Το βραβευμένο από την Ακαδημία έργο, κυκλοφόρησε πρόσφατα από τους απογόνους του συγγραφέα, που θεωρούν ότι το θέμα των Αλβανοτσάμηδων δεν έχει ακόμη τελειώσει.
«Οι Αλβανοτσάμηδες της περιοχής Παραμυθίας και η Κατοχή» Μαρτυρία -Ντοκουμέντο για τους αλβανοτσάμηδες
Της Μελίνας Καραπαναγιωτίδου
Το βιβλίο του Βασίλη Παυλίδη «Οι Αλβανοτσάμηδες της περιοχής Παραμυθίας* και η Κατοχή» αποτελεί μια βραβευμένη, πολύτιμη μαρτυρία, ενός ανθρώπου που έζησε όσο λίγοι από κοντά την τραγωδία του ηπειρωτικού ελληνισμού τα χρόνια της κατοχής. Το βραβευμένο από την Ακαδημία έργο, κυκλοφόρησε πρόσφατα από τους απογόνους του συγγραφέα, που θεωρούν ότι το θέμα των Αλβανοτσάμηδων δεν έχει ακόμη τελειώσει.
«Θέλαμε χρόνια να βγει αυτό το βιβλίο. Ο πατέρας μου το έγραψε γιατί πίστευε ότι θα... προσφέρει στον τόπο. Πρώτα έβαζε τον τόπο. Έτσι σκεφτόταν και έτσι μας έμαθε και μας. Ήξερε επίσης, και αυτό είναι βασικό και για μας, ότι αργά ή γρήγορα θα άρχιζε η προσπάθεια για τον εξωραϊσμό των ενόχων. Έπρεπε λοιπόν να είμαστε έτοιμοι, να έχουμε επιχειρήματα, να σώσουμε τη φωνή όσων υπέστησαν τα πάνδεινα από τους αλβαοτσάμηδες».
«Οι Αλβανοτσάμηδες της περιοχής Παραμυθίας και η Κατοχή» Μαρτυρία -Ντοκουμέντο για τους αλβανοτσάμηδες
Της Μελίνας Καραπαναγιωτίδου
Το βιβλίο του Βασίλη Παυλίδη «Οι Αλβανοτσάμηδες της περιοχής Παραμυθίας* και η Κατοχή» αποτελεί μια βραβευμένη, πολύτιμη μαρτυρία, ενός ανθρώπου που έζησε όσο λίγοι από κοντά την τραγωδία του ηπειρωτικού ελληνισμού τα χρόνια της κατοχής. Το βραβευμένο από την Ακαδημία έργο, κυκλοφόρησε πρόσφατα από τους απογόνους του συγγραφέα, που θεωρούν ότι το θέμα των Αλβανοτσάμηδων δεν έχει ακόμη τελειώσει.
«Θέλαμε χρόνια να βγει αυτό το βιβλίο. Ο πατέρας μου το έγραψε γιατί πίστευε ότι θα... προσφέρει στον τόπο. Πρώτα έβαζε τον τόπο. Έτσι σκεφτόταν και έτσι μας έμαθε και μας. Ήξερε επίσης, και αυτό είναι βασικό και για μας, ότι αργά ή γρήγορα θα άρχιζε η προσπάθεια για τον εξωραϊσμό των ενόχων. Έπρεπε λοιπόν να είμαστε έτοιμοι, να έχουμε επιχειρήματα, να σώσουμε τη φωνή όσων υπέστησαν τα πάνδεινα από τους αλβαοτσάμηδες».
Η Αλεξάνδρα Παυλίδου-Θωμά, μιλά με πάθος και συγκίνηση για τον πατέρα της. Της το λέω και μου απαντά πως, αυτό το πάθος είναι κληρονομικό. Χαρούμενη που επιτέλους κρατά στα χέρια της το πολύτιμο για ένα από τα εθνικά μας θέματα βιβλίο, συγκινημένη - «τώρα αναπαύτηκε και ο πατέρας μου»- πιστεύει ότι η έκδοση προσφέρει ένα ακόμη όπλο στο οπλοστάσιο του υπουργείου Εξωτερικών, όταν το θέμα των Αλβανοτσάμηδων ξανάρθει στην επιφάνεια.
«Στην αρχή προσπαθήσαμε να βρούμε εκδότη, αλλά οι προσπάθειές μας δεν ευοδώθηκαν. Εν τέλει, μετά την έκδοση, πριν λίγα χρόνια, ενός βιβλίου που μαγείρευε τα εγκλήματα και τις τραγωδίες που έζησαν οι ηπειρώτες από τους δοσίλογους αλβανοτσάμηδες και αποπειρούνταν συμψηφισμούς, αποφασίσαμε όλα τα αδέλφια μαζί, ότι έπρεπε οπωσδήποτε να βγει το βιβλίο. Αν η πολιτική του τόπου, όπως μας δίδαξε ο εθνικός μας ποιητής, οφείλει να υπηρετεί την αλήθεια, ότι κάνουμε για να σωθεί και να διαδοθεί αυτή η αλήθεια είναι εν τέλει ιερό.».
Η κα Παυλίδου επιμένει να χρησιμοποιεί τη λέξη «Αλβανοτσάμηδες». «Οπως και ο πατέρας. Ο παππούς μας επέμενε πολύ σε αυτό», εξηγεί χαμογελώντας ο εγγονός του συγγραφέα, ο γνωστός ζωγράφος- αγιογράφος Γιάννης Θωμάς, που δημιούργησε το έργο του εξωφύλλου της έκδοσης. «Μας έλεγε, από τα πιο τρυφερά μας χρόνια, ότι τσιάμηδες είμαστε όλοι, γιατί η λέξη τσάμης βγαίνει από το ποτάμι που έδινε ζωή στον τόπο, τον Καλαμά ή Θύαμι. Θύαμις- Τσάμης. Άρα, τσιάμηδες είμαστε όλοι - αλβανοτσάμηδες είναι όσοι εξισλαμίσθηκαν, όσοι αλλαξοπίστησαν.
Δεν πρέπει να παραιτούμαστε του ονόματός μας, έλεγε ο παππούς».
«Στην αρχή προσπαθήσαμε να βρούμε εκδότη, αλλά οι προσπάθειές μας δεν ευοδώθηκαν. Εν τέλει, μετά την έκδοση, πριν λίγα χρόνια, ενός βιβλίου που μαγείρευε τα εγκλήματα και τις τραγωδίες που έζησαν οι ηπειρώτες από τους δοσίλογους αλβανοτσάμηδες και αποπειρούνταν συμψηφισμούς, αποφασίσαμε όλα τα αδέλφια μαζί, ότι έπρεπε οπωσδήποτε να βγει το βιβλίο. Αν η πολιτική του τόπου, όπως μας δίδαξε ο εθνικός μας ποιητής, οφείλει να υπηρετεί την αλήθεια, ότι κάνουμε για να σωθεί και να διαδοθεί αυτή η αλήθεια είναι εν τέλει ιερό.».
Η κα Παυλίδου επιμένει να χρησιμοποιεί τη λέξη «Αλβανοτσάμηδες». «Οπως και ο πατέρας. Ο παππούς μας επέμενε πολύ σε αυτό», εξηγεί χαμογελώντας ο εγγονός του συγγραφέα, ο γνωστός ζωγράφος- αγιογράφος Γιάννης Θωμάς, που δημιούργησε το έργο του εξωφύλλου της έκδοσης. «Μας έλεγε, από τα πιο τρυφερά μας χρόνια, ότι τσιάμηδες είμαστε όλοι, γιατί η λέξη τσάμης βγαίνει από το ποτάμι που έδινε ζωή στον τόπο, τον Καλαμά ή Θύαμι. Θύαμις- Τσάμης. Άρα, τσιάμηδες είμαστε όλοι - αλβανοτσάμηδες είναι όσοι εξισλαμίσθηκαν, όσοι αλλαξοπίστησαν.
Δεν πρέπει να παραιτούμαστε του ονόματός μας, έλεγε ο παππούς».
ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟ TAXALIA, ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ ΠΟΥ ΔΗΜΟΣΙΕΥΕΤΑΙ ΣΤΟ "ΚΕΝΤΡΙ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ", ΠΟΥ ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΑΥΡΙΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 9 ΜΑΪΟΥ.
Λίγα λόγια για την έκδοση
Το βιβλίο του Βασίλη Παυλίδη «Οι Αλβανοτσάμηδες της περιοχής Παραμυθίας* και η Κατοχή», γράφτηκε μετά από παράκληση του Δήμου Παραμυθίας και, όπως σημειώνει ο συγγραφέας, «ως μικρή προσφορά εις την γενέτειράν» του. Ο γράφων γνώριζε άριστα το θέμα. Βάσει του κατηγορητηρίου και του ημερολογίου εγκλημάτων που κατέθεσε πρώτος αυτός στο Ειδικό δικαστήριο Δοσιλόγων των Ιωαννίνων (ακολούθησαν οι αδελφοί Μητσιώνη), καταδικάστηκαν οι εγκληματίες του πολέμου. Ας αναφερθεί για την ιστορία ό,τι πρόκειται για την απόφαση 344/23/5/1946. Μετά
από αυτό, ο Βασίλης Παυλίδης έκανε έρευνα ιστορική της περιοχής και των γεγονότων και συνέγραψε το βιβλίο, το οποίο ξεκίνησε το 1945 και παρεδόθη στο Δήμο το 1947. Κατόπιν, το 1955 κατατέθηκε στην Ακαδημία Αθηνών. Δύο χρόνια αργότερα, το 1957, έτυχε του δευτέρου Βραβείου Ιστορίας της Ακαδημίας (αρ. Απ. 33054).
Το βιβλίο είναι μοναδικό από πολλές απόψεις. Γράφτηκε από άνθρωπο που μετείχε τόσο στους αγώνες όσο και στις πολιτικές αποφάσεις, αφού είχε οριστεί διοικητής Ντουσκάρας από το Ναπολέοντα Ζέρβα. Παράλληλα, ο Β.Π., μάρτυς αυτόπτης και αυτήκοος και κάποτε πρωταγωνιστής των κυριοτέρων γεγονότων, είχε ξεκινήσει ήδη από το 1932 να ερευνά, να μελετά και να συγγράφει την ιστορία των Αλβανοτσάμηδων, με τη συνέπεια που διακρίνει όλο το ιστορικό του έργο. Αρκεί να αναφερθεί ότι, για λόγους αρχής και αντικειμενικότητας, αποφεύγει να
αναφερθεί στον εμφύλιο όπου εκφεύγει του συγκεκριμένου θέματος.
Με ακρίβεια, σεβασμό στην αλήθεια και με καθαρό βλέμμα καταγράφει ενέργειες, σχέσεις, εγκλήματα, αιτίες και αφορμές, μάχες και συγκρούσεις, όλο το χρονικό της προδοσίας και των εγκλημάτων πολέμου όπως και τον αγώνα, τον ηρωισμό και την αυτοθυσία των Ελλήνων της περιοχής ώστε να επιβιώσουν και να ελευθερωθούν από το φασιστικό και ναζιστικο ζυγό.
Οι εκδότες γιατι δεν το εκδίδουν;
Το βιβλίο διακινεί η… οικογένεια του συγγραφέα, η οποία και το εξέδωσε, θεωρώντας ότι είναι απαραίτητο να σωθεί και διαδωθεί η μαρτυρία του. Παραγγελίες δέχεται η θυγατέρα του Β.Π., Αλεξάνδρα Παυλίδου είτε μέσω email (email παραγγελιών al.pavlidou@gmail.com ) ή τηλεφωνικώς (Τηλ./φαξ παραγγελιών 210-5025933 Καλοκαίρι - τηλ. 2658 0 51129). Το βιβλίο διατίθεται στην τιμή των 15 ευρώ σε μαθητές, φοιτητές, δασκάλους και καθηγητές, στην τιμή των 25 ευρώ για λοιπούς ιδιώτες και στην τιμή των 35 ευρώ για δημόσιους οργανισμούς και εταιρίες. Στην τιμή περιλαμβάνονται
τα έξοδα αποστολής.
*Ως περιοχή Παραμυθίας, ο συγγραφέας ορίζει την περιοχή από τη Σκάλα Φιλιατών ως τη Ρίζα, τη Ντουσκάρα, τη Λάκκα, το Φανάρι, την Πάργα, την Ηγουμενίτσα κλπ. Με περηφάνεια σημειώνει ο συγγραφέας πως «μέσα από την Παραμυθιά όλοι αρίστευσαν και αλλού άριστοι των αρίστων ανεδείχθησαν».