Η Ελλάδα παρ’ ολίγο να αναγνωρίσει το Ισραήλ το 1968.

Δημοσιεύθηκε στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 27/11/87
Του Ζαν Κοέν

Το επεισόδιο που ακολουθεί μου το διηγήθηκε ο ένας από τους δύο πρωταγωνιστές, ο κύριος Ιωσήφ Λόβινγκερ, Πρόεδρος του ΚΙΣ (σ.σ. Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο) το συμβούλιο που εκπροσωπεί τους εβραίους της Ελλάδος. Δυστυχώς, παρόλο που δεν έχω καμία αμφιβολία ότι μου είπε την αλήθεια, στάθηκε αδύνατον να το διασταυρώσω από καθαρά δημοσιογραφική δεοντολογία με τον άλλο πρωταγωνιστή, τον τότε Πρέσβη του Ισραήλ στην


Ελλάδα κύριο Σάη καθότι ο Σάη πέθανε πριν μερικά χρόνια.

Το έτος 1968 “πρωθυπουργός” της Ελλάδος ο δικτάτορας Γεώργιος Παπαδόπουλος και “Υπουργός” των εξωτερικών ο μόνος μη στρατιωτικός Πιπινέλης. Ο Πιπινέλης προερχόταν από την συντηρητική παράταξη της Ελλάδας και σαν συντηρητικός ήταν φιλοισραηλινός. Απλά σαν διπλωμάτης ήξερε ότι η ώρα για την ομαλοποίηση των σχέσεων με το Ισραήλ δεν είχε φτάσει ακόμα.
Την ίδια εποχή σύμβουλος του δικτάτορα για θέματα Μέσης Ανατολής ήταν ο κύριος Σιδηράτος. Ο Σιδηράτος ήταν πεπεισμένος ότι ήταν συμφέρον της Ελλάδος να ομαλοποιήσει τις σχέσεις της με το Ισραήλ και προς αυτήν την κατεύθυνση συμβούλευε και το αφεντικό του. Όπως κάποτε είπε και στον Λόβινγκερ με τον οποίον γνωριζόταν από πολύ παλιά : “Θυμήσου το, αυτή η κυβέρνηση θα αναγνωρίσει το Ισραήλ”.

Λίγο καιρό μετά από αυτήν την συζήτηση ο Σιδεράτος τηλεφώνησε στον Λόβινγκερ ένα πρωί και ζήτησε να συναντηθούν την ίδια κιόλας μέρα 'για κάτι πολύ επείγον και πολύ σημαντικό'. Κατά την διάρκεια του μεσημεριανού φαγητού ο Λόβινγκερ άκουσε έκπληκτος τον Σιδεράτο να του λέει ότι στην εβδομαδιαία σύσκεψη του “Υπουργικού Συμβουλίου” την προηγούμενη μέρα αποφασίστηκε η ομαλοποίηση και αναγνώριση DE JURE του Ισραήλ. Αλλά η Ελληνική “κυβέρνηση”, δικτατορία ούσα, φοβόταν να κάνει επίσημη πρόταση στο Ισραήλ μήπως και η εργατική κυβέρνηση του Ισραήλ την απορρίψει για καθαρά πολιτικους λόγους. Άλλωστε υπήρχε και το παράδειγμα της Ισπανίας του Φράνκο όπου το Ισραήλ αρνήθηκε να συνάψει διπλωματικές σχέσεις με ένα δικτατορικό-φασιστικό καθεστώς. Για τον λόγο αυτό , συνέχισε ο Σιδεράτος, αποφασίστηκε να ζητηθεί από έναν ηγέτη της Εβραϊκής Κοινότητας της Ελλάδος να βολιδοσκοπήσει ανεπίσημα το Ισραήλ πριν προβεί η Ελλάδα σε οποιαδήποτε επίσημη ενέργεια.

Πράγματι ο Λόβινγκερ κανόνισε μια συνάντηση για την μεθεπομένη το πρωί με τον Πρεσβευτή του Ισραήλ στην Ελλάδα Σάη. Όταν ο Σάη άκουσε τι είχε να του πει ο Λόβινγκερ απάντησε:

''Αν η Ελληνική κυβέρνηση έχει να πει κάτι στο Ισραήλ επίσημα ή ανεπίσημα να το πει σε μένα και όχι σε διάφορους μεσάζοντες''

Ο Λόβινγκερ εξήγησε πως το ελληνικό καθεστώς δεν θα έκανε το παραμικρό βήμα αν δεν ήταν σίγουρο για τις προθέσεις του Ισραήλ. Αλλά μάταια, ο Σάη ήταν αμετακίνητος στις θέσεις του. Ο Λόβινγκερ επέμενε το ίδιο βράδυ κατά την διάρκεια μιας δεξίωσης που έδωσε ο Σάη στην Πρεσβεία, χωρίς όμως αποτέλεσμα: Η μέσω Πρεσβείας ή τίποτα.
Ο Λόβινγκερ μεταβίβασε το μήνυμα του Σάη μέσω Σιδεράτου στο Ελληνικό καθεστώς, το οποίο και μη έχοντας άλλη λύση έκανε το διάβημα επίσημα, νομίζοντας, λανθασμένα, ότι για να επιμένει το Ισραήλ σε επίσημη πρόταση σημαίνει ότι ενδιαφέρεται για την ομαλοποίηση των σχέσεων.
Η απάντηση του Ισραήλ ήταν η ίδια που δόθηκε και στον Φράνκο: ''Δεν μας ενδιαφέρουν φασιστικά καθεστώτα''. Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε ότι η στάση του Ισραήλ την εποχή εκείνη όχι μόνο είχε σημαντικό πολιτικό βάρος αλλά του στοίχισε και πάρα πολύ ακριβά.
Στον πόλεμο του Γιομ-Κιπούρ το 1973 ο Παπαδόπουλος απαγόρευσε τους αμερικανούς να χρησιμοποιήσουν την βάση της Κρήτης σαν αερογέφυρα που εφοδίαζε το Ισραήλ με όπλα για ανεφοδιασμό, παίρνοντας έτσι την εκδίκησή του για την προσβολή που του έγινε με τη μη αποδοχή από το Ισραήλ της ελληνικής πρότασης.

Η ειρωνεία είναι ότι όλοι οι πρωθυπουργοί από το ’74 και μετά ενδόμυχα θα εύχονται να μην ήταν το Ισραήλ τόσο ευαίσθητο στο θέμα αυτό, απαλλάσσοντάς τους έτσι από ένα πρόβλημα που δεν ξέρουν ή δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν σήμερα.


ΥΓ. Η Ελλάδα θα αναγνωρίσει το Ισραήλ de jure 22 χρόνια αργότερα τον Απρίλη του 1990 από την Κυβέρνηση Μιτσοτάκη.
Ζ.Κ.
http://cohen.gr/newsite/index.php?option=com_content&view=article&id=1070:---------1968&catid=34:middle-east&Itemid=60