Ο Ερντογάν κήρυξε τον πόλεμο σε στρατό, δικαστές και Τύπο.Τεταμένη παραμένει η πολιτική ατμόσφαιρα στην Τουρκία.
Σε τεντωμένο σχοινί οι σχέσεις του κράτους με τους άλλους θεσμούς.
Του Αλέξανδρου Μασσαβέτα / ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
Τεταμένη παραμένει η πολιτική ατμόσφαιρα στην Τουρκία με αφορμή τη σύλληψη ενός εισαγγελέα που κατηγορείται για συμμετοχή στην οργάνωση Εργκένεκον και τις προσαγωγές σχεδόν πενήντα στρατιωτικών με την κατηγορία της συμμετοχής σε σχέδιο πραξικοπήματος.
Οι συλλήψεις οδήγησαν σε φραστικό πόλεμο μεταξύ της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης, σε φήμες για επερχόμενη προσφυγή με αίτημα την απαγόρευση του κυβερνώντος κόμματος, και σε φιλολογία για πρόωρες εκλογές. Ωστόσο, ο πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν ανακoίνωσε την Παρασκευή πως οι βουλευτικές εκλογές θα διεξαχθούν στα μέσα του 2011, ένα χρόνο πριν από τη λήξη της θητείας της παρούσας βουλής.
Ο νέος κύκλος πολιτικής έντασης άνοιξε όταν δύο εισαγγελείς διέταξαν, βάσει των ειδικών εξουσιών που τους παραχώρησε η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων, τη σύλληψη του εισαγγελέα του Ερζίντζαν Ιλχάν Τζιχανέρ. Ο εισαγγελέας κατηγορείται για συμμετοχή στην τρομοκρατική οργάνωση του παρακράτους Εργκένεκον, η οποία απεργαζόταν ενέργειες προβοκάτσιας, ώστε να επιτευχθεί η κήρυξη στρατιωτικού νόμου και η απομάκρυνση της κυβέρνησης Ερντογάν από την εξουσία. Ο εισαγγελέας που συνελήφθη στο παρελθόν είχε διεξαγάγει έρευνα για τις δραστηριότητες των θρησκευτικών ταγμάτων, τα οποία, αν και απαγορευμένα από τον νόμο, δρουν σε ημιπαράνομο καθεστώς και διαθέτουν τεράστια δύναμη. Το τάγμα του Ισμαήλ Αγά και ιδίως εκείνο του Φετουλάχ Γκιουλέν, που ερευνούσε ο εισαγγελέας, διαθέτουν τεράστια δύναμη και στενές σχέσεις με την κυβέρνηση Ερντογάν.
Η σύλληψη του εισαγγελέα, όπως διαμαρτύρονται η αντιπολίτευση και μεγάλο μέρος του νομικού κόσμου, πραγματοποιήθηκε δίχως να υφίστανται συγκεκριμένες κατηγορίες εναντίον του. Η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων απέκδυσε τους εισαγγελείς που διέταξαν τη σύλληψη του Τζιχανέρ από τις έκτακτες εξουσίες τους, αλλά ο συλληφθείς παραμένει σε κράτηση. Αναλυτές μιλούν για πόλεμο ανάμεσα στην κυβέρνηση και τη δικαστική εξουσία. Στην Τουρκία, ο χώρος της δικαιοσύνης αποτελεί ακόμη προπύργιο των κεμαλιστών.
Προφυλακίστηκαν ήδη 31 αξιωματικοί
Η δεύτερη βόμβα που κορύφωσε την πολιτική ένταση ήταν η προσαγωγή σχεδόν πενήντα αξιωματικών με την κατηγορία της συμμετοχής στο σχέδιο πραξικοπήματος “Βαριοπούλα”, που κατάρτισαν κύκλοι του στρατεύματος το 2003. Το σχέδιο περιλάμβανε ενέργειες σαμποτάζ που δεν διέφεραν από τους στόχους της οργάνωσης Εργκένεκον. Το σχέδιο προέβλεπε τον βομβαρδισμό δύο κεντρικών τζαμιών και ενός στρατιωτικού μουσείου στην Πόλη και την αύξηση των προκλήσεων στο Αιγαίο, με στόχο η ελληνική Πολεμική Αεροπορία να καταρρίψει τουρκικό μαχητικό και να προκληθεί ατμόσφαιρα πολέμου. Η εικόνα χάους στο εσωτερικό και η εμπόλεμη κατάσταση στο Αιγαίο θα δικαιολογούσαν την επιβολή στρατιωτικού νόμου, κατά το σχέδιο.
Μέχρι την Παρασκευή το απόγευμα είχαν προφυλακισθεί τριάντα ένας από τους περίπου πενήντα προσαχθέντες για τη “Βαριοπούλα”. Ωστόσο, οι πρώην αρχηγοί του ναυτικού Οζντέν Ορνέκ και Ιμπραχήμ Φιρτίνα, που κατηγορούνται και για συμμετοχή στην Εργκένεκον και για άλλα σχέδια πραξικοπήματος, αφέθηκαν ελεύθεροι. Την Παρασκευή συνελήφθη ο αρχηγός του πρώτου σώματος στρατού Τσετίν Ντογάν, που υπέγραψε το σχέδιο “Βαριοπούλα” και θεωρείται εμπνευστής του.
Το στράτευμα δεν έχει ακόμη προβεί σε κάποια δήλωση για τις εξελίξεις. Το τουρκικό γενικό επιτελείο κάλεσε όλους τους διοικητές στην Άγκυρα σε έκτακτη σύνοδο, για να εκτιμηθεί η κατάσταση που δημιουργήθηκε μετά το μπαράζ συλλήψεων και προφυλακίσεων. Την Πέμπτη συναντήθηκαν στην Άγκυρα ο πρόεδρος της δημοκρατίας Αμπντουλάχ Γκιουλ, ο πρωθυπουργός Ερντογάν και ο αρχηγός του τουρκικού γενικού επιτελείου στρατού Ιλκέρ Μπάσμπουγ. Ο Ερντογάν χαρακτήρισε τη συνάντηση “πολύ θετική”, ενώ ο Γκιουλ διαβεβαίωνε το έθνος πως η Τουρκία αποτελεί κράτος δικαίου και άρα “η υπόθεση θα λυθεί σύμφωνα με το σύνταγμα και τους νόμους”.
Τι θα κάνει ο στρατός;
Παρότι ο διεθνής τύπος βρίθει εκτιμήσεων ότι “το στράτευμα δεν πρόκειται να παραμείνει άπραγο μπροστά στη σύλληψη τόσων στρατιωτικών”, ο Μπάσμπουγ είχε δηλώσει στο παρελθόν πως η εποχή των πραξικοπημάτων έχει παρέλθει. Ο Ερντογάν, εξάλλου, δήλωσε την Παρασκευή, σε συνέδριο των νομαρχιακών εκπροσώπων του κυβερνώντος κόμματος, πως δεν επιθυμεί το επόμενο ενάμισι έτος να αναλωθεί σε ανούσιες συζητήσεις σχετικά με τις εκλογές, συζητήσεις που αποπροσανατολίζουν από τα πραγματικά προβλήματα του πληθυσμού. “Ενίοτε περνάμε δύσκολες, ευαίσθητες περιόδους. Αλλά ποτέ δεν παραιτούμαστε από τους στόχους μας, ποτέ δεν ξεχνάμε την πραγματική μας ατζέντα. Ποτέ δεν χάνουμε την ενέργεια και τη θέλησή μας”.
Ο Ερντογάν κάλεσε τους πάντες να διευκολύνουν το έργο της δικαιοσύνης και να αποφύγουν τον επηρεασμό του δικαστηρίου. Κάλεσε παράλληλα τους δικαστές να μην παρεμβαίνουν στις αρμοδιότητες των οργάνων της εκτελεστικής εξουσίας.
Επίθεση στον Τύπο
Σε μια μάλλον ανησυχητική αποστροφή, ο Ερντογάν καταφέρθηκε κατά των σχολιαστών του τουρκικού τύπου. “Απευθύνομαι στα αφεντικά των σχολιαστών που τα γράφουν αυτά. Μη μου λες, δεν μπορώ να ελέγξω τους σχολιαστές, εσύ ευθύνεσαι. Εσύ τους καταβάλλεις μισθό. [...] Δεν έχουν δικαίωμα να προκαλούν εντάσεις. Δεν μπορούν οι σχολιαστές να γράφουν ό,τι θέλουν. Το αφεντικό, αν χρειαστεί, πρέπει να τους λέει, συγγνώμη, δεν έχουμε εδώ χώρο για σένα”.
Πρόκειται για την πολλοστή επίθεση κατά του τύπου ενός πρωθυπουργού που δεν ανέχεται την κριτική. Η θητεία του Ερντογάν, οι αυταρχικές τάσεις του οποίου αυξάνονται σταθερά, σημαδεύτηκε από μηνύσεις, αντιδικίες και ανοικτό πόλεμο με τον αντιπολιτευόμενο τύπο. Παρότι εμφανίζεται ως ο άγγελος του εκδημοκρατισμού και της αποστρατιωτικοποίησης, ο Ερντογάν δεν μπορεί να κρύψει την αυταρχική προσωπικότητα και τις αντιδημοκρατικές πεποιθήσεις του.
Από την ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ:http://www.makthes.gr/
