Όπως είναι γνωστό, ο Όμιλος Carrefour εμφανίστηκε στην χώρα μας πριν από μια δεκαετία (2000) με την συγχώνευση της γαλλικής εταιρίας Carrefour με την ελληνική Μαρινόπουλος. Μέσα σε πολύ...
σύντομο χρονικό διάστημα (λιγότερο από δύο χρόνια) ο Όμιλος Carrefour Μαρινόπουλος έγινε ο πρώτος όμιλος λιανικής σε εθνικό επίπεδο.
Τα εμπορικά σήματα του Ομίλου στην χώρα μας
Ο Όμιλος Carrefour Μαρινόπουλος απασχολεί (με στοιχεία του 2010) 13.000 περίπου εργαζόμενους σε ένα δίκτυο που αριθμεί 30 υπερμάρκετ «Carrefour», 248 σουπερμάρκετ «Carrefour Μαρινόπουλος» (τα 24 με το σύστημα της δικαιόχρησης - franchise), 99 καταστήματα «5' Μαρινόπουλος» (τα 67 με το σύστημα της δικαιόχρησης - franchise σε ολόκληρη την Ελλάδα), 78 καταστήματα «Ok Anytime» και 94 καταστήματα «SMILE MARKET» στις περιοχές Θεσσαλονίκης, Χαλκιδικής, Ημαθίας, Πέλλας, και Πιερίας με το σύστημα της δικαιόχρησης – franchise. Παράλληλα, μετά από σχετική έγκριση της Επιτροπής Ανταγωνισμού, τα 381 καταστήματα της Dia Ελλάς (από τα οποία τα 126 ανήκουν σε franchisees - η Επιτροπή Ανταγωνισμού είχε επιβάλλει κατά το παρελθόν πρόστιμο ύψους 5.192.146 Eυρώ στην Dia Hellas –απόφαση 395/V/2008- για καθορισμό των τιμών μεταπώλησης στα μέλη του δικτύου δικαιόχρησης) ανακατασκευάζονται και μετατρέπονται σταδιακά σε Carrefour Μαρινόπουλος ή Carrefour Express με αποτέλεσμα όταν ο Όμιλος ολοκληρώσει την ενσωμάτωση και των καταστημάτων Dia να αριθμεί συνολικά 900 περίπου καταστήματα σε ολόκληρη την Ελλάδα, εδραιώνοντας την θέση του σαν ηγέτης της ελληνικής αγοράς λιανικής.
Η ανάπτυξη του Ομίλου στην Ελληνική αγορά στηρίζεται και στην εφαρμογή του συστήματος δικαιόχρησης (franchise) στα περισσότερα σήματα του Ομίλου («Carrefour Μαρινόπουλος» , «5' Μαρινόπουλος», «SMILE») με αντίστοιχες (και διαφορετικές) προϋποθέσεις όπως ο απαιτούμενος χώρος, τα entry fees κ.α. Άλλωστε, η Carrefour αποτελεί το μεγαλύτερο δικαιοπάροχο (franchisor) σε ολόκληρη την Ευρώπη (και έναν από τους μεγαλύτερους στον κόσμο) με περισσότερα από 4.500 καταστήματα να λειτουργούν με τη μέθοδο του franchise.
Με τα δεδομένα αυτά και την τεράστια εμπειρία λειτουργίας χιλιάδων καταστημάτων με την μέθοδο της δικαιόχρησης, θα περίμενε κανείς τα προβλήματα στον τομέα αυτόν στην χώρα μας να είναι μηδενικά - κάτι που σίγουρα δεν συμβαίνει!
Σε παλαιότερο άρθρο μας (Δεκέμβριος 2009 Carrefour: Συμφωνίες «αμοιβαίου» ή «μονόπλευρου» συμφέροντος με τους franchisees του Ομίλου στην Ελλάδα;) είχαμε αναφερθεί σε συγκεκριμένες περιπτώσεις προβλημάτων που προέκυψαν στην εφαρμογή του συστήματος δικαιόχρησης (franchise) της Carrefour στην Ελλάδα, τονίζοντας – μεταξύ άλλων- και τα εξής:
Η εδραίωση και η ανάπτυξη ενός συστήματος δικαιόχρησης είναι απαραίτητο να στηρίζεται στην αμοιβαία ωφέλεια των συνεργαζόμενων πλευρών. Αν η σχέση «αμοιβαίας ωφέλειας» καταστρατηγηθεί από την κατά τεκμήριο ισχυρότερη πλευρά, είναι αναπόφευκτο να καταλήξει είτε σε αναγκαστική σχέση εξάρτησης της πιο αδύναμης πλευράς από την πιο ισχυρή, είτε στις αίθουσες των δικαστηρίων. Και στις δύο όμως περιπτώσεις σημαίνει ότι απέτυχε.
Έξη περίπου μήνες αργότερα (15/7/2010) ανακοινώθηκε η απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού με την οποία επιβλήθηκε πρόστιμο ύψους 12,5 εκατομμυρίων Ευρώ στην αλυσίδα σούπερ-μάρκετ Carrefour-Μαρινόπουλος για παραβάσεις της νομοθεσίας που αφορούν τον ανταγωνισμό με τις συμβάσεις δικαιόχρησης (franchise) για τη λειτουργία καταστημάτων με το σήμα «5' Mαρινόπουλος».
Το ιστορικό της απόφασης (4951/VΙ/2010) της Επιτροπής Ανταγωνισμού έχει, συνοπτικά, ως εξής:
Τον Νοέμβριο του 2005 (18.11.05), η εταιρεία «ΣΙΣΚΟΣ ΓΚΡΟΥΠ Ανώνυμη Εταιρεία Γενικού Εμπορίου – Υπεραγορά – Αντιπροσωπείες» και η εταιρεία «Θεσσαλονίκη Σούπερ Μάρκετ ΑΚΡΙΤΑΣ – Αντιπροσωπείες – Εμπόριο Ανώνυμη Εταιρεία», κατέθεσαν καταγγελία κατά της εταιρείας «Carrefour-Μαρινόπουλος ΑΕ Γενικού Εμπορίου, Εκμεταλλεύσεως Εμπορικών Εγκαταστάσεων και Επιχειρήσεων και Άσκησης Τουριστικών Δραστηριοτήτων», για παράβαση του Νόμου 703/77.
Τον Μάρτιο του 2006 (17.03.2006) οι Ιωάννης Μαυρίδης, Ακρίτας Μαυρίδης, της «ΑΚΡΙΤΑΣ Υπεραγορά – Αντιπροσωπείες Εμπόριο Α.Ε.» (μετονομάστηκε αργότερα σε «ΑΚΡΙΤΑΣ Development Ανάπτυξη και Διαχείριση Ακινήτων Α.Ε.») και της «ΑΚΡΙΤΑΣ Ευρωπαϊκά Ακίνητα Τουριστικές Επιχειρήσεις Α.Ε.» αντίστοιχα, κατέθεσαν καταγγελία κατά της «Carrefour-Μαρινόπουλος ΑΕ» για παράβαση του Νόμου 703/77 με συναφές περιεχόμενο ως προς την καταγγελία των «ΣΙΣΚΟΣ ΓΚΡΟΥΠ» και «ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Α.Ε.».
Οι καταγγελίες αναφερόταν σε παραβάσεις των κανόνων του ελεύθερου ανταγωνισμού και αφορούσαν την συνεργασία των Δικαιοδόχων με την «Carrefour-Μαρινόπουλος ΑΕ» βάσει συμβάσεων δικαιόχρησης (franchise) για τη λειτουργία καταστημάτων «5’ Μαρινόπουλος».
Σύμφωνα με τις καταγγέλουσες εταιρίες, η «Carrefour-Μαρινόπουλος ΑΕ» επέβαλε, μεταξύ άλλων, τον καθορισμό τιμών μεταπώλησης (ακόμα και κάτω του κόστους), α) βάσει των συμβάσεων δικαιόχρησης και β) εμμέσως, βάσει του λογισμικού συστήματος εμπορικής διαχείρισης το οποίο όφειλαν να έχουν οι δικαιοδόχοι για την ηλεκτρονική ανταλλαγή δεδομένων με την «Carrefour-Μαρινόπουλος ΑΕ». Παράλληλα, πάντα σύμφωνα με τους καταγγέλλοντες, τους υποχρέωνε να προμηθεύονται προϊόντα που διακινούσαν στα καταστήματα δικαιόχρησης αποκλειστικά και μόνο από την ίδια την «Carrefour-Μαρινόπουλος ΑΕ». Από τους καταγγέλλοντες:
•Η εταιρία «ΣΙΣΚΟΣ» με έδρα την Καστοριά (μέτοχοι Νικόλαος Σίσκος, Ηλίας Χρήστου και Σούζαν Σίσκου) υπέγραψε με την «Carrefour-Μαρινόπουλος ΑΕ» τρεις συμβάσεις δικαιόχρησης, οι οποίες αφορούσαν την εκμετάλλευση τριών καταστημάτων λιανικής πώλησης προϊόντων (400, 1000 και 235 τ.μ. αντίστοιχα) με τον διακριτικό τίτλο «5’ Μαρινόπουλος» στον νομό Καστοριάς.
•Η εταιρία «ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Α.Ε.» με έδρα την Θεσσαλονίκη υπέγραψε σύμβαση δικαιόχρησης για τη λειτουργία επιχείρησης σούπερ μάρκετ με το σύστημα δικαιόχρησης και το σήμα «5’ Μαρινόπουλος» σε μισθωμένο κατάστημά της στην Θεσσαλονίκη. Οι μέτοχοι της «ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Α.Ε.» (βρίσκεται σε εκκαθάριση) μέσα σε σύντομο σχετικά χρονικό διάστημα από την λειτουργία του καταστήματος, παραχώρησαν την εκμετάλλευση του καταστήματος στην «Carrefour-Μαρινόπουλος ΑΕ» στα πλαίσια ενός συμβιβασμού για τη ρύθμιση χρεών που ανέρχονταν σε εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ.
• H εταιρία «ΑΚΡΙΤΑΣ» με έδρα τα Νέα Μουδανιά Χαλκιδικής υπέγραψε επίσης σύμβαση για την λειτουργία καταστήματος με το σήμα «5’ Μαρινόπουλος» στον παραλιακό συνοικισμό Νικήτης. Αργότερα, τα μέρη επανεκτίμησαν τη μεταξύ τους συνεργασία και συμφώνησαν στην λύση της σύμβασης δικαιόχρησης με οφειλές της «ΑΚΡΙΤΑΣ» ύψους (επίσης) εκατοντάδων χιλιάδων Ευρώ.
Η Επιτροπή Ανταγωνισμού που επιλήφθηκε των καταγγελιών, διενήργησε επιτόπιους ελέγχους στα κεντρικά γραφεία της «Carrefour-Μαρινόπουλος ΑΕ» καθώς και σε καταστήματα δικαιόχρησης «5’ Μαρινόπουλος» ενώ παράλληλα η «Carrefour-Μαρινόπουλος ΑΕ» επέμεινε στην άποψη ότι δεν εφαρμόζει πολιτικές καθορισμού τιμών μεταπώλησης και ότι η συμπεριφορά της είναι καθ’ όλα σύννομη με τις διατάξεις περί προστασίας του ελεύθερου ανταγωνισμού.
Στην πολυσέλιδη απόφαση 495/VI/2010 της Επιτροπής Ανταγωνισμού (το πλήρες κείμενο της απόφασης μπορείτε να διαβάσετε κάνοντας κλικ εδώ) αναλύονται όλα τα δεδομένα που προέκυψαν από την διερεύνηση των καταγγελιών και αναφέρονται –μεταξύ πολλών άλλων- και τα εξής:
… Η προδιατυπωμένη σύμβαση δικαιόχρησης που υπέγραψαν οι καταγγέλλουσες εταιρίες με την ΚΑΡΦΟΥΡ αποτελείται από το προοίμιο, δεκαπέντε (15) άρθρα όρους και επτά (7) παραρτήματα. Οι συμβάσεις των καταγγελλουσών με την ΚΑΡΦΟΥΡ είναι κατά βάση ίδιες (με μικρές διαφοροποιήσεις ως προς την τελευταία (τρίτη) σύμβαση της ΣΙΣΚΟΣ και τη σύμβαση της ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Α.Ε., οι οποίες υπεγράφησαν το 2004)….
… από την εξέταση των συμβάσεων δικαιόχρησης ……διαπιστώνονται, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα:
α) Οι δικαιοδόχοι αναλαμβάνουν το κόστος επενδύσεων σε εγκαταστάσεις και εξοπλισμό του καταστήματος, ενώ τουλάχιστον μέρος των διαφημιστικών δαπανών χρεώνεται στους δικαιοδόχους,
β) Οι δικαιοδόχοι απολαμβάνουν την ιδιότητα της ανεξάρτητης επιχείρησης,
γ) Οι δικαιοδόχοι αναλαμβάνουν το κόστος εκπαίδευσης του προσωπικού τους,
δ) Οι δικαιοδόχοι αναλαμβάνουν τον κίνδυνο κατασκευής και ύπαρξης ενδεχόμενων ελαττωμάτων στις πινακίδες,
ε) Οι δικαιοδόχοι αναλαμβάνουν το κόστος διατήρησης των αποθεμάτων των προϊόντων που διατηρούν,
στ) Μετά από οιανδήποτε πληρωμή προϊόντος η κυριότητα μεταβιβάζεται στους δικαιοδόχους της ΚΑΡΦΟΥΡ, και
ζ) Οι δικαιοδόχοι αναλαμβάνουν το κόστος ασφάλισης των εμπορευμάτων αλλά και τον κίνδυνο ελλαττωματικότητας ή μείωσης της αξίας τους από τη στιγμή της παράδοσής τους σε αυτούς….
…Εκ των ανωτέρω συμβατικών όρων συνάγεται ότι η σχέση της ΚΑΡΦΟΥΡ με τους δικαιοδόχους της δεν είναι σχέση γνήσιας εμπορικής αντιπροσωπείας, αλλά σύμβαση που έχει συναφθεί μεταξύ ανεξάρτητων επιχειρήσεων, στην οποία μάλιστα οι δικαιοδόχοι αποκτούν την κυριότητα των προϊόντων της σύμβασης και αναλαμβάνουν τους συνυφασμένους με αυτή οικονομικούς κινδύνους….
….. Η ΚΑΡΦΟΥΡ υποστηρίζει ότι το υπό εξέταση δίκτυο δεν φέρει τα χαρακτηριστικά δικτύου επιλεκτικής διανομής, αλλά δικτύου «αμιγούς» franchise. Οι ως άνω ισχυρισμοί της ΚΑΡΦΟΥΡ δεν κρίνονται βάσιμοι για τους ακόλουθους κυρίως λόγους. O ορισμός του συστήματος επιλεκτικής διανομής για τους σκοπούς εφαρμογής του κανονισμού απαλλαγής κατά κατηγορίες περιλαμβάνει δύο (2) επιμέρους στοιχεία: α) τη διάθεση από τον προμηθευτή των διακινούμενων προϊόντων σε επιλεγμένους διανομείς με βάση ορισμένα κριτήρια, και β) τη μη διάθεση των προϊόντων αυτών σε μη εξουσιοδοτημένους διανομείς, δηλ. σε μεταπωλητές εκτός συστήματος. Και οι δύο (2) αυτές προϋποθέσεις συντρέχουν στην κρινόμενη υπόθεση. Ειδικότερα, όπως προκύπτει από την έρευνα της υπηρεσίας, αλλά και κατά δήλωση της ίδιας της καταγγελλόμενης, υφίστανται αδιαμφισβήτητα ορισμένα κριτήρια επιλογής για τη συμμετοχή στο υπό εξέταση δίκτυο δικαιόχρησης (που συνδέονται, μεταξύ άλλων, με την επιδιωκόμενη ομοιομορφία του συστήματος και τη διασφάλιση της μεταβιβασθείσας επιχειρηματικής μεθόδου). Η τελευταία αυτή διαπίστωση προκύπτει, άλλωστε, ευθέως και από σχετικούς ρητούς όρους στις συμβάσεις δικαιόχρησης (άρθρο 6), οι οποίοι δεσμεύουν τους δικαιοδόχους, αφενός να προμηθεύονται τα διακινούμενα προϊόντα αποκλειστικά από την ΚΑΡΦΟΥΡ, και αφετέρου να προβαίνουν μόνο σε λιανική πώληση των διακινούμενων προϊόντων, εξαιρουμένης κάθε άλλης διάθεσής τους με οποιονδήποτε τρόπο…
….. στην κρινόμενη υπόθεση, η σαφής και ρητή διατύπωση των σχετικών συμβατικών όρων παραπέμπει ευθέως στον καθορισμό τιμών μεταπώλησης. Η αντίθετη ερμηνεία που προκρίνει η καταγγελλόμενη, στηριζόμενη σε σχετικές καταθέσεις μαρτύρων της, δεν συνάδουν με τη γραμματική διατύπωση και το πραγματικό νόημα των εν λόγω όρων. Ειδικότερα, όπως προαναφέρθηκε …………προκύπτει ότι:
• Κατά γενικό κανόνα, οι δικαιοδόχοι έπρεπε να ακολουθούν τις προτεινόμενες τιμές της Carrefour.
• Η δυνατότητα τροποποίησης/προσαρμογής των προτεινόμενων τιμών της Carrefour μπορούσε να ασκηθεί μόνο κατ’ εξαίρεση.
• Οι δικαιοδόχοι δεσμεύονταν, επίσης, να τηρούν την τιμολογιακή πολιτική της Carrefour, ενώ κάθε τυχόν διαφοροποίηση αυτής με πρωτοβουλία των δικαιοδόχων τελούσε υπό την παρακολούθηση της Carrefour, προκειμένου – όπως σαφώς και ανεπιφύλακτα προβλέπεται στη σύμβαση – να ελέγχεται η «καταλληλότητά» της με την τιμολογιακή πολιτική του δικτύου της Carrefour….
….Πιο συγκεκριμένα, κατά την κρίση της Επιτροπής, η ρητή πρόβλεψη ότι η ηλεκτρονική συλλογή πληροφοριών αποσκοπεί στη εξέταση της «καταλληλότητας» των εφαρμοζόμενων από τους δικαιοδόχους τιμών σε σχέση με την τιμολογιακή πολιτική του δικτύου, εισάγει καθαυτή το στοιχείο της αβεβαιότητας ως προς τη συμβατότητα των τιμών αυτών με την τιμολογιακή πολιτική του δικαιοπάροχου, επιτείνοντας παράλληλα την ανασφάλειά των δικαιοδόχων σχετικά με τις συνέπειες που θα είχε τυχόν διαφοροποίησή τους σε επίπεδο τιμών λιανικής. Κατ’ αυτό τον τρόπο, η εν λόγω ρήτρα εκτιμάται ότι έχει καθαυτή τουλάχιστον ως αντικειμενικά ενδεχόμενο αποτέλεσμα την αποθάρρυνση των δικαιοδόχων από την υιοθέτηση διαφοροποιημένων τιμών λιανικής (λειτουργώντας, παράλληλα, συμπληρωματικά ως προς τη δέσμευση περί κατά κανόνα τήρησης των προτεινόμενων τιμών της ΚΑΡΦΟΥΡ) …
…. Εξάλλου, αναφορικά με το στόχο διασφάλισης της κερδοφορίας των καταστημάτων δικαιόχρησης μέσω των προτεινόμενων τιμών (μοντέλο κερδοφορίας), θα πρέπει να σημειωθεί ότι η διασφάλιση του περιθωρίου κέρδους των δικαιοδόχων δεν αποτελεί αρμοδιότητα της ΚΑΡΦΟΥΡ, αλλά των δικαιοδόχων της, οι οποίοι – ως ανεξάρτητοι έμποροι – δεν πρέπει να περιορίζονται στην ελευθερία τους να επιλέγουν τις τιμές και το περιθώριο κέρδους τους κατά τρόπο αυτόνομο….
… Τα προβαλλόμενα επιχειρήματα της ΚΑΡΦΟΥΡ περί απλής διατύπωσης ευχών και συνακόλουθης ανυπαρξίας συμβατικής δέσμευσης μεταξύ της ίδιας και τωνδικαιοδόχων, δεν μπορούν επίσης να γίνουν δεκτά, καθώς οι εξεταζόμενες συμβάσεις δικαιόχρησης μεταξύ των αντισυμβαλλόμενων αυτών μερών, με ρητούς κατά περιεχόμενο όρους, συνιστούν άμεση έγγραφη απόδειξη της ύπαρξης κοινής βούλησης των μερών…
….Συμπερασματικά, κατά την κρίση της Επιτροπής, οι ως άνω αναλυόμενοι συμβατικοί όροι εμπεριέχουν, λόγω του περιεχομένου τους, αντικειμενικό περιορισμό του ανταγωνισμού, κατά παράβαση των άρθρων 1 παρ. 1 ν. 703/77 και 101 παρ. 1 ΣΛΕΕ. Η κρίση αυτή επιβεβαιώνεται, τόσο από μεμονωμένους όρους της σύμβασης δικαιόχρησης και των παραρτημάτων αυτής, όσο και από τη συσχέτιση του συνόλου των προαναφερθέντων συμβατικών όρων και τη συνδυαστική τους ανάγνωση. Από τους όρους δε αυτούς, ακόμη και υπό την επιεική εκδοχή, την οποία η Επιτροπή δεν αποδέχεται, προκύπτει τουλάχιστον αυστηρή καθοδήγηση ως προς τον καθορισμό τιμών…
…οι καταγγέλλουσες εταιρίες υποστηρίζουν, επιπλέον, ότι η πολιτική καθορισμού τιμών της ΚΑΡΦΟΥΡ εφαρμόστηκε και στην πράξη, καθώς η τελευταία επέβαλε – εμμέσως βάσει του λογισμικού της συστήματος εμπορικής διαχείρισης το οποίο κατά τα οριζόμενα ρητώς στη σύμβαση δικαιόχρησης οφείλουν να έχουν οι δικαιοδόχοι για την ηλεκτρονική ανταλλαγή δεδομένων με την ΚΑΡΦΟΥΡ – τον καθορισμό τιμών μεταπώλησης ακόμη και κάτω του κόστους. Η διερεύνηση των σχετικών αυτών καταγγελιών απασχόλησε σε μεγάλο βαθμό, τόσο τις έρευνες της Υπηρεσίας, όσο και τη συζήτηση ενώπιον της Επιτροπής. …
… Αντίθετα, η ΚΑΡΦΟΥΡ υποστηρίζει ότι οι ισχυρισμοί των καταγγελλόντων είναι αβάσιμοι, καθώς το λογισμικό σύστημα διαχείρισης ήταν εξαρχής παραμετροποιημένο κατά τρόπο που επέτρεπε την απρόσκοπτη πρόσβαση των δικαιοδόχων στο σύνολο των κωδικών, με αποτέλεσμα να είναι εφικτή η κατά τη διακριτική τους ευχέρεια αλλαγή των προτεινόμενων από την ΚΑΡΦΟΥΡ λιανικών τιμών….
…. Ωστόσο, κατά την επίδειξη διαχείρισης συγκεκριμένης τιμής προϊόντος στο σύστημα προσομοίωσης την ίδια ημέρα, προέκυψε ότι η τιμή που τιμολογούσε η ΚΑΡΦΟΥΡ τον δικαιοδόχο ήταν ακριβότερη από την αποφορολογημένη τιμή λιανικής , ενώ η ένδειξη στο πεδίο περιθωρίου κέρδους (margin) εμφανιζόταν υψηλή. Επισημαίνεται σχετικώς ότι στα εγχειρίδια για τη χρήση του προγράμματος που προσκόμισε η ΚΑΡΦΟΥΡ δεν αναφέρεται πουθενά εάν οι τιμές περιλαμβάνουν ή όχι ΦΠΑ….
… Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω στοιχεία, η διαχείριση των προτεινόμενων από την ΚΑΡΦΟΥΡ τιμών λιανικής στην προγενέστερη φάση λειτουργίας του λογισμικού συστήματος (έως το καλοκαίρι του 2006, οπότε και εισήχθησαν τα κριτήρια μεταχρονολογημένης διαχείρισης τιμών) ήταν, κατά την κρίση της Επιτροπής, ιδιαίτερα δυσχερής και χρονοβόρα στην πράξη, επιτείνοντας κατ’ αυτό τον τρόπο τη διαρθρωτική ακαμψία των τιμών.
.. Περαιτέρω, η υπό εξέταση υπόθεση έχει και οριζόντια διάσταση, στο βαθμό που η ΚΑΡΦΟΥΡ δραστηριοποιείται μέσω των εταιρικών της καταστημάτων στο ίδιο επίπεδο της αγοράς με εκείνο των δικαιοδόχων της (λιανική πώληση ειδών σ/μ)..
… κατά δήλωση μάρτυρα της ΚΑΡΦΟΥΡ «Είναι άλλο τμήμα που φτιάχνει τις τιμές των εταιρικών και άλλο τμήμα που φτιάχνει τις προτεινόμενες τιμές για τους franchisees» …
…. Κατά την κρίση των μελών της Επιτροπής, εκ των ανωτέρω συμβατικών όρων, συνάγονται ευθέως τα ακόλουθα:
• Μοναδικός προμηθευτής των δικαιοδόχων ορίζεται ρητά και ανεπιφύλακτα η Carrefour Μαρινόπουλος. Αποκλείεται, επομένως, στους δικαιοδόχους να προμηθεύονται τα προϊόντα της σύμβασης από άλλους δικαιοδόχους (ρήτρα αποκλειστικής προμήθειας).
• Παράλληλα, εν λόγω δικαιοδόχοι δεν επιτρέπεται να μεταπωλούν σε άλλους δικαιοδόχους, καθώς δεσμεύονται να πραγματοποιούν μόνο λιανικές πωλήσεις, εξαιρουμένης σαφώς και ρητώς της διάθεσης των διακινούμενων προϊόντων με οποιοδήποτε άλλο τρόπο (συμπεριλαμβανομένων, επομένως, και τυχόν πωλήσεων σε άλλους μεταπωλητές/δικαιοδόχους εντός του δικτύου δικαιόχρησης).
• Περαιτέρω, κατά τις ανωτέρω ρητές προβλέψεις, τυχόν προμήθεια δικαιοδόχων από άλλον προμηθευτή (επομένως, και από έτερο δικαιοδόχο του δικτύου) πλην της Carrefour Μαρινόπουλος μπορεί να επιτευχθεί μόνο μετά από έγκριση της ίδιας της Carrefour Μαρινόπουλος. Οι ως άνω όροι έχουν, επομένως, σαν άμεσο αντικείμενό τους την παρεμπόδιση των διασταυρούμενων (ενεργητικών και παθητικών) πωλήσεων των διακινούμενων προϊόντων μεταξύ των μελών του δικτύου (και, ειδικότερα, μεταξύ των επιλεγμένων δικαιοδόχων), κατά παράβαση του άρθρο 1 παρ.1 του ν. 703/77 και 101 παρ.1 ΣΛΕΕ. Το περιοριστικό αντικείμενο των εν λόγω πρακτικών προκύπτει, άλλωστε, σύμφωνα με την προαναφερθείσα νομολογία, και από το γεγονός ότι η τυχόν διενέργεια τέτοιων διασταυρούμενων πωλήσεων τελεί, ούτως ή άλλως, υπό την έγκριση της ΚΑΡΦΟΥΡ….
… Οι υπό εξέταση όροι (περί αποκλειστικής προμήθειας και περί διάθεσης των προϊόντων μόνο προς λιανική πώληση, εξαιρουμένου κάθε άλλου τρόπου πώλησης) συνιστούν εξ’ αντικειμένου περιορισμό των διασταυρούμενων (ενεργητικών και παθητικών) πωλήσεων μεταξύ των μελών του δικτύου δικαιόχρησης, κατά παράβαση του άρθρο 1 παρ.1 του ν. 703/77 και 101 παρ.1 ΣΛΕΕ....
…Στην κρινόμενη υπόθεση, σύμφωνα με τον όρο 3.6 σημείο (β) των συμβάσεων δικαιόχρησης (όπως ίσχυαν και κατά τη περίοδο της συνεργασίας των καταγγελλόντων με την ΚΑΡΦΟΥΡ), δεν επιτρέπεται στους δικαιοδόχους για χρονικό διάστημα ενός (1) έτους από την (με οποιοδήποτε τρόπο) λήξη ή λύση της σύμβασης τους με τη ΚΑΡΦΟΥΡ να ασκούν παρόμοια δραστηριότητα, είτε οι ίδιοι, είτε μέσω παρένθετων νομικών ή φυσικών προσώπων, ούτε και να ενταχθούν ολικά ή μερικά σε άλλη εμπορική οργάνωση ή ένωση διανομής (όποια και αν είναι η νομική ή οικονομική φύση αυτής). Σε περίπτωση παραβίασης της υποχρέωσης τους αυτής, ο δικαιοδόχος υποχρεούνται σε πληρωμή ποσού 5.000 Ευρώ ημερησίως ως ποινική ρήτρα για κάθε κατάστημα. Συνεπώς, η (ενδεχόμενη) διακοπή της συνεργασίας των δικαιοδόχων με τη ΚΑΡΦΟΥΡ θα προκαλέσει παύση λειτουργίας των καταστημάτων τους για ένα (1) τουλάχιστον έτος. Δεν θα μπορούν, επομένως, για το διάστημα αυτό οι δικαιοδόχοι να εμπορεύονται νέα προϊόντα, είτε μέσω ενός δικού τους καταστήματος σ/μ, είτε αναλαμβάνοντας τη διανομή άλλου σήματος. Επίσης, η τυχόν διανομή προϊόντων άλλου σήματος ή η δημιουργία ιδιόκτητου καταστήματος μετά από ένα (1) έτος θα συνδεόταν με σοβαρά ανταγωνιστικά μειονεκτήματα κόστους προς το σκοπό προώθησης των νέων προϊόντων στις οποίες είχαν υποβληθεί για τη συμμετοχή τους στο δίκτυο δικαιόχρησης της ΚΑΡΦΟΥΡ. Συνεπώς, κατά την κρίση των μελών της Επιτροπής, συντρέχει η προϋπόθεση της απουσίας ισοδύναμης εναλλακτικής λύσης στην κρινόμενη υπόθεση…
..Έχει κριθεί ότι η επιβολή άμεσα ή έμμεσα τιμών λιανικής πώλησης προϊόντων από τον προμηθευτή προς τον αγοραστή συνιστά επιβολή αυθαίρετων όρων συναλλαγής, κατά παράβαση του άρθρου 2α του ν. 703/77. Στην συγκεκριμένη υπόθεση, με βάση τις διαπιστώσεις αναφορικά με την εφαρμογή των άρθρων 1 του ν. 703/77 και 101 ΣΛΕΕ στις ως άνω ενότητες, προκύπτει ότι η ΚΑΡΦΟΥΡ καταχράστηκε την οικονομική εξάρτηση των δικαιοδόχων της, μέσω της πολιτικής καθορισμού τιμών μεταπώλησης (εισαγωγή των εξ αντικειμένου σχετικών περιοριστικών ρητρών στις συμβάσεις δικαιόχρησης), αλλά και μέσω του περιορισμού των αμοιβαίων προμηθειών εντός του δικτύου δικαιόχρησης (εισαγωγή των εξ αντικειμένου σχετικών περιοριστικών ρητρών στις συμβάσεις δικαιόχρησης)…
Το τελικό διατακτικό της απόφασης 495/VI/2010 της Επιτροπής Ανταγωνισμού αναφέρει τα εξής:
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ Η Επιτροπή Ανταγωνισμού, ομόφωνα:
1. Υποχρεώνει την εταιρία ΚΑΡΦΟΥΡ - ΜΑΡΙΝΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ, ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΕΩΣ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ (όπως μετονομάστηκε σε ΚΑΡΦΟΥΡ – ΜΑΡΙΝΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ, ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΕΩΣ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ με την υπ. αριθμ. 19.019/9-7-2008 απόφαση του Νομάρχη Αθηνών) με τον διακριτικό τίτλο για τις εμπορικές δραστηριότητες «CARREFOUR – ΜΑΡΙΝΟΠΟΥΛΟΣ Α.Ε.» να παύσει τις διαπιστωθείσες στο ως άνω σκεπτικό παραβάσεις των άρθρων 1 του ν. 703/77 και 101 ΣΛΕΕ, καθώς και του άρθρου 2α του ν. 703/77, και να παραλείπει αυτές στο μέλλον,
2. Επιβάλει πρόστιμο στην ανωτέρω εταιρία ύψους έξι εκατομμυρίων επτακοσίων είκοσι οχτώ χιλιάδων διακοσίων εβδομήντα δύο (6.728.272) ευρώ για τη διαπιστωθείσα στο ως άνω σκεπτικό παράβαση των άρθρων 1 του ν. 703/77 και 101 ΣΛΕΕ σχετικά με τον καθορισμό τιμών μεταπώλησης,
3. Επιβάλει πρόστιμο στην ανωτέρω εταιρία ύψους πέντε εκατομμυρίων επτακοσίων ογδόντα τεσσάρων χιλιάδων πεντακοσίων εβδομήντα έξι (5.784.576) ευρώ για τη διαπιστωθείσα στο ως άνω σκεπτικό παράβαση των άρθρων 1 του ν. 703/77 και 101 ΣΛΕΕ σχετικά με τον περιορισμό αμοιβαίων προμηθειών μεταξύ των διανομέων - δικαιοδόχων της,
4. Διαπιστώνει την ακυρότητα των κατά το ως άνω σκεπτικό συμβατικών όρων που συνεπάγονται, άμεσα ή έμμεσα, καθορισμό τιμών μεταπώλησης και περιορισμό αμοιβαίων προμηθειών μεταξύ των διανομέων - δικαιοδόχων της, στις συμφωνίες δικαιόχρησης και στα παραρτήματα Α και Β αυτών (ειδικότερα, των όρων 2.1(α), 2.3(β) και 3.4(δ) των συμβάσεων δικαιόχρησης σε συνδυασμό με το παράρτημα Α αυτών, καθώς αντίστοιχα και των όρων 2.1(β), 6.2 και 6.8 των συμβάσεων δικαιόχρησης σε συνδυασμό με το παράρτημα Β αυτών – όπως αυτοί αναριθμούνται σε επιμέρους συμφωνίες δικαιόχρησης). Διαπιστώνει, επίσης, την ακυρότητα της κατά το ως άνω σκεπτικό ρήτρας μη ανταγωνισμού μετά τη λύση των εκάστοτε συμβάσεων δικαιόχρησης,
5. Υποχρεώνει την ανωτέρω εταιρία να αναδιατυπώσει (ή να απαλείψει) εντός τριών (3) μηνών από την κοινοποίηση της απόφασης τους κατά το ως άνω σκεπτικό συμβατικούς όρους που συνεπάγονται, άμεσα ή έμμεσα, καθορισμό τιμών μεταπώλησης και περιορισμό αμοιβαίων προμηθειών μεταξύ των διανομέων – δικαιοδόχων της (ειδικότερα, των όρων 2.1(α), 2.3(β) και 3.4(δ) των συμβάσεων δικαιόχρησης σε συνδυασμό με το παράρτημα Α αυτών, καθώς αντίστοιχα και των όρων 2.1(β), 6.2 και 6.4 των συμβάσεων δικαιόχρησης σε συνδυασμό με το παράρτημα Β αυτών – όπως αυτοί αναριθμούνται σε επιμέρους συμφωνίες δικαιόχρησης) και να προβεί εντός της ίδιας προθεσμίας σε σχετική γνωστοποίηση στην Επιτροπή Ανταγωνισμού,
6. Απειλεί κατά της ανωτέρω εταιρίας, σε περίπτωση συνέχισης ή επανάληψης των διαπιστωθεισών στο ως άνω σκεπτικό παραβάσεων των άρθρων 1 του ν. 703/77 και 101 ΣΛΕΕ, χρηματική ποινή ύψους δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ για κάθε ημέρα μη συμμόρφωσής της, από την επόμενη της συμπλήρωσης τριών (3) μηνών από την κοινοποίηση προς αυτήν της απόφασης.
Η απόφαση εκδόθηκε την 6η Ιουλίου 2010. Η απόφαση να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης, σύμφωνα με το άρθρο 26 παρ. 7 του ισχύοντος Κανονισμού Λειτουργίας και Διαχείρισης της Επιτροπής Ανταγωνισμού (ΦΕΚ Β΄ 1890/29.12.2006).
Όπως έγινε γνωστό, η Carrefour Μαρινόπουλος προσέφυγε στο Διοικητικό Εφετείο εναντίον της απόφασης (4951/VΙ/2010) της Επιτροπής Ανταγωνισμού, ενώ η σχετική απόφαση αναμένεται να εκδοθεί μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας εξέτασης της προσφυγής.
Η (κοινή) ιστοσελίδα www.x-hellenica.gr / www.casss.gr ζήτησε τα σχόλια δύο βασικών εμπλεκομένων στην υπόθεση: Της Carrefour Μαρινόπουλος και του εκπροσώπου της ΣΙΣΚΟΣ ΓΚΡΟΥΠ Νίκου Σίσκου.
Η Carrefour Μαρινόπουλος μέχρι την ανάρτηση του άρθρου μας δεν είχε ανταποκριθεί στην πρόσκλησή μας, έτσι περιοριζόμαστε στην δημοσίευση της επίσημης ανακοίνωσης της, η οποία είχε δοθεί στην δημοσιότητα μετά την ανακοίνωση της απόφασης της Επιτροπής Ανταγωνισμού:
«Σεβόμαστε το θεσμικό ρόλο της Επιτροπής Ανταγωνισμού, ωστόσο θα θέλαμε να εκφράσουμε την έκπληξή μας για το περιεχόμενο της απόφασης. Σε κάθε περίπτωση, επιφυλασσόμαστε να ασκήσουμε κάθε νόμιμο δικαίωμά μας απέναντι σε αυτήν την απόφαση, την οποία θεωρούμε καταφανώς άδικη».
Ο Νίκος Σίσκος, σε σχετική συζήτησή μας, υποσχέθηκε να τοποθετηθεί αναλυτικά επί όλων των θεμάτων της υπόθεσης αυτής σε αποκλειστική συνέντευξή του στην ιστοσελίδα μας, στο προσεχές μέλλον.
Εμείς το μόνο που προσθέτουμε είναι πως η (κοινή) ιστοσελίδα www.x-hellenica.gr / www.casss.gr είναι ανοικτή σε κάθε τεκμηριωμένη άποψη γύρω από το σημαντικό αυτό ζήτημα με το οποίο έχει συνδεθεί η ζωή και η οικονομική επιβίωση εκατοντάδων οικογενειών.
http://www.x-hellenica.gr/PressCenter/Articles/2254.aspx
σχόλιο taxalia: Δηλαδή θέλει να μας πείσει ο εξαίρετος αρθρογράφος, ότι η ελληνική πολιτεία, θα τα βάλει με τη ναυαρχίδα των Εβραϊκών επιχειρήσεων στην Ελλάδα; Κι ότι θα πληρώσει η μεγάλη Εβραϊκή αλυσίδα το πρόστιμο;
