Μπαμπάρια Παπαγιάννης Φλώρινας

Κάθε πρωτοχρονιά τελείται ένα έθιμο τόσο παλιό, όσο και οι διονυσιακές λατρείες, που ήταν αναπόσπαστο κομμάτι του τρόπου ζωής των κατοίκων. Μερικοί λένε ότι τα...

Μπαμπάρια, όπως λέγονται, έχουν ρωμαϊκή προέλευση...

Αυτό όμως που έχει σημασία είναι ότι τα Μπαμπάρια υμνούν το ξύπνημα της γης και την καρποφορία. Πρώτη του έτους και του Γενάρη...
Κεντρικός ήρωας του δρώμενου είναι η νύφη-γυναίκα, σύμβολο της γονιμότητας..., και σκοπός η απαγωγή της από τους "κακούς" ... Οι συμμετέχοντες άνδρες μεταμφιεσμένοι. Οι στολές και οι προσωπίδες είναι από προβιές αρνιού. Για να είναι πιο τρομακτικοί προσθέτουν φασόλια γίγαντες για δόντια... και κόκκινες στεγνές πιπεριές. Η ομάδα αποτελείται από 10-15 νέους του χωριού, που φορούν τη λινή πουκαμίσα, αμάνικο γιλέκο και μαύρες υφαντές περικνημίδες, την προβιά, ζώνονται στη μέση τους μεγάλα κουδούνια - από αγελάδες-και κρατούν χοντρά ξύλα - πατερίτσες. Κάθε μέλος επιφορτίζεται και από ένα καθήκον...εμπροσθοφυλακή, οπισθοφυλακή ...πλαϊνή φύλαξη της νύφης...γιατί καραδοκούν οι "κακοί" και φυσικά ο καμπούρης.

Πρέπει να την παραδώσουν σώα και ανέγγιχτη στον γαμπρό...ο οποίος διαφέρει από τα παλικάρια ...στην πατερίτσα...που είναι εξάρτημα από αλέτρι που μοιάζει με σπαθί... έχει και φούντα... και μικρά κουδουνάκια... Στο δρώμενο παρουσιάζονται ασφαλώς ο παππούς, η γριά (μπάμπω), ο παπάς με το θυμιατό, ο γιατρός με τα γιατρικά του και ο κουρελής-πειραχτήρι της νύφης (ο καμπούρης).

Η νύφη, περί ης ο λόγος, είναι ένας άνδρας με τοπική νυφιάτικη ενδυμασία - κάθε χρονιά φορά ρούχα μιας άτεκνης γυναίκας του χωριού...για να κυοφορήσει- και κουδουνάκια αλόγου... Η ομάδα μπαινοβγαίνει στις αυλές των σπιτιών και οι νοικοκυραίοι οφείλουν να δώσουν στην παρέα το 1/10 της σοδειάς τους σε τσίπουρο, χοιρινό κρέας, λουκάνικα, κρεμμύ­δι, ψωμί και κρασί... Υπό τους ήχους της γκάιντας, του νταουλιού και της φλογέρας...το αποκορύφωμα ...είναι το ξυλοφόρτωμα των "μνηστήρων" της νύφης και του καμπούρη, στο βαθμό που για πολλές μέρες οι νέοι είναι μαυρισμένοι από το ξύλο...και ανίκανοι - τάχα μου- να δουλέψουν...