20 χρόνια «εξώστης»

Ήταν 13 Νοεμβρίου του 1987, όταν άρχισε η ιστορία μας. Τότε κυκλοφόρησε για πρώτη φορά -όντας ένα μεγάλο τόλμημα που προηγούμενό του δεν είχε δει ούτε η πόλη, αλλά ούτε και ολόκληρη η χώρα- ο εξώστης. Ποιοι ήταν οι εμπνευστές του εγχειρήματος; Ο Τάσος Μιχαηλίδης (ο εγκέφαλος του εγχειρήματος), ο Αλέξης Δερμεντζόγλου, ο Άγγελος Βεζυρόπουλος και λιγοστοί ακόμα ...
είχαν την πρωτοβουλία να εκδώσουν ένα έντυπο δωρεάν διανεμόμενο, που να ασχολείται με την πολιτιστική κίνηση στη Θεσσαλονίκη. Το τι σήμαινε αυτή τους η ενέργεια μπορεί να απαντηθεί πολύ απλά από το γεγονός ότι η εβδομαδιαία αυτή εφημερίδα κλείνει τον φετινό Νοέμβριο μια εικοσαετία ζωής. Δεν μοιάζει με παραμύθι;
Τα παραμύθια έχουν και δράκους. Έτσι και στην περίπτωση του εξώστη δεν ήρθαν όλα βολικά και εύκολα από την αρχή. Άλλωστε, τίποτα και ποτέ δεν έρχεται εύκολα… Πέρασαν ορισμένα χρόνια που η ίδια η ύπαρξή του κινδύνευσε λόγω των αναμενόμενων για ένα ανεξάρτητο πόνημα στο χώρο του τύπου, το οποίο ζει μόνο από τις διαφημίσεις του, οικονομικών δυσκολιών. Όμως, ο Τάσος και ο εξώστης άντεξαν και έζησαν. Φτάνοντας, μάλιστα, κάποια στιγμή, όταν η ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ και η ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ έκλεισαν, να αποτελεί τη μοναδική ουσιαστικά φωνή της πόλης. Τέλος καλό, όλα καλά; Θα μπορούσε να είναι κι έτσι…
Αν δεν μεσολαβούσε ο θάνατος του Τάσου Μιχαηλίδη, προτού καν κλείσει τα 40 του χρόνια. Η καρδιά του τον πρόδωσε και ακριβώς την εβδομάδα που ο εξώστης έβγαλε το 500ό του τεύχος, ο εξώστης έχασε τον ιδρυτή του και η κοινωνία της Θεσσαλονίκης ένα από τα πλέον ενεργά της μέλη. Έναν άνθρωπο ασυμβίβαστο, μαχητικό, επιθετικό στα κακώς κείμενα και έτοιμο να προβάλλει με κάθε του δύναμη οτιδήποτε δημιουργικό έβλεπε να συντελείται εδώ στην κατ’ ευφημισμόν συμπρωτεύουσα.
Η προσωπική μου σχέση με τον εξώστη είναι διπλή. Ήμουν καταρχήν ένας κινηματογραφόφιλος αναγνώστης, εκεί στα τέλη της δεκαετίας του ’80, όταν και βγήκε η εφημερίδα μας. Τη διάβαζα ευλαβικά, μια που με ενδιέφερε σφόδρα η μεγάλη οθόνη και τα δρώμενα σ’ αυτήν. Συνέχισα να την αναζητώ και να την «ξεκοκαλίζω» ως τις αρχές του 1995, όταν και η σχέση μου με το σινεμά είχε ξεπεράσει πλέον τα επίπεδα του απλού θεατή.
Έβλεπα τουλάχιστον 200 ταινίες το χρόνο και αισθάνθηκα την ανάγκη, μετά από πολυετή επίσης ανάγνωση βιβλίων και κριτικών, να απαντήσω με ένα κείμενό μου στην πρόσκληση του εξώστη (του Τάσου, δηλαδή…) για νέους συνεργάτες. Μια παρουσίαση – κριτική του «Lamerica» του Τζιάνι Αμέλιο ήταν το διαβατήριό μου για τη συντακτική ομάδα του εντύπου. Με αρχισυντάκτη τον Στράτο Κερσανίδη, με εξαιρετικό επιτελείο συνεργατών (αναφέρω ενδεικτικά: Βούλα Παλαιολόγου, Φιλήμων Καραμήτσος, Γιάννης Κεσσόπουλος, Μαρία Παπαδοπούλου, Έφη Κατσανίκα και πολλοί άλλοι…), αλλά και με πολύ φιλική και οικογενειακή ατμόσφαιρα ανάμεσά μας, εντάχθηκα στην εφημερίδα με τη δημοσίευση μιας κριτικής για το «Λεόν» του Λικ Μπεσόν στο τεύχος 277 της 6ης Απριλίου 1995. Έγινα γρήγορα βοηθός αρχισυντάκτη, μετά ήρθε ο στρατός και η απομάκρυνσή μου από τα «κοινά», αλλά και η επιστροφή στο επόμενο κάλεσμα του εξώστη, όπου εκτελώ πια χρέη αρχισυντάκτη μαζί με τον Θόδωρο Γιαχουστίδη, με τον οποίο και η πορεία μας είναι σχεδόν παράλληλη.
Πέρα από τους προαναφερόμενους, που λίγο πολύ όλοι ξέρουν τι συνδρομή είχαν και έχουν στα τύπου της Θεσσαλονίκης –και όχι μόνο- από τον εξώστη, που πάντα ήταν το καλύτερο φυτώριο για τα νέα παιδιά, αλλά και φιλοξένησε καταξιωμένους ήδη δημοσιογράφους, πέρασαν και αρκετές άλλες σημαντικές «πένες»: ο Γιώργος Μελιδόνης (κι ας έχει στρέψει αλλού το εργασιακό του ενδιαφέρον), ο Τάσος Ρέτζιος (με μακρά πετυχημένη θητεία στα πολιτιστικά του Αγγελιοφόρου), ο Αντώνης Σακάρας (άλλος ένας άτυχος, που «έφυγε νωρίς» λόγω της υγείας του), ο Γιώργος Τούλας (που είναι πια και στο τιμόνι του Πρώτου Πλάνου) είναι λίγοι εξ αυτών, που αναφέρω πρόχειρα, με τη βεβαιότητα ότι έχω να παραθέσω τουλάχιστον άλλα είκοσι ονόματα που κάπου τα έχετε διαβάσει και μετά από τον εξώστη.
Όμως, η ζωή συνεχίζεται. Ο εξώστης κατόρθωσε να υπερνικήσει και τον θάνατο του ιδρυτή του, να επιβιώσει και στον εικοστό πρώτο αιώνα και να ετοιμάζεται για τα εικοστά του γενέθλια. Έχει πάντα καλούς συνεργάτες, από τους παλιούς Ντίνα Θεοφιλίδη, Αρχιμήδη Παναγιωτίδη, Γκέλυ Μαδεμλή, Κωνσταντίνο Σαμαρά, Παναγιώτη Κιούση και Τάσο Ρόζο… ως τους πάρα πολλούς νεότερους που συνεχίζουν να τροφοδοτούν με πολύ αξιόλογα κείμενα τις σελίδες μας και να ενημερώνουν για τα όσα συμβαίνουν εν Θεσσαλονίκη. Με μικρές αλλαγές από χρόνο σε χρόνο, γιατί πιστεύουμε ότι κάποια πράγματα δεν πρέπει να αλλάζουν στο βωμό του εκσυγχρονισμού, με ενεργό παρουσία πια και στο διαδίκτυο, για όσους δεν τα καταφέρνουν να μας βρίσκουν στα σημεία διανομής μας, αλλά και με συνέπεια στις αρχές μας. Είμαστε ανεξάρτητοι και αυτό είναι επιλογή μας…

Δημοσθένης Ξιφιλίνος, 2007
http://www.cinemainfo.gr/exostis/profile/index.html