Και αυτό θα διευκολύνει την ανάπτυξη των Δημόσιων Επιχειρήσεων και Οργανισμών, στους οποίους τοποθετούνται. Ως τώρα η επιλογή των διευθυνόντων συμβούλων γινόταν από έναν κλειστό κύκλο γνωστών πολιτικών στελεχών. Τώρα ανοίγεται η διαδικασία και μπορούμε να επιλέξουμε ανθρώπους ήδη επιτυχημένους και αποτελεσματικούς στον ιδιωτικό τομέα. Επί πλέον, η επιλογή διευθυνόντων συμβούλων συνοδεύεται από συγκεκριμένες δεσμεύσεις που αναλαμβάνουν και οι οποίες αποτυπώνονται ξεκάθαρα σε ένα "συμβόλαιο διαχείρισης" που υπογράφουν, στο οποίο περιλαμβάνονται πολύ συγκεκριμένοι οικονομικοί και διοικητικοί στόχοι, για όλη την πενταετή τους θητεία. Οι μάνατζερ ελέγχονται σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα για τις επιδόσεις τους και από την κυβέρνηση και από τα αρμόδια κοινοβουλευτικά όργανα. Με αυτόν τον τρόπο καθίσταται πιο διαφανής και περισσότερο ευχερής ο συνεχής έλεγχος των προσπαθειών και των αποτελεσμάτων τους».

­ Τι περιμένετε από τους νέους μάνατζερ;

«Από τους νέους διευθύνοντες συμβούλους περιμένουμε να βοηθήσουν σημαντικά στον εκσυγχρονισμό και στην αναδιοργάνωση των ΔΕΚΟ. Δεν αρκούν όμως μόνον αυτοί. Ηδη ο Νόμος 2414 επιβάλλει ένα διαφορετικό πρότυπο της συνολικής διεύθυνσης ενός οργανισμού όπως ο ΟΣΕ ή ο ΟΤΕ. Θα πρέπει σε σύντομο χρονικό διάστημα, με εσωτερικές και απόλυτα αυστηρές διαδικασίες αξιολόγησης, να ορισθεί γενικός διευθυντής κατά τομέα διοικητικής δράσης. Το σύνολο των γενικών διευθυντών κατά επιχείρηση μαζί με τον διευθύνοντα σύμβουλο συγκροτεί το συμβούλιο διεύθυνσης της επιχείρησης που έχει και τη συνολική ευθύνη της καθημερινής διαχείρισης υποθέσεων, στο πλαίσιο της πολιτικής που χαράζει το Διοικητικό Συμβούλιο. Το κύριο έργο του συλλογικού σώματος κατά επιχείρηση είναι να εφαρμόζει πολύ συγκεκριμένο και μελετημένο επιχειρησιακό σχέδιο, που στοχεύει: Στην οργανωτική ανασυγκρότηση της επιχείρησης. Στη διαφορετική διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού, ώστε να βελτιωθεί δραστικά η σχέση των αναγκών και των απαιτήσεων μιας συγκεκριμένης θέσης και της επίδοσης του υπαλλήλου. Στη διαμόρφωση πελατοκεντρικής αντίληψης και προσφοράς καλύτερων υπηρεσιών, ώστε ο πολίτης να τις αντιλαμβάνεται στην καθημερινή του ζωή. Στην οικονομική αναδιοργάνωση και εξυγίανση των επιχειρήσεων αυτών».

­ Στον ΟΣΕ για παράδειγμα πώς θα λειτουργήσει ο νέος θεσμός;

«Μετά την επιλογή του διευθύνοντος συμβούλου πρέπει να συγκροτηθεί το Συμβούλιο Διεύθυνσης από τους γενικούς διευθυντές. Ως το τέλος του έτους πρέπει να επικαιροποιηθεί και να συμπληρωθεί η πρόταση επιχειρησιακού σχεδίου, το οποίο εκπονήθηκε από την σύμβουλο Πλανοσέ. Επίσης ως το τέλος του έτους πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η μεταβίβαση όλων των έργων υποδομής στη θυγατρική εταιρεία ΕΡΓΟΣΕ.

Το κρίσιμο όμως για τον ΟΣΕ είναι η πιστή τήρηση της νέας οικονομικής συμφωνίας, που υπεγράφη πρόσφατα μεταξύ ΟΣΕ και Δημοσίου. Με τη συμφωνία αυτή και σύμφωνα με τις κοινοτικές οδηγίες γίνεται σαφής διάκριση μεταξύ της υποδομής και της εκμετάλλευσης. Την ανάπτυξη και διαχείριση της υποδομής αναλαμβάνει πλήρως το κράτος. Στην εκμετάλλευση του δικτύου, που ως τώρα προνομιακά έχει ο ΟΣΕ, μπορεί τα πράγματα να μεταβληθούν. Αυτό σημαίνει ότι ο ανταγωνισμός προσλαμβάνει κρίσιμη διάσταση και επομένως ο ΟΣΕ θα πρέπει αμέσως να εξαλείψει τα ελλείμματα της εκμετάλλευσης, υποχρέωση που απορρέει και από τη νέα οικονομική συμφωνία. Γιατί το ελληνικό Δημόσιο ενώ θα χρηματοδοτεί την ανάπτυξη της υποδομής, θα πάψει να χρηματοδοτεί τα ελλείμματα της εκμετάλλευσης. Το κράτος αναλαμβάνει τα ως τώρα ελλείμματα, με λογιστικό τρόπο. Ο καθορισμός της τιμής των κομίστρων πρέπει να γίνεται με βάση την αρχή της οικονομικής αποτελεσματικότητας. Βέβαια, αν για λόγους ευρύτερης αντιπληθωριστικής πολιτικής ή για άλλους εθνικούς ή κοινωνικούς λόγους το ελληνικό Δημόσιο επιβάλει ορισμένες επιλογές εκμετάλλευσης στον ΟΣΕ, τότε το ελληνικό Δημόσιο αναλαμβάνει και την υποχρέωση της οικονομικής στήριξης.

Σημασία έχει ο νέος σχεδιασμός του δικτύου, η ανανέωση του τροχαίου υλικού, με στόχο να γίνει πιο ελκυστική η προσφορά υπηρεσιών, καθώς και η διαφορετική διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού.

Κρίσιμο για την οικονομική εξυγίανση του ΟΣΕ είναι το αναπτυξιακό πρόγραμμα ως το τέλος του 2000, που περιλαμβάνει εξαιρετικές βελτιώσεις και εκσυγχρονισμό των υποδομών κυρίως στον κεντρικό άξονα Ειδομένης - Θεσσαλονίκης - Αθήνας - Πάτρας. Με δεδομένο ότι τα έργα υλοποιούνται με ικανοποιητικό ρυθμό, ως το τέλος του 2000 τα τρένα του ΟΣΕ θα καλύπτουν τη διαδρομή Αθήνας - Θεσσαλονίκης σε λιγότερο από 4 ώρες, καθώς θα έχει ολοκληρωθεί και η ηλεκτροκίνηση. Και αυτό σημαίνει ότι ο σιδηρόδρομος θα γίνει εξαιρετικά ανταγωνιστικός».

­ Καλά με τον ΟΣΕ. Σε ένα περιβάλλον ιδιαίτερα ανταγωνιστικό ποιο είναι όμως το μέλλον της Ολυμπιακής Αεροπορίας;

«Η Ολυμπιακή είναι το πιο διάσημο, αλλά όχι και το πιο δύσκολο πρόβλημα. Βέβαια αυτό δεν αναιρεί ότι είναι από τα δυσκολότερα, αν μάλιστα λάβει κανείς υπόψη ότι ο εσωτερικός διοικητικός μηχανισμός της εταιρείας έχει από χρόνια αποκτήσει μια τόσο απαράδεκτη νοοτροπία, ώστε ο παράγων αυτός να αποτελεί ένα από τα ισχυρότερα εμπόδια στην εξυγίανσή της».

­ Ναι, αλλά έχουν ήδη περάσει δύο χρόνια από την έναρξη της προσπάθειας εξυγίανσης.

«Πέρα από τους μύθους και την παραφιλολογία που αναπτύχθηκε σχετικά με την Ολυμπιακή, οφείλω να επισημάνω ότι μετά την έναρξη του προγράμματος εξυγίανσης, το 1994, έχουν γίνει αρκετά βήματα προόδου. Υπενθυμίζω ότι τα τελευταία δύο χρόνια η Ολυμπιακή είναι κερδοφόρα. Το 1996 είχε κέρδη μετά την πληρωμή των φόρων ύψους 13 δισ. δρχ. και περίπου 10 δισ. δρχ. το 1995. Το μόνιμο προσωπικό της εταιρείας μειώθηκε ενώ για πρώτη φορά ύστερα από πολλά χρόνια ακινησίας ακολούθησε μια πιο επιθετική εμπορική πολιτική με το άνοιγμα νέων δρομολογίων, όπως προς Μόσχα, Βουδαπέστη, Βελιγράδι, Βουκουρέστι, κ.α. Επίσης για πρώτη φορά αναθέσαμε, στο τέλος του περασμένου έτους, σε εξωτερικό σύμβουλο, την εταιρία Μακίνζι να προτείνει ολοκληρωμένο πρόγραμμα οργανωτικής αναδιάρθρωσης της εταιρείας. Η τελική πρόταση, που υπεβλήθη στις 17.5.1997, περιλαμβάνει εξαιρετικά ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις και συγκεκριμένες προτάσεις για το μέλλον της Ολυμπιακής. Αυτό το πρόγραμμα θα αρχίσει να εφαρμόζεται από το φθινόπωρο, αφού προηγηθεί διάλογος με τους εργαζομένους για ενημέρωσή τους. Χωρίς την εφαρμογή ενός τέτοιου προγράμματος, η Ολυμπιακή έχει μικρά περιθώρια επιβίωσης».

­ Και αν οι εργαζόμενοι αντιδράσουν;

«Θεωρώ την οργανωτική ανασυγκρότηση μαζί με μια στέρεη πολιτική στρατηγικών συμμαχιών στο διεθνές περιβάλλον ως επιλογές εκ των ων ουκ άνευ. Αναμένω αντιδράσεις και υπονομεύσεις. Αλλά ως κυβέρνηση είμαστε έτοιμοι να τις αντιμετωπίσουμε. Γιατί δεν γίνεται αλλιώς. Οι αντιδράσεις και υπονομεύσεις θα προέλθουν πρωτίστως από το εσωτερικό της εταιρείας.

Το πρόγραμμα αυτό θα ολοκληρωθεί σε περίπου δύο χρόνια. Στο τέλος της διετίας το προσωπικό της Ολυμπιακής αφενός θα αναδιαταχθεί, ώστε να υπάρχει πραγματικά ωφέλιμη κάλυψη των υπηρεσιών, σύμφωνα με τις πραγματικές τους ανάγκες, και αφετέρου θα μειωθεί με τον περιορισμό των προσλήψεων. Σε καμία περίπτωση δεν θα υπάρξουν απολύσεις ή εθελουσία έξοδος προσωπικού».

­ Και με τις προμήθειες αεροσκαφών τι γίνεται;

«Ως το τέλος του έτους πρέπει να αποφασισθεί η πολιτική ανανέωσης του στόλου της εταιρείας και να δοθεί η σχετική εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου. Υστερα από συστηματική προεργασία, που στηρίχθηκε σε μελέτη εξωτερικού συμβούλου και στην εισήγηση της επιτροπής σχεδίασης στόλου, το ΔΣ της Ολυμπιακής κατέληξε στις πρώτες αποφάσεις του. Σύμφωνα με αυτές, έναντι των προπληρωμών που η εταιρεία κατέβαλε την περίοδο 1990 - 1993 στην Αίρμπας και στην Μπόινγκ, υπογράφεται τις επόμενες ημέρες σύμβαση με τις δύο εταιρείες για την αγορά από μεν την Αίρμπας 2 αεροσκαφών και οψιόν για άλλα 2, και από την Μπόινγκ 4 αεροσκαφών με οψιόν για άλλα 4. Υπογραμμίζω ότι για αυτές τις επιλογές η κυβέρνηση έδωσε ιδιαίτερη σημασία στις αρχές της διαφάνειας και της χρηστής διοίκησης. Γι αυτό ανέλαβα να ενημερώσω συστηματικά τους αρχηγούς των κομμάτων της αντιπολίτευσης και απέστειλα στο Ελεγκτικό Συνέδριο προ πάσης υπογραφής το σχέδιο της σύμβασης με την Αίρμπας, προκειμένου να γίνει έλεγχος νομιμότητας σύμφωνα με τον Νόμο 2149. Τις επόμενες ημέρες θα στείλω για τον ίδιο έλεγχο και τη σύμβαση με την Μπόινγκ. Η αγορά των αεροσκαφών θα προχωρήσει, εφόσον ολοκληρωθεί από το Ελεγκτικό Συνέδριο ο έλεγχος νομιμότητας».

­ Ποια από τις δημόσιες επιχειρήσεις που εποπτεύετε θα εισαχθεί στο Χρηματιστήριο τώρα μετά τον ΟΤΕ;

«Η Ολύμπικ Κέιτερινγκ. Ηδη εκπονείται μελέτη από ειδικό σύμβουλο, για να υποδειχθεί ο τρόπος εισαγωγής της, σύμφωνα με την επιτυχημένη παράδοση του ΟΤΕ. Οταν ολοκληρωθεί η μελέτη θα γνωρίζουμε λεπτομέρειες. Η εταιρεία αυτή στα τελευταία δύο χρόνια έχει κέρδη περί τα 2 δισ. δρχ.

Οι άλλοι οργανισμοί πρέπει πρώτα να γίνουν εύρωστοι και υγιείς. Προέχει η οικονομική αναδιάρθρωση και εξυγίανσή τους».


--------------------------------------------------------------------------------

Τέλος η χρηματοδότηση των ελλειμμάτων
Στην ερώτηση για τις ελλειμματικές αστικές συγκοινωνίες ο κ. Καστανίδης τονίζει:

«Κάνουμε συστηματικές προσπάθειες για να αναβαθμίσουμε τις αστικές συγκοινωνίες. Δεν είναι διόλου ευκαταφρόνητο το γεγονός ότι για πρώτη φορά εφέττος τοποθετήθηκε κλιματισμός σε 200 λεωφορεία και εντός των ημερών θα τοποθετηθεί σε άλλα 100. Παράλληλα επιχειρούμε την ανανέωση του στόλου των συγκοινωνιακών φορέων ΕΘΕΛ, ΗΛΠΑΠ, ΗΣΑΠ, παρά το γεγονός ότι είναι σχετικά καινούργιος. Η αρμόδια διακομματική επιτροπή θα παραδώσει σύντομα την τελική της πρόταση. Υπάρχει και το πολύ σημαντικό νομοσχέδιο που καταθέσαμε στη Βουλή για την πλήρη οικονομική και νομική αναδιοργάνωση των αστικών συγκοινωνιών.

Με το νομοσχέδιο αντιμετωπίζεται η οικονομική εξυγίανση των φορέων, κυρίως με την καθιέρωση της αρχής ότι κάθε μονάδα χρηματοδότησης από το κράτος αντιστοιχεί στα πραγματικά έσοδα από τα διατιθέμενα εισιτήρια. Προφανώς έχουμε ακόμη πολλά να κάνουμε προκειμένου να βελτιώσουμε το επίπεδο των παρεχομένων υπηρεσιών. Μην υποτιμά, όμως, κανείς ότι εργαζόμαστε σκληρά και αυτό σιγά σιγά αποδίδει».


--------------------------------------------------------------------------------

Θα επενδύσουμε στα Ταχυδρομεία;
Για το μέλλον των ΕΛΤΑ ο υπουργός Μεταφορών λέει:

«Δύο είναι τα προβλήματα και οι αντίστοιχες προτεραιότητες της πολιτικής μας: η εκπλήρωση και αποπληρωμή των τρεχουσών οικονομικών υποχρεώσεών τους, που ανέρχονται σε συσσωρευμένο έλλειμμα ύψους 55 δισ. δρχ., και η εφαρμογή του επιχειρησιακού προγράμματος "Ταχυδρομεία", που αποσκοπεί στην ανασυγκρότηση και στον εκσυγχρονισμό των Ελληνικών Ταχυδρομείων.

Ως προς το πρώτο η κυβέρνηση αποφάσισε ήδη, προκειμένου να αντιμετωπισθεί το χρέος, την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου των ΕΛΤΑ κατά 41 δισ. δρχ. με την έκδοση ομολόγων.

Το υπόλοιπο έλλειμμα η κυβέρνηση σκέπτεται να το αντιμετωπίσει, χωρίς αυτό να αποτελεί οριστική απόφαση, με χαμηλότοκο δανεισμό από το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, καθώς και με αποπληρωμή χρεών του ελληνικού Δημοσίου προς τα ΕΛΤΑ. Ενδεικτικό είναι ότι μόνο το υπουργείο Τύπου οφείλει στα ΕΛΤΑ 11 δισ. δρχ. από τη διακίνηση του Τύπου, ενώ σημαντικές είναι και οι οφειλές του υπουργείου Οικονομικών.

Ως προς το πρόγραμμα "Ταχυδρομεία", μετά από αρκετή καθυστέρηση, που σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στην έλλειψη γνώσεων του διοικητικού μηχανισμού των ΕΛΤΑ, υπάρχουν ευχάριστα νέα. Η αρμόδια Διεύθυνση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μάς γνωστοποίησε ότι η ροή της κοινοτικής χρηματοδότησης μπορεί να αρχίσει μόλις ολοκληρωθεί ο διαγωνισμός για την επιλογή του Συμβούλου Ανάπτυξης. Ηδη εγκαταστάθηκε ο Σύμβουλος Διαχείρισης. Το επιχειρησιακό πρόγραμμα "Ταχυδρομεία" ανέρχεται σε 35 δισ. δρχ. και είναι το μοναδικό που εφαρμόζεται στην Ευρώπη στα πλαίσια του ΚΠΣ-2. Οι συστηματικές ενέργειες του υπουργείου Μεταφορών και Επικοινωνιών οδήγησαν στην απεμπλοκή του θέματος, παρά τα αντιθέτως θρυλούμενα. Ο διαγωνισμός για τον Σύμβουλο Ανάπτυξης προκηρύχθηκε και θα διεξαχθεί το αργότερο εντός του Αυγούστου».

Το ΒΗΜΑ, 27/07/1997 , Σελ.: D02
Κωδικός άρθρου: B12439D021
ID: 27709