Ερώτηση:
Τι μέτρα θα παίρνατε εσείς, αν βρισκόσασταν στη θέση του Καραμανλή, για τους λαθρομετανάστες που βρίσκονται στην Ελλάδα;
taxalia.blogspot.com
και η απάντηση του υπουργού μας εδώ:
Απάντηση Ευ. Βενιζέλου στα ερωτήματα που τέθηκαν από φίλους του διαδικτύου
στην ενότητα Α':
"Μετανάστευση και Ασφάλεια"
--------------------------------------------------------------------------------
Το πρώτο μεγάλο θέμα που τίθεται είναι το μεταναστευτικό σε συνδυασμό με το ευρύτερο πρόβλημα της ασφάλειας που κυριαρχεί στην αγωνία των πολιτών. Σε συνδυασμό επίσης με τις πολιτικές εξελίξεις μετά τις ευρωεκλογές και κυρίως σε συνδυασμό με το γεγονός πως φαίνεται ο Λαïκός Ορθόδοξος Συναγερμός να υπαγορεύει την ατζέντα της κυβέρνησης αλλά και του δημόσιου λόγου γενικότερα γύρω από τα θέματα αυτά.
Οι βαθύτερες αιτίες
Έχει πολύ μεγάλη σημασία να αντιμετωπίσουμε πιο ψύχραιμα και πιο ορθολογικά την κατάσταση αυτή χωρίς απλουστεύσεις και χωρίς λαϊκισμούς. Τι δημιουργεί, λοιπόν, τα διάφορα κύματα μετανάστευσης, που εμφανίζεται αρχικά ως μη νόμιμη με συνέπεια στη συνέχεια οι διάφορες χώρες να αναγκάζονται να νομιμοποιήσουν μία κατάσταση που έχει διαμορφωθεί; Μεγάλες πολιτειακές μεταβολές, όπως η κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού και η διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, πόλεμοι, εκτεταμένες ταραχές, λοιμοί, παράγουν μεταναστευτικά κύματα. Θυμίζω ότι στην δεκαετία του ΄90 εκατοντάδες χιλιάδες Αλβανοί βρέθηκαν ως παράνομοι μετανάστες στη χώρα μας, παράλληλα με μέλη της ελληνικής μειονότητας που ήθελαν να βρουν μία καλύτερη τύχη στην πατρική τους γη, παράλληλα με τους παλιννοστούντες ομογενείς από τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης.
Αναγκάστηκε η πολιτεία να νομιμοποιήσει σε διάφορες φάσεις μη νόμιμους μετανάστες προκειμένου να φτάσουμε τώρα στη διάκριση νόμιμων και μη νόμιμων μεταναστών. Τώρα η κατάσταση σε χώρες όπως το Αφγανιστάν, το Σουδάν, η Σομαλία, το Πακιστάν αλλά και το Ιράκ δημιουργεί ένα νέο κύμα μη νόμιμων μεταναστών που εμφανίζεται καθημερινά στα παράλια σύνορα της χώρας.
Άρα το μεταναστευτικό κύμα το δημιουργούν κυρίως διεθνοπολιτικές εξελίξεις και η αδυναμία των δυτικών χωρών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης να παρέμβουν στις εστίες των προβλημάτων αυτών. Είναι προφανές ότι απέναντι σε ένα τέτοιο φαινόμενο πρέπει να υπάρχει κοινή ευρωπαϊκή στάση. Αυτό δεν είναι υπεκφυγή, είναι ανάγκη γιατί μόνον αν οι 27 χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν κοινή στάση, μπορούν να παρέμβουν σε διεθνές επίπεδο και να εφαρμόσουν μία ενιαία πολιτική στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπου λειτουργεί ένας χώρος ελεύθερης μετακίνησης προσώπων και αγαθών. Ως εκ τούτου είναι απολύτως αναγκαίο τα εξωτερικά σύνορα κάθε χώρας – μέλους να θεωρούνται και να προστατεύονται ως εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Κατά μείζονα λόγο αυτό ισχύει για την Ελλάδα, που έχει εκτεταμένη ακτογραμμή και είναι η πιο εκτεθειμένη χώρα λόγω του τεράστιου θαλάσσιου μετώπου της.
Ο Κανονισμός «Δουβλίνο ΙΙ»
Το καθοριστικό ζήτημα από την άποψη αυτή είναι η κακή ερμηνεία και εφαρμογή του Κανονισμού «Δουβλίνο ΙΙ» που διέπει την ευρωπαϊκή στάση γύρω από τα θέματα της μη νόμιμης μετανάστευσης. Το γεγονός πως η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα υποδοχής έχει την αρμοδιότητα να ελέγχει τυχόν αιτήσεις ασύλου και να επαναπροωθεί όσους δεν υπάγονται στο καθεστώς του πρόσφυγα ή της ανθρωπιστικής προστασίας, έχει ως αποτέλεσμα να παραμένουν αναγκαστικά σε μια κατάσταση ομηρείας στην Ελλάδα οι μη νόμιμοι μετανάστες που δεν είχαν σκοπό να παραμείνουν στην Ελλάδα, αλλά να αναζητήσουν την τύχη τους σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα. Άλλες χώρες – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όταν συλλάβουν έναν μη νόμιμο μετανάστη που έχει περάσει από την Ελλάδα, έχουν την δυνατότητα να τον επιστρέψουν στην Ελλάδα.
Ούτε είναι επαρκές να λέμε ότι η εφαρμογή των διμερών πρωτοκόλλων με χώρες όπως η Τουρκία, θα λύσει το πρόβλημα, γιατί η Τουρκία έχει πια επινοήσει το επιχείρημα πως δεν μπορεί να δεχθεί μη νόμιμους μετανάστες που διήλθαν από το έδαφος της γιατί δεν έχει τη δυνατότητα να τους επαναπροωθήσει στις χώρες προέλευσης τους όπως είναι για παράδειγμα το Αφγανιστάν, το Ιράκ, το Πακιστάν ή η Σομαλία.
Η ευρωπαϊκή αδυναμία
Άρα χρειάζεται μία ενιαία ευρωπαϊκή στάση η οποία αφενός μεν να πηγαίνει στην πηγή του προβλήματος, αφετέρου δε να λαμβάνει υπόψη και τη στάση χωρών όπως η Τουρκία.
Βέβαια όλη αυτή η συζήτηση πρέπει να ξεκινήσει από την πλήρη καταγραφή των δεδομένων. Πρέπει να ξέρουμε ακριβώς πόσοι είναι οι μη νόμιμοι μετανάστες, οι οποίοι κρατούνται για λίγο χρονικό διάστημα υπό απάνθρωπες συνήθως συνθήκες σε χώρους συγκέντρωσης και στη συνέχεια με ένα απλό χαρτί που είναι η προειδοποίηση της απέλασης τους στέλνονται στην Αθήνα ώστε να υποβάλλουν αίτημα ασύλου και υπαγωγής στη Συνθήκη της Γενεύης. Στο μεταξύ όμως «γκετοποιούνται» στο κέντρο της Αθήνας.
Οι κρίσιμοι αριθμοί
Αυτή τη στιγμή δεν είναι δυστυχώς σε θέση το κράτος με τις αρμόδιες υπηρεσίες του να υπολογίσει πόσοι είναι αυτοί οι άνθρωποι. Γιατί δεν είναι το άθροισμα όσων κατά καιρούς έχουν συλληφθεί να εισέρχονται παράνομα καθώς αρκετοί από αυτούς προωθήθηκαν περαιτέρω σε άλλες χώρες, με δική τους πρωτοβουλία και χωρίς νόμιμη διαδικασία. Ούτε η λύση στο πρόβλημα είναι ποτέ δυνατόν να θεωρηθεί η «γκετοποίηση» σε περιοχές του κέντρου της Αθήνας ή ο στοιβασμός ανήμπορών και αδύναμων μεταναστών σε χώρους όπως το πρώην Εφετείο της οδού Σωκράτους ή η εκμετάλλευση τους κατά τρόπο βάναυσο και προκλητικό για να βρουν ένα χώρο να κοιμηθούν ή ένα πιάτο φαγητό. Και φυσικά λύση δεν είναι το να προσφέρονται ως υπόστρωμα οι άνθρωποι αυτοί για την ανάπτυξη ποικίλων παράνομων δραστηριοτήτων, από τα ναρκωτικά έως την πορνεία και από τις μικροκλοπές έως και το λαθρεμπόριο.
Το ελληνοτουρκικό πρωτόκολλο
Συνεπώς απαιτείται κοινή ευρωπαϊκή πολιτική, η οποία πρέπει να ξεκινήσει από την ριζική τροποποίηση του Κανονισμού «Δουβλίνο ΙΙ» ώστε να ισχύει ο θεμελιώδης κανόνας της κοινοτικής αλληλεγγύης και να μην φορτώνεται κατά τρόπο δυσανάλογο το πρόβλημα μόνον η Ελλάδα επειδή τυχαίνει γεωγραφικά αυτή να είναι η πύλη εισόδου. Πρέπει επίσης το σχετικό ελληνοτουρκικό πρωτόκολλο να καταστεί ευρωτουρκικό και να ληφθεί υπόψη και η δυνατότητα της Τουρκίας να επιστρέφει αλλοδαπούς οι οποίοι καταχρηστικά ζητούν άσυλο μέσα από μία συντονισμένης συνεργασία ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Τουρκία. Φυσικά είναι ευπρόσδεκτη, με σεβασμό όμως στο κράτος δικαίου και στην κυριαρχία μας, η μετατροπή της Frontex σε μία οργανωμένη και αποτελεσματική δύναμη φύλαξης των θαλασσίων συνόρων μας. Αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορεί κανείς να αντιμετωπίσει εκτεταμένα κύματα μεταναστών, εάν τους βρίσκει μπροστά του, μέσα στη θάλασσα, σε φουσκωτά σκάφη έτοιμα να βυθιστούν παρασέρνοντας στο βυθό τις ζωές αθώων ανθρώπων και πολύ συχνά παιδιών.
Η Συνθήκη της Γενεύης
Πρέπει επίσης η χώρα μας να αποκτήσει συνείδηση ευρωπαϊκής χώρας σε σχέση με τη Συνθήκη της Γενεύης και το καθεστώς του πρόσφυγα και της ανθρωπιστικής βοήθειας. Οφείλουμε να προσδιορίσουμε ενιαία ευρωπαϊκά κριτήρια για το ποιες χώρες είναι σε κίνδυνο και άρα από ποιες χώρες προέρχονται πιθανοί πρόσφυγες και από ποίες χώρες έχουμε απλώς οικονομικού χαρακτήρα μη νόμιμους μετανάστες.
Ο πρόσφατος νόμος
Και βεβαίως όλα αυτά δεν αντιμετωπίζονται με πλασματικά μέτρα όπως αυτά που επιχείρησε να θεσπίσει η κυβέρνηση πριν από λίγες ημέρες δημιουργώντας την εντύπωση στην ελληνική κοινή γνώμη ότι το μεταναστευτικό είναι ζήτημα ποινικών διατάξεων.
Συμφωνώ απολύτως με την αυστηροποίηση του αδικήματος της δουλεμπορίας που πρέπει να είναι βαρύ κακούργημα. Αλλά θα έπρεπε να είναι πολύ πιο προσεκτικά διατυπωμένες οι διατάξεις ώστε να μην κινδυνεύει ο αθώος ταξιτζής επειδή έτυχε να μεταφέρει με το ταξί του σε μια κοντινή απόσταση δύο ή τρεις αλλοδαπούς στο νομό Θεσπρωτίας ή στο νόμο Χίου. Βεβαίως και πρέπει η κράτηση των μη νόμιμων μεταναστών σε ειδικούς χώρους να γίνεται όπως προβλέπει η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, υπό διαρκή δικαστικό έλεγχο και για τον αναγκαίο χρόνο. Και είναι φενάκη να πιστεύουμε όλοι όσοι έρχονται μη νόμιμα στη χώρα μας μπορεί να κρατούνται σε χώρους κράτησης. Και βεβαίως είναι αδιανόητο να τοποθετείται, όπως δυστυχώς έγινε, μία νομοθετική σπάθη πάνω από τα κεφάλια των νόμιμων μεταναστών, οι οποίοι μπορούν ανά πάσα στιγμή να απελαθούν χαρακτηριζόμενοι ως επικίνδυνοι για τη δημόσια ασφάλεια, επειδή ασκήθηκε απλά και μόνο μία ποινική δίωξη εναντίον τους χωρίς σεβασμό στο τεκμήριο αθωότητας, ακόμη και αν αυτή η ποινική δίωξη αφορά ένα ελαφρύ πλημμέλημα που τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών μηνών.
Μια προοδευτική λύση
Ο Λαϊκός Ορθόδοξος Συναγερμός προσπαθεί να αξιοποιήσει ένα υπαρκτό, πιεστικό πρόβλημα και μία απολύτως δικαιολογημένη αγωνία της κοινωνίας. Υπάρχουν όμως λύσεις και αποτελεσματικές και προοδευτικές. Λύσεις που σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα, το Σύνταγμα και το διεθνές δίκαιο. Πολύ συχνά χρησιμοποιούμε την Ευρωπαϊκή Ένωση ως υπεκφυγή και ως πρόσχημα, αλλά πρέπει να μετατρέψουμε την συμμετοχή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε μια ολόκληρη στρατηγική για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του προβλήματος. Πάντα υπάρχει – ευτυχώς - μία θεμελιώδης διαφορά ανάμεσα στην συντηρητική και την προοδευτική προσέγγιση γύρω από τα θέματα αυτά. Γιατί προοδευτική προσέγγιση σημαίνει σεβασμός σε ανθρωπιστικές αξίες, σεβασμός στην ιστορία, σεβασμός στη μνήμη, σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα. Μπορούμε να συμβιβάσουμε την ασφάλεια και την εφαρμογή του νόμου με τον σεβασμό των αξιών αυτών και με την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Προφανώς πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι όλοι οι μη νόμιμοι μετανάστες δεν είναι ίδιοι. Ο καθένας είναι μία ατομική περίπτωση, υπάρχουν πάντα μέσα στους πολλούς αθώους ανθρώπους που ψάχνουν για μια καλύτερη μοίρα και κάποιοι οι οποίοι υπηρετούν άλλους σκοπούς, υπηρετούν το οργανωμένο έγκλημα ή την τρομοκρατία, και άρα πρέπει να υπάρχουν οι μηχανισμοί που περιέγραψα ώστε να είναι εφικτός αυτός ο διαχωρισμός.
Υπάρχουν όμως και πολλά ειδικότερα θέματα τα οποία πρέπει να αντιμετωπιστούν. Για παράδειγμα είναι αδιανόητο να πρέπει να είναι μοναδικός χώρος υποβολής των αιτήσεων για τη παροχή ασύλου η περιβόητη Πέτρου Ράλλη. Κατά διαστήματα βρίσκονται στη γύρω περιοχή νεκροί κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες Πακιστανοί. Αυτό μπορεί να αντικατασταθεί μέσα από τη δυνατότητα υποβολής των αιτήσεων αυτών στα ΚΕΠ, ή σε ειδικές μονάδες εξυπηρέτησης μεταναστών σε διάφορα κρίσιμα σημεία της Αθήνας και Θεσσαλονίκης και κυρίως στα σημεία εισόδου.
Φυσικά θα πρέπει να βοηθήσουν και τα Μέσα Ενημέρωσης, στην ψύχραιμη αντιμετώπιση των θεμάτων αυτών.
Φυσικά και πρέπει να λειτουργεί η αγορά εργασίας νόμιμα και με ίδιους όρους και ίδιες συνθήκες για ημεδαπούς και μετανάστες, γιατί αλλιώς η παρουσία ενός «εφεδρικού στρατού» εργαζομένων χωρίς δικαιώματα, θα συμπιέσει τα εργασιακά δικαιώματα και τις αμοιβές εις βάρος όλων, και των ελλήνων και των νόμιμων μεταναστών.
Θα ήταν τεράστιο ιστορικό λάθος να αφήσουμε να γίνουν τα θέματα αυτά προνομιακό πεδίο ενός όχι απλώς συντηρητικού, αλλά ακραίου λόγου